Docsity
Docsity

Przygotuj się do egzaminów
Przygotuj się do egzaminów

Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity


Otrzymaj punkty, aby pobrać
Otrzymaj punkty, aby pobrać

Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium


Informacje i wskazówki
Informacje i wskazówki

młoda polska matura język polski podstawa 2025 + pytania jawne, Notatki z Język polski

zawiera pojęcia, kierunki w sztuce, gatunki literackie, lektury (Wesele, Chłopi), najważniejsze motywy, wydarzenia, bohaterowie. pytania jawne oznaczone gwiazdką

Typologia: Notatki

2024/2025

W sprzedaży od 30.04.2025

olganiezgoda
olganiezgoda 🇵🇱

7 dokumenty

1 / 4

Toggle sidebar

Ta strona nie jest widoczna w podglądzie

Nie przegap ważnych części!

bg1
MŁODA POLSKA (MODERNIZM)
Pojęcia:
oSztuka dla sztuki – sztuka dziedziną suwerenną, wyzwoloną od
zobowiązań
oArtysta jako kapłan – jednostka wyjątkowa, wrażliwa, widzi i czuje więcej
oDekadentyzm – podstawa katastrofizmu, pogarda dla filisterstwa,
niezdolność do podjęcia działania, zwątpienie w dotychczasowe wartości
oSpleen:
Bierność
Apatia
Marazm
Brak chęci do działania
Kierunki w sztuce i literaturze:
oSymbolizm
oImpresjonizm – przelotne wrażenie, subiektywne doznania
oEkspresjonizm – przeżycia i emocje
Gatunki literackie:
oNowela:
krótki utwór
zawiązanie akcji
punkt kulminacyjny
rozwiązanie akcji
puenta
oOpowiadanie:
dowolna rama kompozycyjna
fabuła uzupełniana o dygresje, opisy i fragmenty refleksyjne
Stanisław Wyspiański Wesele:
oDramat symboliczny – odejście od dosłowności i posługiwanie się
symbolem (postacie, przedmioty, zdarzenia)
oChłopomania – fascynacja wsią bez właściwej wiedzy
oŚlub Lucjana Rydla z Jadwigą Mikołajczykówną
oWesele odbyło się w Rydlówce
oRozmowy między chłopami a inteligencją:
Czepiec i Dziennikarz – Dziennikarz uważał chłopów za ludzi
z ograniczoną wiedzą, Czepiec natomiast krytykuje
inteligencję za brak woli do działania w sprawie
niepodległościowej
pf3
pf4

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz młoda polska matura język polski podstawa 2025 + pytania jawne i więcej Notatki w PDF z Język polski tylko na Docsity!

MŁODA POLSKA (MODERNIZM)

 Pojęcia: o Sztuka dla sztuki – sztuka dziedziną suwerenną, wyzwoloną od zobowiązań o Artysta jako kapłan – jednostka wyjątkowa, wrażliwa, widzi i czuje więcej o Dekadentyzm – podstawa katastrofizmu, pogarda dla filisterstwa, niezdolność do podjęcia działania, zwątpienie w dotychczasowe wartości o Spleen:  Bierność  Apatia  Marazm  Brak chęci do działania  Kierunki w sztuce i literaturze: o Symbolizm o Impresjonizm – przelotne wrażenie, subiektywne doznania o Ekspresjonizm – przeżycia i emocje  Gatunki literackie: o Nowela:  krótki utwór  zawiązanie akcji  punkt kulminacyjny  rozwiązanie akcji  puenta o Opowiadanie:  dowolna rama kompozycyjna  fabuła uzupełniana o dygresje, opisy i fragmenty refleksyjne  Stanisław Wyspiański Wesele : o Dramat symboliczny – odejście od dosłowności i posługiwanie się symbolem (postacie, przedmioty, zdarzenia) o Chłopomania – fascynacja wsią bez właściwej wiedzy o Ślub Lucjana Rydla z Jadwigą Mikołajczykówną o Wesele odbyło się w Rydlówce o Rozmowy między chłopami a inteligencją:  Czepiec i Dziennikarz – Dziennikarz uważał chłopów za ludzi z ograniczoną wiedzą, Czepiec natomiast krytykuje inteligencję za brak woli do działania w sprawie niepodległościowej

 Pan Młody i Panna Młoda – gdy Panna Młoda narzeka na niewygodne buty, Pan Młody doradza żeby je zdjęła co świadczy o jego niewiedzy na temat chłopskich zwyczajów  Gospodarz mówi o Rabacji Galicyjskiej – (powstanie chłopskie mające charakter antyszlachecki) trudna wspólna przeszłość, Gospodarz dziwi się że poszła ona w niepamięć  Co utrudnia porozumienie między przedstawicielami różnych grup społecznychRola chłopów i inteligencji w sprawie niepodległościowej o Spotkania z osobami dramatu (zjawami):  Widmo i Marysia – zmarły narzeczony pokazuje niepewność Marysi co do miłości do Wojtka, jednak ostatecznie właśnie go wybiera  Stańczyk i Dziennikarz – błazen zarzuca Dziennikarzowi bierność w kwestii motywowania społeczeństwa do działania, wręcza mu Kaduceusz symbolizujący, że wszystko co się robi, należy czynić dla dobra ludzkości  Rycerz i Poeta – Zawisza Czarny chce aby poeta zaczął pisać patriotycznie (poeta nie jest wstanie pisać ku pokrzepieniu serc)  Hetman i Pan Młody – (symbol zdrady narodu) zarzuca mu, że ślub z chłopką jest niezgodny z tradycją szlachecką  Upiór i Dziad – przywódca Rabacji Galicyjskiej swoją obecnością przypomina Dziadowi o tym wydarzeniu, nie może o niej zapomnieć nie chciałby żeby się powtórzyło  Projekcje wewnętrznych wątpliwości, pragnień i kompleksów  Symboliczne znaczenie widm i zjaw o Przybycie Wernyhory (zwiastun porozumienia między chłopami a inteligencją)  Rozmawia z Gospodarzem  Trzy zadania:  Rozesłać wici  Zgromadzenie polskich stanów ma być gotowe przed kościołem nim wstanie słońce  Nasłuchiwać znaku  Zostawia Gospodarzowi złoty róg (który przekazuje Jaśkowi), jego koń gubi złotą podkowę  Złoty róg – symbol sprawy narodowej, walki niepodległościowej  Złota podkowa: – zgubiona, symbolizuje niepowodzenie zrywu/symbol chciwości chłopskiej, niechęci do dzielenia się szczęściem  Czapka z pawich piór – symbol przekładania spraw prywatnych nad narodowe

 Decyzja nie należała do wybranki, lecz w tym przypadku do matki Jagny – Dominikowej, która z zachłanności przystaje na prośbę swata  Podczas przepijanie, czyli picie wódki za zdrowie przyszłej pary młodych.  W dniu wesela:  przyprowadzenie pana młodego przez muzykantów i gości do domu panny młodej  udzielenie błogosławieństwa  ślub kościelny  zabawa weselna  zbieranie pieniędzy dla nowożeńców  oczepiny  przeniesienie panny młodej do domu męża  „Zapusty”, czyli ostatki  ostatnie dni przed Wielkim Postem  mieszkańcy Lipiec przygotowywali tradycyjne potrawy:  przyrządzano mięso  pieczono pączki  wieczorem w karczmie organizowano huczne zabawy do samego rana  Inne zwyczaje:  kiszenie kapusty  darcie pierza  przędzenie wełny  barwne stroje zakładane przez mieszkańców wsi zwłaszcza podczas ważnych uroczystości.  Obyczaj i tradycja w życiu społeczeństwa