Pobierz Wprowadzenie do Mikroekonomii: Podstawowe Pojęcia i Zasady i więcej Egzaminy w PDF z Mikroekonomia tylko na Docsity!
Zagadnienia podstawowe
- Terminy (kategorie) związane z ekonomią, z którymi spotykamy się codziennie.
- produkcja, konsumpcja, cena, kurs akcji, obligacja, eksport, bilans handlowy, stopa procentowa, deficyt budżetowy, zysk, koszty, inwestycje, informacja, spółka akcyjna, podatki PIT, CIT,VAT,…
- Kategorie ekonomiczne są ze sobą powiązane – nie występują niezależnie jedne od drugich.
- Pomiędzy nimi występują często zależności deterministyczne.
- A jest przyczyna B lub łańcuch zależności : A jest przyczyną B jest przyczyną C ….
- Przykład : oferta (podaż) – zapotrzebowanie (popyt) – cena.
- Kurs walutowy- eksport-import- bilans handlowy.
- Jakość (marka) produktu- cena – popyt konsumenta.
- Inflacja – stopy procentowe- kredyty-inwestycje-dochód narodowy- dobrobyt społeczeństwa.
- Podatki CIT – zysk przedsiębiorstwa – inwestycje - zatrudnienie – w skali makro bezrobocie- dobrobyt społeczeństwa.
Formy praw ekonomicznych:
- Prawa przyczynowo- skutkowe, prawa współistnienia oraz prawa funkcjonalne
- Prawa przyczynowo- skutkowe : zjawisko (działanie) A (t) stale wywołuje zjawisko (zdarzenie) B(t+ 1 ) ; pierwsze jest przyczyną a drugie skutkiem ( w czasie czyli dynamicznie)
- Prawa współistnienia :dwa zdarzenia lub więcej wstępują łącznie
- Prawa funkcjonalne : związki, relacje wymierne ilościowo, które można przedstawić w postaci funkcji matematycznej, np. prawo popytu POPx,t = f (Px,t- 1 ) , funkcja może być liniowa i nieliniowa, np. wykładnicza (potęgowa)
Cechy praw ekonomicznych
- Prawa ekonomiczne są obiektywne, niezależne od woli i świadomości ludzi, mają charakter statystyczny (stochastyczny)
- Prawa ekonomiczne są obiektywne , tzn. są rzeczywistą (realną) cecha procesów gospodarczych
- Prawa ekonomiczne są niezależne od woli i świadomości ludzi , tzn. nie są tworem umysłu ludzkiego, działają w gospodarce niezależnie od tego czy uświadamiamy to sobie oraz niezależnie od tego, czy chcemy lub nie chcemy aby działały (efekty ich działań mogą być niezgodne z życzeniami ludzi uczestniczących w gospodarce – bankructwa, bezrobocie , straty dochodów, kryzysy, itp.)
Rodzaje praw ekonomicznych.
- Prawa techniczno-bilansowe
- Dotyczą one głównie procesów produkcji i są określane przez technologię produkcji.
- Np. zgodnie z obecną technologią produkcji chleba, aby wyprodukować kilogram chleba należy zużyć :
- 1 KG = 1 , 5 kg mąki + 3 litry wody + 2 kwh energii + 0 , 2 kg drożdży + 0 , 5 godzin pracy, itd.
- Jeżeli mam 150 kg mąki to mogę wyprodukować 100 kg chleba i nie więcej – to właśnie jest prawo bilansowe
- Prawa postępowania ludzi i prawa splotu działań ludzkich
- W swoich działaniach gospodarczych ludzie reagują na bodźce ekonomiczne, np. wzrost płacy – wzrost wydajności , spadek podatku – wzrost konsumpcji, spadek stopy procentowej- wzrost popytu na kredyty, itp.
- Działania indywidualne, np. pojedynczego konsumenta lub producenta splatają się ze sobą i dopiero w swej masie dają określony skutek (kooperacja, podział pracy)
- Przykład : Kowalski zwiększa swoją konsumpcję jabłek – na rynku jabłek nic się nie zmienia lecz kiedy tysiące Kowalskich zwiększają popyt na jabłka to dopiero wtedy reaguje cena jabłek (wzrasta)
- Metoda ekonomii – metoda naukowego badania zjawisk gospodarczych przy pomocy określonych zasad i narzędzi
- Metody opisowe dla zjawisk jakościowych
- np. metody ankietowe badania preferencji konsumenta, metody testu koniunkturalnego w badaniu opinii przedsiębiorców na temat rozwoju gospodarki )
- Metody ilościowe dla zjawisk mierzalnych
- większość zjawisk gospodarczych można zmierzyć ( np. wielkość produkcji w jednostkach fizycznych- sztukach, metrach, litrach, lub w porównywalnych jednostkach pieniężnych , np. w PLN, USD, EUR )
- metody ilościowe korzystają z narzędzi statystyki i ekonometrii
Teoria ekonomii (mikroekonomii) posługuje się :
- abstrakcyjnymi kategoriami ekonomicznymi , takimi jak np. cena, podaż, koszt, zysk, podatek, cło. itp.
- modelami ekonomicznymi – uproszczeniem rzeczywistości gospodarczej, zachowując jej najważniejsze, najbardziej istotne cechy i właściwości, np. model rynku, model monopolu, model optimum zysku, itp.
- modele pozwalają na eksperymenty , które kosztują stosunkowo niewiele, np. chcemy dowiedzieć się jakie skutki gospodarcze przyniesie wprowadzenie wyższego podatku
- Gospodarowanie zasobami – kluczowy problem ekonomii
- Potrzeby ludzi – konieczność wytwarzania dóbr (produktów i usług) w celu zaspokojenia potrzeb
- Zasoby umożlwiające wytwarzanie produktów i usług
- Problem – jak gospodarować zasobami, rozdzielać je pomiędzy rożne produkcje dóbr?
Różne definicje i rodzaje potrzeb ludzkich :
- Materialne i niematerialne
- Fizjologiczne, biologiczne
- duchowe – wiary, praktyki religijnej, piękna
- zdrowia, np. opieki zdrowotnej, profilaktyki, informacji zdrowotnej, rekreacji
- rozwoju, np. kształcenia, zdobywania doświadczeń
- społeczne, np. bezpieczeństwa, współpracy, solidarności, pomocy
- Inny podział potrzeby podstawowe i wyższego rzędu – dobra podstawowe i wyższego rzędu zaspakajające te potrzeby, potrzeby w sensie ilości i jakości.
- Zasoby są ograniczone – nie mamy ich do dyspozycji w dowolnych ilościach i o dowolnej jakości, niektóre zasoby zmniejszają się (surowce naturalne, ziemia do użytku rolnego, woda ,jakość powietrza)
- W każdym momencie podejmowania decyzji gospodarczej przez konsumenta lub producenta ilość i jakość zasobów do dyspozycji jest ograniczona, jest dana.
- Równocześnie potrzeby są ogromne i dane zasoby nie wystarczają do zaspokojenia wszystkich potrzeb.
- Powstaje konieczność gospodarowania zasobami – podejmowania decyzji gdzie dane zasoby przeznaczyć (do produkcji jakich dóbr) a gdzie ich nie stosować ( z produkcji jakich dóbr zrezygnować)