Pobierz Nauka o państwie - Notatki - Bezpieczeństwo państwowe i więcej Notatki w PDF z Historia polityczna tylko na Docsity!
Definicje:
Państwo to polityczna organizacja społeczeństwa na określonym terytorium, wyposażona w suwerenną władzę i oparta na przymusie.
Państwo to trwały związek ludzi stale zamieszkujących określone terytorium, podlegających władzy zwierzchniej.
Państwo to instytucja polityczna organizująca społeczeństwo i obywateli do zbiorowej i indywidualnej aktywności, zapewniająca im bezpieczeństwo i warunki do cywilizacyjnego rozwoju.
W XVIII wieku termin ten oznaczał sądową władzę nad poddanymi, sprawowaną przez feudalnych panów.
Elementy : a )ludność b)terytorium c)władza publiczna
Skład panstwa: stałą ludność, suwerenną władzę, określone terytorium (wielkość państwa nie wpływa na jego podmiotowość) oddzielone od innych granicą, zdolność wchodzenia w relacje międzynarodowe.
Teorie genezy panstwa:
Formy rządów:
kolegialne – wieloosobowa Rada Ministra, Zarząd
II ze względu na kryterium powołania piastuna
organy pochodzące z wyboru;
organy pochodzące z mianowania.
III ze względu na kryterium kompetencji i wzajemny stosunek:
organy pomocnicze – kompetencje ograniczają się do zbierania dowodów, wykonują decyzję
organy stanowiące (decyzyjne) –będą ponosiły odpowiedzialność za realizacje zadań publiczno- prawnych.
IV ze względu na czas pełnomocnictw, które zostały udzielone organowi
kadencyjne – Prezydent, określa się czas na jaki dany organ zostaje powołany;
organy, których działanie oparte jest na zasadzie kadencyjności
organy działające przez czas nieokreślony – Izba Skarbowa
V kryterium zakresu terytorialnego działania
organy centralne tzn. terytorium działania obejmuje całe państwo, inne organy będą im podlegały
organy lokalne (terenowe) – dla samorządu terytorialnego Rada Powiatu, Gminy, Województwa.
VI Charakter struktury organu
organy proste- samodzielne, organizacyjne są w stanie realizować kompetencje np. Rada Ministrów
organy złożone – struktura organizacyjna wymaga wspólnego współdziałania kilku ogniw – Parlament
VII ze względu na charakter i sposób powołania piastunów możemy wyróżnić:
organy przedstawicielskie – jeżeli pochodzą z wyborów
organy poza przedstawicielskie
VIII Ze względu na konstytucyjną zasadę trójpodziału władzy
organy władzy wykonawczej
organy władzy ustawodawczej
organy władzy sądowniczej
Aparat państwowy - powiązany organizacyjnie system organów państwa i obsługujących je urzędów i instytucji, które służą centralnemu ośrodkowi, podejmującemu decyzje (np. rządowi), do prowadzenia bieżącej polityki państwa. (wiem, strasznie napisane ale… )
Ustroje USA i GBR:
USA jest państwem federalnym, podzielonym na stany. Rządzi tak prezydent. Wielka Brytania jest monarchią. Panuje tam królowa. <w mocnym skrócie
USA: Republika związkowa o systemie prezydenckim
GBR: monarchia parlamentarna
Rozszerzenie skrótu:
GBR:
Władza ustawodawcza należy do monarchy i dwuizbowego parlamentu złożonego z dwóch izb:
- Izby Lordów ( House of Lords, Upper House),izby wyższej złożonej z 1222 członków (parów dziedzicznych, dożywotnich, 26 lordów duchownych, 26 lordów z powołania);
- Izby Gmin (House of Common, Lower House) składającej się z 651 członków, wybieranych w wyborach powszechnych, równych, tajnych i bezpośrednich na 5 lat. Wyboru dokonują obywatele brytyjscy, którzy ukończyli 18 lat, będący stałymi mieszkańcami okręgu wyborczego.
Władza wykonawcza Wielkiej Brytanii:
Monarcha i rząd mianowany przez króla i odpowiedzialny przed parlamentem. Premierem rządu jest przywódca większości parlamentarnej.
USA:
Najszersze uprawnienia w USA posiada prezydent. Prezydent wybierany jest w wyborach powszechnych (wyborca wybiera skład Kolegium Elektorów - w większości stanów "zwycięzca bierze wszystko", tzn. wszyscy elektorzy są kandydatami zgłoszonymi przez zwycięzcę w danym stanie; elektorzy nie są związani z kandydatem, którzy ich wyznaczył - zdarzały się przypadki głosowania na innego kandydata). Prezydent tworzy rząd (nazywany administracją, gabinetem) i sprawuje ogólne kierownictwo nad polityką państwową. Dlatego też ustrój USA określa się jako prezydencjalizm. Parlament amerykański (Kongres) składa się z dwóch izb: niższej Izby Reprezentantów i wyższej Senatu, w których zasiadają w przytłaczającej większości członkowie tylko dwóch partii politycznych - Partii Demokratycznej i Partii Republikańskiej. Wybierani są oni w wyborach powszechnych, jako przedstawiciele (odpowiednio) jednomandatowych okręgów wyborczych (z ordynacją większościową) i stanów. władza wykonawcza - prezydent jako głowa państwa i szef rządu
władza ustawodawcza - Kongres, dwie izby: Senat i Izba Reprezentantów, Władza sądownicza: Sądy tworzy Kongres, który określa ich właściwości i organizację.
