notatka na o lekturze ,,Pan Tadeusz", Notatki z Język polski

Pobierz notatka na o lekturze ,,Pan Tadeusz" i więcej Notatki w PDF z Język polski tylko na Docsity!

Genez gatuneggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggggg

● Utwór wydany został w Paryżu, wymowa poematu adresowana była do skłóconego środowiska emigrantów polskich. W dodatku, po upadku powstania listopadowego pragnął w ten sposób nieść pociechę czytelnikom, wzywać do jedności narodowej i działań na rzecz odzyskania niepodległości. „Pan Tadeusz” to również wyraz tęsknoty autora za ojczyzną i otworzenie jej jako idealna kraina lat dziecinnych

● Epopeja narodowa (kształtuje tożsamość narodową, utwór

trzynastozgłoskowy – jak grecki heksametr).

Cza miesc akcjyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

● Akcja rozgrywa się latem 1811 i wiosną roku następnego. ● Miejscem akcji jest dworek szlachecki w Soplicowie i jego najbliższa okolica, zamek Horeszków, karczma Jankiela i zaścianek w Dobrzynie.

Inwokacjaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa

● Epopeja narodowa rozpoczyna się adresowaną do Litwy „ojczyzny” apostrofą.

Podmiot liryczny porównuje swoją ojczyznę do zdrowia, które jako wartość najważniejsza jest doceniane dopiero w momencie utraty. W takiej sytuacji znajduje się osoba mówiąca. Z dala od ojczyzny dostrzega jej niezmierzone piękno w znacznie większym stopniu niż niegdyś. Dalsza część inwokacji niesie za sobą zwrot do Panny Świętej, wypowiedź narratora przyjmuje swego rodzaju modlitwę. Jej treścią jest błaganie o przywrócenie możliwości powrotu emigrantów do ojczyzny i wyzwolenie jej spod zaborów. Po pełnej dziecięcej ufności prośbie następuje opis piękna przyrody ojczystej – litewskiej, do której tęskni dusza podmiotu lirycznego. Podmiot liryczny chce zobaczyć, chociażby oczyma wyobraźni piękny obraz litewskiej krainy.

Motywyeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee

Idealizacj ojczyzn Poeta kreuje świat „Pana Tadeusza” jako idylliczny, Soplicowo jako

„centrum ojczyzny”. Miejsce to zostaje uwznioślone, wyidealizowane, sakralizowane. W sieni wiszą portery nie przodków, a bohaterów narodowych (Rejtan, Kościuszko), zegar wygrywa melodię „Mazurka Dąbrowskiego”. Wszystko to jest dowodem patriotyzmu mieszkańców. W „Inwokacji” kraj jest najważniejszą wartością, którą należy cenić jak zdrowie, a w „Epilogu” „kraina lat dziecinnych” nie ma żadnych wad, stosunki międzyludzkie, bliskość i jedność to cechy zdecydowanie przeważające nad obczyzną.

Kul szlacheckie tradycj Praktykowanie dobrych obyczajów zostało podniesione do

rangi patriotycznego obowiązku. W epopei narodowej ukazane zostają szczegółowe wszelkie zwyczaje i tradycje szlachty sarmackiej. Polowania(zakończone grą na rogu bawolim i bigosem myśliwskim), grzybobrania, kultura stołu, gościnność (tak wielu

gości w Soplicowie), zajazdy, taniec Poloneza rozpoczęty od pary najmłodszej i najstarszego czy rady szlacheckie (mowa o grzeczności Sędziego).Użycie przymiotnika „ostatni” wskazuje na odejście takiego życia w przeszłość. Obra szlacht społeczeństw Przedstawiony w sposób realistyczny. Mickiewicz prezentuje wady narodu, jakimi są pijaństwo, obżarstwo, łamanie praw, głupota, kłótliwość. Wewnętrzne spory dzieliły szlachtę – Asesor i Rejent czy Horeszkowie z Soplicami. Istniała między szlachcicami pewna nierówność (niemożność poślubienia Ewy Horeszki, czy też zaścianek a Sopliców). Mimo wszystko, potrafili zjednoczyć się i działać razem o wspólny cel. Łączyły ich wspólne tradycje i zwyczaje oraz patriotyzm. Pzemian Przemiana wewnętrzna dotyczy Jacka Soplicy, który staje się pokornym księdzem Robakiem, poświęcającym się dla innych. Wcześniej bowiem Jacek kierował się swoimi pragnieniami (strzelenie do Horeszki, który w walce z Moskalami reprezentował naród), był awanturnikiem. Tadeusz i Zosia dorastają. Przemiana dotyczy również społeczności, która godzi się i żegna wszelkie spory, w dodatku w przeszłość odchodzi model sarmacki. Pzyrod Natura jest równoprawnym bohaterem utworu np. burza po bitwie z Moskalami, przedstawia nie tylko niepokój, ale również uniemożliwia rozprzestrzenienie się wiadomości o wydarzeniu po świecie (zniszczone mosty, zrywa drogi). Przyroda współpracuje z człowiekiem. Natura ułatwia artyście ukazanie uczuć(tęsknota) i wyraża je, służy idealizacji ojczyzny („Inwokacja”, „Epilog”). Ukazuje patriotyzm (Tadeusza w rozmowie Telimeny i Hrabiego o włoskim krajobrazie). Jedność przyrody i człowieka ukazuje „koncert wieczorny”, który ukazuje połączenie i wrażliwość na dźwięki Zosi. W księdze XI natura współodczuwa niepokój związany z nadchodzącymi wydarzeniami (wyprawa Napoleona na Moskwę). „Świątynia dumania” Telimeny przynosi jej spokój. Miłś Mickiewicz ukazuje różne rodzaje miłości: nieszczęśliwa i tragiczna: Jacek i Ewa miłość fizyczna: Telimena i Tadeusz miłość szczęśliwa i spełniona: Tadeusz i Zosia miłość do ojczyzny: Jacek Soplica Do Dworek w Soplicowie jest ostoją polskości, to miejsce bezpieczne, gościnne, królestwo tradycji. Dworek jest ukazany jako arkadia. W sieni wiszą obrazy ukazujące podobizny patriotów, to ostoja patriotyzmu. To miejsce do którego Tadeusz powraca po latach. Pzemijani Przymiotnik ostatni gra bardzo ważną rolę, podkreśla przemijanie pewnego okresu w historii polskiej. Kultura szlachecka odchodzi w zapomnienie, na rzecz nowego – symboliczne uwłaszczenie chłopów przez Tadeusza i Zosię: - ostatni zajazd na Litwie – w podtytule - ostatni król (Zygmunt August) zwiedzający Litwę - ostatni sługa Stolnika (Gerwazy)