notatki z epok w muzyce , Notatki z Historia muzyki

Pobierz notatki z epok w muzyce i więcej Notatki w PDF z Historia muzyki tylko na Docsity!

EPOKI MUZYCZNE

Starożytność  Powstały pierwsze instrumenty perkusyjne, dęte i strunowe  Muzyka służyła celom religijnym i magicznym, obrzędowym  Była elementem rozrywki, np. tańce

 Ośrodkami kultury były klasztory i kościoły  Powstawały formy muzyki świeckiej – ballady, pieśni jednogłosowe  Stworzenie notacji muzycznej i nazw solmizacyjnych  Kompozytorzy muzyki polskiej Wincenty z Kielc, Mikołaj z Radomia  Utwory: Bogurodzica, Gaude Mater Polonia

  Barok  Powstały formy muzyczne: opera, oratorium, sonata, koncert solowy  Początek systemu durowego i mollowego  Takty 2, 3 i 4 miarowe  Kompozytorzy: Jan Sebastian Bach, Jerzy Fryderyk Haendel, Antonio Vivaldi  Utwory: „Alleluja” z oratorium „Mesjasz” – J. F. Haendel, Toccata i fuga – d-moll”, „Aria na strunie G” – J.S. Bach, „Cztery pory roku”

• A. Vivaldi

Georg Friedrich Händel

urodził się 22 lutego 1685 roku. Mimo tego, że w bardzo wczesnym wieku zdradzał ogromny talent do muzyki, jego ojciec zaplanował dla

Antonio Lucio Vivaldi urodził

się 4 marca 1678 roku w Wenecji, zmarł 28 lipca 1741 roku w Wiedniu. To jeden z najwybitniejszych skrzypków i kompozytorów, włoskiego pochodzenia. Vivaldi był kapłanem katolickim, dlatego nazywano go Il Prete Rosso, czyli „Rudy Ksiądz”. Najsłynniejsze dzieło Vivaldiego - „Il cimento dell’armonia e dell’inventione”, w którym znalazł się zbiór pt. „Cztery pory roku”. Antonio komponował przede wszystkim muzykę sakralną.  Klasycyzm  Klasycy wiedeńscy: Haydn, Mozart, Beethoven  Wielkie orkiestry symfoniczne  Rozwój muzyki kameralnej  Nowe formy: sonata klasyczna, koncert klasyczny, symfonia  Kompozytorzy: Józef Haynd, Wolfgang Amadeusz Mozart, Ludwig van Beethoven  Utwory: „Koncert na trąbkę Es dur”, „Kwartet Cesarski” – J. Haynd, „Eine kleine nach musik”, „Marsz turecki” – W. A. Mozart, „Dla Elizy”, „V Symfonia c-moll” – L. van Beethoven.

Franz Joseph Haydn urodził się 31 marca

1732 roku w Rohrau, zmarł 31 maja 1809 roku w Wiedniu. Wybitny austriacki kompozytor, przedstawiciel okresu klasycyzmu. Był najstarszy w gronie tzw. trzech klasyków wiedeńskich, do którego poza nim należeli Wolfgang Amadeusz Mozart i Ludwig van Beethoven. Utwory Josepha Haydna zaskakiwały nagłymi zmianami nastroju, nietypowymi tonacjami molowymi czy wprowadzeniem niestandardowych akordów. Różnorodność muzyczna sprawiła, że Haydn uznawany był za artystę awangardowego swojego okresu. Jego twórczość zapowiadała nadejście nowego nurtu w muzyce klasycznej – romantyzmu. Do innych słynnych dzieł Haydna zalicza się Symfonię pożegnalną, Stworzenie świata, Orlando paladino oraz Missa Sancti Nikolai G-dur. Haydn przyjaźnił się z Mozartem, był też mentorem dla Ludwiga van Beethovena. Napisał mnóstwo dzieł, które do dziś pozostają niedoścignionym wzorem dla artystów muzyki poważnej.

Ludwig van Beethoven to jeden z

największych i najbardziej utalentowanych kompozytorów w historii muzyki. Należał do tzw. grupy „klasyków wiedeńskich” i zapoczątkował romantyzm w muzyce. W wieku 22 lat na stałe przeprowadził się do Wiednia – ówczesnej europejskiej stolicy muzyki. W tym czasie zmarł jego ojciec, a on sam zyskał sławę wirtuoza oraz wsparcie zamożnych mecenasów, mogąc całkowicie oddać się pracy twórczej. W 1800 r. podczas swojego pierwszego płatnego koncertu zaprezentował I symfonię, którą wiedeńska publiczność od razu pokochała. Niestety u szczytu kariery, Beethoven mając zaledwie 25 lat, zaczął tracić najcenniejszy dla muzyka zmysł słuchu. Po tym jak dowiedział się on o nieuleczalności i postępowaniu choroby, był bliski popełnienia samobójstwa. Z czasem jednak zaakceptował swoją ułomność i zrezygnował z koncertów przed publicznością, skupiając się wyłącznie na komponowaniu. Wówczas powstało jedno z jego najwspanialszych i najdoskonalszych dzieł- II symfonia D-dur op. oraz III symfonia Es-dur op.55 „Eroica”, która dała początek romantyzmowi w muzyce.

Nawet mimo braku koncertów, sława Beethovena rosła. Jego dorobek kompozytorski powiększył się o  5 kwartetów,  4 symfonie (m.in. IX d-moll op. 125),  4 koncerty (np. Es-dur op. 73 „Cesarski”),  tria,  pieśni (np. „Adelaide” op. 46),  uwertury (np. „Corolian” op. 62),  bagatele (w tym: „Dla Elizy”),  opery („Fidelio” op. 73),  sonaty. W 1819 r. Ludwig van Beethoven całkowicie utracił słuch.  Romantyzm  Połączenie muzyki i sztuki  Muzyka miała wyrażać uczucia i nastroje człowieka  Liryka wokalna – pieśni (Schubert, Schuman a w Polsce Moniuszko)  Formy muzyczne – sonaty, wariacje, ballady, poematy symfoniczne  Twórczość Fryderyka Chopina  Twórczość operowa Stanisława Moniuszki  Kompozytorzy: Robert Schuman, Feliks Mendelssohn, Fryderyk Chopin, Stanisłąw Moniuszko  Utwory: „Marzenie” – R. Schuman, „Marsz weselny” – F. Mendelssohn, „Ave Maria” – F. Schubert, „Ballada g-moll” – F. Chopin, „Pieśń wieczorna” – S. Moniuszko

KOMPOZYTORZY:

Fryderyk Franciszek Chopin

urodził 22 lutego lub 1 marca 1810 roku w Żelazowej Woli, zmarł 17 października 1849 roku w Paryżu. Bez wątpienia to najwybitniejszy kompozytor doby romantyzmu i pianista w dziejach polskiej muzyki klasycznej. Muzyka Chopina znana jest na całym świecie i stanowi inspiracje dla młodych artystów. Kompozycje Fryderyka Chopina charakteryzuje wielka ekspresja, co sprawia że trudno je pomylić z utworami innych pianistów z tego okresu. Naukę gry na tym instrumencie Fryderyk rozpoczął już w wieku 4 lat pod okiem swojej matki. Później lekcji udzielał mu Wojciech Żywny, który skupił się na twórczości Johanna Sebastiana Bacha, Josepha Haydna i Wolfganga Amadeusza Mozarta. Poważne problemy ze zdrowiem zaczęły się w 1836 roku. Choroba oraz rozstanie z George Sand mocno odcisnęły się na twórczości

pianisty. Skomponował wówczas wiele wybitnych dzieł. W sumie napisał 57 mazurków, w tym te najwybitniejsze jak Sonata b-moll, składająca się ze znanego wszystkim „ Marszu żałobnego ”. W swych utworach nawiązywał do muzyki ludowej. Ponadto nieodzownym elementem polskiej kultury jest do dziś Polonez A-dur, który zgodnie z wieloletnią tradycją rozpoczyna każdy bal maturalny. Oficjalnie podaje się, że przyczyną śmierci kompozytora była gruźlica, dziś naukowcy skłaniają się jednak ku innej chorobie – mukowiscydozie, która objawami mogła przypominać gruźlicę.

Stanisław Moniuszko urodził

się 5 maja 1819 roku w Ubielu koło Mińska, zmarł 4 czerwca 1872 roku w Warszawie. Niezwykle utalentowany i ceniony polski kompozytor oraz dyrygent. Moniuszko herbu Krzywda był również pedagogiem. W swoim dorobku artystycznym miał setki różnorodnych utworów, m.in. pieśni, operetki, balety oraz opery. Od dzieciństwa Stanisław Moniuszko miał kontakt z muzyką. Pierwszą nauczycielką była jego matka. W 1827 roku rodzina Moniuszków przeprowadziła się do Warszawy, Stanisław miał wówczas 8 lat i kształcił się pod okiem lokalnego organisty, Augusta Frezera. Sławę artyście przyniosła opera „Halka”. Kompozytor planował również stworzyć operę historyczną pt. Rokiczana. Ze względów politycznych utwór nie został nigdy dokończony. Swoje dzieła Moniuszko prezentował w całej Europie, zyskując uznanie w środowisku muzycznym. Artysta dyrygował i występował aż do śmierci. Zmarł w wyniku ataku serca w 1872 roku. Na jego pogrzeb przybyły tłumy wielbicieli. Był bowiem wówczas najwybitniejszym po Chopinie polskim kompozytorem oraz twórcą opery narodowej. Do najważniejszych dzieł Stanisława Moniuszki zaliczyć można prócz opery „Halka”, także opery „Straszny dwór” i „Paria”. Ponadto artysta napisał zbiór drobnych utworów muzycznych, składających się na cykl dwunastu Śpiewników domowych. Powstały one do słów polskiej i zagranicznej poezji oraz ludowych wierszy. Łącznie było to aż 268 pieśni. Moniuszko komponował także balety (Monte Christo), operetki (Jawnuta, Beata) oraz utwory kameralne (Prząśniczka, Czarny krzyżyk). Pamiątki po twórczości kompozytora znajdują się w Towarzystwie Muzycznym im. Stanisława Moniuszki w Warszawie.

(m.in. „Kwintet fortepianowy A-dur- Pstrąg”) i symfoniczne („Niedokończona symfonia”). Komponował m.in. tria oraz sonaty fortepianowe, ogrom pieśni (np. „Piękna młynarka”, „Podróż zimowa”, „Ave Maria”, „Łabędzi śpiew”) oraz „Symfonię C-dur” zwaną „Wielką”. W ostatnich latach swojego życia napisał ponury cykl pieśni „Podróż zimowa”. Zmarł 19 listopada 1828 r. w Wiedniu, mając zaledwie 31 lat. Franz Schubert tworzył muzykę niezwykle osobistą. Poprzez nuty wyrażał najgłębiej skrywane słowa i tajemnice swojej duszy. Ten austriacki kompozytor był nieśmiały i zagubiony we współczesnym mu świecie, dlatego też nie zabiegał o uznanie dla swojej twórczości, mimo iż desperacko próbował w pełni wykorzystać swój muzyczny dar. Dziś uznawany jest za jednego z najznakomitszych kompozytorów w historii muzyki.

Edvard Grieg to urodzony 15

czerwca 1843 roku w Bergen kompozytor pochodzenia szkockiego. Na stałe wpisał się w historię muzyki w Norwegii, nie tylko muzyki klasycznej. Kanwą jego utworów były skandynawskie dzieła literackie – sagi, poezja ludowa, legendy czy nordycka ballada. Wprowadzał do muzyki klasycznej elementy folklorystycznej muzyki skandynawskiej. Komponował zarówno utwory liryczne i minimalistyczne (bliskie impresjonizmowi) jak i takie z bogatym akompaniamentem, rozbudowaną harmoniką oraz niebywałą zgodnością melodii z tekstem, zarówno w akcentach jak i frazowaniu. Do dziś pozostaje klasykiem europejskiej muzyki poważnej. 

Muzyka współczesna  Powstały takie style jak impresjonizm i ekspresjonizm  Muzyka przekazywała barwy, wrażenia i nastroje  Chromatyzacja muzyki, muzyka dodekafoniczna  Muzyka konkretna i elektroniczna  Kompozytorzy: M. Ravel, C. Debussy, S. Rachmaninow, Witold Lutosławski