













Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Przygotuj się do egzaminów
Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Otrzymaj punkty, aby pobrać
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Społeczność
Odkryj najlepsze uniwersytety w twoim kraju, według użytkowników Docsity
Bezpłatne poradniki
Pobierz bezpłatnie nasze przewodniki na temat technik studiowania, metod panowania nad stresem, wskazówki do przygotowania do prac magisterskich opracowane przez wykładowców Docsity
w czasach panowania Justyniana I Wielkiego. Jan z Kapadocji (V/VI w.) - bizantyjski polityk, minister cesarza Justyniana I Wielkiego, konsul w 538.
Typologia: Schematy
1 / 21
Ta strona nie jest widoczna w podglądzie
Nie przegap ważnych części!
Wprowadzenie Pojęcia, wydarzenia, postacie Materiały źródłowe Wypracowanie Dla nauczyciela
Bibliografia:
Źródło: Ammianus Marcellinus, Dzieje rzymskie, t. II, tłum. I. Lewandowski, Warszawa 2002, s. 27–29. Źródło: Prokopiusz z Cezarei, Historia wojen, t. II, tłum. D. Brodka, Kraków 2015, s. 9–12.
Niniejszy materiał pozwoli ci przygotować się do napisania wypracowania na temat polityki wewnętrznej i zagranicznej Justyniana I na podstawie czterech źródeł historycznych. W pierwszej części materiału przypominamy najważniejsze pojęcia, wydarzenia i postaci, w drugiej prezentujemy źródła, by w ostatniej poprowadzić cię krok po kroku do gotowego wypracowania.
Twoje cele
Nauczysz się dokonywania selekcji i hierarchizacji informacji pozyskanych ze źródeł historycznych. Stworzysz spójną narrację historyczną dotyczącą polityki wewnętrznej i zagranicznej Justyniana I w ujęciu przekrojowym, jak i problemowym. Rozwiniesz umiejętność budowania argumentacji, uwzględniając różne aspekty procesu historycznego.
CC BY-SA 3.0, fot. Pudelek (Marcin Szala), Wikimedia Commons
Justynian I Wielki (483-565 r.) - cesarz bizantyjski od 527, święty Kościoła prawosławnego.
obraz Jeana-Josepha Benjamina-Constanta; domena publiczna, Wikimedia Commons Teodora (ok. 500-548 r.) - żona cesarza bizantyjskiego Justyniana I Wielkiego.
CC BY-SA 4.0, fot. Petar Milošević, Wikimedia Commons
Belizariusz (ok. 505-565 r.) - wódz bizantyjski, który prowadził zwycięskie kampanie wojenne
Polecenie 1
Zapoznaj się z poniższymi materiałami źródłowymi. Stwórz notatkę, w której umieścisz najważniejsze informacje dotyczące tematu zajęć („Ocena polityki wewnętrznej i zagranicznej Justyniana I”).
Polecenie 2
Uzupełnij swoje wnioski o istotne twoim zdaniem propozycje koleżanek i kolegów i poszereguj je od najistotniejszych do najmniej ważnych.
Źródło A. Ekspansja Bizancjum za panowania Justyniana I (527‐565 r.)
Notatka
Twoja odpowiedź
Kolor pomarańczowy: Cesarstwo Bizantyjskie w momencie wstąpienia na tron Justyniana I (527 r.). Kolor żółty: Nabytki terytorialne za panowania Justyniana I (do 565 r.) Źródło: Neuceu, Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 2.5.
Źródło B: Jan Malalas, Kronika powszechna
Audiobook można wysłuchać pod adresem: h ps://zpe.gov.pl/b/P6WsYl9F
W tym roku (532) […] znalazł się w Bizancjum pretekst do wzniecenia buntu […] kiedy prefektem miasta był Eudajmon i kiedy trzymał w areszcie mąciwody z obu frakcji* […] kilku z nich zostało powieszonych. Ale dwóch […] jeden błękitny, drugi zielony, urwało się ze stryczka. […] Kiedy mnisi z pobliskiego [klasztoru] św. Konona usłyszeli o tym, przybyli i znaleźli tych dwóch […] jeszcze żywych. […] i wysłali do św. Wawrzyńca do sanktuarium. Kiedy prefekt miasta dowiedział się o tym, wysłał siły wojskowe i postawił tam nad nimi straże.
Trzy dni później odbyły się wyścigi rydwanów. […] W czasie, gdy trwały zawody, 13 stycznia obydwie fakcje zaczęły wzywać cesarza do okazania miłosierdzia. Nie przestawali skandować aż do dwudziestej drugiej gonitwy, ale nie otrzymali żadnej odpowiedzi. I wtedy [...] jeden przez drugiego zaczęli skandować: „Niech żyją miłościwi Niebiescy i Zieloni!”. Po wyścigach tłumy ruszyły żeby w jedności, przekazując sobie hasło, którym było słowo „Zwyciężaj” (Nika), żeby nie przeniknęli do nich żołnierze. I tak szli dalej. Pod wieczór poszli do miejskiej prefektury praetorium domagając się wiadomości o uciekinierach ze św. Wawrzyńca. Nie otrzymawszy odpowiedzi, podpalili praetorium, […] bramę pałacu, […] Wielki Kościół [Haga Sofia] i
Widoczne z boku wierze (minarety) dobudowano po podboju muzułmańskim. Źródło: Osvaldo Gago, Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 3.0.
Źródło D: Kodeks Justyniana, fragmenty*
*na mocy kodeksu w 529 r. zamknięto, założoną przez Platona w Atenach Akademię.
Audiobook można wysłuchać pod adresem: h ps://zpe.gov.pl/b/P6WsYl9F
Co się tyczy wszystkich innych herezji (a herezjami nazywamy te sekty, które wyznają i praktykują kult sprzeciwiający się katolickiemu i apostolskiemu Kościołowi oraz prawowiernej wierze), to chcemy, aby weszło w życie prawo ogłoszone przez nas i naszego boskiego ojca, w którym zostały ustanowione zarządzenia odnoszące się nie tylko do wspomnianych herezji, lecz także do Samarytan i pogan. Nikt, kto został zdeprawowany przez te herezje, nie może otrzymać stopni w wojsku czy pełnić urzędów publicznych ani też, jako nauczyciel zajmujący się jakąś dyscypliną, nie może pociągać umysłów osób prostych do swoich błędów i nie może czynić ich słabszymi w prawdziwej i czystej wierze prawowiernych. Zezwalamy, aby nauczać i otrzymywać publiczną pomoc finansową mogli tylko ci, którzy wyznają prawdziwą wiarę. [I,5,18]
Zabraniamy, aby wykładali jakąkolwiek naukę ci, którzy są dotknięci obłędem bezbożnych pogan. Niech więc żaden poganin nie udaje, że uczy tych, którzy na nieszczęście uczęszczają do jego szkoły, podczas gdy w rzeczywistości psuje tylko dusze uczniów. Nadto niech nie otrzymuje publicznej subwencji, ponieważ nie ma żadnego prawa wypływającego z boskich pism lub ustaw państwowych, by domagać się pozwolenia na tego rodzaju rzeczy. Jeżeli ktoś tutaj lub w prowincjach okaże się
Źródło: M.H. Serejski, Upadek Cesarstwa Rzymskiego i początki feudalizmu na Zachodzie i w Bizancjum. Materiały źródłowe do historii powszechnej epoki feudalnej, Warszawa 1954.
winnym tego przestępstwa i nie powróci natychmiast na łono naszego Kościoła razem ze swoją rodziną, to znaczy razem z żoną i dziećmi, podlegać będzie wyżej wymienionym sankcjom, ich posiadłości zostaną skonfiskowane, a oni sami zostaną zesłani na wygnanie. [I,10,11]
Ćwiczenie 3
Sformułuj rozwinięcie według poniższego planu:
Odzyskanie Afryki.
Przemyślany plan podbojów.
Ćwiczenie 4
Sformułuj rozwinięcie według poniższego planu:
Odzyskanie Italii.
Błędy skutkujące przedłużaniem się kampanii.
Odwołanie do źródła B – nieuzasadniona nieufność do Belizariusza.
Brak pieniędzy na wojnę.
Ćwiczenie 5
Sformułuj rozwinięcie według poniższego planu:
Czynniki niezależne utrudniające podboje - najazdy barbarzyńców.
Krótkotrwałość podbojów.
Ćwiczenie 6
Sformułuj rozwinięcie według poniższego planu:
Polityka wewnętrzna:
kodyfikacja prawa,
odwołanie do źródła B – nadużycia urzędników.
Ćwiczenie 10
Sformułuj rozwinięcie według poniższego planu:
Polityka wewnętrzna: odwołanie do źródła D - prześladowanie innych wyznań chrześcijanskich, konflikty w prowincjach.
Ćwiczenie 11
Sformułuj rozwinięcie według poniższego planu:
Polityka wewnętrzna:
ucisk fiskalny (źródło B)
zaraza Justyniana.
Ćwiczenie 12
Sformułuj rozwinięcie według poniższego planu:
Wojny domowe i najazdy po śmierci Justyniana.
Ćwiczenie 13
Sformułuj zakończenie według poniższego planu:
Ocena polityki zagranicznej i ocena polityki wewnętrznej, podsumowanie i wnioski.
analiza materiału źródłowego (porównawcza); dyskusja.
Formy pracy:
praca indywidualna; praca w parach; praca w grupach; praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu; zasoby multimedialne zawarte w e‐materiale; tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda; telefony z dostępem do internetu.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Faza wstępna:
Faza realizacyjna:
Faza podsumowująca:
Praca domowa:
Materiały pomocnicze:
Seria Historia powszechna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011–2019. E. Brudnik, A. Moszyńska, B. Owczarska, Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie. Przewodnik po metodach aktywizujących, Wydawnictwo Jedność, Kielce 2011. Arkusze CKE z historii z poprzednich lat. Wybór tekstów źródłowych do wskazanej epoki.
Wskazówki metodyczne: