Pytanie badawcze – ujęzykowienie problemu badawczego, algorytm poszukiwania odpowiedzi.
Pytanie dopełnienia – podają ogólny schemat odpowiedzi (jak, ile, czym, dlaczego)
Pytanie rozstrzygnięcia – rozstrzygnięcie kontrowersji teoretycznych lub praktycznych (czy)
Problem badawczy – przeszkoda lub trudność związana z poznaniem rzeczywistości. Postać pytania .
Zbiór wszelkich naukowych pytań i problemów odnoszących się do przedmiotu badań. Odpowiedź
ma dostarczyć badanie.
Problem szczegółowy - uszczegółowienie problemu głównego
Cechy ilościowe - właściwości mierzalne przedmiotów (ilość, liczba)
Cechy jakościowe – właściwości niemierzalna (poziom wykształcenia)
Zmienne niezależne – bezpośrednio lub pośrednio wpływające na proces dydaktyczno
wychowawczy.
Zmienne niezależne – wpływa na zmienną niezależną, rezultaty procesu sprawczego
Korelacja – współzależność zjawisk (czy istnieje związek między …)
Hipoteza – proponowana odpowiedź na pytanie badawcze, zostanie zweryfikowane na podstawie
badań. Określony związek między zmienną zależną, a niezależną. Badania empiryczne.
Wskaźnik - pewna cecha, na podstawie zaistnienia której możemy stwierdzić że występuje jakieś
zjawisko, czy zdarzenie, które nas interesuje.
- definicyjne – rodzaj powiązania wskaźnika ze zjawiskiem wskazanym
- empiryczne – wskaźnik jako zjawisko obserwowalne jest różny od zjawiska wskazywanego, a
związek między wskaźnikiem, a zjawiskiem wskazywanym ma charakter zależności empirycznej
rozstrzygalnej bezpośrednio na podstawie obserwacji
- inferencyjne – wskaźnik nie definiuje zjawiska oraz gdy zmienna nie daje się bezpośrednio
zaobserwować
Pomiar – przyporządkowanie wartości liczbowych lub innych symboli przedmiotom, zdarzeniom lub
zjawiskom, zgodnie z określonymi zasadami w taki sposób aby odzwierciedlały zachodzące między
nimi zmiany:
- bezpośredni – mierzenie i zliczanie przedmiotów lub zjawisk, za pomocą narzędzia pomiarowego
- pośredni – mierzenie zjawisk nie wprost, lecz w sposób pośredni.
Metoda indywidualnych przypadków – analiza jednostkowych losów ludzkich uwikłanych w
określone sytuacje wychowawcze.
Metoda porównawcza – porównanie zebranych danych więcej niż z jednego np. kraju.
Metoda sondażowa - pozwoli uzyskać informacje o licznych zbiorowościach po przez badania
realizowane na niewielkiej próbie.
Metoda monograficzna – badania terenowe
Metoda eksperymentalna - obserwacja zjawisk celowo przez badacza wywołanych:
Techniki:
- jednej grupy
- grup równoległych
- grup rotacyjnych
- Solomona
Metoda socjometryczna – ustalenie związku między osobami, opinii na temat drugiej osoby.
Techniki:
- J. L. Moreno – zadawanie pytań, odpowiednio sformułowanych
- „Zgadnij kto” – wybieranie przez kryterium
- „Plebiscyt życzliwości” – wszyscy w klasie się oceniają
Technika badawcza – wykonywanie konkretnych czynności zgodnie z określonymi zasadami, po
których uzyskujemy niezbędne do dalszych czynności badawczych.
Technika obserwacji:
- obserwacja uczestnicząca – obserwator bezpośrednio uczestniczy w zjawisku będącym
przedmiotem obserwacji
- nieuczestnicząca – badacz otrzymuje informacje z „drugiej ręki”
