











Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Przygotuj się do egzaminów
Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Otrzymaj punkty, aby pobrać
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Społeczność
Odkryj najlepsze uniwersytety w twoim kraju, według użytkowników Docsity
Bezpłatne poradniki
Pobierz bezpłatnie nasze przewodniki na temat technik studiowania, metod panowania nad stresem, wskazówki do przygotowania do prac magisterskich opracowane przez wykładowców Docsity
Geografia: notatki z zakresu turystyki dotyczące metod i technik obsługi ruchu turystycznego.
Typologia: Notatki
1 / 19
Pobierz cały dokument
poprzez zakup abonamentu Premium
i zdobądź brakujące punkty w ciągu 48 godzin
Metody i techniki obsługi ruchu turystycznego
WYKŁAD I Definicje: impreza turystyczna, wycieczka, wycieczka fakultatywna itp. LITERATURA: Kruczek praca zbiorowa: Obsługa ruchu turystycznego 2004 Domańska: Biura podróży na rynku turystycznym Turkiewicz: Organizacja imprez turystycznych Kruczek: Kompendium pilota wycieczek T. Kudoba: Marketing w biurach podróży Działalność touroperatora Łazarkowie M. i R. Gospodarka turystyczna CZASOPISMA: Rynek turystyczny OBSŁUGA RUCHU TURYSTYCZNEGO pojęcie umowne. W dosłownym rozumieniu jest związane z pojęciem ruchu turystycznego jako forma przeniesienia się ludzi z jednego miejsca (stałego zamieszkania) w inne miejsce. Jest to zjawisko społeczno ekonomiczne, polega na fizycznym, czasowym i przestrzennym przeniesieniu się ludzi z miejsca na miejsce. Powyższa definicja jest jedną z wielu. Ta jednak jest zalecana przez WTO. Podmiotem ruchu turystycznego jest człowiek wykazujących różne zainteresowani a i upodobania, która ma różne możliwości żeby się poruszać. Zróżnicowane zasoby , każdy dostosowuje swoją potrzebę do poziomu na który go stać. W turystyce nie możemy dokonać ujednolicenia (dla każdego coś innego). Podział ruchu:Ruch jest obsługiwany najczęściej: biura podróży samodzielnie indywidualnieW Europie Zach. Dominują wyjazdy organizowane przez Biura Podróży. BIURO PODRÓŻY w znaczeniu ogólnym zajmuje się organizacją lub pośrednictwem w ruchu turystycznym. Może organizować i być pośrednikiem jednocześnie, a zarazem pełnić każdą z tych funkcji osobno.Wielu autorów zaczęło się zastanawiać nad funkcją tych podróży wyróżnić albo pośrednika albo organizatora.Def: Eckermana BIURO PODRÓŻY to instytucja, która jest prowadzona na zasadach gospodarki zarobkowej. Organizator podróży zajmuje pozycje pośrednika. Pozostałe instytucje, które nie zarabiają nie są Biurem Podróży. 1950 LEGLER BIURO PODRÓŻY stanowi rodzaj przedsiębiorstwa zajmującego sie zawodowym pośrednictwem przy organizowaniu podróży dla osób trzecich. FUSS BIURO PODRÓŻY - może być związane z pośrednictwem i organizacją biura turystycznego. NESTOROWICZ BIURO PODRÓŻY musi sprawować przynajmniej jedną z tych funkcji.Wiąże swoją definicję z ustawą o usługach turystycznych. SIERPIŃSKI jeśli chodzi o funkcje: pośrednkiem pomiędzy
wytwórcami usług turystycznych a konsumentami tychże usług BIURO PODRÓŻY sprzedają turystom różne usługi, dobra materialne, wytworzone przez gospodarkę narododową. BIURA PODRÓŻY dają już przygotowane usługi , pakiety lub cząstkowe usługi turystyczne. Dopiero w latach 90 (od 80-90) Orbis, Almatur, Juwentur, Gromada potęgi za zakresie turystyki, sportu.Po przemianach nastąpiło odrodzenie biur podróży. Zaczęły powstawać małe biura podróży. ETAPY ROZWOJU RYNKU USŁUG TURYSTYCZNYCH POŚREDNICTWA I ORGANIZACJI Po XIX w powstanie instytucjonalnych form świadczenia usług pośrednictwa i organizacji.Powstają armatorzy, maklerzy okrętowi zaczynają rozwijać dużą sieć agencji. Zajmują się sprzedażą biletów. II poł XIX w wiele samodzielnych morskich biur i agencji. Sieć się rozwija. Główną działalnością była sprzedaż biletów. Powstają w Niemczech i Anglii, w miejscu gdzie najwięcej osób wyjeżdża. Tam się rozwija. Zajmowały się nie tylko wyjazdami ludzi w celach zarobkowych ale i turystycznych. Prekursorem był 1840 Thomas Cook zorganizował podróż dla 570 osób specjalnym pociągiem. Później pojawiły się liczne wyjazdy grupowe pakiety zorganizowanych usług. Nie tylko usługi transportowe, ale i noclegowe. Biura podróży powstają w całej Europie, USA.Początek XX wieku kompleksowa organizacja. Funkcje pośrednika i organizatora łączą się. Wyjazdy na polowanie, sprzedaż czeków podróżnych.W okresie międzynarodowym środki łączą się ze sobą, zaczynają współpracować z biurami podróży przewoźnicy, kolej. Kontakty agencyjne rozwijają się. *** Cechą charakterystyczną tego okresu jest tendencja koncentracji poziomej między organizatorami biur podróży. Integracja biur podróży. Coraz więcej ludzi chce podróżować, chcą taniej. Dzięki integracji jest taniej. Jeden pociąg wynajmuje kilka biur podróży w związku z tym koszty obniżają się. Następuje rozszerzenie usług o transport autokarowy, lotniczy, kolejowy. Anglia była państwem preferującym transport lotniczy na dużą skalę. Loty czarterowe lata 40, 50 XX wieku. Krąg odbiorców się poszerzył. Pojawiła się potrzeba przygotowania szerszej bazy noclegowej i żywieniowej. Lata 40 ,50 , 60 - biura podróży zaczynają się specjalizować. W ten sposób wyodrębniają się tour operatorzy (organizatorzy); albo wyłącznie sprzedaż gotowego produktu albo przygotowują cząstkową usługę. Funkcje w przedsiębiorstwie transportowym:Ponieważ następuje zmiana podaży w bazie noclegowej tour operatorzy zaczynają się integrować przewoźnicy, transport, hotele. *** Koncentracja pionowa - wyszła poza branże turystyczną. Wielkie markety interesują się sprzedażą turystyczną, domy handlowe, domy sprzedaży wysyłkowej QUELLE organizuje u siebie dział turystyki specjalizuje się w podróżach lotniczych. W związku z tym, że obserwuje się specjalizację. TOUR OPERATOR to organizator turystyczny.
trudność odgrywa mikrofon. Ważna jest umiejętność kontaktu przekazania wiedzy, szybka decyzja, pilot reprezentuje biuro. OBOWIĄZKI PILOTA zapewnienie realizacji programu odpowiednio zgodnie z programem, co do ilości, jakości terminuPraca pilota łączy się z funkcją reprezentanta biura. Biuro podróży zaciąga wobec klienta swego rodzaju kredyt zaufania. Musi dostarczyć klientowi cały pakiet świadczeń jaki został zapłacony. Obecność pilota musi załatwić wszystkie interwencje. Pilot w imieniu biura podróży sam podejmuje pewne decyzje odnośnie usług, żąda świadczeń zastępczych.Np. przyjeżdża z wycieczką do hotelu, okazuje się że nie ma miejsca w hotelu. Jego obowiązkiem jest umieścić turystów w hotelu o wyższym standardzie. Musi sporządzić pisemne oświadczenie, że należy się tej grupie zwrot kosztów; hotel który się nie wywiązał z umowy winien pokryć koszty. Trzeba uwzględnić wielkość grupy. WYKŁAD II1906 r - Towarzystwo Tatrzańskie 1875 przewodnictwo miało charakter bardziej zorganizowany ODZNAKI PRZEWODNICKIE Przewodnicy oprowadzający turystów w myśl nowych przepisów mają mieć identyfikatory. Na trasie mogą być skontrolowani.1877 mówi się o wynagrodzeniu przewodników Przewodników podzielono na III klasy. III KLASA po zdaniu egzaminu II KLASA po podniesieniu klasyfikacji staż I KLASA prowadzenie turystów po odpowiednich grupach górskich Funkcjonowali przewodnicy pracujący na lewo , nie zdawali egzaminów, nie mieli uprawnień, w XIX wieku wpłynął wniosek o zaprzestanie tego procederu. W efekcie opracowano specjalny program dla przewodników. Administracyjnie zarząd będzie sprawowało starostwo w Nowym Targu, a szkoleniem i kwalifikacją Towarzystwo Tatrzańskie.Na początku XX w. zatwierdzono regulamin. Powstała grupa przewodników Beskidzkich przy Czarnohorskim Oddziele Towarzystwa Tatrzańskiego. Chronologicznie o pierwszym przewodnictwie mówi się, że to kopalni soli w Wieliczce. Przewodnikami byli pracownicy. Powstało Koło przewodnickie gdzie byli wykwalifikowani, szkoleni to był koniec XVIII wieku.1906 r powstanie Towarzystwa Krajoznawczego.Turystyka zaczęła rozwijać się bardzo szeroko, wyszła poza granice Tatr, Wieliczki. Zaczął rozwijać się Kraków, Poznań, Warszawa. Zaczęto zwiedzać te miasta. Dla tych miast trzeba było szkolić przewodników. LATA MIĘDZYWOJENNE - Warszawa, Kraków kursy przewodnickie dla potrzeb tych miast. W 1937 r kurs przewodnika dla śląska (dość późno). Polskie Towarzystwo Beskidzkie. Nie słychać o grupie przewodników beskidzkich. Po wojnie wznowiono działalność wszystkich oddziałów. LATA 50 - organem administracyjnym dla krajoznawstwa był GŁÓWNY ZARZĄD PTTK z siedzibą w Warszawie. Występuje do komitetu do spraw
zakładów pracy. ukończone 18 lat szkoła średnia dobry stan zdrowia szkolenia, praktyka, egzamin przeprowadzony przez Wojewódzką Komisję uprawnienia podobnie jak u pilota nadaje wojewoda PILOT, PRZEWODNIK, PRZODOWNIK PRZODOWNIK inicjator rozwoju turystyki i krajoznawstwa. W poszczególnych dziedzinach turystyki kwalifikowanej działalność społeczna, bardzo długi staż. Ogromne doświadczenie, wielki działacz turystyczny. Instruktor kształcenia kadr, programują kształcenie przewodników, pilotów, przodownikówP RACA BIURA PODRÓŻY ABY SPRAWNIE FUNKCJONOWAŁO POTRZEBNE SĄ PEWNE DOKUMENTYPODSTAWOWE DRUKI KP kasa przyjmie Zlecenia Zamówienia Zamówienia imprezy W biurze podróży obecnie można zamawiać przez Internet. Musimy mieć potwierdzenia przyjęcia zamówienia, że będą realizowane usługi wg zamówienia. Wszystko choć nie osobiście powinno zostać potwierdzone na faxie. Korespondencja zawsze potrzebna jest na piśmie. Każda impreza ma swój numer, swoje oznaczenie w celu należytego wykonania usługi, dokumentacja powinna być kompletna, uporządkowana. Każde biuro ma swój kod oznaczenia danej imprezy umożliwiający obsługę i identyfikację imprezy. Na wszystkich dokumentach ten sam numer imprezy, przypisanie kosztów powiązane dokumenty w którym miesiącu, roku, oznaczenie miejsca daty. Pełną dokumentacje imprezy zawiera TECZKA IMPREZY. Tour operator składa w jednym miejscu całą dokumentację dotyczącą określonej imprezy. Strona tytułowa, teczka ma też swój numer. Nazwisko referenta, nr imprezy, miejsce, termin. Czasami zdarza się, że referent zaczynający organizację imprezy idzie na urlop. Inny referent przejmuje dalszą część organizacji ważne w takich sytuacjach jest uporządkowanie dokumentów, kompletnie przechowywanych w teczce imprezy. Umożliwia to prawidłową realizację usługi. Osoba zastępująca musi znać terminy, ceny, posiadać dane kontrahentów.NA ORGANIZACJĘ IMPREZY PRZEZ BIURO PODRÓŻY SKŁADAJĄ SIĘ 3 FAZY: AKWIZYCJA REALIZACJA ROZLICZENIE AKWIZYCJA PRZYGOTOWANIE AKWIZYCJI akwizycja (sprzedaż) dokładne rozeznanie możliwości czynności związane z wykorzystania bazy recepcyjnej. Oferowaniem, sprzedażą danej imprezy.- Marketingowe działanie biura podróży. ży. Podejmujemy decyzje pozwalające Działania marketingowe mają na celu sprzedać jak najkorzystniej. Zmniejszenie ryzyka sprzedaży. Poznamy Wykorzystujemy promocje, oferujemy Konkurencję. W przypadku błędów, dużo abstrakcyjny produkt, nie widzimy go. Tracimy, tracimy zaufanie. Bez narzędzi Klient musi nam
zaufać, stąd bardzoMarketingowych trudno nie popełnić błędu. ważne jest odpowiednie wypromowanie. Ryzyko tym większe im większa konkurencja. FORMY PROMOCJI:Narzędzia te umożliwiają nam jak najkorzystniej
referentem. Akta dokumenty pozostają przez 1 rok w biurze podróży. Po roku idą do archiwum wszystko trzymamy 5 lata. Jeżeli referent rozliczył się z pilotem rozlicza się usługodawcami. ROZLICZENIE - imprezy czasami następuje do 3 miesięcy nawet po realizacji imprezy. REALIZACJA IMPREZY - zależy do pilota, jego praca ma istotny wpływ na ocenę wycieczki przez turystów. Punkty, które realizuje pilot podczas wycieczki: zbiórka transfer wyżywienie zwiedzanie program rozrywkowy (dodatkowe atrakcje) powrót z wycieczki WYKŁAD IIII. DOKUMENTY W TURYSTYCE ZAGRANICZNEJ W zależności od przeznaczenia dzielą się na: graniczne paszport lub dowód osobisty finansowe eksploatacyjne informacyjne komunikacyjne PASZPORT dokument wydawany danemu obywatelowi przez Rząd, upoważnia do podróży i pobytu za granicą i potwierdza tożsamość obywatel. Ważność paszportu, co najmniej 6 miesięcy. Paszport służbowy dyplomatyczny, turystyczny, blankietowy (konsularny) - w przypadku zgubienia lub kradzieży; upoważnia do jednorazowego przekroczenia granicy i jest odbierany na granicy. Paszport upoważnia do przekraczania graniczy, ważność jest nieograniczona (10 lat - ważności), czasami może być ograniczony czasowo, może być ograniczona krotność przekraczania granicy, ograniczona przestrzenność. WIZA dokument udzielany przez dany rząd na wjazd do danego państwa. Przed latami 80 trzeba było pisać podanie o promesę wizy.Po wejściu do UE Eurolista nie jest wymagana. EUROLISTA aktualna lista uczestnictwa w autokarze, dane dotyczące autokaru i trasy jaką mamy przejechać na granicy musi być podpieczętowana. DOKUMENTY FINANSOWEVOUCHER dokument kredytowego zlecenia wystawiony przez biuro podróży, zlecający zagranicznemu kontrahentowi wykonanie świadczeń w określonej liczbie, czasie i jakości, stanowi podstawę żądania usługodawcy zapłaty za usługę.Jeśli jakieś świadczenie zostało zmienione w czasie wycieczki musi być to napisane na voucherze przez usługodawcę, przy realizacji voucheru potrzebny jest pilot. Na voucherze musi być napisany numer danej imprezy, ilość osób, pierwsze świadczenie jest wypisany w kilku egzemplarzach. Pilot ma dwa vouchery, jeden przywozi podpisany przez usługodawcę. VOUCHER dokument kredytowego zlecenia wystawiony na zagranicznego kontrahenta, zawiera: nazwa i adres jednostki wystawiające voucher data wystawienia nr vouchera nr imprezy turystycznej nazwa i adres usługodawcy wyszczególnienie czasu, miejsca, ilości jakości świadczonych usług pierwsze i ostatnie świadczenie (planowane) podpis pracownika upoważnionego do wystawiania voucherówniekiedy: miejsce na potwierdzenia faktycznej liczby uczestników miejsce na
uwagi odnośnie świadczonych usługmiejsce na podpis pilota polskiego i biura podróży polskiego biura podróży i zagranicznego biura podróży DOKUMENTY EKSPLOATACYJNE warunki uczestnictwa, listy uczestników *(z pieczątką), kosztorysy. DOKUMENTY INFORMACYJNE telefony, adresy hoteli, program wycieczki, kontakt do konsulatu i ambasady. Najważniejsze przepisy celne, wwóz i wywóz towarów, umowa zlecenie pilota z biurem. DOKUMENTY KOMUNIKACYJNE bilety II. PROCES TWORZENIA PRODUKTU TURYSTYCZNEGO TURYSTYKA WYJAZDOWA Programowanie imprezy turystycznej (cel programu, termin, rodzaj transportu) PLANOWANIE PROGRAMU nigdy nie pokażemy wszystkiego w danym miejscu, musimy zainteresować całą grupę i program nie może być przeładowany. Pilot musi zdążyć wszystko pokazać i musi być czas posiłku i czas odpoczynku. (śniadanie 45 min, obiad, kolacja po 1 godz.). KATEGORYZACJA HOTELI w Europie nie jest ujednolicona. ZAMAWIANIE ŚWIADCZEŃ umowa przekazana faxem, forma pisemna wymagana. Umowa między biurem a hotelem określa sposób wykorzystania miejsc przez biuro podróży. CHARTER zamawiamy określone usługi w określony allotment (terminie i w określonym standardzie za z góry określoną cenę). Niewykorzystane miejsca nie ma zwrotu pieniędzyALLOTMENT zamawiający ma do dyspozycji określoną ilość miejsc przez określony w umowie czas, może zrezygnować z tej ilości miejsc, podpisujemy umowę, że np.: do określonego terminu mogę zmienić ilość miejsc wcześniej zamówioną. III. SPOSÓB ZAMAWIANIA USŁUGI DLA GRUPY I DLA OSÓB INDYWIDUALNYCH. Tryb, terminy zmniejszenia albo zmianę zamówienia. Kary za zmiany albo anulację świadczenia. Sposób zapłaty, udzielanie prowizji, tryb reklamacji. Zasady zwalniania z odpowiedzialności w przypadku sił wyższych; jak rozwiązujemy kwestie sporne. Zasady kalkulacji imprezy w zależności od ich podziału. Podstawą sporządzania kalkulacji jest: program umowa z dostawcą usług tabela kursu walut (bankowa)Kalkulację można sporządzić na jednego uczestnika, albo na całą grupę.Klienta interesuje cena jednostkowa, cena podawana jest w zł, albo w obcej walucie (Euro, ). Biuro podróży ceny świadczeń zagranicznych podaje w Euro a ceny świadczeń krajowych w zł. Istnieje tzw. podwójna cena imprezy: w zł i w Euro.Na imprezę składa się:
umowy z przewoźnikiem i zapłatą za bilet. Może być: jednokierunkowy ważny dwa lata od chwili wystawienia (zakupu); okrężny ważny przez rok od chwili rozpoczęcia podróży. Okresy ważności są różne.
Własne taryfy przewoźników odbiegają od warunków taryfowych IATA. 2003r. nowe warunki taryfowe dla linii SWISS I BRITISH AIRWIVES. SWISS nowa struktura taryf cena zależna od popytu większa elastyczność stosowania taryf (np. klasa ekonomiczna tak, klasa biznes z powrotem) długość okresu rezerwacji odwrotnie proporcjonalna do ceny rejsu im większa elastyczność klienta odnośnie dat , czasu przelotu tym niższa cena rejsu nowy system rezerwacji przez Internet wyszukujący zawsze najniższą taryfęBritish Airwaives nowe taryfy. RESTRICTED bezzwrotne, nie zamienialne, ale bardzo konkurencyjne cenowo SEMIFLEXIBLE bezzwrotne, ale częściowo zamienialne za dopłatą FLEXIBLE całkowicie elastyczne. NACZELNE ZASADY: każda taryfa ma jedynie maksimum pobytu na 1 rok brak wymogu wykupu biletu na 14 i 7 dni przed wylotem konieczność wykupu biletów tańszych w ciągu najwięcej 7 dni od momentu rezerwacji. TARYFA LOTNICZA opłata pobierana przez przewoźnika lotniczego za przewóz pasażera na danej trasie. Język angielski obowiązujący język w międzynarodowym transporcie lotniczym, skróty, zwroty terminy i kody w procedurze przewozowej są używane w angielskim. Opublikowane opłaty przez przewoźnika za przewóz pasażera i jego bagaż oraz umowy, jaką zawiera przewodnik z pasażerem. Publikowane przez IATA Międzynarodowe Stowarzyszenie Transportu Lotniczego. Opublikowane na specjalnych konferencjach, ustala się opłaty za przewozy opłaty minimalne po niżej których przewoźnik nie może obniżyć opłaty, dotyczy linii regularnych są ustalone dla kasy 1 i ekonomicznej.Na tej podstawie i w zależności od warunków handlowych przewoźnik może zwiększyć opłaty, ale nie zmniejszyć.
SPECJALNA dla klasy ekonomicznej, zazwyczaj stosowane w ruchu sezonowym, najczęściej dotyczą ruchu okrężnego, dwustronnego, minimalny okres pobytu w kraju z którego następuje powrót, ich ważność jest zwykle krótsza niż jeden rok. Można je podzielić na dwa rodzaje:opubliczneo inclusive tour (IT)o TARYFY PUBLICZNE: Wycieczkowe dla klientów indywidualnych. Dwa rodzaje: APEX wymaga wykupienia biletu w wyznaczonych terminie np. 21 dni przed wylotem. Rezerwacja musi być dokonana na wszystkie odcinki podróży oraz nie może być zmieniana. Zmiana potwierdzonej rezerwacji związana jest z kosztami, dopłatą do różnic taryfowych wynikających z niedotrzymania warunków uzyskania zniżki. BUDGET pasażer musi wykupić bilet z odpowiednim wyprzedzeniem, wskazując tydzień kalendarzowy, w którym chciałby odbyć podróż. Po upływie określonego czasu (np. 7 dni) przewoźnik wyznacza dzień podróży pasażera. Rezerwacja dokonana przez przewoźnika nie może być zmieniona. Młodzieżowe i studenckie - ich zastosowanie jest ograniczone. Korzystać z nich może tylko młodzież w określonym przedziale wiekowym lub studenci studiów dziennych Grupowe specjalne (INCENTIV)- taryfa opłacane przez zakłady pracy, pracownicy otrzymują w nagrodę. Mogą korzystać z nich grupy składającej się z pracowników tej samej instytucji, przedsiębiorstwa, dla których wycieczka stanowi formę nagrody. Koszt wycieczki incentive obejmujący transport, i pozostałe świadczenia pokrywa w całości instytucja nagradzająca. TARYFY SPECJALNE: Inclusive tours specjalna taryfa wycieczkowa dla turoperatorów oprócz kosztów przelot wliczone są w pakiet inne usługi noclegi zwiedzanie itp. Wycieczki IT mogą być zarówno grupowe jak i indywidualne (organizowane przez biuro podróży). Taryfy IT różnią się od pozostałych taryf specjalnych tym, że są przeznaczone wyłącznie do kalkulacji opłaty za wycieczkę IT i nie mogą być samodzielnie stosowane ani reklamowane/W Polsce są regiony pozbawione możliwości korzystania z ruchu lotniczego. Gdańsk Rębiechowo Katowice Pyrzowice Kraków Balice Poznań Ławica Rzeszów Jesionka Szczecin Goleniów Warszawa OkęcieKoszalin Zegrze PomorskieSłupsk Rędzikowo Wrocław Strachowice Zielona Góra Babimost Pełna nazwa biletu lotniczego: Bilet podróży i kwit bagażowy bilet imienny wydaje się w formie książeczki biletowej BILET LOTNICZY pełni funkcję:
stacjonował w Nepalu (zapoczątkował)Wymagania: wytrzymałość (survival), odporność dobra organizacja podział ról, obowiązków wzajemny szacunek odpowiednie, długotrwałe przygotowanie posiadanie umiejętności, kwalifikacji do poruszania się na trudnym terenie, posługiwania się sprzętem specjalistycznym aklimatyzacja odpowiednie zdrowie PODZIAŁ - łatwe, trudne, alpinistyczne trasy trekkingowe) trekking klasyczny wędrówka przez wysokie góry świata ze sprzętem (wodny) rzeki, tereny tropikalne, pustynne, lodowce, z wyspy na wyspę TRAMPING forma alternatywnej turystyki. Podróżowanie głównie ludzi młodych w nieznane miejsca, poszukiwanie czegoś nowego , nowych wyzwań, odkrywanie nowych miejsc, jak najtańszym kosztem wykorzystanie różnych sposobów poruszania się (nawet rozdzielanie się grup) może być tylko etapem/fragmentem wyprawy/wycieczki zagranicznej jest stylem życia opartym na kulturze szlaku i maksymalizacji przeżyć Pilot: bardzo dobry organizator znajomość języków obcych konsekwentność RAFFTING (amer.) spływy nurtami rwących rzek, pokonywanie przeszkód, wodospadów, dla osób poszukujących nowych wrażeń.Wyróżnia się 6 klas trudności, ze względu na: liczbę przeszkód szybkość nurtu trudność manewrowania TURYSTYKA POLONIJNA ETNICZNA powody emigracji: zmiana granic, czynnik finansowy, podążanie za pracą, wojna powrót do korzeni