Temat 2: Obywatele
Kalendarium: VI-I w.p.n.e. państwo rzymskie republiką
V w.p.n.e. rozkwit demokracji ateńskiej
XIX/XX w.n.e. uzyskanie pełni praw przez wszystkich obywateli niezależnie od
płci, pochodzenia i posiadanego majątku
1.OBYWATELSTWO – więź prawna łącząca jednostkę(człowieka) z państwem
a. w znaczeniu formalnym – oznacza przynależność jednostki (człowieka) do państwa
b. w znaczeniu materialnym – oznacza zespół praw i obowiązków posiadanych przez
jednostkę(człowieka)
WSPÓLNOTA: zbiorowość, której członków łączą przede wszystkim więzi emocjonalne
wynikające z tradycji, zwyczajów, wspólnego systemu wartości i przynależności do danej
grupy
2. Historyczne modele obywatelstwa
a. starożytna Grecja i Rzym
– kryteria obywatelstwa: wolne urodzenie w rodzinie obywatelskiej, wiek, płeć
– posiadanie praw politycznych rozumiane jako obowiązek angażowania się w życie
publiczne
– obowiązek służby wojskowej
– praw politycznych byli pozbawieni niewolnicy oraz METOJKOWIE(przybysze spoza Aten)
– z praw politycznych nie mogły korzystać również kobiety
W starożytności:
Polis(miasto-państwo) model państwa wykształcony w starożytnej Grecji (Helladzie)
Polis to suwerenna politycznie i religijnie wspólnota(koinonia), którą tworzyli
obywatele(politai); obywatele współuczestniczyli w sprawowaniu władzy ale mieli również
obowiązki służby wojskowej i płacenia podatków
Obywatele starożytnego greckiego państwa -miasta dzielili się na:
- ludzie niewolnych (pozbawi praw)
- metojkowie (przybysze spoza Aten); mieli opiekę państwa, pełnili służbę wojskową,
płacili podatki ale nie mieli praw politycznych
- prawa polityczne mieli tylko dorośli mężczyźni, niezależnie od zamożności;
uczestniczyli w sprawowaniu władzy
