Notatki strategiczne zarządzanie jst, Prezentacje z Samorząd terytorialny

Pobierz Notatki strategiczne zarządzanie jst i więcej Prezentacje w PDF z Samorząd terytorialny tylko na Docsity! STRATEGICZNE ZARZĄDZANIE JST W opinii Henryka Gawrońskiego zarządzanie strategiczne w samorządzie terytorialnym jest ukierunkowanym na przyszłość procesem planowania i wyboru celów rozwoju oraz zadań realizacyjnych, wdrażania przyjętych postanowień, a także monitorowania i kontroli wykonania przyjętych ustaleń. Krzysztof Obłój sformułował określenie, które dobrze pokazuje jak ważna jest strategia, strategiczne myślenie: Strategia jest czymś, co ma najważniejszy wpływ na życie lub śmierć, na sukces lub porażkę firmy. Zarządzanie strategiczne w sektorze publicznym obejmuje swym zakresem decyzje i działania władzy publicznej, jako podmiotu odpowiedzialnego za realizację szerokiego zakresu usług komunalnych i społecznych oraz kształtującego proces rozwoju. Istotą zarządzania strategicznego jest zapewnienie bezpieczeństwa państwa w horyzoncie strategicznym. Strategia bezpieczeństwa państwa powinna gwarantować stabilny jego rozwój poprzez klasyczne racjonalne zarządzanie, to znaczy świadome i planowe stosowanie różnych metod i technik, które wpływają na decyzje podejmowane przez instytucje i organizacje państwowe. Informacje, odgrywając rolę niezależnego czynnika w środowisku bezpieczeństwa państwa, stopniowo stają się głównym ogniwem każdego konfliktu. Informacje wpływają na zdolności zarządzania w prowadzonych działaniach, zmniejszają lub zwiększają możliwości. Do podstawowych instrumentów zarządzania strategicznego w samorządzie terytorialnym zalicza się: strategię rozwoju, wieloletnie plany inwestycyjne i finansowe oraz studia i plany zagospodarowania przestrzennego. W procesie ich formułowania należy szukać odpowiedzi na następujące pytania: • co i gdzie należy zrobić? • jakie są koszty realizacji poszczególnych zadań? • w jakim czasie można uzyskać zakładane efekty? • jakie podmioty odpowiadają za realizację zadań? • jakie są źródła finansowania planowanych zadań? Strategia rozwoju danej jednostki samorządu terytorialnego to długookresowy program, zawierający zbiór celów rozwoju (strategicznych i operacyjnych) oraz określający sposoby postępowania zapewniające ich realizację w warunkach racjonalnego wykorzystania istniejących zasobów. Powinna odpowiadać na podstawowe pytanie: co należy zrobić, aby funkcjonować i rozwijać się w przyszłości w celu jak najlepszego zaspokojenia zbiorowych potrzeb mieszkańców i kształtowania warunków rozwoju jednostki terytorialnej. Podmiotem strategii jest społeczność terytorialna, reprezentowana przez demokratyczną władzę, która w całym procesie odgrywa rolę podmiotu sterującego. Cechami strategii rozwoju JST jest: - perspektywiczny charakter – efekty realizacji ustaleń strategii mogą wystąpić po kilku, a nawet kilkunastu latach; - zrównoważenie i realność – przez co należy rozumieć ograniczoność celów rozwojowych i zadań realizacyjnych, stosownie do istniejących możliwości finansowych; - złożoność – konieczność podejmowania spójnych decyzji i budowy programów w warunkach dużego zróżnicowania występujących potrzeb i wykluczających się celów; - spójność – tworzenie programów na bazie działań analityczno-koncepcyjnych i decyzyjnych realizowanych na wszystkich etapach budowy strategii; - służebny charakter – głównym podmiotem strategii jest człowiek i środowisko jego życia w krótkim, średnim i długim horyzoncie czasowym. Żeby zbudować strategię rozwoju JST należy przejść przez takie etapy jak: 1. Opracowanie diagnozy stanu istniejącego, zawierającego dane obrazujące aktualną sytuację demograficzną, społeczno-gospodarczą, stan infrastruktury technicznej i społecznej oraz potencjał finansowy. W diagnozie powinny zostać uwzględnione wewnętrzne uwarunkowania rozwoju, a także zbadane otoczenie. 2. Analiza trendów, zjawisk i procesów rozwojowych w celu określenia mocnych i słabych stron oraz szans i zagrożeń – czyli analiza SWOT, która pozwala ocenić obecną i przyszłą sytuację JST 3. Tworzenie wizji, obrazującej pożądany w przyszłości obraz jednostki terytorialnej i warunków życia mieszkańców, 4. Tworzenie scenariuszy i prognoz rozwoju społeczno-gospodarczego, formułowanie misji i strategicznych celów rozwoju. Poprzez określenie misji następuje sformułowanie jednoznacznego i unikatowego celu, który będzie wyróżniał daną jednostkę. 5. Określenie celów operacyjnych i zadań realizacyjnych, a także wybór priorytetów, czyli tych zadań, których realizację należy podjąć w pierwszej kolejności. 6. Określeniem finansowych uwarunkowań i możliwości realizacji strategii, aby nie miała ona charakteru niemożliwych do spełniania życzeń, a stanowiła realny program społeczno-gospodarczy. Cechy charakterystyczne dla zarządzania strategicznego w jednostkach samorządu terytorialnego które wymienia Marian Ziółkowski to: - kompleksowość w podejściu do problemów rozwoju, polegająca na współzależnym ujmowaniu sfery gospodarczej, społecznej, przestrzennej, ekologicznej i kulturowej; - efektywność wykorzystania endogenicznych czynników rozwoju; - traktowanie danej jednostki samorządu terytorialnego jako części otoczenia;, - orientacja na przyszłość, czyli na cele perspektywiczne; - orientacja na wyniki, czyli osiągniecie celów rozwojowych; - przestrzeganie zasady racjonalnego gospodarowania; - sukcesywne wprowadzanie w życie zasad zrównoważonego rozwoju. Strategiczna karta wyników to narzędzie używane do ilustrowania związków przyczynowo- skutkowych, zestawiające mierniki finansowe z przeszłych działań z miernikami stymulującymi przyszłe działania organizacji. Jest to koncepcja monitorowania strategii w długoterminowej perspektywie. Mierniki służą do określenia miejsca, w jakim znajduje się obecnie realizacja strategii (może wykazać czy są jakieś problemy, które warto zniwelować).