młoda polska / język polski, Opracowania z Język polski

Pobierz młoda polska / język polski i więcej Opracowania w PDF z Język polski tylko na Docsity!

MŁODA POLSKA

NAZWA EPOKI

• nazwy Młoda Polska po raz pierwszy użył Artur Górski w cyklu artykułów programowych z 1898 roku RAMY CZASOWE 1891- 1891 - wydanie pierwszego tomu poezji Kazimierza Przerwy-Tetmajera 1918 - odzyskanie niepodległości przez Polsce **NAZWY EPOKI
• modernizm -** tym mianem określono zmiany, jakie zaszły na przełomie wieków. Innowacyjne podejście do świata. Podkreśla współczesność i nowoczesność epoki.
• neoromantyzm –powiązanie Młodej Polski z romantyzmem, cechy wspólne (sentymentalizm, oniryzm, indywidualizm, subiektywizm, a przede wszystkim podjęcie wysiłków prowadzących do odzyskania niepodległości państwowej) - dekadentyzm – termin oznaczający „schyłek wieku”, ale określający również też postawę człowieka końca wieku XIX; dekadentyzm kojarzony był z postawą bierności, niemocy, apatii, przeświadczeniem o nieuchronności śmierci, nastroje zwątpienia w naukę i cywilizacje przerażenie teraźniejszością, a w związku z tym oznaczał rezygnację z jakiejkolwiek aktywności - fin-de-siècle - pojęcie związane z dekadentyzmem, atmosfera schyłkowości. Narodziny epoki pod koniec wieku, poczucie końca cywilizacji i śmierci

dotychczasowej kultury

- Młoda Polska – (stworzona w oparciu o cykl programowych artykułów Artura Górskiego opublikowanych pod tytułem „Młoda Polska”) manifest ideowo- artystyczny „Młodego” pokolenia, które pragnęło odrodzenia Polski poprzez wzorowanie się na ideologii romantyzmu polskiego oraz wykreowanie nowych norm i wartości

FIN DE SIECLE - Poczucie schyłkowości, upadku

LA BELLE EPOQUE - Piękne czasy epoki, która

odchodzi

NEOROMANTYZM - świadome nawiązywanie do

romantyzmu

MODERNIZM - zespół kierunków literacko -

artystycznych stawiających rzeczy nowe, niespotykane,

oryginalne, przełomowe

SZTUKA DLA SZTUKI

SECESJA

• Istotą secesji było dążenie do stylowej jedności sztuki dzięki łączeniu działań w różnych jej dziedzinach, a w szczególności rzemiosła artystycznego, architektury wnętrz, rzeźby i grafiki. EKSPRESJONIZM
• Wyrażanie negatywnych emocji - lęk, obawa, strach IMPRESJONIZM
• Świat jest poznawalny i niepoznawalny, świat cały czas się zmienia - zaobserwowany moment opisany jak najdokładniej; rejestracja wielu wrażeń zmysłowych REALIZM -kierunek zapowiadający naturalizm, jego twórcą był Emil Zola; ten nurt zakładał, że sztuka ma naśladować rzeczywistość (mimetyzm), ma ukazywać prawdziwe życie razem z jego zaletami i wadami, Świat jako wola i wyobrażenie pesymizm życie jako pasmo cierpień sztuka, nauka, nirwana jako dziedziny ukojenia cyganeria (bohema) - grupa ludzi połączonych wspólnym światopoglądem przejawiającym się w określonym stylu życia (przeciwstawienie się panującemu porządkowi społecznemu i moralnemu,

ARTUR SCHOPENHAUER

autor filozofii pesymizmu udowadniał, że przeznaczeniem człowieka jest cierpienie, ludzie są igraszką w rękach natury według niego, człowiek powinien wyzbyć się wszelkich pragnień, poddać się cierpieniu i nie walczyć z tym co nieuchronne Schopenhauer stwierdza, iż życie człowieka pełne jest zabiegów i starań o podtrzymanie egzystencji (a i tak kończy się śmiercią) dążymy wciąż do szczęścia i nigdy go nie osiągamy świat – jest tylko wyobrażeniem umysłu, tym co chcemy widzieć. FRYDERYK NIETZSCHE autor koncepcji nadczłowieka, za najwyższą wartość uznawał siłę życia, moc. energie HENRYK BERGSON uważał, że otaczającą rzeczywistość poznajemy za pomocą intuicji, a intelekt pozwala jedynie uszeregować zdobyte informacje

Nietzscheanizm, zainspirowany

filozofią Friedricha Nietzschego,

promuje przewartościowanie

wartości na rzecz siły i mocy

jednostek. Centralnym pojęciem jest

"nadczłowiek", symbol twórczej

indywidualności. W okresie

międzywojennym, ten prąd myślowy

wpłynął na kulturę i literaturę, np. w

wierszu "Kowal" Leopolda Staffa,

gdzie podkreślano energię i siłę.

Nietzschego idee nadal inspirują

myślicieli i artystów.

FILOZOFIA SCHOPENHAUERA - cierpienie jest nieodłącznym towarzyszem człowieka, który musi stale zaspokajać swoje ambicje i pragnienia z powodu pędu życiowego, ciągle doznaje uczucia niezaspokojenia i niedosytu, jest stale niezadowolony, odczuwa strach przed śmiercią

i życiowymi problemami; filozof radził pozbyć się żądzy i uczucia pożądania, a szczęścia szukać w nirwanie - stanie oderwania się od świata i wyzbycia się aktywizmu. FILOZOFIA NIETSCHEGO - wyraża całkowitą krytykę ówczesnej obyczajowości oraz kultury; neguje dotychczasowe wartości: wolności, równości, litości i sprawiedliwości; jedynie wyjątkowe jednostki (zwane nadludźmi) miały prawo do całkowitej wolności i określania dobra i zła; ta filozofia przyczyniła się do powstania teorii "rasy panów". FILOZOFIA BERGSONA - nazywana także filozofią pędu życiowego; zwraca uwagę na intuicjonizm; zasada wolności i wyzbycie się ograniczeń decyduje o poznaniu świata i samego siebie. W SKRÓCIE : Artur Schopenhauer żył w romantyzmie, ale jego koncepcje zyskały popularność w modernizmie. Poglądy: Istotą ludzkiej egzystencji jest bezrozumny popęd, którego nigdy nie można zaspokoić. Fryderyk Nietzsche przekonanie, że Boga nie ma koncepcja nadczłowieka - jednostka wyjątkowa, silna (siła biologiczna i duchowa) ma prawo zniszczyć wszelkie normy Karol Marks sytuacja ekonomiczna jest czynnikiem, który reguluje wszelkie procesy życia społecznego. Nawet sztuka jest uzależniona od rozwoju materialnego Henryk Bergson prawdziwe poznanie dokonuje się dzięki intuicji -świat, przyroda - znajdują się w nieustannym ruchu. Rozwój wynika z tego, że jest im właściwy elan vital - pęd życiowy LITERATURA POWSZECHNA LIRYKA imię i nazwisko autora Charles Baudelaire Jean Arthur Rimbaud Paul Verlaine biografia