Docsity
Docsity

Przygotuj się do egzaminów
Przygotuj się do egzaminów

Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity


Otrzymaj punkty, aby pobrać
Otrzymaj punkty, aby pobrać

Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium


Informacje i wskazówki
Informacje i wskazówki

MEDYCYNA WETERYNARYJNA siły pociągowej konia, Prezentacje z Medycyna

zestawem uptzęży (jednym chomątem podiaski]m, jed,nym cho,mątem kra,]<owskim i jednym szorern do zaprzęgu w poljedynkę) spośród koni ro oczych.

Typologia: Prezentacje

2022/2023

Załadowany 24.02.2023

Jacek90
Jacek90 🇵🇱

4.9

(17)

226 dokumenty

1 / 4

Toggle sidebar

Ta strona nie jest widoczna w podglądzie

Nie przegap ważnych części!

bg1
Nrź MEDYCYNA WETERYNARYJNA Roli xvII
wia, bądź też 3 wskaźnikóu, głowy - spełnia zado-
walają,co swe za,d,anie; 2) typ głowy idzie w parze
z od,powied,ni,rn przekroje,m tuł,owia (korel,acja). Obec-
nie w Dziiale Hodowii Koni Instyiuńu Zo,otechniki
prize]prowa]dza s,ię metodą najmniejszych róŻnic 6
wsł<aźnikami
'głowy i tlułowia analizę biomotryczną
605 kla,czy naszych stadn,i,n cetrem wykryc,ia ade-
kwatny,ctr naszemu śrrodowisku
podgatunków.
Jak to sta,rałem się powyżej wykazać, metody sta-
tystyczne, opracowane pt7,ez antropołogów przede
wszy,stkim dla badań antropologicznych, raoj,ona,lnie
zastosowane do badań hipologicznych - spełniły
doskonale swe zadanie. Metoda najmniejszych róż-
nic Czekanowskieg,o raz:wiązała bez resz y zagadnie-
nie systematyki gatunku }<onia, a metoda taksono-
mi,czna 'Wankego, ulmożliwiając proste i łatwe obli-
czanie składolv podgatunkowych oso,bników luib po-
pu:lacyj końskich, pozwala ńm porówny$rać je ze
sobą pod względem biologicznym w różnych środo-
wiskach. W ten sposób stają się rnożliwe badania
populacyjno-środowiskowe tj. badania wpływu róż-
nych środowisk na daną populację, jaĘ również
reakcji różnych popu]acyj dane środowisko,
i na
slkutek tego wykrywanie adekwatnych danemu śro-
dowisku podgaturnków. Ma to niezwyk e dioniosłe zna-
czenie Lto,dowiane; ponieważ j,ak to pordałem
(195Bb) - umożliwia ono hodowanie odpowiednich
d,Ia da,ny,ch warunków nas, drrogą wyselekcj,onowania
w r,asach zwierząt gospodarskich adekwatnych pod-
gatunków. Wówczas bowiem będziemy hodować
zwierzęta gospodarskie bez niespodzianek, najsrpraw-
niejsze, zrównoważone, odp,orne, wytrwałe, a przede
wszystkim zdlowe, plenne i długowieczne,
piśmiennictwo
7. Czekano\l'/śki J. 1913. zarys metod statystycznych.
Place Tow. Nauk. Warsz. Nr 5. \^rarszawa.
2, skorkowSki E. 1931. Daisze badanie pochodźenia
rasy arabskiej. Roczn. Nauk Ęoln. i Leśn. 26. Pozrrań.
3. skorkoulski E. 1933. Badani,e pochodzenia koni europej-
śkich.
Roczn. Nauk, Roln. i Leśn.
29. Poznań.
4. - - 1933. Poprawki hipolo8icznre. Boczn. Nauk. Roln,
i Leśn.
30. Poznań,
5. -- 1938. Badania nad Systematyką korlia. PAu, Prace
Roln. Leśne
nr 32, Kraków.
6, -- 1946, systematyka konia i zasady je,go hodowli,
PAu, Kraków.
7. -_ 7947- wstę,pne ba,dania pochodzenla ekwidół\r. Roczn.
Nauk. Roln. i Leśn. 49. Poznań.
8. -- 1951. Badanie fragmentów Gzaszek końslnich. Kos-
mo§ A 66. wrocław.
9. -- 1954. Analiza kraniometryczna. Roczn, Nauk. Roln.
68_8-l. warszawa,
l0. --1s5a. Metoda zespołów 'WankeB'o potwlerdza wyniki
metody najmnlejszych różnic, Przegl. Antropol, 21. Po-
znań.
11. -- 1955b. Badania nad syst€matyką gałunków rodzaju
Equus. zoołog. Polon. 6. wrocław.
72, -- 1956a. Analiza biometryczna. Me . wet. nr 4, I/ublin.
13, .'.-._ 1956b. Analiz,a koipalnych czaszek konl szwedzkich.
zoolog. Polon. 7. wrocła;w.
74, -- 1956c. systemaitik und AbstammiJng des Pferdes. z.
Tierziicht. ZiichtunBsbiol. 68. Ber,lirr - Harnburg.
15. -- 1958a. Poprawki systematyczne. Przegl. Antropol,
24, Wrocław.
16. -- 1958b. Trojeka zm,ienność
w przyrodaie. Kośmos
A 6,
warszaWa.
t7, - - 1958c. }<raniometrische Analyse der in Harlle/salle
vermessenen Pfeldeschadel, 'Wissen§ch. z. Univ. Halle
Jhg. ?. I{. M. t. Haue/Salle.
18. -- 1958cl. Die dreiartige Variabilitt ln der Natur. Ar-
chiv fiir Tielz. 1. Berlin.
19. -- 1959a. ładu
i populacji. Rol
ż0. -- t959b. der
von Pferde seug
Stuttga rć.
2L. -- igsgc. speediEbhardt Pfeldetyipen als subs,pecles in_
dentifżiert ,łrchiv fiir Tierz. 2, Berl,in.
22, -- wanke A. 1955. Indywidualne określanie
miczne. Przegl. Antropol. 21. wrocław, taksono-
Adres autora: doc. dr Ddwarld Slnorko(łski - Kraków,
Bi§krłpia 5.
EWALD SASIMOWSKI
qprąoowania statystycz-
wierdzili pewiern wpływ
uprzęży typu szorowego
na wyniki prracy koni.
W pra,cy nin,iejszej postawi,ono sobie za cel prÓle
okreśń,nii
ewe,ni,ualrrego wpływu rod,zaj,u r-r,pnzęży
na cią
nanaą
wkr
laskim. Mater,iał i meto,dyka
Doświadcze,nia przeprowadzlorno na materiale koni
robolczych z Roilniczyoh Zakładów Doświad,czalnyc,h
w Felilnie, Czesławic,a,ch, Uhrwku i Elżówce, oraz
na grupie 12 koni stanowiących własinośĆ
roillrlików-
furmanów ze wsi Wola Rebkowska w pow. garwo-
linskim, zajrrr,ujący,ch się zawodowo tralnsil}olrtem to-
warów ze s acji kolejotej Garwolin do odległego o
4 km rniasta.
Ze wzg ędu na to, że dysponowano tylko jednyrn
zestawem uptzęży (jednym chomątem podiaski]m,
jed,nym cho,mątem kra,]<owskim i jednym szorern do
zaprzęgu w poljedynkę) spośród koni ro oczych
wspotnnianych Zakładów trzeba było wybrać odpo-
wied,nie oo do wielkośoi.
Ponad o wybieirano koui,e
chętnie ciągnące w poiedynkę - no,rmalnie kornie te
Badania nad wpływem rodzaju uprząży na efekt maksymalnej
siły pociągowej konia
z zakład\ Szcze8ółowej ""r:,"":L:ii""*iT,"Ji#lt*T*'.Tl"icmego wsR w Lubllnie
Je,dnym z podstawowych e ementów racjona,lnej
ekspłoatacji konia w zaplr-ęgu jest wykorzysńanrie
jego energii w sposób jak najbardziej ekonorroicz,ny,
tj. taki który p,rzy iden ycznych nakładach energii
ze strolny konia pozwala uzyskać większą siłę po-
,ciągową. dającą się wymierzyć w kilogramach, jak
to się praktycznlie okreśła
- ,,na haku".
Wietkośó wspornniainej siły zŃeżna jest od ta-
kich czynników, jak budoiwa konia, ciężar jego cia-
ła, kąt nachylenia do pozi,omu pasów pociągowyc&t
(Pratuocheński, Domański i Kozłowskż, 4) oraz sze-
reg innych, między kćórymi niepoślednią ro,1ę wy-
daj,e się odg,rywać sam rodzaj uprzęży.
Karlsen i Wojejkou (1) stwi,erdzają, prawdopodob-
nie na podstawie obse,rwacji, w,iększą p,rzy,d,atnŃć
dio prac cięzszych uprzęŻy ohornątowej w porówna-
niu z szotową, podkreśIając szczególnie walolry
chomąta z dugą. O doda,tn,ich właściwościach
tego
chomąta wspomina również Prawocheńskż (3) i sze-
reg innych autorów.
Piotraszeąlssk (2) podaje, że w przepirowadzonych
doświadczoniach p,rzyjrnując wy,nik uzyskany w cho-
mątacłr krakowskich za 100, osiągnął średnie wyniki
dla cho,mąt taiborrowych wyno§zące 82 a dla szo,rów
68,5. T,ruldno jednak inte,rpretować prz5łtoczone wy-
ni,ki, ponieważ wspornniariy autor nie p,odał me,to-
l10
pf3
pf4

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz MEDYCYNA WETERYNARYJNA siły pociągowej konia i więcej Prezentacje w PDF z Medycyna tylko na Docsity!

Nrź MEDYCYNA^ WETERYNARYJNA Roli xvII

wia, bądźteż 3 wskaźnikóu, głowy^

spełnia zado- walają,co swe za,d,anie; 2) typ głowy idzie w^ parze

z od,powied,ni,rn przekroje,m tuł,owia (korel,acja).^ Obec-

nie w Dziiale^ Hodowii^ Koni Instyiuńu^ Zo,otechniki

prize]prowa]dza s,ię metodą najmniejszych róŻnic 6

wsł<aźnikami'głowy^ i tlułowia^ analizę biomotryczną

605 kla,czy naszych stadn,i,n cetrem wykryc,ia ade-

kwatny,ctr naszemu śrrodowisku podgatunków.

Jak to sta,rałem się powyżej wykazać, metody^ sta-

tystyczne, opracowane pt7,ez antropołogów przede wszy,stkim dla badań antropologicznych, raoj,ona,lnie zastosowane do badań^ hipologicznych^

spełniły

doskonale swe zadanie. Metoda najmniejszych róż-

nic Czekanowskieg,o raz:wiązała bez resz y^ zagadnie- nie systematyki gatunku^ }<onia,^ a metoda taksono- mi,czna 'Wankego,^ ulmożliwiając proste (^) i łatwe obli- czanie składolv podgatunkowych^ oso,bników luib po- pu:lacyj końskich, pozwala^ ńm porówny$rać je^ ze sobą pod^ względem biologicznym w różnych środo- wiskach. W ten sposób stają się^ rnożliwe^ badania populacyjno-środowiskowe (^) tj. badania wpływu róż- nych środowisk na daną populację,^ jaĘ^ również reakcji różnych popu]acyj (^) ną dane środowisko,i na slkutek tego wykrywanie adekwatnych danemu śro-

dowisku podgaturnków.^ Ma to niezwyk e dioniosłe zna-

czenie Lto,dowiane; ponieważ j,ak^ to pordałem (195Bb)

umożliwia ono hodowanie odpowiednich

d,Ia da,ny,ch warunków nas, drrogą wyselekcj,onowania w r,asach (^) zwierząt gospodarskich (^) adekwatnych pod-

gatunków. Wówczas bowiem będziemy hodować

zwierzęta gospodarskie^ bez niespodzianek, najsrpraw- niejsze, zrównoważone, (^) odp,orne, wytrwałe, a przede wszystkim zdlowe, plenne (^) i długowieczne,

piśmiennictwo

  1. Czekano\l'/śki J. 1913. zarys metod statystycznych. Place Tow. Nauk. Warsz. Nr 5. ^rarszawa. 2, skorkowSki E. 1931. Daisze badanie pochodźenia rasy arabskiej. Roczn. Nauk Ęoln. i Leśn.26. Pozrrań. 3. skorkoulski E. 1933. Badani,e pochodzenia koni europej- śkich. (^) Roczn. Nauk, Roln. i Leśn. 29. Poznań. 4. (^) - - 1933. Poprawki hipolo8icznre. (^) Boczn. Nauk. Roln, i Leśn. 30. Poznań, 5. (^) -- 1938.^ Badania nad Systematyką korlia. PAu, Prace Roln. Leśne^ nr 32,^ Kraków. 6, --

1946, systematyka konia i zasady je,go^ hodowli, PAu, Kraków.

  1. (^) -_ 7947-^ wstę,pne ba,dania pochodzenla^ ekwidół\r.^ Roczn. Nauk. Roln. i Leśn. 49. Poznań.
  2. (^) -- 1951. Badanie fragmentów Gzaszek końslnich. Kos- mo§ A 66. wrocław.
  3. -- 1954. Analiza kraniometryczna. Roczn, Nauk. Roln. 68_8-l. warszawa, l0. (^) --1s5a. Metoda^ zespołów^ 'WankeB'o^ potwlerdza^ wyniki metody najmnlejszych różnic, Przegl. Antropol,^ 21. Po- znań.
  4. (^) -- 1955b.^ Badania nad^ syst€matyką^ gałunków^ rodzaju Equus. zoołog. Polon. 6. wrocław. 72, (^) -- 1956a. Analiza biometryczna. Me^. wet. nr^ 4,^ I/ublin. 13, .'.-._ 1956b.^ Analiz,a koipalnych^ czaszek^ konl^ szwedzkich. zoolog. Polon. 7. wrocła;w. 74, (^) -- 1956c.^ systemaitik^ und^ AbstammiJng des Pferdes. z. Tierziicht. ZiichtunBsbiol. 68. Ber,lirr (^) - Harnburg.
  5. (^) -- 1958a.^ Poprawki^ systematyczne.^ Przegl.^ Antropol, 24, Wrocław.

--

1958b. Trojeka zm,ienność w przyrodaie.^ KośmosA^ 6, warszaWa. t7, (^) - - 1958c.^ }<raniometrische^ Analyse^ der^ in^ Harlle/salle vermessenen Pfeldeschadel,^ 'Wissen§ch.^ z.^ Univ.^ Halle Jhg. ?. I{.^ M. t.^ Haue/Salle.

--

1958cl. Die dreiartige^ Variabilitt^ ln^ der Natur. Ar- chiv fiir Tielz. 1.^ Berlin.

  1. (^) -- 1959a.^ ładu i populacji.^ Rol ż0. (^) -- t959b.^ der von Pferde seug Stuttga rć. 2L. (^) -- igsgc.^ speediEbhardt Pfeldetyipen^ als^ subs,pecles^ in_ dentifżiert ,łrchiv fiir^ Tierz. 2,^ Berl,in. 22, (^) -- wanke^ A.^ 1955.^ Indywidualne^ określanie miczne. Przegl. Antropol.^ 21.^ wrocław,^

taksono-

Adres autora: doc. dr Ddwarld Slnorko(łski^ - Kraków,

Bi§krłpia 5.

EWALD SASIMOWSKI

qprąoowania statystycz-

wierdzili pewiern^ wpływ

uprzęży typu^ szorowego

na wyniki^ prracy koni.

W pra,cy^ nin,iejszej^ postawi,ono^ sobie^ za^ cel^ prÓle

okreśń,niiewe,ni,ualrrego^ wpływu^ rod,zaj,u^ r-r,pnzęży

na cią nanaą wkr laskim. Mater,iał i^ meto,dyka

Doświadcze,nia przeprowadzlorno^ na^ materiale^ koni robolczych z Roilniczyoh Zakładów^ Doświad,czalnyc,h w Felilnie,^ Czesławic,a,ch,^ Uhrwku^ i^ Elżówce,^ oraz

na grupie 12 koni stanowiących własinośĆroillrlików-

furmanów ze wsi Wola Rebkowska w^ pow.^ garwo-

linskim, zajrrr,ujący,ch^ się^ zawodowo^ tralnsil}olrtem^ to-

warów ze s acji kolejotej Garwolin do odległego o

4 km rniasta.

Ze wzg ędu na^ to, że^ dysponowano^ tylko^ jednyrn

zestawem uptzęży (jednym^ chomątem podiaski]m,

jed,nym (^) cho,mątem kra,]<owskim i jednym^ szorern do zaprzęgu (^) w poljedynkę) spośród koni ro oczych

wspotnnianych Zakładów trzeba było wybrać odpo-

wied,nie oo do wielkośoi. Ponad o^ wybieirano^ koui,e

chętnie ciągnące w poiedynkę

no,rmalnie kornie te

Badania nad wpływem rodzaju uprząży^ na efekt^ maksymalnej

siły pociągowej^ konia

z zakład\ Szcze8ółowej ""r:,"":L:ii""iT,"Ji#ltT*'.Tl"icmego

wsR w Lubllnie

Je,dnym z podstawowych^ e ementów^ racjona,lnej ekspłoatacji konia w zaplr-ęgu^ jest^ wykorzysńanrie jego energii w sposób jak (^) najbardziej ekonorroicz,ny, tj. taki który p,rzy^ iden ycznych^ nakładach energii ze strolny konia pozwala uzyskać większą^ siłę^ po- ,ciągową. (^) dającą się wymierzyć w kilogramach, jak to się praktycznlie okreśła

  • ,,na^

haku". Wietkośó wspornniainej siły zŃeżna jest od ta- kich czynników, jak^ budoiwa konia, ciężar jego^ cia- ła, kąt^ nachylenia^ do pozi,omu^ pasów^ pociągowyc&t (Pratuocheński, Domański i Kozłowskż, 4) oraz sze-

reg innych, między kćórymi niepoślednią ro,1ę wy-

daj,e się^ odg,rywać^ sam rodzaj uprzęży. Karlsen i Wojejkou (1) stwi,erdzają, prawdopodob- nie na podstawie^ obse,rwacji, w,iększą p,rzy,d,atnŃć dio prac^ cięzszych uprzęŻy ohornątowej w porówna- niu z szotową, podkreśIając (^) szczególnie walolry chomąta z dugą. O doda,tn,ich właściwościachtego chomąta wspomina również Prawocheńskż (3)^ i sze-

reg innych^ autorów.

Piotraszeąlssk (2) podaje, (^) że w przepirowadzonych doświadczoniach p,rzyjrnując (^) wy,nik uzyskany w cho-

mątacłr krakowskich za 100, osiągnął średnie wyniki

dla cho,mąt taiborrowych wyno§zące 82 a dla szo,rów

68,5. T,ruldno jednak^ inte,rpretować prz5łtoczone wy-

ni,ki, ponieważ (^) wspornniariy autor nie p,odał me,to-

l

Nr2 MEDYCYNA WETERYNARYJNA Rok XVII

pracują parami. Stosując talrie kryteria, udało się

znaleźćłącz,nie w RZ.D. 16 koni,^ 1v^ tym w RZD

Uhrusk

6, RZD Felrin 3, w RZD Czesławice 4 i lł, IIZD Elizówka 3. - Za,stosowa,nc do prób^ chomąto p,odlaskie^ o rozmia- rze 23 całe zostało wykonane w^ Społdzielni^ Rymar- skie,j w Białej Podlaskiej. W skład tej uprzqży

oprócz t,ak zwarrej główki^ cho,mąta lvchodził płó-

oielnny, pikowany włosicm po,dkład,^ surowcowe u,zwy, natylnik oraz siodełko,^ na któ,rym^ opierał

się siodelnik

pas po,dtrzymujący lrołoble. Ciężar

główki tego chomąta wynosił 9,0 kg. Ciężar uży- wanej do tego zaprzęgu dugi (drewnianeg,o^ pałąka)

w,ynosił 3 kg.

cho,mąto krakowskie zaopatrzone w konopne po- stronki pooiągo,we również o rozrniarze 23 cale, nie- znanej wytwćrni zostało nabyte w hand]u uspołecz- nionym. D]a dostolsowania do zaprzQ{u w poiedyn- kę (^) uzupełrriolno go (^) w zakładzie Tyma]rskim, dorrabia- jąc (^) cho,mątcwe i nagrzbietnikowe paski do hołobii

o,raz poduszki^ na środkunagrzbietnlika dla zapoibie-

żenia o,dgnieceniu grzbietu przy (^) obciążerriu hołoib-

lami. Ciężar głó,wki^ tego chomąta

10,0 kg. Szo,r t5,pu (^) lube skiego, korlpleŁny (^) z natylnikiem, napierśni,kolvymi (^) i nagrzbietnikolv;,rni paskami (^) do

hołobli oTaz konop,ny,mi post,ronkami pociągowymi,

wykonany (^) był w spółdzielni rymarskiej. Ciężar na- pierśnika (^) z nakarczkiem

6,5 kg. Ze względu na to, że w chomąc,ie podlaskl,rn koń może być zap,Izęgalny tylko w hołobje oraz d],a za- pcwnienia jednakowych (^) waru,nków ciągnięcia, we w-szystkich trzech rodzajach uprzęży zapirzęgano

konia do przodu wozu jednokonnego, zaopa rzonego

w ilołoble urno,coi\Mane (^) bezpośrednio do progu (^) oTaz odosy.

Urno,cowana na przodzie wozu na srvorzniu żelaz-

na sztabka z (^) hakliem do zaczepiania orczyka, na końcu wystającym ku tyłowi (^) zaopatrzona była w

drugi ruchom1., uforrnolvarry w kształcie litery s hak,

na który zakładano (^) ogniwo ciynamometru; drug,ie

ogniwo dynarnometru zakłada,no na hak oiągnika lub

kultywatora użytego do harnorwania,

Posługiwano się dynarno,metrem sp,ręźy,nowym mar- ki (^) Schaffern Bude,nberg zaopatrzonym w do-

datkow,ą, niesprzężo,ną wskazówkę, zazna.czaJącą

maksymalne wyiohylenie wskazówhi sprzężonej z me-

chanizmem. (^) Do prób koni furmańskch z $rołi Ręb-

kowskiej oraz RZD Uhr,usk używano ciągnika nrar-

ki (^) ,,Zelor 25", zaśprzy próbach (^) w RZD Felin, Czes- ławice i EIizówka stosowano g-łapoNvy^ kultywator.

Próba p,rzy zastosowaniu traktora odbyw-ała się

w ten sposób, że dla zapo,bieżenia nagłym skokom

wskazówki dynamc,metru, traktolr p,rzy rllszanlu z

rniejsrca popyiclhano^ za ko,niem. (^) Po rtłszeiniu pozwa-

lano mu wykornać swobodnie około B-10 kroków, a

następ,nie przystępowarrro (^) do hamowania ciągnika początkowo bardzo ostrożnie, stopniowo, a z chwilą kiedy widać byŁo u konia już^ bardzo duży wysiłek, na|cj,skano (^) sil,nie na hamulec, zm,uszając konia do zattzymania się, po (^) czym dokony,wano odczytu na dynarnometrze.

Autor cały czas od mornentu ruszenia obserwował

zachowanie się wskazówek dytramometru i w p,rzy-

pa,dku gwałtonv,nego^ skoku przy rusza,niu wskazówki

niesprzężornej, c,ofał (^) ią,już w czasie ruchu, Pod,dany próbom materiał (^) koni ria się podzielió

na brzy glrupy^ pod^ względem sto,pnia przyzwyczaje-

nia do polszczególnych^ rodzajów (^) uprzężyi

  1. I{onie robocze z RZD pracujące ustawioznie w półszorach, (prawie zawsze (^) w zaprzęgach qrarokon- n},ch), które uprząż chomątową miały na soibie pro raz pierwszy^ w czasie prób,^ pomijając klilkakr,otne powta,rzanie prób.
  2. Kolnie robocz€ RZD pracujące ustalvicznie jak w grrLlpie^ pop,rzedniej,^ które przed próbami poddano zaprawi,e (^) do upnzęży chomątowej, Z,aptawa piolegała (^) na używaniu ich w zapruęgv jed,nokonnyrn (^) w ciągu 1 miesiąca (^) do d,owożerrria

z RZD FeJ,in^ (9^ km ,w jedną^ st,ronę) do Lublina i rozlvożeltlia po mieścic ogumioną pla,tiorną m]cka. Z uwagi na to, że pod,dan]e^ zaprawie osoł:nliki bl,ł;l

przed nią róurni,eż p,oddane prółrom, uzyskane przez

nle wówczas wyniki zal,ilczone są oczywiście do gru-

py pielwszej.

  1. Kcrnie furmańsliie (garr,lrołińskic)^ z Woti Ręb- kowskiej zapnzęgane d,o wozów, praco-wały^ stale "wy- łącznie w poj€dy,nkę w clhomątach podiaskich, zaś

do p,ląg po owych używano je w chomątaclr krakow-

skich. Yr'yżej wymienio,ne grupy zostały odrębnrie pot,rak- towane w oplracolwalniu. W grupie^ pie,rwszej^ i d,rugiej konie przez^ t,rzy na- stępujące p,o^ sobie dni kolejn,o próbołvane^ były^ w

trzec,h rodzajach uprzęży, na przykłactr^ jednego^ dnia

w szorze, drugiego w chomąoie krakowskim, trze- ciego w podlaski,m, przy czym (^) te trzy próby trak-

towa,no jako^ je,dno powtórze,nie.

P,róby odbywały się w god,zinach^ porannych^ (p,rze-

ważnie 6,00-7,00) zawsze w jednakowych^ werun- ]<ach -- przed (^) wyruszeniem koni (^) do pracy, W grupie trzeoiej ze względów technicznych (ko-

nie rnożna było wynająć tylko na jeden dzicń) we

wszysikich trzech rodzajach :upltzęży kotnie były p,róklowalne (^) w oiągu j,edrnego (^) dnia (całe po,wtórzenie miało miejsce jednego^ dnia) w odstępach d]^Iugo-

dzirnnyc,h, w czasie któ,rych stały jedząc obrok, Próby

te wykonano od godz. 3,00 do godz. 10,00.

'Wszystkie (^) prróby poilegały na trzykrotn5,m zatrzy- rnaniu }<olnia w d,rodze harnowania, przy^ czym noto- wano jedył:iie nĄ-wyższe §pośród wskaz,ań dynano- met]ru.

Ze w,zględu na stosunk,o,wo małą il,ośćko,ni jakini

dyspro,nowano próby z poszczególlnyrnri końmi (^) były wie,lokrotnie powtarzane. Łącznie p^ "zep,rowadzolno^ ze wszystkimi trzema ro,dzajami (^) lp,rzęży 306 p,rób plzy (^) I02 powióIzeniach rozumianych w spolsób pod,any (^) wyżej, z czlgo na

pierwszą najliczniejszą grupę koni przypada 78, na

drugą 12 i na trzecią 12 powtórzeń. Jak wiądo,mo (^) §iła pociągowa (^) konia zależ,na jest w dośćdużym stopni,u ord ciężaru jego przodu, stąd też różrnij,ce ciężalnu lprzęży obciążającej głównie przód ciała (^) kcnia mogą mieć wpływ tla \łielko,ść

wspomnianej siły. W ornawianym prz)Ipadku wpływ

ten był jednak^ niei,stotny, co można stwierdzić obli-

czając norrmailną siłę pociągową badanych ko,ni me-

to,dą Pra."vocheńskiego, Domańskiego (^) i Kozłorvskiego (4). (^) Tak na przykład, jeżeili (^) u jedn€go (^) z nich cię- żar przo,du^ wynosił wraz z szolem 275 kg., a wtaz z chomątem krąkolwskim 278,5 (^) 1<g., to w prerwszym przypadku siła pooiągowa oibliczona wstr]omnlaną

metodą wyraża się liczbą 66,26 kg a w drLlgim p,rzy-

pad,ku wy,nosi (^) 67,10 kg. Mając na uwadze, że maksy- malna siła po,ciągowa (^) kształtuje się rv granicach

kilkuset kiJogramów, taka drdbna zwslżka no,rmaJ.nej

siły pociąg,owej^ nie odgrywa w niej żadnej r,ołi.

Omówien]ie wyników

Uzyskany w przebiegu omówionych (^) doświadczeń materiał, to dane liczbowe i obsei:wacje. Już pi,enwsze pobieżne obserwacje wykazały ogrom- ną rozpiętośćwyników p,rób okreśIonyclr odczytami z dynamornetru- Ten sam koń w tej sarneJ uprzęży plzy (^) szeregu kolejnyLch po,w;tórzeń (^) osiąga różne

znacztlie między sobą różniące się wyniki,

W oblrębie następujący,ch po soibie po,łiórzeń, wy-

niki uzyskiwane we wszystkich (^) trzech rodzajach uprzęży układałysię w sposób (^) różnorodny, taz na korzyśó jedn,ej,^ to znów drug,iej llptzęży, ilrnym

xazem na^ poziomie^ równym lub prrawie^ równyrn.

Naleźy to właściwieprzyjąć jako^ normalne zja- wisko, zważy,wszy, że efekt siły jest^ z jed-nej stro- ny wypadkową istniejących możliwościa z drugiej chęqi i chwilowego (^) uspo§obienia konia (^) do ciągnię- cia.

11t

Nr2 MEDYCYNA lWE^ TE R YNARYJNA Rok XVII

Tcn s_lan :-zeczy jcst^ rczultatem ]oardzo (^) dużej

zrn:cllncści cechy, jaką jest maksymalna siła pocią-

got,,tł lłci-iii,l, co powoduje koniecznośćopierania do-

śrliadczcń na tysiącach powtórzeń. \1r i,vitrunlrach jal<imi (^) dysponowano, (^) 306 pr-ób (

nowtórzenia) jakie^ przeprorvadz,ono,^ b""*ło maksimum

możiirv..lścitechnicznych, Nie:rnlej jcdnak^ obscrrł,ac;e (^) wrdirją się stwierdzać, że uz1 skattc ccl,retki zwiększ,enia (^) się maksymalnej sily (^) i:lc'ągołrlej koni lv uprzęŻy clromątowej w sto- sunku dc uprzęż;, szorc\iveJ (^) są realne i bliskle wtaś- cir,v;,ch. Wnioski

1 \Iaksynralna (^) _siła pocillgowa (^) konia mierzona pr-zy poncc), (^) d1,,-al-nometru (^) rvykazu,je bardzo dużą zmien- nośćosobniczą (^) i :l (^) tcgo samego osobnika przy (^) kc- lein;,ch pcli-tórz:rriach.

2. Uz.u*skane rvyn:ki co do wpłrlrvu rodzaiu u.przę-

ży na cfe]rt siły pociągo^lej (^) l<oni \łl},rażają s'ę na- stępu.jącymi liczbami: a) chlnąto krakowskie rv zap,rzęgu j,ednokcnnyn powodllie zwyżkę maksymalnej siły pociąg,orvcj (^) \, po- r,órl,naniil (^) do szoru: u kcni (^) nic trenorvanych średnio

j.:ritkc trencrvanych średnlo

staIe pracującycl] (^) w LlpIzęż), cholnątol,,.ei średnio

JAD\,IGA JUSKO-GRUNDBOECK

b) chomąto podlas,kie w ząprzęgu .jednokonnym po-

woduje zwyżkę maksyrnalnej (^) siły pociągowej (^) w po-

równaniu do szoru:

u koni nie ,trenov,a,ny,ch^ średnio ,krótko trenowanych średnio stale pracujących^ w uprzęży chomątow,ej (^) średnio

o (^) 15,40lo o 24,30lo

o 26,Ił

o 9,9()l o

O 12,0I|'g

o 14,0l' 'o

  1. Duży^ zakres wahań i duża zmiennośc maksy-

malnej siły po,ciągowej powoduje, że uzyskane śred-

nie różnice co do wpływu uprzęży na jej^ efekt, opie-

rające się o ilośćpotvtórzeń^ uwążaną powszechnie za dostateczną dla przeciętnych doświadczeń, nie maj,ą charakteru statystycznej istotn,ości. piśmiennictwo

1, ltaIlSen G. G., wole jkow^ A, B.: Ispolzowanjg łCszadiej w Sielskom chozjajst^,ie

Moskwa 1947.

  1. Piolraszewski '!tr'.: (^) Przydatność różnego typu lplzeży dla koni Toboczych -

Biuletyn Prac (^) Naukowo- I]adawczych hstytLltu zo,otechniki

Dzia! Hodowll Ko- n-i. (^) - Kraków 195?.

  1. Prźi,ńroctreński (^) R.: Iłodowla (^) Koni, tom I sZaiva 1924. -^ wal- .J. (^) Pra^,ocheński (^) R.. Domański A., t<ozłou,, Ski L.: NolTfalny wysiłek pociągowy (^) konia _ (^) Annales Ut.{cs, sectio E

Lublin 1900- 5 stoianovici v, si spinu Gh.: contributti la per- 1ectionarea sistemelor (^) de humuri

Analle (^) Institutului de cercetari zootechnice vol, xv _^ Bucuresti 1958. Adres (^) autor a: dI EWald (^) sasimowSki, Lublin, KI. Lesz- cZvriskiego 9.

qlr

il

,i

ą4c

e!l

ląo (^) a

*lLo/roi-,.

ttł.ox (^) r cy

K..yno .tą..ąąrd,oxo (^) dLo bioI1ą (^) suroHLc lłrl"

aLnąuLcąo9o- rnoŁodą blw,otoxq Klryxo rYoąo-

cLono orl,u uI,qcLw:

ł,1. foio'r,to/l,* JOnyl,i.oĘo.^ iittl 5 5§,ąor,ł łwz

TECHNIKA LABORATORYJNA

Oznaczanie białka w^ surowicy rożnymi metodami

z Za]Kładu Bioclremii Instytutu weterynarii w^ Puławactl Kieiownik: Drof. dr J SKULMoWSKI

W poszuki-waniu najpTostszei i nalidogod-

szej d,la naszy,ch celóił. rnetody aznaczania

hiałka su]:o,wicy krrł,i klłr r śvziń plzei]l,Jwa-

dzono porriw,nawcze oznaczenia następującymi

m,etodarni:

  1. Kieldahla

2. Jliuretrową

lj, siarczanu nieCz c\,eqo Philipsa Van

S]vke'a

4. refr-aktcmetlyczną.

Jako porółvnawczą (^) wyblanc kla,syczną me- todę Kje}dahla (3).

Drugą nrciodi1 słr-rżącądo oznaczania białka, związ- ku posiadającego połączenia peptydowe, jest (^) metoda

biurcto,1,ł,a. Przy oznacz,alriu białka rnetcdą biuretową

stoso-rłrano po:i,ępowalrie^ podanc w pracy GorntlI,IL

i wsp. (1). Oznaczenie two,rzącego się związku barw-

ncgo następuje kolorymetrycznie przy użl,ciu kolo-

ryv,etru Puifricha, filtr S 53 grubośćnaczyń (^) 1, cm.

l{etcda ta ma tę zaletę, że można nią oznaczać biał-

ktl po^24 i nawet 168 godzinach craz wykolrzyst),-

1x",ą[ 5u1o1:,liqe iipernicztre po ich j<rótkim^ wstrząsaniu

(iC-20 sek.) z eterem. V,iedl Gol nctlia. różnica

ozD.ar:zeń (^) między rnetodami bj to,*;ą (^) a Kjeldahla

lez1, vl granicacll 1lio Do rvyliczan;.a biąłka oznacza-

nogo metodą biurctową posługiwano się krzywą ka-

libracji (-,vvkres 1).

Kcntro o-wano równ;eż metodę s:,arczanu miedzio-

u,ego Philipsa

Van Slyke'a (2). Ta metoda ozna-

czania bial]ia polega na mierzeniu ciężaru ńaściwe-

go. Krop a surorł,icy wprorvadloira do rozt,woru sial-

czalrrt (^) miedzi o znanym (^) ciążarze wiaściwym otacza

s.ę błonką białczanu miedziowego, pTzy @ym roz-

'uwó,r CuSOł pozostaj€ bez zmian, Krolpla (^) w ciągu 10-15 sek. wznosi się, opada lub leż utrzymuje w roztworze rł, zależnościod stosunku jej^ ciężąru

rł,łaściv,egodo ciężaru właściwegocusoł.

,3 (^) d

łi ó{ !s Jj

ii

it

Z. {oLomotru LovŁzą

"rJ*L; §Łąnd.ąrdoxc^

f^Llr zioL9ąr,^ r,o.

t