Mniejszości narodowe i etniczne, Testy z Wiedza o społeczeństwie

Pobierz Mniejszości narodowe i etniczne i więcej Testy w PDF z Wiedza o społeczeństwie tylko na Docsity!

KARTA PRACY - MNIEJSZOŚCI NARODOWE I ETNICZNE W POLSCE – 1 B

ZADANIE 1.

Przeczytaj tekst ustawy, a następnie wykonaj polecenia. Ustawa z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym (fragment) Art. 2.

1. Mniejszością narodową, w rozumieniu ustawy, jest grupa obywateli polskich, która spełnia łącznie następujące warunki:

1. jest mniej liczebna od pozostałej części ludności Rzeczypospolitej Polskiej;
2. w sposób istotny odróżnia się od pozostałych obywateli językiem, kulturą lub tradycją;
3. dąży do zachowania swojego języka, kultury lub tradycji;
4. ma świadomość własnej historycznej wspólnoty narodowej i jest ukierunkowana na jej wyrażanie i ochronę;
5. jej przodkowie zamieszkiwali obecne terytorium Rzeczypospolitej Polskiej od co najmniej 100 lat;
6. utożsamia się z narodem zorganizowanym we własnym państwie. […]

3. Mniejszością etniczną, w rozumieniu ustawy, jest grupa obywateli polskich, która spełnia łącznie następujące warunki:

1. jest mniej liczebna od pozostałej części ludności Rzeczypospolitej Polskiej;
2. w sposób istotny odróżnia się od pozostałych obywateli językiem, kulturą lub tradycją;
3. dąży do zachowania swojego języka, kultury lub tradycji;
4. ma świadomość własnej historycznej wspólnoty etnicznej i jest ukierunkowana na jej wyrażanie i ochronę;
5. jej przodkowie zamieszkiwali obecne terytorium Rzeczypospolitej Polskiej od co najmniej 100 lat;
6. nie utożsamia się z narodem zorganizowanym we własnym państwie. Art. 19.

1. Za język regionalny […] uważa się język, który:
   1. jest tradycyjnie używany na terytorium danego państwa przez jego obywateli, którzy stanowią grupę liczebnie mniejszą od reszty ludności tego państwa;
   2. różni się od oficjalnego języka tego państwa; nie obejmuje to ani dialektów oficjalnego języka państwa, ani języków migrantów.

ZADANIE 1.1.

Wyjaśnij, odwołując się do dwóch przykładów, różnicę między mniejszością narodową a mniejszością etniczną. .............................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................. ................................................................ ............................................................................................................................................................................................... ............................... .............................................................................................................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................................................................................................

ZADANIE 1.2.

Podaj nazwę języka regionalnego używanego przez część mieszkańców Polski, który spełnia warunki określone w ustawie z 6 stycznia 2005 r. ..............................................................................................................................................................................................................................

ZADANIE 2.

Przyporządkuj mniejszościom etnicznym zamieszkującym terytorium Polski ich opisy.

1. Łemkowie: ............. 2) Tatarzy: ............. Podaj nazwę trzeciej z opisanych mniejszości etnicznych. ......................................................................................................................................................................................... A. Zamieszkują rdzenne kolonie na Białostocczyźnie (Bohoniki i Kruszyniany) oraz Białystok, Sokółkę, Dąbrowę Białostocką i… Gdańsk. Mieszkali na ziemiach Wielkiego Księstwa Litewskiego od końca XIV wie- ku. Ich przodkami byli emigranci lub uciekinierzy z terenów ówczesnej Złotej Ordy oraz z Krymu. W Polsce zatracili znajomość swojego ojczystego języka, pozostali natomiast wierni religii muzułmańskiej. B. Mieszkają przede wszystkim w Warszawie i jej okolicach, Wrocławiu oraz w Trójmieście. Na ich etnogenezę złożyła się turecka część ludności państwa chazarskiego oraz szczepy kipczacko-połowieckie. Do Polski przesiedlili się po II wojnie światowej w wyniku repatriacji ze wschodnich kresów II RP. Ich religia oparta jest na Starym Testamencie, a zwłaszcza Dekalogu. Ich język należy do północno-zachodniej części językówtureckich. C. Jej członkowie zamieszkują głównie województwo dolnośląskie, małopolskie i lubuskie. Do 1947 r. byli mniejszością autochtoniczną, mieszkającą w Karpatach. Na zachód Polski zostali przesiedleni w 1947 r. w wyniku akcji „Wisła”. Obecnie tylko ich część mieszka na swoich terenach historycznych. W zdecydowanej większości należą do Kościoła Katolickiego Obrządku Bizantyńsko-Ukraińskiego oraz Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego. Na podstawie: E. Krajewska-Kułak, C.R. Łukaszuk, Wielokulturowość społeczeństwa polskiego [w:] Problemy wielokulturowości w me- dycynie, red. E. Krajewska-Kułak, I. Wrońska, K. Kędziora- Kornatowska, Warszawa 2010, s. 86 – 88.

ZADANIE 3.

Wpisz do tabeli numery zaznaczonych na mapie województw, w których występuje największa koncentracja przedstawicieli narodowości (identyfikacji narodowo-etnicznych) innych niż polska. Obok podaj nazwy tych województw. Narodowość (identyfikacja narodowo-etniczna) Numer na mapie Nazwa województwa

1. Śląska 700 tys. (15,12% mieszkańców województwa)
2. Kaszubska 225 tys. (9,89% mieszkańców województwa)
3. Śląska 100 tys. (9,84% mieszkańców województwa) i niemiec- ka 60 tys. (5,91% mieszkańców województwa)
4. Białoruska 38 tys. (3,19% mieszkańców województwa)

_____________________________________________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________________________________________