Najnowsza historia powszechna - Notatki - Historia - Część 3, Notatki z Historia

Pobierz Najnowsza historia powszechna - Notatki - Historia - Część 3 i więcej Notatki w PDF z Historia tylko na Docsity! 29 została założona w 1920 do ochrony zgromadzeń partyjnych. W jej skład wchodziło wielu byłych członków Freikorpsu (min. Ernst Röhm). 1923, powstaje SS pełniąc początkowo funkcję straży partii nazistowskiej. Od stycznia 1929 dowództwo nad SS przejął Heinrich Himmler. W 1934 oddziały SS odegrały zasadniczą rolę w rozprawieniu się z opozycją wewnątrzpartyjną w trakcie tzw. nocy długich noży, podczas której wymordowano przywódców SA (także powołanej przez Hitlera). W wyniku tego ich rola jako zbrojnego ramienia partii niewspółmiernie wzrosła. 02.08.1934 Śmierć prezydenta Niemiec Paula von Hindenburga. Który zostawił testament przekazujący władzę prezydencką premierowi Hitlerowi 1 sierpnia 1934 Ustawa o Naczelniku Rzeszy Niemieckiej, Hitler połączył urzędy prezydenta i kanclerza, przejmując ich kompetencje jako Wódz i Kanclerz Rzeszy oraz został wodzem naczelnym Reichswehry. styczeń 1934 doprowadził do podpisania pomiędzy Polską i Niemcami układu o niestosowaniu przemocy (tzw. układ o nieagresji), proponując jednocześnie podobne porozumienia dwustronne z Francją i Czechosłowacją – w tym czasie prowadził już niejawne przygotowania do następnej wojny. Nie chcąc być związanym zobowiązaniami międzynarodowymi, październik 1933 podjął decyzję o wystąpieniu Niemiec z Ligi Narodów.. 1934 I próba anschluss Austrii Kanclerz Engelbert Dollfuss przeciwny połączeniu zwrócił się do Musoliniego który wstawił się za Austrią uważając jąka swoją strefę wpływów 1935 wprowadza obowiązek pracy 25 listopada 1936 doszło do podpisania paktu antykominternowskiego wymierzonego w komunistyczny Komintern, choć rzeczywisty charakter tego porozumienia miał cechy sojuszu polityczno-gospodarczego państw aspirujących do władzy nad światem. 1936 powstaje Hitlerjungend 22 maja 1939 pakt stalowy i jego rozszerzenie z 27 września 1940, pakt berliński – od tego momentu jego sygnatariusze, Niemcy, Włochy i Japonia tworzyły faktyczny sojusz zwany państwami osi, działający w latach 1940-1945. 1934 układ III Rzeszy z Polską o nie agresji 1935 prowadzony był tam plebiscyt w sprawie przynależności państwowej; wybór padł na Niemcy. 1935 układ morski zawarty w Londynie między III Rzeszą a Anglią namocy którego Anglia zgodziła się na wzrost niemieckiej floty wojennej do 35% w stosunku do floty brytyjskiej Niemcy zgodzili się na ten warunek i zobowiązali się ograniczyć swoje 30 zbrojenia morskie do 35% całkowitej siły floty Wielkiej Brytanii (łącznie z flotą Commonwealth’u). 16 marca 1935 Hitler wprowadził powszechny obowiązek służby wojskowej w nowo utworzonych siłach zbrojnych – Wehrmachcie. Wprowadził zbrojenie związane z luftwaffe 7 marca 1936 zerwał traktat lokarneński wojska niemieckie wkraczają do zdemilitaryzowanej Nadrenię. 1935 Włochy atakują Etiopię i podporządkowują sobie 1936 dochodzi do wojny domowej w Hiszpanii Niemcy w 1934 roku miały 24 dywizje wojskowe a w 1935 roku 36 dywizji 25 X 1936 między Berlinem a Rzymem podpisano porozumienie o współpracy - "oś Berlin-Rzym"; ukryte stanowisko układ o koordynacji działań w wojnie w Hiszpanii Oraz Niemcy poparły zabór Etiopii przez Włochy w ten sposób powstaje oś Rzym Berlin 25.XI 1936 roku podpisanie z Japonią "paktu antykominternowskiego" w celu zwalczania Międzynarodówki Komunistycznej i dominacji Moskwy w świecie. W następnym roku przystąpiły do niego Włochy Mussoliniego. Dołączono tajne porozumienie precyzujące zobowiązania stron w walce z międzynarodowym komunizmem oś Berlin-Rzym-Tokio 1937 rok rozpoczęły się przygotowania do aneksji Austrii plan OTTO 12 marca 1938 doprowadził do przyłączenia Austrii do Niemiec (Anschluss Austrii). Pozorując działania pokojowe,Do połączenia obu krajów dążyły różne siły polityczne po obu stronach granicy już po I wojnie światowej, jednak zwycięskie mocarstwa, obawiając się wzmocnienia Niemiec, zakazały tego w narzuconych obu państwom traktatach pokojowych. W 1931 r. próbowano połączyć oba państwa unią celną, co nie udało się wskutek sprzeciwu zachodnich mocarstw. Do idei anschlussu wrócił Hitler po objęciu władzy w Niemczech. Do pierwszej, nieudanej próby doszło w 1934 r. W początku 1938 r. rząd i prezydent Austrii stawili opór przejęciu władzy przez miejscowych hitlerowców. W tej sytuacji na polecenie Hitlera 12 marca 1938 wojska niemieckie wkroczyły do Austrii. Kanclerzem był Kurt von Schuschnigg po aneksji Urząd kanclerza objął Arthur Seyss-Inquart. 13 marca ogłoszono podpisaną przez Hitlera ustawę, która włączała Austrię do Wielkiej Rzeszy jako Marchię Wschodnią (Ostmark). W wyniku anschlussu Niemcy zdobyli uzbrojenie warte ok. 500 mln RM, przejęli wysokie jakościowo austriackie firmy (np. Steyr Daimler Puch AG) i uzbrojenie 18 września 1938 na zjeździe NSDAP w Norymberdze, potwierdził uznanie granic z Polską i Francją za ostateczne. 33 1. Prusy 2. Hanower i północno zachodni okręg Niemiec 3. Saksonia 4. Prowincja Heska, Darmstadt, Kasel i okręgi położone na południe od Renu 5. Bawaria, Badenia i Wittenbergia. Zagłębie Ruhry, Saary, Hamburg oraz obszar Kanału Kilońskiego miano poddać kontroli międzynarodowej. Sprawa przyszłej organizacji rządów Niemiec, podział Niemiec, trzy etapy: - pierwszy etap: pozbawienie Niemiec ziem zagarniętych po 1938 roku - drugi etap: zmiany terytorialne pod względem bezpieczeństwa - trzeci etap: podzielenie Niemiec na kilka państw. Winston Churchill godził się na podzielenie Niemiec według separatystycznych tendencji. Stalin chciał stworzenie gwarancji trwałości przyjętych rozwiązań. Chciano utworzyć bazy wojskowe w rozmaitych częściach świata, które by w przyszłości udaremniły rozpętanie nowej wojny przez Niemcy. Chciano zabezpieczyć pokój na pięćdziesiąt lat. Rezultaty konferencji: - potwierdzenie współdziałania Trzech Mocarstw - podziałem Niemiec miała zająć się w przyszłości Europejska Komisja Doradcza. Przedstawiciele USA, Wielkiej Brytanii i ZSRR mieli składać do komisji wnioski co do sprawy Niemiec. W październiku 1944 roku Winston Churchill spotkał się w Moskwie ze Stalinem. Brytyjski premier zaproponował następujący podział wpływów w powojennym świecie: - Rumunia, 90% wpływów ZSRR, pozostałe 10% innym państwom demokracji zachodniej - Grecja 90% wpływów Wielkiej Brytanii, ewentualnie USA, 10% ZSRR - Jugosławia po 50% wpływów - Węgry po 50% wpływów - Bułgaria 75% wpływów dla ZSRR, 25% innym państwom demokracji zachodniej Ustalono drobne zmiany na terytorium Bułgarii i Rumunii. W obu tych państwach 80% wpływów miał mieć ZSRR, 20% państwa demokracji zachodniej. Postanowienia te były niewystarczające dla Stalina. W październiku 1944 roku Maksim Litwinow przewodniczący sowieckiej komisji ds. układów i porządku powojennego złożył raport kreślący perspektywy powojenne stref bezpieczeństwa ZSRR i Wielkiej Brytanii. Strefą ZSRR miały być tereny Finlandii, Szwecji, Polski, Węgier, Czechosłowacji, Rumunii, Bałkany (państwa słowiańskie) oraz Turcja. ZSRR pragnął zmian granic z Japonią, pewnych gwarancji dla siebie w Iranie. Jako brytyjską strefę proponował: Holandię, Belgię, Francję, Hiszpanię, Portugalię i Grecję. Analiza raportu Litwinowa pozwala na stwierdzenie, że strefa bezpieczeństwa to strefa interesów, wpływów. W obliczu pokonania Niemiec zaistniała konieczność nowego spotkania na szczycie. Drugie spotkanie odbyło się w Jałcie. 34 Konferencja w Jałcie. Trwała ona od 04 do 11 lutego 1945 roku. Udział brali Stalin, Roosevelt i Churchill. Problem stanowiła koordynacja rozgromienia Niemiec. Sprawa podziału Niemiec na dwa państwa Prusy i Bawarię. Ostatecznie dokonano początkowo na trzy strefy, a w konsekwencji na cztery strefy, dodając strefę francuską. Podział ten oparty był na granicach z 31 grudnia 1931 roku z wyłączeniem ziem zajętych przez Polskę i ZSRR. Podział na strefy: - I strefa, brytyjska. Obejmowała obszar ponad 97 tysięcy km² , zamieszkały przez 22 mln Niemców. Niemcy północne. - II strefa, amerykańska. Obejmowała obszar ponad 107 tysięcy km² , zamieszkały przez 17 mln Niemców. Niemcy południowe. - III strefa, radziecka. Obejmowała obszar ponad 107 tysięcy km² , zamieszkały przez 18 mln Niemców. Niemcy północn0-wschodnie. - IV strefa, francuska. Obejmowała obszar ponad 42 tysięcy km² , zamieszkały przez 6 mln Niemców. Niemcy południowo-zachodnie. Berlin jako stolica Niemiec został podzielony pomiędzy cztery mocarstwa. Zgodnie z projektem kapitulacji Niemiec okres całkowitej okupacji Niemiec nie może być określony datą. Projekty USA i Wielkiej Brytanii zezwalały na istnienie w Niemczech różnych organizacji przydatnych do funkcji społecznych i gospodarczych. Omówiono reperacje wojenne. ZSRR proponował, że Niemcy miały spłacić odszkodowania w postaci przekazania części majątku, poprzez dostawę różnych towarów. Plan ZSRR zakładał konfiskatę 80% urządzeń przemysłu ciężkiego oraz wszystkich fabryk produkujących na potrzeby zbrojeniowe. Okres spłat miał trwać dziesięć lat. Ostatecznie zgodzono się z ogólną sumą odszkodowań 20 miliardów dolarów, połowa dla ZSRR (sumę podał ZSRR). Poruszono problem kary dla zbrodniarzy wojennych. Wielki Berlin wchodził do strefy ZSRR. Berlin wybrano na siedzibę Komisji Kontroli. Wszystkie cztery mocarstwa okupowały Berlin. Rozwinięto decyzje z Teheranu. Kompromisowe rozwiązanie w kwestii Niemiec. Konferencja w Poczdamie. Odbyła się od 17 lipca do 02 sierpnia 1945 roku. W konferencji udział brali: Stalin, prezydent USA. H. Trumann, Winston Churchill (od 28 lipca 1945 roku) nowy premier Wielkiej Brytanii C. Atlle. W stosunku do Niemiec przyjęto zasadę „4xD” demilitaryzacja, demokratyzacja, decentralizacja (dekartelizacja przemysłu), denazyfikacja. Decyzje poczdamskie w sprawie Niemiec zostały poprzedzone dwoma aktami prawnymi: - kapitulacja Niemiec - czerwiec 1945 deklaracja dotycząca przejęcia władzy w Niemczech przez ZSRR, Wielka Brytanię, USA i Francję. Na podstawie tego dokumentu powołano Sojuszniczą Rade Kontroli. Po raz pierwszy Rada zebrała się 30 lipca 1945 roku. Oprócz podziału i przyszłości Niemiec została omówiona sprawa reparacji wojennych. Stany Zjednoczone były przeciwko sprecyzowaniu kwot reparacji i proponowały, aby każde państwo odebrało reparacje w swojej strefie. Oprócz reparacji z własnych stref ZSRR ze stref zachodnich otrzymać miał 15% sprzętu przemysłowego, hutnictwa i budowy maszyn oraz 10% podstawowego sprzętu przemysłowego podlegającego konfiskacie w zachodnich strefach. Niemcy w okresie okupacji traktowane być 35 powinny jako jednolity organizm gospodarczy. Poczdam to uznanie nowego stosunku sił w Europie, nienaruszalność granic europejskich, zwycięstwo sił pokoju nad siłami wojny. Decyzje Poczdamskie zostały poprzedzone Deklaracją W Poczdamie strona amerykańska wypowiedziała się przeciwko sprecyzowaniu kwoty reparacji, zaproponowała ona aby każde państwo odebrało reparacje we własnej strefie okupacyjnej, niezależnie od uzyskanych reparacji we własnej strefie Związek Radziecki miał dostać ze stref zachodnich 15 % sprzętu podstawowego z lotnictwa, chemii i budowy maszyn oraz 10 % sprzętu podlegającego konfiskacie. Konsekwencją II wojny światowej jest podział Niemiec na 4 strefy okupacyjne. Konsekwencją zimnej wojny jest podział Niemiec na dwa państwa Zjednoczenie Niemiec 1945 – 1990 W styczniu 1947 roku powstaje Bizonia. W kwietniu 1948 roku przyłącza się do niej strefa francuska, powstaje Trizonia. W maju 1948 roku dochodzi do pierwszego kryzysu berlińskiego. W Trizonii jedyna waluta staje się marka niemiecka. Dochodzi do blokady Berlina przez ZSRR. W konsekwencji „bitwę o Berlin” przegrywa Stalin. Utworzono most powietrzny, droga lotnicza zaopatrywano Berlin. We wrześniu 1949 roku powstaje Republika Federalna Niemiec, prezydentem zostaje Teodor HEUS, a kanclerzem zostaje Konrad ADENAUER. W październiku 1949 roku ze strefy radzieckiej powstaje Niemiecka Republika Demokratyczna, prezydentem zostaje Wilhelm PIECK, na czele rządu staje GROTEWOCHL. Marzec 1950 RFN została zaproszona przez Komitet Ministrów Rady Europy do wstąpienia do tej rady w charakterze członka stowarzyszonego . 19.09.1950 Ministrowie Spraw Zagranicznych Wielkiej Brytanii, Francji, Stanów Zjednoczonych zebrani w Nowym Jorku postanowili podjąć kroki aby ich parlamenty uchwaliły deklarację o formalnym zakończeniu wojny z Niemcami. W odpowiedzi kanclerz Niemiec Adenauer W maju 1951 roku oświadczył że RFN przyjmuje odpowiedzialność za przedwojenne długi rzeszy niemieckiej. Wówczas to 18 państw umniejszyło roszczenia finansowe wobec Niemiec z 23 mld marek do 13 mld marek. W 5 rocznicę zwycięstwa nad Niemcami w maju 1950 roku francuski minister Robert Szuman wysunął projekt utworzenia Wspólnoty Europejskiej Węgla i Stali . Celem Francji było związanie gospodarki RFN z gospodarką innych państw tak aby nie mogła się w przyszłości stać samoistną potęgą militarną. 18.04.1951 rok podpisano traktat paryski powołujący Europejską Wspólnotę Węgla i Stali (EWWiS) co otworzyło drogę do równouprawnienia RFN na arenie politycznej. W maju 1952 roku ministrowie spraw zagranicznych Belgii, Francji, Włoch, Luksemburgu, Holandii i RFN w Paryżu podpisali układ o utworzeniu Europejskiej Wspólnoty Obronnej układ o unii zachodnioeuropejskiej został przyjęty 30.12.1954 roku 38 Niemców. Zjednoczenie Niemiec to również zjednoczenie ekonomiczne. Kanclerz Kochl 08.11.1989 roku przedstawił w Bundestagu 10 punktowy plan zjednoczenia niemiec, zapowiadając pomoc finansową na wyrównanie różnic w obu państwach niemieckich. Postulował wolne wybory. 13.11.1989 roku premierem NRD został Modrow. Przestawił oświadczenie rządowe, zobowiązując się do daleko idących reform wewnętrznych, wspólnotę traktatową z RFN,. Wykluczał jednak zjednoczenie Niemiec. 27.11.1989 roku podczas demonstracji w Lipsku zaczęto domagać się zjednoczenia Niemiec. W RFN krytykowano Kochla. 28.11.1989 roku Helmuth Kochl zdecydował się ogłosić dziesięciopunktowy plan stopniowego przezwyciężenia podziału Niemiec. Pomoc udzielana NRD, infrastruktura, telekomunikacja, ochrona środowiska, reformy, później konfederacja, dalej zjednoczenie. Niemcy zjednoczenie państw niemieckich stawiali po zjednoczeniu Europy, teraz było odwrotnie, najpierw zjednoczenie Niemiec. Skrytykowano Kochla w samych Niemczech i na forum międzynarodowym. Stany Zjednoczone zaangażowały się na rzecz tego planu. Natomiast rząd brytyjski wyczekiwał a Francja i ZSRR próbowały hamować poczynania Kochla. Prezydent Francji F. Mitterand na początku grudnia 1989 roku udał się do Moskwy. Przekonywał M. Gorbaczowa o negatywnym stosunku do zjednoczenia Niemiec. W NRD postępował proces współpracy z RFN na wielu płaszczyznach. W ciągu dwóch miesięcy 1989/1990 RFN wydała sześć miliardów marek na NRD. W dniach 19-20.12.1989 roku doszło do spotkania w Dreźnie Kochla i Modrowa. Uzgodniono wspólny plan działania. Amnestia dla więźniów politycznych, otwarcie Bramy Brandenburskiej. W dniu 01.02.1990 roku premier NRD Modrow przedstawił czteropunktowy plan zjednoczenia Niemiec. Najważniejsze było stanowisko czterech państw odpowiedzialnych za Niemcy (USA, ZSRR, Wielka Brytania i Francja). ZSRR był zaskoczony tempem wydarzeń. 30.01.1990 roku Modrow udał się do Moskwy na rozmowy z M. Gorbaczowem. M. Gorbaczow oświadczył, że ZSRR nie wyklucza zjednoczenia państw niemieckich, z zastrzeżeniem, że Niemcy zagwarantują granice, wystąpią z bloków militarnych, demilitaryzacja Niemiec i przyjęcie neutralności. W RFN pozytywnie przyjęto to oświadczenie, natomiast sceptycznie we Francji. Francja i Wielka Brytania uważała, że proces zjednoczenia przebiega zbyt szybko. Przeciwko zjednoczeniu była brytyjska premier M. Thatcher, która obawiała się wzrostu potęgi Niemiec w Europie kosztem Wielkiej Brytanii. Prezydent Francji. F. Mitterrand miał pretensje do H. Kochla o nie informowanie o planach zjednoczenia Niemiec. Po konsultacjach niemiecko – francuskich, Francuzi zgodzili się na ten proces zjednoczenia. W styczniu, lutym 1990 roku mocarstwa uznały prawo Niemiec do zjednoczenia. Jaki obszar miało mieć zjednoczone państwo niemieckie? Uważano, że granice powinny odpowiadać tym sprzed 1937 roku. Dyskutowano o odszkodowaniach za pracę niewolniczą podczas wojny. RFN i NRD zaproponowały konferencję czterech mocarstw i dwóch państw niemieckich w celu uzgodnienia wspólnego stanowiska. 12.02.1990 roku na spotkaniu KBWE w Ottawie (w Kanadzie) ustalono program konferencji 2+4. W sumie odbyły się trzy tury rozmów, konferencji. Pierwsza 05.05.1990 roku w Bonn, 22.06.1990 roku w Berlinie i 17.07.1990 roku w Paryżu. 15-17 lipca 1990 roku Kohl wybrał się do Moskwy i na spotkani z Gorbaczowem uzyskał zgodę na połączenie Niemiec 39 12.09.1990 roku w Moskwie podpisano układ o ostatecznym uregulowaniu sprawy Niemiec. Na mocy tego układu zjednoczone Niemcy odzyskały pełna suwerenność państwową, obce wojska miały opuścić teren Niemiec, armia niemiecka miała liczyć 370 tysięcy żołnierzy. Niemcy mogły należeć do bloków i sojuszy politycznych. Nie mogły posiadać broni atomowej, chemicznej i biologicznej. Granice państwa obejmowały zjednoczone Niemcy. Zobowiązano się do dobro sąsiedzkich stosunków z sąsiadami, prowadzenie pokojowej polityki zagranicznej. Opozycja w ZSRR krytykowała politykę swojego przywództwa. Od lutego do października 1990 roku odbyło się traktatowe zjednoczenie Niemiec, 01.10.1990 roku do RFN przystąpiło pięć krajów związkowych (NRD). Jest to oficjalna data zjednoczenia Niemiec. Chiny W 1937 Japonia dokonała agresji na Chiny. Komuniści i Chaing-Kai-Shek utworzyli wspólny front narodowy przeciwko Japonii. Po 1945 roku północna część Chin wyzwoliły armia radziecka. W latach 1946 – 1949 wybuchła trzecia rewolucja, zakończono zwycięstwem komunistów. W dniu 01.10.1949 roku Mao Tse Tung proklamował utworzenie Chińskiej Republiki Ludowej. Rewolucja Kulturalna przeprowadzona w Chinach miała katastrofalne konsekwencje – liczbę jej ofiar szacuje się na minimum 400 tysięcy, a niektórzy historycy twierdzą, iż mogło ich być nawet około miliona. Rewolucja ta, nazywana potocznie kulturalną, toczyły się w chińskich miastach i objęła przede wszystkim środowiska polityczne i intelektualne. Przyczyną przeprowadzenia rewolucji kulturalnej była słabnąca pozycja wodza komunistycznych Chin – Mao Tse-tunga. Miał on jednak w rękach potężną broń – odpowiednio wychowywaną młodzież. To właśnie młodzi ludzie, skupieni w grupach Czerwonej Gwardii, stali się narzędziem w rękach Mao. Początkiem terroru było wystąpienie radiowe (czerwiec 1966), w którym demonizowano przeciwników maoizmu, co skutecznie ożywiło niechęć do inteligencji. Na początku rewolucji kulturalnej studenci i uczniowie otrzymywali wybory tekstów Mao, w których potępiał on władzę profesorów. Wódz Chińskiej Republiki Ludowej opowiadał się za skróceniem okresu kształcenia. Opór intelektualistów był słaby. W sierpniu ogłoszona została kampania przeciwko czterem starym elementom. Były to: - stare myślenie, -stara kultura, -stare tradycje, -stare przyzwyczajenia. Kategorie represji rewolucji kulturalnej: -przemoc wobec intelektualistów i kadry politycznej -porachunki frakcyjne w Czerwonej Gwardii Przebieg rewolucji: -wiele wyznań zostało objętych prześladowaniami, -kawałki Wielkiego Muru rozebrano i wykorzystano do budowy chlewów, -zabroniono obchodzenia chińskiego Nowego Roku, -zniszczono około 60 świątyń, -zamordowano wielu pisarzy, intelektualistów itp., 40 -przeprowadzano częste rewizje – Czerwona Gwardia często fabrykowała dowody przestępstw. Wielki skok W 1958 roku KPCh z inicjatywy Mao ogłosiła program Wielkiego Skoku, czyli błyskawicznego przejścia Chin od socjalizmu do komunizmu. Społeczeństwo miało zostać zorganizowane w samowystarczalne komuny ludowe, dzięki czemu w ciągu 5 lat planowano osiągnąć 6-krotny wzrost produkcji przemysłowej i dwukrotny wzrost produkcji rolnej. Na przykład przyrost produkcji stali postanowiono osiągnąć poprzez skierowanie chłopów, w czasie żniw, do wytopu stali w prymitywnych piecach. Polityka Wielkiego Skoku doprowadziła do gigantycznego marnotrawstwa i chaosu. Stal uzyskana w prymitywnych urządzeniach była tak niskiej jakości, że praktycznie nie nadawała się do użytku. Masowe roboty publiczne spowodowały, że ziemia leżała odłogiem, co wraz z licznymi klęskami żywiołowymi, takimi jak susze i powodzie, doprowadziło do straszliwej klęski głodu - zmarło wtedy kilkanaście milionów osób. Zawieszenie współpracy z ZSRR i wstrzymanie radzieckiej pomocy technologicznej spowodowało przerwanie wielu chińskich przedsięwzięć przemysłowych. Ostatecznie Wielki Skok zakończył się klęską i w 1961 roku oficjalnie zakończono jego kontynuację. Na jakiś czas Mao musiał usunąć się w cień i podzielić władzę ze swoimi przeciwnikami partyjnymi, nadal jednak cieszył się dużym autorytetem i posiadał silne poparcie armii, na czele której stał Lin Biao. W 1966 roku Mao Tse-tung postanowił rozpocząć kolejną wielką kampanię, mającą na celu podtrzymanie żywotności rewolucji.