Docsity
Docsity

Przygotuj się do egzaminów
Przygotuj się do egzaminów

Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity


Otrzymaj punkty, aby pobrać
Otrzymaj punkty, aby pobrać

Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium


Informacje i wskazówki
Informacje i wskazówki

Ocena aparatu stomatognatycznego, Notatki z Zajęcia techniczne

Dokument ten szczegółowo omawia proces oceny aparatu stomatognatycznego, który jest kluczowym elementem badania stomatologicznego. Zawiera informacje na temat badania zewnątrzustnego, w tym oceny symetrii twarzy, osi międzyźrenicznej oraz ruchów żuchwy. Dokument podkreśla również znaczenie badania wewnątrzustnego, w tym oceny tkanek miękkich, stanu czynnościowego aparatu żucia oraz stanu estetycznego. Ponadto, dokument przedstawia szczegółowe wytyczne dotyczące przeprowadzania badania palpacyjnego mięśni zaangażowanych w funkcjonowanie aparatu stomatognatycznego, takich jak mięsień żwacz, skroniowy, dwubrzuściowy, mostkowo-obojczykowo-sutkowy, skrzydłowy przyśrodkowy oraz mięsień płatowy głowy. Autorzy podkreślają, że uzyskane informacje mają kluczowe znaczenie dla planowania leczenia, zwłaszcza w przypadku pacjentów kwalifikowanych do leczenia estetycznego.

Typologia: Notatki

2022/2023

Załadowany 05.12.2023

maryia-murynchyk
maryia-murynchyk 🇵🇱

1 dokument

1 / 14

Toggle sidebar

Ta strona nie jest widoczna w podglądzie

Nie przegap ważnych części!

bg1
7.MARYIA MURYNCHYK
Badanie wstępne pacjenta
Ocena aparatu stomatognatycznego
bardzo ważne jest przeprowadzenie szczegółowego
badania stomatologicznego, składającego się zarówno z
części zewnątrz-, jak i wewnątrzustnej. Badanie
zewnątrzustne polega na ocenie aparatu
stomatognatycznego, w skład którego wchodzą mięśnie,
nerwy, kość, a także elementy symetryczne, włącznie z
obserwacją ich wzajemnego funkcjonowania w kierunku
harmonii lub dysfunkcji. Symetria twarzy, oś
międzyźreniczna oraz układ warg w spoczynku i podczas
pełnego uśmiechu nie są zazwyczaj brane pod uwagę
podczas prowadzenia ogólnego badania
stomatologicznego, jednak są niezwykle ważne w
przypadkach leczenia estetycznego i rekonstrukcyjnego.
Bardzo istotne jest także uzyskanie informacji na temat
płynności ruchów żuchwy oraz ich zakresu oraz komfortu
pacjenta podczas czynności żucia i spoczynku (ryc. od 4-1
do 4-3). Podczas oceny ruchów żuchwy lekarz powinien
być ustawiony za pacjentem. Pozycja „na godzinie
dwunastej” umożliwia uchwycenie nawet najmniejszych
odchyleń od normy podczas otwierania i zamykania
dolnej szczęki. Oprócz tego takie ustawienie zapewnia
łatwy dostęp do zewnętrznych otworów słuchowych oraz
pozwoli na delikatny ucisk chrząstek ograniczających je
od przodu podczas otwierania i zamykania ust w celu
stwierdzenia nieprawidłowości w stawie skroniowo-
żuchwowym, wywołującej powstawanie objawów
bólowych (ryc. 4-4 i 4-5).
pf3
pf4
pf5
pf8
pf9
pfa
pfd
pfe

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Ocena aparatu stomatognatycznego i więcej Notatki w PDF z Zajęcia techniczne tylko na Docsity!

7.MARYIA MURYNCHYK

Badanie wstępne pacjenta Ocena aparatu stomatognatycznego bardzo ważne jest przeprowadzenie szczegółowego badania stomatologicznego, składającego się zarówno z części zewnątrz-, jak i wewnątrzustnej. Badanie zewnątrzustne polega na ocenie aparatu stomatognatycznego, w skład którego wchodzą mięśnie, nerwy, kość, a także elementy symetryczne, włącznie z obserwacją ich wzajemnego funkcjonowania w kierunku harmonii lub dysfunkcji. Symetria twarzy, oś międzyźreniczna oraz układ warg w spoczynku i podczas pełnego uśmiechu nie są zazwyczaj brane pod uwagę podczas prowadzenia ogólnego badania stomatologicznego, jednak są niezwykle ważne w przypadkach leczenia estetycznego i rekonstrukcyjnego. Bardzo istotne jest także uzyskanie informacji na temat płynności ruchów żuchwy oraz ich zakresu oraz komfortu pacjenta podczas czynności żucia i spoczynku (ryc. od 4- do 4-3). Podczas oceny ruchów żuchwy lekarz powinien być ustawiony za pacjentem. Pozycja „na godzinie dwunastej” umożliwia uchwycenie nawet najmniejszych odchyleń od normy podczas otwierania i zamykania dolnej szczęki. Oprócz tego takie ustawienie zapewnia łatwy dostęp do zewnętrznych otworów słuchowych oraz pozwoli na delikatny ucisk chrząstek ograniczających je od przodu podczas otwierania i zamykania ust w celu stwierdzenia nieprawidłowości w stawie skroniowo- żuchwowym, wywołującej powstawanie objawów bólowych (ryc. 4-4 i 4-5).

Z ustawienia „w pozycji godziny dwunastej” możliwe jest także przeprowadzenie obustronnego badania stawów skroniowo-żuchwowych palpacyjnie, poprzez artykulację, a także diagnostykę synograficzną. Używając stetoskopu, zaleca się założenie na jego końce elementów w kształcie gruszki, aby zmniejszyć możliwość tworzenia fałszywie

spożywania miękkiego pożywienia oraz świadomie rzadziej otwierał szeroko usta, aby uniknąć sytuacji blokady stawu. Uzyskane informacje będą wpływać na to, czy możliwe będzie wykonanie rozległej odbudowy uzębienia bez zapoczątkowania lub zaostrzenia istniejącego już problemu. Jeśli blokada stawu występuje przy pełnym otwarciu ust, pacjent może cierpieć na podwichnięcie stawu z powodu spłaszczenia grzbietu wyniosłości kostnej lub upośledzenia funkcji więzadeł. Jeśli blokada stawu ma miejsce podczas ograniczonego otwarcia ust, to pacjent może mieć przemieszczony doprzednio krążek stawowy, co będzie uniemożliwiać przemieszczenie żuchwy, lub też pacjent może uskarżać się na ostrą spastyczność mięśni odpowiedzialnych za odwodzenie żuchwy. W każdym z tych przypadków wypełnienie ankiety w formie wykazu czynności mających na celu ocenę stawu skroniowo-żuchwowego jest niezwykle pomocne w zdobyciu wszystkich właściwych informacji i należy traktować to jako nieodłączną część badania. Oceniając staw skroniowo-żuchwowy, należy sprawdzić w badaniu palpacyjnym następujące mięśnie:

  1. Mięsień żwacz, część powierzchowna i głęboka.
  2. Mięsień skroniowy, wszystkie trzy części: przednia, pośrednia, tylna.
  3. Mięsień dwubrzuścowy.
  4. Mięsień mostkowo-obojczykowo-sutkowy.
  5. Mięsień skrzydłowy przyśrodkowy.
  6. Mięsień płatowy głowy.
  7. Fragment ścięgna m. skroniowego. Podczas przeprowadzania badania palpacyjnego mięśnia żwacza lub skroniowego można zaobserwować oznaki ich hipertrofii lub wywołać ból (ryc. 4-7 i 4-8). Należy poprosić pacjenta o zaciśnięcie zębów, a następnie relaksację szczęk, co

pozwoli zauważyć zwiększenie rozmiaru, wypukłości lub zwięzłości tych mięśni. Polecając pacjentowi położenie dłoni na tych mięśniach podczas zaciskania zębów, umożliwia się mu również poczucie zwiększenia rozmiaru i twardości podczas ich aktywacji (ryc. 4-9). Należy spytać pacjenta o występowanie pewnych parafunkcji, takich jak: zaciskanie zębów, zgrzytanie nimi, zmęczenie mięśni po nocy, bóle głowy w okolicy mięśnia skroniowego lub występowanie migrenowych bólów głowy (ryc. 4- 10). Jeśli pacjent odpowie pozytywnie na którekolwiek z tych pytań, wówczas należy uwzględnić to podczas badania wewnątrzustnego oraz badania tkanek twardych. Ból pojawiający się podczas dotyku tych mięśni może również sugerować niezębopochodną etiologię schorzenia, określaną jako nietypowy ból twarzy skurcze mięśniowe lub niezdiagnozowane bóle migrenowe. Gdy ból pojawia się podczas badania tylnej części mięśnia skroniowego, wówczas należy podejrzewać, że pacjent przybiera nieświadomie cofniętą pozycję. Jeżeli podczas badania palpacyjnego mięśnia dwubrzuścowego obserwuje się jego wrażliwość, to w pierwszej kolejności należy wykluczyć wszystkie czynniki wewnątrzustne mogące być tego przyczyną oraz spróbować wywołać i odtworzyć tor żuchwy, który jest przyczyną bólu (ryc. 4-11). Oprócz tego brzusiec tylny mięśnia dwubrzuścowego może być bardzo wrażliwy w sytuacji, gdy pacjent uskarżał się w ostatnim czasie na ograniczone otwieranie ust. Tego rodzaju ból może być również skutkiem częstych prób szerszego otworzenia żuchwy. Dyskomfort podczas badania palpacyjnego mięśnia mostkowo-sutkowo-obojczykowego może pochodzić bezpośrednio od mięśnia, ale także od ucha czy okolicy stawu skroniowo-żuchwowego (ryc. 4-12).

Oprócz tego należy wykonać wewnątrzustne badanie ścięgna mięśnia skrzydłowego w okolicy szyjki wyrostka dziobiastego żuchwy. Można to zrobić poprzez dotyk miejsca za drugimi zębami trzonowymi, powyżej części wstępującej gałęzi żuchwy w kierunku głowy wyrostka dziobiastego żuchwy (ryc. 4-14). Wielokrotne wewnątrzustne badanie palpacyjne tego miejsca jest bolesne, podczas gdy dotyk tego mięśnia zewnątrzustnie nie sprawia żadnego dyskomfortu. Przeprowadzając diagnostykę w tej okolicy, warto również zwrócić uwagę na mięsień skrzydłowy boczny. Można go zbadać poprzez dotyk w okolicy miejsca aplikacji znieczulenia nerwu zębodołowego dolnego (ryc. 4- 15). Badanie palpacyjne dolnej i górnej części mięśnia skrzydłowego bocznego ma ograniczone

Badanie dotykowe tarczycy należy wykonać, gdy pojawia się podejrzenie jej stanu zapalnego (ryc. 4- 16). Z kolei badanie palpacyjne tętnic szyjnych jest wskazane w przypadku przypuszczenia obecności stanów patologicznych w tych naczyniach (miejscowa lub oddalona reakcja bólowa) (ryc. 4-17; Wright 2005).

Badanie wewnątrzustne W przypadku pacjentów zakwalifikowanych do leczenia estetycznego badanie wewnątrzustne musi obejmować ocenę następujących elementów: 1. Choroby zębowe: a) ocena próchnicy, b) ocena tkanek przyzębia, c) ocena tkanek przywierzchołkowych.

  1. Tkanki miękkie.
  2. Stan czynnościowy aparatu żucia.
  3. Stan estetyczny

należy uzyskać kilka ważnych informacji. Zostaną one wykorzystane w dalszej diagnostyce i planowaniu terapii. W trakcie pierwszej wizyty warto wykonać takie czynności, jak:

  1. Ocena zdjęcia radiologicznego całego uzębienia.
  2. Wykonanie fotografii cyfrowych przed rozpoczęciem leczenia
  3. Zarejestrowanie zwarcia w układzie relacji centrycznej.
  4. Pobranie wycisków masą polisiloksanową, dzięki czemu będzie możliwe wielokrotne odlewanie modeli gipsowych, w tym: a) jeden komplet wstępny modeli przed rozpoczęciem jakiegokolwiek postępowania, b) jeden komplet modeli, które zostaną ustawione w relacji centrycznej.
  5. Zarejestrowanie punktów orientacyjnych twarzy. Wizyta konsultacyjna Nawet w przypadku gdy w terapii stomatologicznej wykonano podstawowe czynności odtwórcze, należy wyznaczyć pacjentowi oddzielną wizytę konsultacyjną, na której lekarz przedstawi różne opcje przyszłej terapii estetycznej. Rozległy plan leczenia estetycznego i odtwórczego jest trudny do opracowania podczas krótkiego, wstępnego badania. Okres między dwoma kolejnymi wizytami pozwala lekarzowi na odlanie odpowiedniego szablonu oraz komputerowego projektu przyszłego uśmiechu, które będą bardzo pomocnymi narzędziami w planowanej terapii. Nawoskowany model w razie konieczności będzie mógł zostać użyty do ustalenia skorygowanego układu zwarcia. Podczas wizyty konsultacyjnej należy przedstawić pacjentowi różne opcje

leczenia odtwórczego, z uwzględnieniem uzupełnień bezpośrednich, pośrednich, stałych i ruchomych protez częściowych, a także implantów. Dobrym przykładem jest rozważenie, czy licówki jako jedna z opcji terapeutycznych mogą zostać zastąpione wybielaniem lub metodą odtwórczą szkliwa. Wizyta konsultacyjna wraz z wydrukowanym planem leczenia, ustaleniem kosztorysu i określeniem potrzebnego czasu będą stanowić pewien szkielet całej terapii, a także jej celowość. Taka metodologia wstępnego badania pacjenta powinna zachęcić lekarza do dokładnego zaplanowania leczenia, z uwzględnieniem pewnych preferencji pacjenta.