Docsity
Docsity

Przygotuj się do egzaminów
Przygotuj się do egzaminów

Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity


Otrzymaj punkty, aby pobrać
Otrzymaj punkty, aby pobrać

Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium


Informacje i wskazówki
Informacje i wskazówki

Notatka o barokowej poezji metafizycznej, Notatki z Język polski

Dokument zawiera: krótką i zwięzłą biografię Mikołaja Sępa Szarzyńskiego, definicję metafizyki oraz poezji metafizycznej, opracowanie "Sonetu IV i V" Szarzyńskiego, porównanie renesans a barok, typowe środki stylistyczne z zaznaczeniem ich w utworze, opracowanie "Krótkość żywota" Daniela Naborowskiego.

Typologia: Notatki

2019/2020

Załadowany 27.10.2020

dominika-ostrowska
dominika-ostrowska 🇵🇱

4.7

(15)

9 dokumenty

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Notatka o barokowej poezji metafizycznej i więcej Notatki w PDF z Język polski tylko na Docsity! Barokowa poezja metafizyczna  Mikołaj Sęp Szarzyński  Poeta przełomu epok renesansu i baroku, pisał po polsku i łacinie, tłumacz Ludwika z  Grendy, na równi z Kochanowski, jeśli chodzi o tworzenie literatury staropolskiej.  Urodził się w rodzinie Joachima Szarzyńskiego, uczył się we Lwowie, studiował w  Wittenbergu i Lipsku. W 1568 roku przeszedł z protestantyzmu na katolicyzm. W chwili  śmierci miał nieco ponad 30 lat.  Metafizyka  Jest:  nauką filozoficzną, której przedmiotem są podstawowe kwestie dotyczące istoty  i przyczyny bytu,  rozważaniem o tym, co niepoznawalne, tajemnicze, niedostępne zmysłom i  doświadczeniu,  rzeczą trudną do zrozumienia ze względu na duży stopień abstrakcji.  Poezja metafizyczna  Poezją metafizyczną nazywamy utwory poruszające tematy nietrwałości istnienia  człowieka, marności życia ludzkiego, grzeczności, ulegania namiętnościom.    Zwrot ku metafizyce to nawiązanie do średniowiecznego światopoglądu, zwłaszcza  teocentryzmu i motywu vanitas.  Mikołaj Sęp Szarzyński “Sonet IV”    Szatan, ciało i inne pokusy →← Bóg  Człowiek  słaby ułomny  zagubiony  -------------------------------------------------------------  “Zbawienia mego nadzieja w Tobie”  “Sonet IV” opiera się na opisaniu sytuacji egzystencjalnej człowieka jako stan  nieustannej wojny z szatanem i pokusami świata. Zmagania te mają wymiar walki  wewnętrznej między duszą, która dąży do doskonałości i Boga, a ziemskim ciałem,  skłonnym do grzechu. Epitety podkreślają słabość człowieka wobec pokus, ale wskazują  też na dwoistość natury ludzkiej, powodującą rozterki, poczucie wewnętrznej  sprzeczności. Wtedy tylko łaska i wsparcie Boga mogą zapewnić człowiekowi zwycięstwo  nad własną ułomnością i grzesznością, a w konsekwencji-zbawienie.  Życie człowieka  Pokój→← Wojna  Człowiek  słaby ułomny zagubiony  -------------------------------  Prawdziwy pokój=Bóg, niebo  Słowa “Pokój-szczęśliwość ale bojowanie/ Byt nasz podniebny” stanowią zwięzłą  charakterystykę ludzkiej egzystencji. Według podmiotu lirycznego tylko pokój może  zapewnić człowiekowi szczęście, jednak w ziemskim życiu jesteśmy skazani na ciągłą  walkę. Określenie owych zmagań jako istoty “bytu podniebnego” jest sugestią, że ich  przeciwieństwo-pokój (szczęśliwość) jest domeną niebios (Boga) i tylko tam można go  zaznać. Potwierdzeniem tej interpretacji jest peryfraza “prawdziwy pokój”,  oznaczająca Stwórcę, zawarta w trzeciej strofie  Renesans a barok   RENESANS BAROK   Jan Kochanowski Mikołaj Sęp Szarzyński  Harmonijny świat darem od Boga Świat to arena walki  Człowiek ma poczucie bezpieczeństwa Człowiek czuje się zagrożony    Rzadkie środki stylistyczne Pokój-szczęśliwość, ale ​bojowanie ​,  Paradoks  ​Byt nasz podniebny​.​ ​On ​srogi ​ciemności Apostrofa  Hetman​ ​i ​świata łakome ​marności Pytanie retoryczne  ​O nasze pilno czynią zepsowanie​. Przerzutnia  Inwersja  Nie dosyć na tym, o nasz możny Panie! Wyliczenie   Ten nasz ​dom​-ciało, ​dla zbiegłych lubości​, Peryfraza  Niebacznie zajźrząc duchowi zwierzchności, Metafora  Upaść na wieki żądać nie przestanie. Epitety    Cóż będę czynił w tak straszliwym boju,  Wątły, niebaczny, rozdwojony w sobie?  Królu powszechny, prawdziwy pokoju,    Zbawienia mego jest nadzieja w Tobie!  Ty mnie przy sobie postaw​, a ​przezpiecznie  Będę wojował​ i wygram statecznie!