Pobierz Modelowanie i analiza systemów informatycznych i więcej Prezentacje w PDF z Computer Science tylko na Docsity! Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Modelowanie i analiza systemów informatycznych. dr Robert Plebaniak 7 grudnia 2015 Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy komunikacji Wykład 7 Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy komunikacji Komunikaty w diagramach komunikacji Ustanowienie jakiejkolwiek komunikacji pomiędzy instancjami klasyfikatorów wymaga uprzedniej specyfikacji związków między nimi. Po identyfikacji klasyfikatorów następuje ich powiązanie asocjacjami. Następnie do diagramu wprowadzane są symbole komunikatów, umieszczane równolegle do linii asocjacji. Grot symbolu komunikatu wskazuje kierunek przepływu komunikatu. Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy komunikacji Numerowanie komunikatów Na diagramach komunikacji, konieczne jest wprowadzenie numeracji porządkowej. Wyróżnić można dwa rodzaje numeracji: I numerację prostą w postaci kolejnych liczb naturalnych; I numerację kwalifikowaną - system klasyfikacji dziesiętnej Deweya.
Modelowanie i analiza systemów informatycznych.
L- Diagramy komunikacji
Numerowanie komunikatów
«cd Rezerwacja Hotelowa /
BazaDanych
2: sprawdźDostęonośśPołoi —
4: dokonajRezewacji —
GEE 5: potwierdźRazarwację
( 3: wprowadźDane —
6: zamknij —>
IRczerwacja
Recepcjonista
Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy komunikacji Zasady umieszczania komunikatów Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy komunikacji Zaawansowane składniki diagramu Do zaawansowanych składników diagramu należą: I izomorfizm diagramów sekwencji i komunikacji; I zagnieżdżenie; I poprzednik; I współbieżność; I obiekty wielokrotne; I Klasy aktywne; I Inne kategorie zaawansowane (warunki, tworzenie obiektów, niszczenie obiektów, samowywołanie, iteracje). Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy komunikacji Izomorfizm Diagramy sekwencji oraz diagramy komunikacji można uznać za izomorficzne, tzn. jednozancznie wzajemnie przekształcalne. Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy komunikacji Zagnieżdżenie W przypadku transformacji diagramu komunikacji w diagram sekwencji, kolejne zagnieżdżenia obrazowane są na diagramie docelowym poprzez wprowadzanie dodatkowych ośrodków sterowania na liniach życia odpowiednich instancji klasyfikatorów. Jeżeli na danej linii życia znajduje się już ośrodek (ośrodki) sterowania, fakt wystąpienia zagnieżdżenia można zaakcentować poprzez przesunięcie dodatkowego ośrodka sterowania w prawo. Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy komunikacji Zagnieżdżenie Modelowanie i analiza systemów informatycznych.
LLpiagramy komunikacji
Zagnieżdżenie
[edRezerwacja Kotlowa
M
14 sraźbosąpnośck oki —b
2. dokonejazawegi b.
1: otwórzRszewacją —- 6 2.1.1: potwierdżRozerwację
2: wprowadźdane —
grew >
wadoyów
9ą0
Modelowanie i analiza systemów informatycznych.
L- Diagramy komunikacji
Współbieżność
a Syst Nadzoni Pomieszezań
Sekcja
podziw Szuanusiw
Geuiuikanu 120 sdczia Sygnał —w.
SzujikOtwareia
Mason
oesjikenpesnay|
Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy komunikacji Obiekty wielokrotne Obiekty wielokrotne (ang. multiple objects) są symboliczną reprezentacją zbioru anonimowych obiektów, a więc obiektów z wyspecyfikowaną wyłącznie nazwą klasy. Obiekty wielokrotne reprezentowane są przez nachodzące na siebie symbole obiektów. Odwoływanie się do obiektów wielokrotnych ma charakter iteracyjny. Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy komunikacji Klasy aktywne Klasyfikatory możemy podzielić na I pasywne: klasyfikator-nadawca, klasyfikator-odbiorca; I aktywne. Klasa aktywna (ang. active class) to klasa, której instancje stanowią aktywne obiekty mogące autonomicznie inicjować własne wątki i sterować wykonaniem tych wątków. Klasa aktywna ma specyficzne oznaczenie. Ilustruje się ją na diagramie poprzez dodanie dwóch linii równolegle do pionowych krawędzi klasy.
Modelowanie i analiza systemów informatycznych.
L- Diagramy komunikacji
Klasy aktywne
„Odzew t
12: węticz
1 nalczcoosntś —p
14: salio = pobioaSaldo —p.
12.1 siaualiuj sale) —w.
konto
9ą0
Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy komunikacji Inne kategorie zaawansowane Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy komunikacji Proces tworzenia diagramu komunikacji W tworzeniu diagramu komunikacji mają miejsce następujące etapy: 1. Identyfikacja klasyfikatorów. 2. Powiązanie zidentyfikowanych klasyfikatorów asocjacjami. 3. Identyfikacja i nadanie nazw komunikatom przesyłanym pomiędzy instancjami klasyfikatorów. 4. Określenie typów nazwanych komunikatów; 5. Numerowanie komunikatów z wykorzystaniem prostej numeracji. 6. Identyfikowanie klas aktywnych i wątków przy użyciu numeracji kwalifikowanej. 7. Wzbogacenie opisu diagramu z zastosowaniem zaawansowanych kategorii, takich jak współbieżność, obiekty wielokrotne, warunki, rozgałęzienia oraz iteracje. 8. Opcjonalne dokonanie agregacji komunikatów. Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy harmonogramowania Diagram harmonogramowania W diagramie harmonogramowania na osi poziomej zaznacza się skalę czasu w postaci ustalonych odcinków. Na osi pionowej przedstawia się poszczególne instancje klasyfikatorów biorące udział w interakcji, a przy każdej z nich jej stany. Podstawowe kategorie pojęciowe: I klasyfikator; I nazwa stanu; I linia zmiany stanów instancji klasyfikatora. Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy harmonogramowania Linia zmiany stanów Lista możliwych stanów jest specyficzna dla każdej instancji klasyfikatora, jednak można wyróżnić kilka typowych stanów (ang. states): I bezczynność; I czuwanie; I oczekiwanie; I wykonywanie; I obliczanie. Linia zmiany stanów (ang. timeline) może przedstawiać stany instancji klasyfikatora lub określonej, mierzalnej zmiennej.
Modelowanie i analiza systemów informatycznych.
LLpiagramy harmonogramowania
Diagram harmonogramowania
td Obsługa Rezerwacji /”
Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy harmonogramowania Zdarzenia i ograniczenia czasowe Istnieje alternatywna konwencja dokumentowania diagramów harmonogramowania. Obie notacje mogą być stosowane zamiennie i wzajemnie przekształcane. Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy harmonogramowania Harmonizacja linii zmiany stanów Diagramy harmonogramowania umożliwiają przedstawienie interakcji w pełnym wymiarze, tj. ze wszystkimi współpracującymi instancjami klasyfikatorów w horyzoncie czasowym harmonogramu. Takie podejście stwarza możliwość harmonizacji współdziałania instancji klasyfikatorów w czasie. Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy harmonogramowania Harmonizacja linii zmiany stanów Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy harmonogramowania Przesyłanie komunikatów Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy harmonogramowania Diagramy sekwencji a harmonogramowanie Pewne elementy harmonogramowania, w szczególności ograniczenia czasowe, można przedstawić na diagramach sekwencji. Wprowadza się je: I nad symbolem komunikatu pomiędzy dwoma instancjami klasyfikatorów - w przypadku wskazania czasu wykonania operacji inicjowanej przez komunikat; I równolegle do linii życia instancji klasyfikatora pomiędzy dwoma komunikatami - w przypadku wskazania przedziału czasowego między tymi komunikatami. Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy harmonogramowania Diagramy sekwencji a harmonogramowanie Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy sterowania interakcją Wykład 8 Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy sterowania interakcją Diagram sterowania interakcją Diagram sterowania interakcją jest rodzajem diagramu interakcji, dokumentującym przepływ sterowania pomiędzy logicznie powiązanymi diagramami i fragmentami interakcji z wykorzystaniem kategorii modelowania diagramów czynności. Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy sterowania interakcją Podstawowe kategorie pojęciowe oraz notacja graficzna Zgodnie z definicją, na diagramie sterowania interakcją zastosowanie znajdują: I podstawowe oraz wybrane zaawansowane elementy diagramów czynności; I wybrane kategorie pojęciowe poszczególnych diagramów interakcji, tj. diagramów sekwencji, komunikacji, harmonogramowania. Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy sterowania interakcją Podstawowe kategorie pojęciowe diagramów sterowania interakcją I Przywołane wystąpienie iteracji - odwołanie do diagramu interakcji (ref ) oznaczonego nazwą wymienioną w przywoływanym wystąpieniu interakcji. Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy sterowania interakcją Diagram sterowania interakcją Graficznie diagram sterowania interakcją przedstawia się w formie obramowanej, z wyróżnikiem diagramu id, jego nazwą oraz opcjonalną listą instancji klasyfikatorów biorących udział w interakcji. Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy sterowania interakcją Zaawansowane składniki diagramu Do zaawansowanych składników diagramu sterowania interakcją zaliczamy: I alternatywę; I współbieżność; I iterację; I opcję. Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy sterowania interakcją Funkcjonowanie systemu GPS Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy sterowania interakcją Proces tworzenia diagramu sterowania interakcją W procesie tworzenia diagramu sterowania interakcją można wyróżnić następujące etapy: 1. zgromadzenie wszystkich opracowanych diagramów interakcji - sekwencji, komunikacji oraz harmonogramowania - dla danego przypadku użycia; 2. przeanalizowanie wzajemnych zależności pomiędzy tymi diagramami; 3. zakwalifikowanie poszczególnych diagramów do: I przywoływanych wystąpień interakcji (ref ) w przypadku diagramów złożonych, I fragmentów interakcji (cd), (sd), (td) dla mniej obszernych diagramów; 4. ustalenie logicznej kolejności wykonywania poszczególnych fragmentów interakcji; Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy sterowania interakcją Proces tworzenia diagramu sterowania interakcją 5. opracowanie kompletnego diagramu sterowania interakcją z wykorzystaniem podstawowych i zaawansowanych kategorii pojęciowych; 6. opcjonalne wymienienie w nagłówku diagramu sterowania interakcją nazw instancji klasyfikatorów biorących udział w interakcji. Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy wdrożeniowe Diagram komponentów Komponent (ang. component) to hermetyczny, wymienny moduł oprogramowania systemu, realizujący określone jego usługi za pośrednictwem interfejsów. W języku UML komponenty dokumentowane są na diagramach komponentów. Diagram komponentów to rodzaj diagramu wdrożeniowego, który wskazuje organizację i zależności między komponentami. Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy wdrożeniowe Kategorie modelowania diagramów komponentów I komponent I interfejs udostępniający Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy wdrożeniowe Kategorie modelowania diagramów komponentów I interfejs pozyskujący I port Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy wdrożeniowe Komponenty i ich stereotypy Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy wdrożeniowe Diagram na poziomie konceptualnym Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy wdrożeniowe Implementacyjny diagram komponentów Podstawowe pojęcia wykorzystywane przy budowie implementacyjnego diagramu komponentów: I interfejsy, I specyfikacja komponentów, I porty, I konektorów. Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy wdrożeniowe Specyfikacja komponentów Specyfikacja zawartości komponentu może mieć charakter: I czarnej skrzynki (ang. black box); I białej skrzynki (ang. white box). Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy wdrożeniowe Czarna skrzynka W specyfikowaniu komponentu w charakterze czarnej skrzynki przedstawia się komponent wraz z jego interfejsami w sposób ogólny, czyli ilustruje jego perspektywę zewnętrzną. Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy wdrożeniowe Specyfikacja komponentów Interfejsy mogą być również przedstawione w postaci instancji klasyfikatorów ze wskazanymi operacjami i zdarzeniami. Instancje te łączy się wówczas z komponentami za pośrednictwem związków zależności i realizacji, przy czym: I związki zależności wskazują na interfejsy pozyskujące; I związki realizacji na interfejsy udostępniające.
Modelowanie i analiza systemów informatycznych.
LLpiagramy wdrożeniowe
Biała skrzynka
Płace.exe
«prokied inierfaca 3»
IListaFłac
|Przelewy
IRaporty
«required interface s»
IGodzinyWykonane
IPracowmik
«roalizations »
KortoBankowe
Urządskarbowy
Płatnik
«artfacis »
ZestawieniePłacPracowników
Przekaz
Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy wdrożeniowe Porty Porty (ang. ports), czyli wyróżnianie punkty związane ściśle z interfejsami, przez które komponent komunikuje się z otoczeniem. Poprzez interfejs oraz port komponent oferuje swoje usługi i oczekuje realizacji konkretnych usług przez otoczenie. Jeżeli z danym portem związane jest kilka interfejsów, określa się go mianem portu złożonego. Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy wdrożeniowe Konektory Komponenty na diagramach komponentów łączone są za pośrednictwem związków zależności lub - w przypadku wyspecyfikowania interfejsów udostępniających oraz pozyskujących - za pośrednictwem konektorów (ang. connectors). Wyróżnia się dwa rodzaje konektorów: I delegowany - <<delegate>>, łączy poprzez port instancje klasyfikatorów znajdujące się na zewnątrz komponentu z wewnętrzną realizacją interfejsu przez odpowiednią instancję klasyfikatora komponentu.; I składany - oznacza powiązanie dwóch komponentów, z których jeden udostępnia poprzez interfejs usługę pozyskiwaną przez drugi komponent. Konektor składany przybiera więc postać połączenia dwóch interfejsów: udostępniającego i pozyskującego. Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy wdrożeniowe Diagram rozlokowania Rozlokowanie (ang. deployment) - to alokacja artefaktów lub instancji artefaktów w określonym węźle. Artefakt (ang. artifacts - oznacza każdy sztucznie wytworzony produkt. Przykładami artefaktów w systemach informatycznych są: pakiety oprogramowania; bazy danych; arkusze kalkulacyjne; specyfikacje wymagań systemu; klasy; diagramy; modele systemowe i biznesowe; scenariusze przypadku użycia; planytestów; komponenty. Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy wdrożeniowe Artefakty Artefakty mogą być stereotypowane. Dotyczą ich wszystkie stereotypy związane z komponentami jak również takie stereotypy jak: I <<script>> - skrypty systemowe; I <<document>> - dokumenty wykorzystywane w systemie; I <<file>>- pliki; I <<source>> - pliki zawierające kod źródłowy. Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy wdrożeniowe Diagramu rozlokowania Diagram rozlokowania to rodzaj diagramu wdrożeniowego, który przedstawia sieć połączonych ścieżkami komunikowania węzłów z ulokowanymi na nich artefaktami. Podstawowymi elementami diagramów rozlokowania są: I węzły; I ścieżki komunikowania. Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy wdrożeniowe Ścieżki komunikowania Rolę ścieżek komunikowania (ang. communication paths) między węzłami pełnią związki asocjacji. Zazwyczaj są one stereotypowane. Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy wdrożeniowe Osadzone artefakty i komponenty Wyróżnia się trzy alternatywne sposoby określania rozmieszczenia artefaktów na węźle. Przybierają one postać: I tekstowego wyliczenia artefaktów w węźle; I artefaktów bezpośrednio ulokowanych w węźle; I artefaktów połączonych stereotypowaną zależnością <<deploy>> z węzłem. Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy wdrożeniowe Alternatywne sposoby osadzania artefaktów na węzłach Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy wdrożeniowe Specyfikacja rozlokowania Specyfikacja rozlokowania (ang. deployment specification) zawiera zestaw cech artefaktu lub komponentu. Określa parametry użytkowania artefaktu osadzonego na określonym węźle. Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy wdrożeniowe Diagramy rozlokowania na poziomie fizycznym Diagramy rozlokowania można opracować na poziomie: I logicznym - zawiera wyłącznie ogólne informacje o węzłach i ścieżkach komunikowania. Dozwolone jest jednak wprowadzanie do ich oznaczeń na diagramie bardziej szczegółowego opisu charakteryzujących je parametrów.; I fizycznym - szczegółowo specyfikuje atrybuty węzłów. Przykładowo - w odniesieniu do serwera - wskazuje on nie tylko parametry techniczne, ale i adres czy numer pokoju, w którym jest ulokowany. Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy wdrożeniowe Diagramy rozlokowania na poziomie fizycznym Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy wdrożeniowe Koniec wykładu 8. Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy stuktur połączonych Wykład 9 Modelowanie i analiza systemów informatycznych. Diagramy stuktur połączonych Diagram struktur połączonych Diagramy struktury zazwyczaj odpowiadają pełnemu zakresowi dokumentacji statyki danego systemu. W trakcie użytkowania systemu realizowane są funkcje określone przez przypadki użycia, wątki lub operacje. W realizacji tych specyficznych funkcji uczestniczą różne kategorie modelowania statyki. Istnieje w związku z tym potrzeba dokumentowania ich współdziałania dla wycinka systemu.