Pobierz Mikro - Notatki - Ekonomia i więcej Notatki w PDF z Ekonomia tylko na Docsity!
(AF)- linia budżetowa (DD)- Gałęziowa krzywa popytu. (DD)- krzywa popytu (LAC)- krzywa długookresowych kosztów przeciętnych. (LMC)- krzywa długookresowych kosztów krańcowych. (LTC)- krzywa długookresowych kosztów całkowitych. (MC)- koszt krańcowy (MR )-ut arg krańcowy (MU )-użyteczność krańcowa (P )-sprzedaż (Qp)- wielkość popytu Qp=a-bP b= P/ a a-ilość którą nabywcy kupią przy zerowej cenie b-nachylenie krzywej popytu (Q)- ilość (SAFC)- krótkookresowe przecięt ne koszty stałe. (SATC)- krótkookresowe przecięt ne koszty całkowite. (SAVC)- krótkookresowe przeciętne koszty zmienne. (SFC)- krótkook resowe koszty stałe. (SMC)- krótkook resowe koszty krańcowe. (SS)- krzywa podaży (STC)- krótkook resowe koszty całkowite. (SVC)- krótkookresowe koszty zmienne. (U)- krzywa obojętności (WCD)- wskaźnik cen detalicznych. Aktywami nazywamy posiadany przez prz edsiębiorstwo majątek - gotówka w banku, zapasy magazynowe, wartość fabryki, Alokacja podział, rozdział, rozdysponowanie. Amortyzacja jest to utrata wartości dobra kapitałowego w ciągu roku, będąca rezultatem wykorzystania tego dobra w procesie produkcji. Celem działania przedsiębiorstwa jest maksymalizacja zysku. Dla przedsiębiorstwa wolnokonkurencyjnego utarg krańcowy pokrywa się z ceną. Wielkość produkcji jest ustalona na poziomie pozwalającym zrównać cenę z kosztem krańcowym. Krzywa podaży przedsiębiorstwa przedsiębiorstwa jest jego krzywa SMC powyżej SAVC. W przypadku niższej ceny przedsiębiorstwo przejściowo zaprzestaje produkcji. W długim okresie krzywą podaży przedsiębiorstwa jest jego krzywa LMC powyżej LAC. W przypadku niższej ceny przedsiębiorstwo opuszcza daną gałąź. Długi okre s to czas niezbędny do dostosowania do nowych warunk ów wszystkich rodzajów czynników produkcji w przedsiębiorstwie. Dobra komplementarne (fajka i tytoń) Dobra niższego rzędu mają ujemną elastyczność dochodową. Dobra normalne (zwykłe) charakteryzują się dodatnią elastycznością dochodową popytu. Dobra pierwszej pot rzeby ( niezbędne) mają elastyczność doc hodową niższą od jedności. Dobra wyższego rzędu mają elastyczność dochodową wyższą od jedności. Dobrami normalnymi nazywamy dobra nie zaliczane do dóbr niższego rzędu. Dylematem więźnia nazywamy grę ponieważ wykorzystano ją po raz pierwszy , aby zbadać możliwości wybo ru dwóch więźni. Efekt substytucyjny wzrostu ceny posiłków zmniejsza jednoznacznie wielkość zapotrzebowania na nie.(wniosek obowiązuje zawsze) Efektem dochodowym zmiany cen nazywamy dostosowanie popytu do zmiany realnego dochodu. Mierzy wpływ dochodów konsumenta na wielk ość popytu na dane dobro. Efektem substytucyjnym zmiany cen nazywamy dostosowanie popytu do samej zmiany relacji cen. Ekonomia nauka która bada jak ludzie sobie radz ą z rzadkimi zasobami w różnych konkurencyjnych wykorzystaniach, bada proces gospodarowania produkcją, dystrybucją, konsumpcją.
- stara się odpowiedzieć co i ile produkować, jakimi metodami, dla kogo, jak dzielić. Elastyczność cenowa popytu jest to stosunek względnej zmiany wielkości zapotrzebowania na dane dobro do względnej zmiany wielkości zapot rzebowania na dane dobro do względnej zmiany jego ceny. Elastyczność dochodowa popytu to stosunek względnej zmiany rozmiarów popytu na określone dobro do względnej zmiany dochodu. Elastyczność podaży = procentowa zmiana wielkości podaży /podzielona przez procentową zmianę ceny. Elastyczność popytu zależy od tego , ile czasu potrzebują naby wcy na dostosowanie się do zmienionej ceny. Firma jednoosobowa - stanowi przedsiębiorstwo należące do jednego właściciela. Funkcja produkcji odzwierciedla stan wiedzy technicznej dostępnej w danym okresie. Funkcja produkcji określa maksymalne rozmiary produkcji, jakie są możliwe do osiągnięcia przy
różnym poziomie nakładów. Gałąź w której panuje konkurencja monopolistyczna , składa się z wielu dostawców , wytwarzających produkty, będące bliskimi substytutami. Każde z przedsiębiorstw ma ograniczoną możliwość wpły wania na ceny własnych wyrobów. Gałęzie, w których panuje konkurencja monopoli styczna , charakteryzują się różnicowaniem produktów. Gdy mamy do czynienia tylko z dwoma dobrami , są one z konieczności względem siebie substytutami. Efekt substytucyjny jest wówczas jednoznaczny. Gdy dóbr jest więcej, wówczas czysty efekt substytucyjny wzrostu ceny spowoduje także zmniejszenie p opytu na dobra komplementarne względem dobra , które podroż ało. Gra jest sytuacją, w której rozsądne decyzje nieuchronnie zależą od siebie. Groźba wiarygodna to taka groźba, której spełnienie uznalibyśmy ex post za optymalne roz wiązanie. Gusta konsumenta ujawniają malejącą krańcową stopę substytucji, gdy przy stałej sumie użyteczności dodatkowej jednostki jednego dobra można pozyskiwać kosztem coraz mniejszych ilości drugiego dobra. Gusty konsumenta można przedstawić za pomocą mapy nie prz ecinających się krzywych obojętności. Na danej krzywej obojętności poziom użyteczności jest jednakowy. Krzywe obojętności położone wyżej uważane są za lepsze. Krzywe obojętności mają nachylenie ujemne. Aby utrzymać dany poziom użyteczności, zwiększenie ilości jednego do bra musi być kompensowane zmniejszeniem ilości drugiego dobra. Jeżeli cena jest niższa od długookresowych kosztów przeciętnych, przedsiębiorstwo powinno ulec likwidacji Jeżeli dobra są komplementarne to skutkiem wzrostu cen dobra J jest spadek popytu na dobro I. Jeżeli dobra są substytucyjne to wzrost ceny dobra J zwiększa popyt na dobro I. Jeżeli nie ma przeszkód w handlu, a koszty transportu są bardz o niskie, prawo jednej ceny sprawia, że cena danego dobra wyrównuje się na całym świecie. Kapitał rzeczowy są to maszyny, wyposażenie i budynki wykorzystywane w produkcji. Kartelami nazywamy porozumienie (zmowę) prawnie dozwoloną. Każdy konsument wy bierze taki punkt C, w którym jego krańcowa stopa substytucji zrówna się z nachyleniem linii budżetowej. Kiedy koszty krańcowe są niższe od kosztów przeciętnych, koszty przeciętne spadają. Kiedy koszty krańcowe są wyższe od kosztów przeciętnych, koszty przeciętne rosną. Kiedy relatywna cena wykorzystania jakiegoś czynnika produkcji wzrasta, prz edsiębiors two zastępuje ten czynnik innym, zmieniając stosowaną technologię. Kiedy wzrasta stawka płac , przedsiębiorstwo dąży do zmniejszenia zatrudnienia i zwiększenia liczby stosowanych maszyn. Kiedy zysk ekonomiczny wynosi zero , wtedy mówimy, że przedsiębiorstwo osiąga zysk normalny. Jego zysk księgowy pok rywa wówczas koszt alternatywny kapitału i czas właściciela. Kolejne przyrosty dochodu sprawiają, że linia budżetowa przesuwa się równolegle w górę. Konkurencja niedoskonała istnieje wtedy, kiedy pojedy ncze przedsiębiorstwa są prz ekonane, że mają do czynienia z opadającymi krzywymi popytu. Jej najważniejsze formy to konkurencja monopolistyczna, oligopol i czysty monopol. Konkurencja po stronie podaży jest najbardziej prawdopodobna, kiedy duża liczba przedsiębiorstw wytwarza ten sam standaryzowany produkt , istnieje swoboda wejścia i wyjścia z danej gałęzi, a klienci łatwo mogą stwierdzić, że produkty różnych firm są naprawdę takie same. Konkurencję monopolistyczną odróżnia fakt, że każde z przedsiębiorstw ma doczynienia z opadając ą krzywą popytu. Konsumenci wolą otrzymywać transfery w gotówce niż świadczenia w naturze o tej samej wartości pieniężnej. Rzeczowa postać transferu może ograniczyć swobodę wyboru konsumenta. Konsument osiągnie maksymalną użyteczno ść , wybierając z pośród dostępnych koszyków dóbr taką kombinację dla której stosunek krańcowych użyteczności poszczególnych dóbr do ich cen jest jednakowy. Koszt alternatywny ( inaczej koszt utraconych możliwości ) jest to suma dochodów utraconych w wyniku niewykorzystania posiadanych zasobów (pracy i kapitału) w najlepszym z istniejących, alternatywnych zastosowań. Koszt krańcowy (marginal cost) jest to wzrost kosztów całkowitych wywołany wzrostem produkcji o jednostkę. Koszt powinien obejmować koszt alternatywny (-koszt utraconych możliwości) jest równy wartości dochodów które dany czynnik produkcji mógłby przynieść, gdyby go zatrudniono w innym, możliwie najlepszym zastosowaniu. Koszt przedsiębiorstwa to wydatki poniesione na wytworzenie dóbr i usług w jakimś okresie. Koszt utraconych możliwości jest to suma dochodów utraconych w wyniku niewykorzystania posiadanych zasobów (pracy i kapitału) w najlepszym z istniejących, alternatywnych zastosowań. Koszt wykorzystania zmiennych czynników produkcji jest określany mianem krótkookres owych kosztów zmiennych.
dobra. Położenie linii budżetowej ok reślają wyłącznie doc hód i ceny. Nat omiast jej nachylenie wyraża tylko relację cen. Linia budżetowa przedstawia maksymalne kombinacje dwóch dóbr ,które można nabyć rozporządzając danym dochodem. Maksymalizacja zysku wymaga minimalizacji kosztów przy każdych rozmiarach produkcji. Maksymalizujący użyteczność konsument wybiera taką kombinację dóbr, dla której najwyższa osiągalna krzywa obojętności jest zaledwie styczna do linii budżetowej. W punkcie st yczności rynkowa relacja wymienna obu dóbr, mierzona nachyleniem linii budżetowej, równa się relacji opartej na ocenie użyteczności, mierzonej nachyleniem krzywej obojętności. Maksymalna użyteczność oz nacza że wybierany jest punkt, w którym krzywa obojęt ności ledwie dotyka linii budżetowej. Maksymalną użyteczność konsument osiągnie, wybierając z pośród dostępnych koszyków dóbr taką kombinację, dla której stosunek krańcowych użyteczności poszczególnych dóbr do ich cen jest jednakowy. Malejące przychody ze skali występują wtedy, kiedy długookresowe koszty przeciętne rosną wraz ze wzrostem produkcji. Metoda statyki porównawczej pozwala zbadać, jak zmienia się równowaga, kiedy następuje np.. Zmiana popytu lub poziomu kosztów. Mieszana elastyczność cenowa popytu na dobro i względem zmian ceny dobra (j) to relacja między względną zmienną zapotrzebowania na dobro i a względną zmienną ceny dobra j. Minimalna skala efektywna to wielkość produkcji, przy której krzywa długook resowych kosztów przeciętnych prz edsiębiorstwa przestaje opadać. Monopole mają większe zasoby włas ne, które mogą przeznaczyć na badania obniżające koszty, a ich motywacja do prowadzenia takich badań może być silniejsza, bo zyski z innowacji nie zanikają pod wpływem konkurencji. Małe przedsiębiorstwa nie prowadzą kosztownych badań, ale prawo patent owe stwarza wystarczające bodźce dla średnich i większych przedsiębiorstw. Monopoli stą jest jedyny naby wca lub jedyny potencjalny nabywca dobra pochodz ącego z danej gałęzi. Monopoli stą jest jedyny sprzedawca lub jedyny potencjalny sprzedawca dobra w danej gałęzi. Nakład (czynnik produkcji) to dobro lub usługa wykorzystywane w procesie produkcji. - płace, maszyny , surowce, energia, bandaże w zakładowym ambulatorium. Naturalna bariera wejścia to taka bariera, która nie została rozmyślnie stworz ona przez działające już w gałęzi firmy. Nowa ekonomia przemysłu to; teoria gier, wiążące zobowiązanie, wiarygodność i odstraszanie. Odstraszanie strategiczne - gdy nie ma odstraszania a klient wchodzi do gałęzi, stare przedsiębiorstwo uczyni najlepiej jeżeli się z tym pogodzi i nie podejmie walki Ograniczenie budżetowe opisuje różne koszyki dóbr dostępne dla konsumenta. Ograniczenie budżetowe wskazuje maksymalną ilość jednego dobra , którą możemy kupić przy określonej nabywanej ilości drugiego dobra. Oligopol jest gałęzią, w której działa wielu producentów. Każdy z nich stwierdza, że osiągana przez niego cena zależy nie tylko od wielkości jego własnej produkcji, lecz także od działań konkurentów z tej gałęzi. Oligopolista wychodzi z założenia, że konkurenci dostosują do obniżki cen, lecz nie do ich podwyżki. Jego krzywa popytu jest załamana w punkcie A. Podwyżka cen powoduje dużą stratę udziału w rynku, obniżka cen zaś zwiększa sprzedawaną ilość, ale wyłącznie dzięki wzrostowi sprzedaży całej gałęzi. Oligopoliści stoją przed dylematem : konkurować o większy udział w ograniczonych wspólnych zyskach czy też porozumieć się aby je maksymalizować. Optymalna wielkość produkcji zapewnia maksymalizację sumy zysków ekonomicznych. Pasywami nazywamy to co firma jest winna innym. Ponieważ konsument woli więcej niż mniej, to wybierze pewien punkt na linii budżetowej. Napotyka on tu problem wyboru, gdyż poruszając się po linii budżetowej , można zwiększyć ilość jednego dobra tylko kosztem zmniejszenia drugiego dobra. Popyt jest nieelastyczny. gdy jego elastyczność przyjmuje wartość między - 1i Popyt nazywamy elastycznym , gdy jego elastyczność cenowa jest mniejsza od - 1. Posunięcie strategiczne to takie działanie, które wy biera korzystny dla podejmującej jej osoby wpływ na wybory innej osoby, oddziałując na jej przewidy wania dotyczące działań tej pierwszej osoby. Prawo malejącej użyteczności krańcowej, że (MU) maleje w miarę wzrostu kons umowanego dobra. Prawo malejących przychodów działa wtedy, kiedy wszystkie, z wyjątkiem jednego, czynniki produkcji są stałe. Producent działający w warunkach konkurencji niedoskonałej nie może sprzedać po istniejącej cenie tyle, ile chce. Popyt na jego wyroby maleje wraz ze wzrostem c eny, a cena zależy od ilości wytwarzanych i sprzedawanych produktów. Przeciętne kosz ty produkcji są równe kosztom całkowitym podzielonym przez wielkość produkcji. Przesunięcie w górę krzywej kosztów krańcowych powoduje zmniejszenie produkcji. Przesunięcie w górę linii utargu krańcowego prowadzi do wzrostu wielkości produkcji.
Przy dobrach zwykłych (normalnych ) zmniejszenie realnego dochodu spowoduje zmniejszenie zapotrzebowania na obydwa dobra. Przy stałych cenach wzrost dochodu powoduje równoległe przesunięcie linii budżetowej w górę. Jeżeli rozpatry wane dobra są dobrami normalnymi, to wielkość zapotrz ebowania wzrośnie. Przychód (utarg ) przedsiębiorstwa pochodzą ze sprzedaży dóbr i usług. Przypływy pieniężne w danym przedsiębiorstwie jest to ilość pieniędzy netto faktycznie uzyskana w danym okresie. Punkty leżące powyżej linii budżetowej są nieosiągalne. Rosnące przychody ze skali produkcji występują wtedy, gdy długookresowe koszty przeciętne spadają wraz ze wzrostem produkcji. Rozróżniamy trzy rodzaje przedsiębiorstw : firmę jednoosobową opartą na pracy właściciela, spółkę jawną spółkę kapitałową. Rynek doskonale konkurencyjny to taki rynek, na którym zarówno sprzedający, jak i kupujący uznają, że ich decyzje o kupnie i sprzedaży nie wpływają na poziom ceny rynkowej. Rynek sporny to rynek, na którym istnieje swoboda wejścia i wyjścia. Rynkowa krzywa popytu jest sumą indy widualnych krzywych popytu. Przy poziomie ceny sumujemy zapotrzebowanie zgłaszane przez indy widualnych nabywców. Spółka jawna - organizacja dwie lub więcej os ób ,dzielą zyski między siebie odpowiadają włas nym majątkiem.(jest spółką z nieograniczoną odpowiedzialnością) Spółka kapitałowa jest to organizacja stworz ona w celu prowadzenia działalności gospodarczej. Spółki są własnością akcjonariuszy (udziałowców), ale są zarządzane przez menadżerów odpowiadających przed radą dyrektorów. Spółka kapitałowa - własność jest podzielona pomiędzy akcjonariuszy, kto ma więcej akcji ten ma więcej głosów-zarządzają rady dyrektorów. Stałe przychody ze skali pojawiają się wówczas, gdy długook resowe koszty przeciętne są stałe przy wzroście produkcji. Stały czynnik produkcji to taki czynnik, którego nakład nie moż e ulec zmianie. Statut czystego monopolu może zostać nadany z mocy prawa. Bywa to w tedy ,kiedy określona gałąź zostaje znacjonalizowana lub jest chroniona tymczasowym patentem. Strategia jest planem gry , opisującym, jak gracz będzie działał, czyli, jakie posunięcie wykona w każdej wyobrażalnej sytuacji. Struktura rynku pozwala opisać zachowania naby wców i sprzedawców na tym rynku. Ścieżka wzrostu dochodu łączy punkty krzywych obojętności i linii budżetowych. Tam gdzie linia budżetowa przecina krzywą obojętności , przesunięcie po linii budżetowej w jednym kierunku zwiększa łączną użyteczność. Teoria podaży to teoria opisująca warunki dokonywania przez przedsiębiorstwo wyboru wielkości produkcji. Teoria podaży - decyzje przedsiębiorstwa o wielkości produkcji i podaży zależą od wysokości kosztów i utargu ze sprzedaży Teoria popytu opiera się na założ eniu, że konsument, przy danym ograniczeniu budż etowym, stara się osiągnąć maksymalny poziom użyteczności. Udział określonego dobra w budżecie konsumenta są to wydatki na zakup tego dobra (cena x ilość), wyrażone jako część całości wydatków gospodarstwa domowego lub część jego dochodów. Utarg (przychód ) przedsiębiorstwa jest to ilość pieniędzy uzyskana ze sprzedaży dóbr i usług w jakimś okresie, na ogół w ciągu roku. Utarg krańcowy (przychód ) (marginal revenue) jest to wzrost utargu całkowitego wy wołany zwiększeniem produkcji o jednostkę. Użyteczność krańcowa dobra jest to przyrost użyteczności uzyskiwany dzięki zwiększeniu konsumpcji tego dobra o jednostkę, przy danych rozmiarach konsumpcji pozostałych dóbr. Użyteczność krańcowa dobra maleje, gdy dodatkowa jednostka dobra dostarcza kons ument owi coraz mniejszych przyrostów użyteczności. Użyteczność krańcowa - przyrost użyteczności następuje przy zwiększeniu konsumpcji o jednostkę. W długim okresie rozmiary produkcji przedsiębiorstwa odpowiadaj ą punktowi, w którym długookresowe koszty krańcowe są równe utargowi krańcowemu, pod warunkiem, że cena jest niższa od długookresowych kosztów przeciętnych przy tych rozmiarach produkcji. W gałęzi wolnokonkurencyjnej wszyscy nabywcy i sprzedawcy są biorcami cen i uważają, że indywidualne działania nie wpływają na wysokość ceny rynkowej. W konkurencji monopolistycznej równowaga długookresowa prz edsiębiorstwa ustala się w punkcie styczności, tj. w miejscu, w którym krzywa popytu styka się ( tylko w jednym punkcie) z krzywą AC przy wielkości produkcji, dla której MC =MR. Wówczas każde z przedsiębiorstw ma maksymalny swój zysk księgowy (normalny), lecz nie osiąga zysków nadzwyczajnych i nie ponosi strat. Nie ma dalszych wejść ani wyjść z gałęzi. W krótkim okre sie przedsiębiorstwo produkuje niekiedy ze stratami pod warunkiem, że przychody ze sprzedaży pokry wają co najmniej część kosztów stałych. W krótkim okre sie przedsiębiorstwo wybiera rozmiar produkcji Q - tzn. wielkość, przy której
