Metodyczne aspekty pomiaru cyklu konwersji gotówki w przedsiębiorstwie, Publikacje z Economia

Pobierz Metodyczne aspekty pomiaru cyklu konwersji gotówki w przedsiębiorstwie i więcej Publikacje w PDF z Economia tylko na Docsity! Jerzy Kitowski Wydział Ekonomii Uniwersytet Rzeszowski Metodyczne aspekty pomiaru cyklu konwersji gotówki w przedsiębiorstwie Wstęp W krajowej literaturze przedmiotu obserwujemy paradoksalne zjawisko, o ile bowiem panuje zgodność co do interpretacji cyklu konwersji gotówki, sta- nowiącego różnicę między cyklem operacyjnym i wskaźnikiem spłaty zobowią- zań, to sposoby obliczania tego cyklu budzą liczne kontrowersje. W artykule podjęto próbę omówienia metodycznych aspektów konstruk- cji oraz wiarygodności diagnostycznej wyznaczników cyklu konwersji gotów- ki, to jest wskaźników rotacji zapasów, cyklu realizacji należności oraz spłaty zobowiązań krótkoterminowych. Zaprezentowano także zróżnicowane sposoby pomiaru tych wskaźników w wybranych bankowych metodach oceny kondy- cji fi nansowej przedsiębiorstwa, ze szczególnym uwzględnieniem kryterium ich zróżnicowania branżowego. Krytycznie oceniono przypadki występowania w krajowej literaturze przed- miotu błędów merytorycznych, niekonsekwencji ter minologicznych i uprosz- czeń metodycznych występujących w prezentacji zało żeń konstrukcji (a na- wet przykładów ich praktycznego zastosowania) rozpatrywanych wskaźników sprawności gospodarowania. Rozważania teoretyczne zilustrowano przykładami empirycznymi, wykorzystując sprawozdanie fi nansowe Firmy Oponiarskiej Dę- bica za 2010 rok. Mankamenty metodyczne w defi nicji cyklu konwersji gotówki oraz w sposobie jego obliczania Przykład błędnej defi nicji cyklu konwersji gotówki zawiera podręcznik G. Gołębiowskiego i A. Tłaczały, autorzy bowiem niefortunnie defi niują ten cykl jako sumę (zamiast różnicę) cyklu operacyjnego i wskaźnika spłaty zobowiązań [Gołębiowski, Tłaczała 2005, s. 122]. 42 Z kolei w podręczniku M. Sierpińskiej i T. Jachny nie ustrzeżono się uster- ki metodycznej przy konstrukcji wskaźnika rotacji należności, ma on bowiem identyczną postać jak wskaźnik rotacji zapasów. W mianowniku tego wskaźnika, zamiast średniego stanu należności krótkoterminowych, niewłaściwie użyto ka- tegorii „średni stan zapasów” [Sierpińska, Jachna 2004, s. 184]. Szczególnie kuriozalny błąd spotykamy w jednej z prezentacji metody D. Appenzeller i K. Szarzec (model 2). P. Antonowicz, w miejsce czwartej zmiennej oryginalnego modelu1, będącej cyklem operacyjnym, a zatem sumą cyklu realizacji należności i wskaźnika rotacji zapasów, niefortunnie wprowadził iloraz tych wskaźników [Antonowicz 2007, s. 95.]. M. Zaleska niezręcznie wprowadziła do mianownika wskaźnika rotacji zapa- sów oraz spłaty zobowiązań „koszty sprzedaży” jako równoważnik przychodów ze sprzedaży [Zaleska 2002, s. 74–76]. Wprawdzie w interpretacji tych wskaźni- ków jako alternatywę podaje możliwość zastąpienia w ich konstrukcji przycho- dów ze sprzedaży kosztami sprzedanych produktów, towarów i materiałów, to jednak nie można się zgodzić z utożsamieniem tej kategorii kosztów z kosztami sprzedaży. Koszty sprzedanych produktów towarów i materiałów (stanowiące sumę kosztu wytworzenia sprzedanych produktów oraz wartości sprzedanych towarów i materiałów) są jednym z trzech składników kosztów działalności ope- racyjnej, obok właśnie kosztów sprzedaży i kosztów ogólnego zarządu. Generują one zysk (stratę) brutto ze sprzedaży, podczas gdy koszty działalności operacyj- nej – zysk (stratę) ze sprzedaży (na przykład w badanej fi rmie koszty sprzedaży w 2010 r. były blisko 51 razy niższe od kosztów sprzedanych produktów, towa- rów i materiałów). Zastrzeżenia metodyczne budzi także sposób ujmowania kategorii wpły- wających na poziom cyklu konwersji gotówki (zalecane ujęcie średnioroczne lub statyczne – na koniec roku). Na przykład niektórzy autorzy przy oblicza- niu wskaźnika rotacji zapasów uwzględniają ich stan na koniec roku [Kowalak 2003, s. 79], natomiast większość słusznie uwzględnia średnioroczny stan zapa- sów [Rutkowski 2000, s. 95]. Pomijanie sezonowych wahań wolumenu zapasów (oraz przez analogię należności i zobowiązań krótkoterminowych) prowadzi do znacznego zróżnicowania wielkości omawianych wskaźników2. 1D. Appenzeller, K. Szarzec, Prognozowanie zagrożenia upadłością polskich spółek publicznych. Rynek Terminowy 2004, nr 1, s. 120–128. 2Na przykład rozpiętość tego ujęcia we wskaźniku rotacji zapasów w Firmie Oponiarskiej Dębica wynosiła w 2010 roku 6,5 dnia (w relacji do przychodów ze sprzedaży). 45 Największa różnorodność metodyczna występuje w konstrukcji wskaź- nika spłaty zobowiązań (tab. 3). W liczniku tego wskaźnika występują, przez analogię do cyklu realizacji należności, zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz zobowiązania krótkoterminowe, ale również zobowiązania krótkotermi- nowe pomniejszone o kredyty i pożyczki krótkoterminowe oraz skorygowane zobowiązania krótkoterminowe (w metodzie skwantyfi kowanej od zobowiązań krótkoterminowych, w rozumieniu pozycji B.III bilansu, odejmuje się fundusze specjalne). Ponadto, niezależnie od uwzględniania 360 i 365 dni, w niektórych sposobach obliczania omawianego wskaźnika wykorzystuje się zobowiązania średnioroczne, a w innych propozycjach akcentuje się ujęcie statyczne zobowią- zań krótkoterminowych (stan na koniec badanego okresu). W konstrukcji wskaźnika spłaty zobowiązań również, podobnie jak w przy- padku cyklu realizacji należności, występuje nieprecyzyjne defi niowanie kategorii zobowiązania krótkoterminowe. Niekiedy nie wiemy, czy dany autor uwzględnia zobowiązania krótkoterminowe jako pozycje B.III bilansu (oraz czy zawierają one zobowiązania z tytułu dostaw i usług powyżej 12 miesięcy), czy też zobo- wiązania krótkoterminowe po konwersji, a zatem obejmujące także rezerwy na zobowiązania i rozliczenia międzyokresowe. Warto zauważyć, że na różnicę po- między wielkością zobowiązań z tytułu dostaw i usług a zobowiązaniami krótko- terminowymi po konwersji wpływa suma następujących składników: kredytów i pożyczek, zobowiązań z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych, in- Tabela 2 Przykłady zróżnicowania sposobów obliczania cyklu realizacji należności w dniach Licznik Mianownik Źródło Przeciętne należności z tytułu dostaw i usług · 360 Sprzedaż [Wędzki 1996, s. 567] Przeciętne należności krótko- terminowe · 365 Sprzedaż [Appenzeller, Szarzec 2004, s. 124] Średnioroczny stan należności z tytułu dostaw i usług · 365 Przychody netto ze sprzeda- ży produktów, towarów i materiałów [Dudycz, Skoczylas 2007, s. 7] Należności krótkoterminowe i roszczenia – należności prze- terminowane · 360 Przychody ze sprzedaży i zrównane z nimi Metoda BOŚ S.A. Przeciętne należności z tytułu dostaw i usług · 360 Przychody ze sprzedaży i zrównane z nimi Metoda PeKaO S.A. Przeciętne należności · 360 Sprzedaż + zyski nadzwy-czajne Metoda BPH S.A. Należności i roszczenia · 365 Przychody ze sprzedaży [Antonowicz 2007, s. 162] Należności i roszczenia · 365 Suma aktywów [Antonowicz 2007, s. 164] Źródło: Opracowanie własne. 46 nych zobowiązań fi nansowych, zaliczek otrzymanych na dostawy, zobowiązań wekslowych, zobowiązań z tytułu podatków, ceł, ubezpieczeń i innych świad- czeń, zobowiązań z tytułu wynagrodzeń, innych zobowiązań, funduszy specjal- nych, rezerw na zobowiązania (pomniejszone o rezerwy długoterminowe, na przykład o długoterminową rezerwę na świadczenia emerytalne i podobne) oraz rozliczeń międzyokresowych (krótkoterminowych). Jeszcze większe zróżnicowanie metodyczne spotykamy w konstrukcji mia- nownika omawianego wskaźnika. Występują tam omówione przy próbie obli- czania cyklu realizacji należności przekroje przychodów ze sprzedaży oraz róż- norodne kategorie kosztów: koszty wytworzenia, koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów, koszt własny sprzedaży, koszty działalności operacyjnej i koszty uzyskania przychodu. Dla porównania, na różnicę w pojemności eko- Tabela 3 Przykłady zróżnicowania sposobów obliczania wskaźnika spłaty zobowiązań w dniach Licznik Mianownik Źródło Zobowiązania z tytułu dostaw i usług · 360 Przychody ze sprzedaży i zrównane z nimi Metoda PeKaO S.A. Średnioroczny stan zobowiązań z tytułu dostaw i usług · 365 Przychody netto ze sprze- daży produktów, towarów i materiałów [Dudycz, Skoczylas 2007, s. 7] Przeciętne zobowiązania krót- koterminowe · 360 Przychody ze sprzedaży produktów, towarów i ma- teriałów [Hołda 2002, s. 43] (Zobowiązania krótkoterminowe – kredyty i pożyczki krótkotermi- nowe) · 360 Sprzedaż + zyski nadzwy- czajne Metoda BPH S.A. Przeciętne zobowiązania krót- koterminowe · 365 Przychody ze sprzedaży [Appenzeller, Szarzec 2004, s. 124] Przeciętne zobowiązania krót- koterminowe · 360 Koszt wytworzenia sprze- danych produktów [Gajdka, Stos 1996, s. 61] Przeciętne zobowiązania krót- koterminowe · 360 Koszty sprzedanych pro- duktów, towarów i materiałów [Hołda 2001, s. 308] Zobowiązania z tytułu dostaw i usług · 360 Koszt własny sprzedaży [Wędzki 1996, s. 567] (Zobowiązania krótkoterminowe – kredyty bankowe) · 360 Koszty działalności opera- cyjnej Metoda BOŚ S.A. Zobowiązania z tytułu dostaw i usług · 360 Koszty działalności opera- cyjnej Metoda ING BSK S.A. Zobowiązania krótkoterminowea · 360 Koszty uzyskania przycho- dów [Kitowski 1997, s. 103] a zobowiązania krótkoterminowe (B.III) – fundusze specjalne Źródło: Opracowanie własne. 47 nomicznej kosztu wytworzenia oraz kosztu uzyskania przychodu wpływa suma następujących składników: wartość sprzedanych towarów i materiałów, koszty sprzedaży, koszty ogólnego zarządu, pozostałe koszty operacyjne oraz koszty fi nansowe3. Należy także wspomnieć o paradoksie metodycznym, pomijanym w literatu- rze przedmiotu. W przedsiębiorstwach o ujemnym wyniku fi nansowym wskaź- niki rotacji zapasów i spłaty zobowiązań mogą mieć pozornie oczekiwaną ten- dencję malejącą, jeżeli w konstrukcji tych wskaźników wykorzystano formułę kosztową (koszty są większe od przychodów ze sprzedaży). Pewnym utrudnieniem dla czytelnika lub odbiorcy analizy może być za- uważany, niezależnie od zróżnicowania sposobów ich obliczania, brak zunifi ko- wanego nazewnictwa wskaźników służących do wyznaczania cyklu konwersji gotówki. Na przykład, umownie nazwany w niniejszej pracy wskaźnik cyklu realizacji należności w dniach nosi w krajowej literaturze przedmiotu co naj- mniej 16 różnych nazw (tab. 4). Czytelnik nie może się bowiem zastanawiać, czy wskaźnik „cyklu należności” wynoszący 10 informuje o liczbie dni, po upływie których dane przedsiębiorstwo egzekwuje swoje należności krótkoterminowe, czy też jest to relacja przychodów netto ze sprzedaży do średniorocznej warto- ści tych należności, a zatem przykładowy „cykl należności” oznacza, że przed- siębiorstwo oczekuje na odzyskanie swoich pieniędzy przez 36 dni (360 : 10). W krajowej literaturze przedmiotu zdarza się niestety stosunkowo często, że ten sam termin oznacza zupełnie inną kategorię. Na przykład, „kapitał obrotowy net- to” w jednym podręczniku jest tożsamy z cyklem konwersji gotówki [Pomykal- ska, Pomykalski 2007, s. 85], podczas gdy w innym oznacza „aktywa obrotowe pomniejszone o zobowiązania bieżące” [Bielawska 2009, s. 208]. Kryterium branżowego zróżnicowania cyklu konwersji gotówki w bankowych metodach oceny kondycji fi nansowej przedsiębiorstwa W literaturze przedmiotu obserwujemy zjawisko niedoceniania wagi kryte- rium specyfi ki branżowej wyznaczników cyklu konwersji gotówki. Trudno zgo- dzić się z poglądem zawartym w założeniach punktowej metody oceny ryzyka bankowego, że wyznaczniki cyklu konwersji gotówki należy oceniać według tej samej skali, z pominięciem kryterium ich branżowego zróżnicowania (tab. 5). 3W badanej firmie koszty uzyskania przychodu były większe w 2010 roku w stosunku do kosztu wytworzenia o ponad 26%, co sprawiło, że wskaźnik rotacji zapasów obliczany w relacji do roz- patrywanych kategorii kosztów różni się o blisko 5 dni. 50 Jak wynika z przytoczonych w tabeli 6 danych, dysproporcje między skraj- nymi wielkościami rozpatrywanych wskaźników sektorowych wynoszą dla: ro- tacji zapasów 5,8, cyklu realizacji należności 5,2, wskaźnika spłaty zobowiązań 5,3, cyklu operacyjnego 4,3 oraz cyklu konwersji gotówki aż 6,6 razy. Kryterium zróżnicowania branżowego wskaźników sprawności gospodaro- wania zostało najlepiej uwzględnione, w grupie rozpatrywanych metod, w me- todzie BOŚ, w której wprowadzono cztery grupy fi rm (budowlane, handlowe, produkcyjne i usługowe – tab. 7). Dla porównania, skrajne wielkości wskaźnika rotacji zapasów zasługujące na najwyższą ocenę różnią się aż 28 razy (dla fi rm usługowych i handlowych), odpowiednio cykl realizacji należności różni się 9- -krotnie (dla fi rm handlowych i budowlanych), a wskaźnik spłaty zobowiązań – ponaddwukrotnie (dla fi rm usługowych i budowlanych). Warto również dodać, że omawiane wskaźniki są nieporównywalne z danymi zamieszczonymi w tabeli 6 ze względu na odmienną procedurę ich obliczania. Należy stwierdzić, że metoda PKO BP ma, w zakresie oceny wskaźników sprawności gospodarowania, wszystkie omówione mankamenty punktowej me- tody oceny ryzyka bankowego (tab. 8). Tabela 7 Zróżnicowanie branżowe wskaźnika rotacji zapasów, cyklu realizacji należności oraz wskaźnika spłaty zobowiązań w metodzie BOŚ S.A. (w dniach) Firmy Liczba punktów 1a 2 3 4 5 6b Wskaźnik rotacji zapasów Usługowe Pon. 0,5 0,5–2,3 2,4–3,5 3,6–4,7 4,8–11 Pow. 11 Budowlane Pon. 3 3–12 13–18 19–26 27–54 Pow. 54 Produkcyjne Pon. 10 10–22 23–31 32–39 40–66 Pow. 66 Handlowe Pon. 14 14–22 23–26 27–32 33–50 Pow. 50 Cykl realizacji należności Handlowe Pon. 9 9–19 20–28 29–38 39–67 Pow. 67 Usługowe Pon. 32 32–45 46–52 53–60 61–85 Pow. 85 Produkcyjne Pon. 35 35–51 52–58 59–68 69–95 Pow. 95 Budowlane Pon. 54 54–74 75–86 87–96 97– 28 Pow. 128 Wskaźnik spłaty zobowiązań Usługowe Pon. 27 27–39 40–46 47–56 57–95 Pow. 95 Handlowe Pon. 32 32–46 47–56 57–68 69–107 Pow. 107 Produkcyjne Pon. 38 38–61 62–76 77–93 94–151 Pow. 151 Budowlane Pon. 59 59–85 86–98 99–113 114–171 Pow. 171 a ocena najwyższa, b ocena najniższa. Źródło: Instrukcja BOŚ S.A. 51 W metodach banków PeKaO i PBS wykorzystano identyczne założenia me- todyczne, polegające na porównywaniu danego wskaźnika z wielokrotnością średniej branżowej. Przykład tej procedury (dla PBS) zamieszczono w tabeli 9. W rozpatrywanych metodach zauważamy zróżnicowane wagi statystyczne wyznaczników cyklu konwersji gotówki (tab. 10). W metodzie skwantyfi kowa- nej wszystkie wskaźniki mają tę samą wagę, z kolei w metodzie Banku PKO BP najwyższą wagę przypisano cyklowi realizacji należności, a w metodzie Banku PeKaO – rotacji zapasów, z kolei w metodzie PBS wskaźnik ten nie podlega ocenie. Omawiana procedura nieuchronnie prowadzi do paradoksalnego wnio- sku. Ta sama fi rma uzyska w każdej z omawianych metod zróżnicowaną ocenę rozpatrywanych wskaźników sprawności gospodarowania. Udział najwyższej oceny wskaźników sprawności gospodarowania w łącz- nej liczbie punktów możliwych do zdobycia w klasyfi kacji ilościowej omawia- nych metod waha się od 15% (metoda skwantyfi kowana) do 20% (metoda PKO BP – tab. 11). Tabela 8 Kryteria oceny wskaźników sprawności gospodarowania (aktywności) w metodzie PKO BP S.A. Wskaźniki w dniach Liczba punktów 3 2 1 0 Cykl realizacji należności – CRN CRN ≤ 30 30 < CRN ≤ 60 60 < CRN ≤ 90 CRN > 90 Rotacja zapasów – WRZ WRZ ≤ 30 30 < WRZ ≤ 60 60 < WRZ ≤ 90 WRZ > 90 Spłaty zobowiązań – WSZ WSZ ≤ 30 30 < WSZ ≤ 60 60 < WSZ ≤ 90 WSZ > 90 Źródło: Instrukcja PKO BP S.A. Tabela 9 Kryteria oceny cyklu realizacji należności oraz wskaźnika spłaty zobowiązań w metodzie Podkarpackiego Banku Spółdzielczego Cykl realizacji należności Liczba punktów Wsk. ≤ średniej branżowej 4 Śr. < Wsk. ≤ 1,5 śr. 3 Wsk. > 1,5 śr. 0 Wskaźnik spłaty zobowiązań Liczba punktów Wsk. ≤ średniej branżowej 4 Śr. < Wsk. ≤ 1,5 śr. 3 Wsk. > 1,5 śr. 0 Źródło: Instrukcja Podkarpackiego Banku Spółdzielczego. 52 Badanie cyklu konwersji gotówki na przykładzie Firmy Oponiarskiej Dębica Do badań nad cyklem konwersji gotówki wykorzystano pięć metod oceny kondycji fi nansowej stosowanej przez banki: Podkarpacki Bank Spółdzielczy, BOŚ S.A., ING Bank Śląski S.A., PeKaO S.A., PKO BP S.A. oraz metodę sk- wantyfi kowaną (stosowaną przez BDK S.A.), punktową metodę oceny ryzyka bankowego (PMORB) i procedurę stosowaną przez Komisję ds. Analizy Finan- sowej Rady Naukowej SKwP. Badaniem objęto dane pochodzące ze sprawozda- nia fi nansowego Firmy Oponiarskiej Dębica za 2010 rok (tab. 12). Jak wynika z danych zamieszczonych w tabeli 12, wskaźnik rotacji zapa- sów w badanej spółce wahał się, według wskazań poszczególnych metod, od 40 dni (metody PeKaO, PKO BP oraz punktowa metoda oceny ryzyka banko- Tabela 10 Wagi wyznaczników cyklu konwersji gotówki w metodach wybranych banków Wskaźnik Metoda skwantyfikowana PKO BP S.A. PeKaO S.A.a PBSa Rotacji zapasów 0,33 0,3 0,41 0,0 Cykl realizacji należności 0,33 0,4 0,29 0,5 Spłaty zobowiązań 0,33 0,3 0,29 0,5 Razem 1,0 1,0 1,0 1,0 a obliczenia własne w celu zapewnienia porównywalności wskaźników. Źródło: Opracowanie własne. Tabela 11 Maksymalna liczba punktów oceny wyznaczników cyklu konwersji gotówki w metodach wybranych banków (klasyfikacja ilościowa) Wskaźnik Metoda skwantyfikowana PKO BP S.A. PeKaO S.A. PBS Rotacji zapasów 5 1,8 7 0 Cykl realizacji należności 5 2,4 5 4 Spłaty zobowiązań 5 1,8 5 4 Razem 15 6,0 17 8 Łączna liczba punktów w klasyfikacji ilościowej 100 30 100 45 Udział wyznaczników cyklu konwersji gotówki w % 15,0 20,0 17,0 17,8 Źródło: Opracowanie własne. 55 Nie wydaje się także trafnym rozwiązaniem w procedurze obliczania wskaź- nika rotacji zapasów i spłaty zobowiązań odnoszenie ich tylko do kosztów wy- tworzenia, kosztów sprzedanych produktów, towarów i materiałów lub kosztów działalności operacyjnej, pomijane bowiem są koszty fi nansowe. Wreszcie należy sformułować postulat koniecznego rygoru uwzględniania specyfi ki branżowej wskaźników sprawności gospodarowania w syntetycznych metodach oceny kondycji fi nansowej przedsiębiorstwa oraz unifi kacji nazewni- ctwa rozpatrywanych wyznaczników cyklu konwersji gotówki. Jak dowodzą wyniki badań empirycznych, tradycyjne formuły obliczania cyklu konwersji gotówki są dość zawodnym instrumentem oceny sytuacji fi nan- sowej przedsiębiorstwa. Wypływa stąd istotny wniosek, że przy wyborze tych formuł należy mieć świadomość skutków ich niedoskonałości metodycznych. Każda procedura obliczania wyznaczników badanego cyklu jest umowna, a za- tem przeciw każdej z nich można wysunąć uwagi krytyczne. Wydaje się jednak, że konsekwentne przestrzeganie sformułowanych zaleceń metodycznych wpły- nie korzystnie na poziom wiarygodności diagnostycznej cyklu konwersji gotów- ki oraz wskaźników determinujących jego wielkość. Literatura Analiza ekonomiczna w przedsiębiorstwie (pod red. M. JERZEMOWSKIEJ). PWE, Warsza- wa 2004. Analiza finansowa przedsiębiorstwa – ujęcie sytuacyjne (pod red. M. HAMROLA). Wydaw- nictwo Akademii Ekonomicznej, Poznań 2005. Analiza finansowa w zarządzaniu przedsiębiorstwem (pod red. L. BEDNARSKIEGO i T. WAŚNIEWSKIEGO, t. 1. Fundacja Rozwoju Rachunkowości w Polsce, Warszawa 1996. ANTONOWICZ P.: Metody oceny i prognoza kondycji ekonomiczno-finansowej przedsię- biorstw. Gdańsk 2007. APPENZELLER D., SZARZEC K.: Prognozowanie zagrożenia upadłością polskich spółek publicznych. Rynek Terminowy 2004, nr 1. BEDNARSKI L.: Analiza finansowa w przedsiębiorstwie, wyd. V zmienione. PWE, War- szawa 2007. CZEKAJ J., DRESLER Z.: Zarządzanie finansami przedsiębiorstw. Podstawy teorii. Wy- dawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998. DĘBSKI W.: Teoretyczne i praktyczne aspekty zarządzania finansami przedsiębiorstwa. Wy- dawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005. DUDYCZ T., SKOCZYLAS W.: Wykorzystanie wskaźników sektorowych do oceny przed- siębiorstwa. Rachunkowość 2007, nr 7. DUDYCZ T., SKOCZYLAS W.: Sektorowe wskaźniki finansowe. Rachunkowość 2011, nr 4. GABRUSEWICZ W.: Podstawy analizy finansowej, wyd. II. PWE, Warszawa 2007. 56 GAJDKA J., STOS D.: Wykorzystanie analizy dyskryminacyjnej w ocenie kondycji finanso- wej przedsiębiorstwa. [w:] Restrukturyzacja w procesie przekształceń i rozwoju przed- siębiorstw. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Kraków 1996. GOŁĘBIOWSKI G., TŁACZAŁA A.: Analiza ekonomiczno-finansowa w ujęciu praktycz- nym. Difin, Warszawa 2005. HOŁDA A.: Prognozowanie bankructwa jednostki w warunkach gospodarki polskiej z wy- korzystaniem funkcji dyskryminacyjnej ZH. Rachunkowość 2001, nr 5. HOŁDA A.: Ustalanie sytuacji finansowej jednostki z wykorzystaniem mierników syntetycz- nych – koncepcja wartości średnich. Monitor Rachunkowości i Finansów 2002, nr 1. KITOWSKI J.: Analiza finansowa firm. Wyd. UMCS – Filia w Rzeszowie, Małopolski Insty- tut Gospodarczy, Rzeszów 1997. KOWALAK R.: Ocena kondycji finansowej przedsiębiorstwa w badaniu zagrożenia upad- łością. Wydawnictwo Ośrodka Doradztwa i Doskonalenia Kadr, Gdańsk 2008. KOWALAK R.: Ocena kondycji finansowej przedsiębiorstwa. Wydawnictwo Ośrodka Do- radztwa i Doskonalenia Kadr, Gdańsk 2003. LESZCZYŃSKI Z., SKOWRONEK-MIELCZAREK A.: Analiza ekonomiczno-finansowa firmy. Difin, Warszawa 2000. MICHALSKI G.: Wprowadzenie do zarządzania finansami przedsiębiorstw. Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2010. NOWAK E.: Analiza sprawozdań finansowych. PWE, Warszawa 2005. NOWAK M.: Praktyczna ocena kondycji finansowej przedsiębiorstwa. Metody i ogranicze- nia. Fundacja Rozwoju Rachunkowości w Polsce, Warszawa 1998. Nowoczesne zarządzanie finansami przedsiębiorstwa (pod red. A. BIELAWSKIEJ). Wydaw- nictwo C.H. Beck, Warszawa 2009. POMYKALSKA B., POMYKALSKI P.: Analiza finansowa przedsiębiorstwa. Wydawni- ctwo Naukowe PWN, Warszawa 2007. RUTKOWSKI A.: Zarządzanie finansami. PWE, Warszawa 2000. SIEMIŃSKA E.: Metody pomiaru i oceny kondycji finansowej przedsiębiorstwa. Wydawni- ctwo Dom Organizatora, Toruń 2002. SIERPIŃSKA M., JACHNA T.: Ocena przedsiębiorstwa według standardów światowych, wyd. III. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004. SIERPIŃSKA M., WĘDZKI D.: Zarządzanie płynnością finansową w przedsiębiorstwie. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002. WĘDZKI D.: Dobór narzędzi polityki kredytu handlowego. Rachunkowość 1996, nr 11. ZALESKA M.: Ocena ekonomiczno-fi nansowa przedsiębiorstwa przez analityka bankowe- go. Ofi cyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2002. 57 Methodological aspects of measuring the cash conversion cycle in the enterprise Abstract This article attempts to discuss the methodological aspects of design and diagnostic reliability of the cash conversion cycle indicators, i.e. inventory turno- ver ratios, the cycle of debt and short-term liability repayments. It also presents different ways of measuring these indicators in selected banking methods for assessing the fi nancial standing of enterprises, with particular emphasis on the criterion of their branch differences. It evaluates critically some cases, found in the national reference books, of factual errors, term inconsistencies, and methodological simplifi cations occur- ring in presentation of design assumptions (and even examples of their practical application) for performance management indicators. Theoretical considerations are illustrated by empirical examples, using the fi nancial statements of Firma Oponiarska Dębica (Tyre Manufacturing Company – Dębica) for 2010.