Metody pokonywania współczesnego kryzysu gospodarczego - Notatki - Ekonomia | Notatki Ekonomia

Metody pokonywania współczesnego kryzysu gospodarczego w

kontekście historii keynesowskiej i monetarystycznej

Kryzys gospodarczy (recesja gospodarczy, załamanie gospodarcze, zapaść

gospodarcza, depresja gospodarcza, spowolnienie gospodarcze) to zjawisko

ekonomiczne w gospodarce Przyczyn kryzysu upatruje się zależnie od

wyznawanej szkoły: - w czynnikach zewnętrznych, np. przez błędną politykę

ﬁnansową, politykę gospodarczą, także przez niewydolność systemu

ﬁnansowego. Jest to podejście charakterystyczne dla szkoły neoliberalnej,- w

samej naturze gospodarki kapitalistycznej (marksizm, keynesizm). Podkreśla

się zjawisko cykliczności koniunktury, czy obniżenie popytu na dobra

konsumpcyjne w skutek wyzysku (marksizm).

Załamanie gospodarcze w drugiej połowie 2008 roku jest zupełnie nowym

doświadczeniem dla polityki gospodarczej. Zarówno jeżeli chodzi o jego

przyczyny, jak i skutki. Kryzys na amerykańskim ﬁnansowym doprowadził do

strat w sferze realnej nie tylko w gospodarce amerykańskiej, ale także

europejskiej. Według danych Eurostatu eksport w całej UE zmniejszył się w

pierwszym kwartale 2009 roku w ujęciu rocznym o 15,3 proc. a inwestycje o

10,1 proc. Produkt krajowego brutto w streﬁe euro zmniejszył się w tym czasie

o 4,6 proc. a w UE-27 o 4,6%. Jedne z ostatnich danych Eurostatu wskazują na

istotny wzrost bezrobocia. W ujęciu rocznym czerwiec 2009 do czerwca 2008

bezrobocie wzrosło z 7,5% do 9,7%. Spadły także wskaźniki koniunktury w

czołowych gospodarkach europejskich, w szczególności w Niemczech. Produkt

krajowy brutto w tej największej gospodarce UE zmniejszył się w pierwszym

kwartale 2009 roku w porównaniu do 2008 roku o 6,9 proc. Szybko

postępujące procesy globalizacyjne i związane z tym perturbacje na rynkach

ﬁnansowych powodują że rola narzędzi interwencyjnych państwa pełni nadal

istotna role we współczesnej gospodarce.

Teoria J. M. Keynesa jest powszechnie znana jako koncepcja kwestionująca

efektywność rynku. Jego poglądy na rodzący się wówczas rynek kapitałowy, w

których dostrzegał niebezpieczeństwo, że spekulacja na giełdzie weźmie górę

nad przedsiębiorczością. Dostrzegał różnice w zachowaniach amerykańskich i

europejskich. Amerykanin, nabywając akcję, przywiązuje większą wagę do

zmian umownej ceny waloru niż do dochodu jaki ten walor zapewnia. Oznacza

to, że jest on spekulantem. Spekulanci mogą być nieszkodliwi, gdy są

dodatkiem do przedsiębiorczości. Sytuacja staje się poważna, gdy zachowania

spekulacyjne zaczynają dominować nad przedsiębiorczością, to jest gdy

przedsiębiorstwo jest już tylko bańką powietrzną w wirze spekulacji. Keynes

porównywał rynek akcji, a więc zachowania inwestorów do konkursu na

najpiękniejszą twarz. W całej tej zabawie nie tyle chodzi o to, która twarz jest

najpiękniejsza, ale o to, która za taką zostanie wybrana. Tylko wówczas można

otrzymać nagrodę. Podobnie jest na rynku kapitałowym akcji. Keynes był

ekonomistą, który uważał, że wolny rynek, mimo, iż nie jest systemem

idealnym, jest jednak wariantem najlepszym z możliwych. I należy go

zachować. Nie miał złudzeń, że idealnych systemów ekonomicznych na świecie

po prostu jeszcze nie wymyślono. Z jednej strony był więc obrońcą rynku. Nie

pozostawał jednak wobec niego bezkrytyczny. Twierdził, że co prawda

gwarantuje on szybki rozwój ekonomiczny, jednak gospodarka na dłuższą metę

nie jest, jak uważał Smith, zdolna do samoregulacji. Keynes nie ufał do końca w

niezawodność niewidzialnej ręki rynku . Nie wierzył, że mechanizmy rynkowe

potraﬁą samoczynnie wyprowadzić gospodarkę z recesji. Twierdził, że do tego

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Metody pokonywania współczesnego kryzysu gospodarczego - Notatki - Ekonomia i więcej Notatki w PDF z Ekonomia tylko na Docsity!

Metody pokonywania współczesnego kryzysu gospodarczego w kontekście historii keynesowskiej i monetarystycznej

Kryzys gospodarczy (recesja gospodarczy, załamanie gospodarcze, zapaść gospodarcza, depresja gospodarcza, spowolnienie gospodarcze) to zjawisko ekonomiczne w gospodarce Przyczyn kryzysu upatruje się zależnie od wyznawanej szkoły: - w czynnikach zewnętrznych, np. przez błędną politykę finansową, politykę gospodarczą, także przez niewydolność systemu finansowego. Jest to podejście charakterystyczne dla szkoły neoliberalnej,- w samej naturze gospodarki kapitalistycznej (marksizm, keynesizm). Podkreśla się zjawisko cykliczności koniunktury, czy obniżenie popytu na dobra konsumpcyjne w skutek wyzysku (marksizm). Załamanie gospodarcze w drugiej połowie 2008 roku jest zupełnie nowym doświadczeniem dla polityki gospodarczej. Zarówno jeżeli chodzi o jego przyczyny, jak i skutki. Kryzys na amerykańskim finansowym doprowadził do strat w sferze realnej nie tylko w gospodarce amerykańskiej, ale także europejskiej. Według danych Eurostatu eksport w całej UE zmniejszył się w pierwszym kwartale 2009 roku w ujęciu rocznym o 15,3 proc. a inwestycje o 10,1 proc. Produkt krajowego brutto w strefie euro zmniejszył się w tym czasie o 4,6 proc. a w UE-27 o 4,6%. Jedne z ostatnich danych Eurostatu wskazują na istotny wzrost bezrobocia. W ujęciu rocznym czerwiec 2009 do czerwca 2008 bezrobocie wzrosło z 7,5% do 9,7%. Spadły także wskaźniki koniunktury w czołowych gospodarkach europejskich, w szczególności w Niemczech. Produkt krajowy brutto w tej największej gospodarce UE zmniejszył się w pierwszym kwartale 2009 roku w porównaniu do 2008 roku o 6,9 proc. Szybko postępujące procesy globalizacyjne i związane z tym perturbacje na rynkach finansowych powodują że rola narzędzi interwencyjnych państwa pełni nadal istotna role we współczesnej gospodarce. Teoria J. M. Keynesa jest powszechnie znana jako koncepcja kwestionująca efektywność rynku. Jego poglądy na rodzący się wówczas rynek kapitałowy, w których dostrzegał niebezpieczeństwo, że spekulacja na giełdzie weźmie górę nad przedsiębiorczością. Dostrzegał różnice w zachowaniach amerykańskich i europejskich. Amerykanin, nabywając akcję, przywiązuje większą wagę do zmian umownej ceny waloru niż do dochodu jaki ten walor zapewnia. Oznacza to, że jest on spekulantem. Spekulanci mogą być nieszkodliwi, gdy są dodatkiem do przedsiębiorczości. Sytuacja staje się poważna, gdy zachowania spekulacyjne zaczynają dominować nad przedsiębiorczością, to jest gdy przedsiębiorstwo jest już tylko bańką powietrzną w wirze spekulacji. Keynes porównywał rynek akcji, a więc zachowania inwestorów do konkursu na najpiękniejszą twarz. W całej tej zabawie nie tyle chodzi o to, która twarz jest najpiękniejsza, ale o to, która za taką zostanie wybrana. Tylko wówczas można otrzymać nagrodę. Podobnie jest na rynku kapitałowym akcji. Keynes był ekonomistą, który uważał, że wolny rynek, mimo, iż nie jest systemem idealnym, jest jednak wariantem najlepszym z możliwych. I należy go zachować. Nie miał złudzeń, że idealnych systemów ekonomicznych na świecie po prostu jeszcze nie wymyślono. Z jednej strony był więc obrońcą rynku. Nie pozostawał jednak wobec niego bezkrytyczny. Twierdził, że co prawda gwarantuje on szybki rozwój ekonomiczny, jednak gospodarka na dłuższą metę nie jest, jak uważał Smith, zdolna do samoregulacji. Keynes nie ufał do końca w niezawodność niewidzialnej ręki rynku. Nie wierzył, że mechanizmy rynkowe potrafią samoczynnie wyprowadzić gospodarkę z recesji. Twierdził, że do tego

celu potrzebna jest interwencja państwa. Warto pamiętać, że to właśnie pomysły Keynesa zastosował podczas tworzenia swojego New Deal Franklin Delano Roosevelt. Głównym założeniem jego programu była aktywna rola administracji państwowej w kształtowaniu polityki pieniężnej oraz rozwój inwestycji państwowych. Po objęciu przez Roosevelta urzędu Prezydenta USA, ogłosił on roboty publiczne, wypłacając ludziom pensje z budżetu. Odpowiednie środki przeznaczył też na uruchomienie inwestycji. W całych USA wybudowano dzięki temu wiele dróg, mostów, gmachów publicznych, wiele budynków użyteczności publicznej odnowiono i odremontowano. Za zarobione pieniądze Amerykanie poszli na zakupy. Wzrosła konsumpcja, więc sklepy musiały zwiększyć liczbę zamówień. Wzrost zamówień spowodował, że firmy zaczęły na nowo produkować. Natomiast wzrost produkcji przełożył się z kolei na spadek bezrobocia. Bo ktoś musiał zacząć produkować na rosnące potrzeby społeczeństwa. Wraz ze wzrostem zatrudnienia spadała też liczba wypłacanych zasiłków i rosły wpływy z podatków. Budżet państwa zaczął znów powracać do stanu równowagi. Wiele innych państw poszło drogą Stanów Zjednoczonych.

Doktryna keynesizmu, stosowana była w gospodarce większości państw demokracji zachodniej aż do lat 80. XX wieku, kiedy do łask powróciły koncepcje neoliberalne. Obecnie, w obliczu kolejnego kryzysu ekonomicznego, jaki dziś przeżywamy, idee keynesizmu znów zyskują na znaczeniu. Wielki kryzys ekonomiczny lat 30. udało się pokonać dzięki koncepcjom Keynesa. Wielu współczesnych ekonomistów uważa dziś, że to właśnie jego idee uratowały kapitalizm. Dzisiejszy powrót do Keynesa jest bardzo specyficzny. W różnych krajach politycy wykonują lub przygotowują się do ogromnych cięć socjalnych. Tymczasem ratowane są banki i inne firmy. Weźmy na przykład wielką amerykańską korporację General Motors. GM jest takim symbolem amerykańskiego kapitalizmu, że w latach 50-tych mawiano "to co jest dobre dla General Motors jest dobre dla Ameryki". Dziś tym, co jest dobre dla amerykańskiego kapitalizmu, jest nacjonalizacja i zwolnienia. Dziś GM jest w 60 procentach własnością państwa - gdy w lipcu 2009 powstała nowa firma ogłoszono do końca roku zamknięcie14 zakładów w USA oraz wyrzucenie na bruk ponad 20 tys. spośród 88 tys. pracowników. Mając na celu osłabienie skutków kryzysu powinno się utrzymywać zaufanie i nie dopuszczać do rozkręcenia się spirali pesymizmu. Nie można dopuścić by zapanował strach, utrudniający wyjście z kryzysu i osłabienie jego skutków. W krajach dotkniętych kryzysem często kryzys psychologiczny sprawia, że firmy boją się inwestować a zwykli ludzie niechętnie kupują dobra nie niezbędne im do egzystencji. Utrzymanie zaufania powinno być fundamentalnym celem polityki państwa. Dokapitalizowanie banków pozwalające odzyskać sprawność kredytową przedsiębiorstwom oraz ponownie rozbudzić rynek nieruchomości. Jeśli chcemy pomóc przedsiębiorstwom i chronić miejsca pracy, powinniśmy zapewnić pewne pole manewru wobrotach środkami pieniężnymi. Spadek obrotów, trudniejsze pozyskiwanie kredytów, wzrost poziomu niezapłaconych należności powodują w przedsiębiorstwach najczęściej trudności z płynnością finansową czego należy uniknąć. Zapobiegnięcie gwałtownemu spadkowi zatrudnienia. Kwestia zatrudnienia powinna być priorytetem w walce z kryzysem, a oddalenie ryzyka bezrobocia powinno być jej najważniejszym instrumentem. By było to możliwe należy podjąć działania służące utrzymaniu poziomu zatrudnienia oraz stymulowaniu popytu.

Dornbusch. W którym zostały omówione różne nurty ekonomiczne. Ekonomiści ci opowiadają się za aktywną polityką stabilizacyjną, uznając jednocześnie niezbywalną rolę rynku w dłuższych okresach. Obserwując działania Systemu Rezerwy Federalnej uniknięto znacznie poważniejszej recesji poprzez dostarczenie płynności finansowej oraz przez podjęcie innych działań w celu niedopuszczenie do fali bankructw oraz poprzez działania w celu pokonania kryzysu zaufania. Doprowadziło to do osłabienia skali spadku PKB oraz do zmniejszenia negatywnych efektów recesji na bezrobocie. Z drugiej strony działania te nie przyniosły widocznych negatywnych konsekwencji dla gospodarki. Zarówno podaż pieniądza, inflacja oraz kurs dolara nie zmieniły się w stopniu grożącym negatywnym krótko lub długoterminowym skutkom. Pozwala to wysnuć wniosek, że polityka interwencyjna może być skuteczna. Rozwój gospodarki światowej pokazuje, że nie ma uniwersalnych i zawsze skutecznych narzędzi polityki gospodarczej.

Metody pokonywania współczesnego kryzysu gospodarczego - Notatki - Ekonomia, Notatki z Ekonomia

Dokumenty powiązane

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Metody pokonywania współczesnego kryzysu gospodarczego - Notatki - Ekonomia i więcej Notatki w PDF z Ekonomia tylko na Docsity!