Prawo autorskie: Podstawowe pojęcia i zasady, Notatki z Ochrona dziedzictwa kultury materialnej

Pobierz Prawo autorskie: Podstawowe pojęcia i zasady i więcej Notatki w PDF z Ochrona dziedzictwa kultury materialnej tylko na Docsity!

Ochrona własności intelektualnej Art.1.1. Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór). 2.Wszczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory: 1)wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe); 2)plastyczne; 3)fotograficzne; 4)lutnicze; 5)wzornictwa przemysłowego; 6)architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne; 7)muzyczne i słowno-muzyczne; 8)sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne; 9)audiowizualne (w tym filmowe). 21.Ochroną objęty może być wyłącznie sposób wyrażenia; nie są objęte ochroną odkrycia, idee, procedury, metody i zasady działania oraz koncepcje matematyczne. 3.Utwór jest przedmiotem prawa autorskiego od chwili ustalenia, chociażby miał postać nieukończoną. 4.Ochrona przysługuje twórcy niezależnie od spełnienia jakichkolwiek formalności. Art. .1.Opracowanie cudzego utworu, w szczególności tłumaczenie, przeróbka, adaptacja, jest przedmiotem prawa autorskiego bez uszczerbku dla prawa do utworu pierwotnego. 2.Rozporządzanie i korzystanie z opracowania zależy od zezwolenia twórcy utworu pierwotnego (prawo zależne), chyba że autorskie prawa majątkowe do utworu pierwotnego wygasły. W przypadku baz danych spełniających cechy utworu zezwolenie twórcy jest konieczne także na sporządzenie opracowania. 3.Twórca utworu pierwotnego może cofnąć zezwolenie, jeżeli wciągu pięciu lat od jego udzielenia opracowanie nie zostało rozpowszechnione. Wypłacone twórcy wynagrodzenie nie podlega zwrotowi. 4.Za opracowanie nie uważa się utworu, który powstał w wyniku inspiracji cudzym utworem. 5.Na egzemplarzach opracowania należy wymienić twórcę i tytuł utworu pierwotnego. Art.3.Zbiory, antologie, wybory, bazy danych spełniające cechy utworu są przedmiotem prawa autorskiego, nawet jeżeli zawierają niechronione materiały, o ile przyjęty w nich dobór, układ lub zestawienie ma twórczy charakter, bez uszczerbku dla praw do wykorzystanych utworów. Art.4.Nie stanowią przedmiotu prawa autorskiego: 1)akty normatywne lub ich urzędowe projekty; 2)urzędowe dokumenty, materiały, znaki i symbole; 3)opublikowane opisy patentowe lub ochronne; 4)proste informacje prasowe. Art.5.Przepisy ustawy stosuje się do utworów: 1)których twórca lub współtwórca jest obywatelem polskim lub

11)których twórca jest obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) –stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, lub 2)które zostały opublikowane po raz pierwszy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo równocześnie na tym terytorium i za granicą, lub 3)które zostały opublikowane po raz pierwszy w języku polskim, lub 4)które są chronione na podstawie umów międzynarodowych, w zakresie, w jakim ich ochrona wynika z tych umów. Art.8.

1. Prawo autorskie przysługuje twórcy, o ile ustawa nie stanowi inaczej. 2.Domniemywa się, że twórcą jest osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu. 3.Dopóki twórca nie ujawnił swojego autorstwa, w wykonywaniu prawa autorskiego zastępuje go producent lub wydawca, a w razie ich braku –właściwa organizacja zbiorowego zarządzania prawami autorskimi. Art.9.
2. Współtwórcom przysługuje prawo autorskie wspólnie. Domniemywa się, że wielkości udziałów są równe. Każdy ze współtwórców może żądać określenia wielkości udziałów przez sąd, na podstawie wkładów pracy twórczej. 2.Każdy ze współtwórców może wykonywać prawo autorskie do swojej części utworu mającej samodzielne znaczenie, bez uszczerbku dla praw pozostałych współtwórców. 3.Do wykonywania prawa autorskiego do całości utworu potrzebna jest zgoda wszystkich współtwórców. W przypadku braku takiej zgody każdy ze współtwórców może żądać rozstrzygnięcia przez sąd, który orzeka uwzględniając interesy wszystkich współtwórców. 4.Każdy ze współtwórców może dochodzić roszczeń z tytułu naruszenia prawa autorskiego do całości utworu. Uzyskane świadczenie przypada wszystkim współtwórcom, stosownie do wielkości ich udziałów. 5.Do autorskich praw majątkowych przysługujących współtwórcom stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego o współwłasności w częściach ułamkowych. Art.10. Jeżeli twórcy połączyli swoje odrębne utwory w celu wspólnego rozpowszechniania, każdy z nich może żądać od pozostałych twórców udzielenia zezwolenia na rozpowszechnianie tak powstałej całości, chyba że istnieje słuszna podstawa odmowy, a umowa nie stanowi inaczej. Przepisy art.9ust.2–4stosuje się odpowiednio. Art.11. Autorskie prawa majątkowe do utworu zbiorowego, w szczególności do encyklopedii lub publikacji periodycznej, przysługują producentowi lub wydawcy, a do poszczególnych części mających samodzielne znaczenie –ich twórcom. Domniemywa się, że producentowi lub wydawcy przysługuje prawo do tytułu. Art.12.
3. Jeżeli ustawa lub umowa o pracę nie stanowią inaczej, pracodawca, którego pracownik stworzył utwór w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy, nabywa z chwilą przyjęcia utworu

Art.23^2.

1. Organizacjom radiowym i telewizyjnym wolno przy pomocy własnych środków utrwalać utwory na potrzeby własnych nadań. 2.Utrwalenia, o których mowa wust.1, niszczy się w terminie miesiąca od dnia wygaśnięcia uprawnienia do nadania utworu. 3.Przepisu ust.2nie stosuje się do utrwaleń będących materiałami archiwalnymi wchodzącymi do narodowego zasobu archiwalnego. Art.25.
2. Wolno rozpowszechniać w celach informacyjnych w prasie, radiu i telewizji: 1)już rozpowszechnione: a)sprawozdania o aktualnych wydarzeniach, b)artykuły na aktualne tematy polityczne, gospodarcze lub religijne, chyba że zostało wyraźnie zastrzeżone, że ich dalsze rozpowszechnianie jest zabronione, c)aktualne wypowiedzi i fotografie reporterskie; 2)krótkie wyciągi ze sprawozdań i artykułów, o których mowa wpkt1lit.aib; 3)przeglądy publikacji i utworów rozpowszechnionych; 4)(uchylony) 5)krótkie streszczenia rozpowszechnionych utworów. 2.Za korzystanie z utworów, o których mowa wust.1pkt1lit.b i c, twórcy przysługuje prawo do wynagrodzenia. 3.Rozpowszechnianie utworów na podstawie ust.1jest dozwolone zarówno w oryginale, jak i w tłumaczeniu. 4.Przepisy ust.1–3stosuje się odpowiednio do publicznego udostępniania utworów w taki sposób, aby każdy mógł mieć do nich dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, z tym że jeżeli wypłata wynagrodzenia, o którym mowa wust.2, nie nastąpiła na podstawie umowy z uprawnionym, wynagrodzenie jest wypłacane za pośrednictwem właściwej organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi. Art.27.
3. Instytucje oświatowe oraz podmioty, o których mowa wart.7ust.1pkt1, 2 i4–8 ustawy z dnia 20lipca 2018r. –Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, mogą na potrzeby zilustrowania treści przekazywanych w celach dydaktycznych lub w celu prowadzenia działalności naukowej korzystać z rozpowszechnionych utworów w oryginale i w tłumaczeniu oraz zwielokrotniać w tym celu rozpowszechnione drobne utwory lub fragmenty większych utworów. 2.Wprzypadku publicznego udostępniania utworów w taki sposób, aby każdy mógł mieć do nich dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym korzystanie, o którym mowa wust.1, jest dozwolone wyłącznie dla ograniczonego kręgu osób uczących się, nauczających lub prowadzących badania naukowe, zidentyfikowanych przez podmioty wymienione wust.1. Art.29. Wolno przytaczać w utworach stanowiących samoistną całość urywki rozpowszechnionych utworów oraz rozpowszechnione utwory plastyczne, utwory fotograficzne lub drobne utwory w całości, w zakresie uzasadnionym celami cytatu, takimi jak wyjaśnianie, polemika, analiza krytyczna lub naukowa, nauczanie lub prawami gatunku twórczości.

Art.29^1. Wolno korzystać z utworów na potrzeby parodii, pastiszu lub karykatury, w zakresie uzasadnionym prawami tych gatunków twórczości. Art.29^2. Wolno w sposób niezamierzony włączyć utwór do innego utworu, o ile włączony utwór nie ma znaczenia dla utworu, do którego został włączony. Art.34. Można korzystać z utworów w granicach dozwolonego użytku pod warunkiem wymienienia imienia i nazwiska twórcy oraz źródła. Podanie twórcy i źródła powinno uwzględniać istniejące możliwości. Twórcy nie przysługuje prawo do wynagrodzenia, chyba że ustawa stanowi inaczej. Art.35. Dozwolony użytek nie może naruszać normalnego korzystania z utworu lub godzić w słuszne interesy twórcy. Art.41.

1. Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej: 1)autorskie prawa majątkowe mogą przejść na inne osoby w drodze dziedziczenia lub na podstawie umowy; 2)nabywca autorskich praw majątkowych może przenieść je na inne osoby, chyba że umowa stanowi inaczej. Art.49.
2. Jeżeli w umowie nie określono sposobu korzystania z utworu, powinien on być zgodny z charakterem i przeznaczeniem utworu oraz przyjętymi zwyczajami. 2.Następca prawny, choćby nabył całość autorskich praw majątkowych, nie może, bez zgody twórcy, czynić zmian w utworze, chyba że są one spowodowane oczywistą koniecznością, a twórca nie miałby słusznej podstawy im się sprzeciwić. Dotyczy to odpowiednio utworów, których czas ochrony autorskich praw majątkowych upłynął. Art.50. Odrębne pola eksploatacji stanowią w szczególności: 1)w zakresie utrwalania i zwielokrotniania utworu –wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową; 2)w zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono –wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy; 3)w zakresie rozpowszechniania utworu w sposób inny niż określony wpkt2–publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie ireemitowanie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym. Art.52.
3. Jeżeli umowa nie stanowi inaczej, przeniesienie własności egzemplarza utworu nie powoduje przejścia autorskich praw majątkowych do utworu. 2.Jeżeli umowa nie stanowi inaczej, przejście autorskich praw majątkowych nie powoduje przeniesienia na nabywcę własności egzemplarza utworu.

szczególności może orzec o ich wycofaniu z obrotu, przyznaniu uprawnionemu na poczet należnego odszkodowania lub zniszczeniu. Orzekając, sąd uwzględnia wagę naruszenia oraz interesy osób trzecich. 5.Domniemywa się, że środki i materiały, o których mowa wust.4, są własnością osoby, która naruszyła autorskie prawa majątkowe. 6.Przepis ust.1stosuje się odpowiednio w przypadku usuwania lub obchodzenia technicznych zabezpieczeń przed dostępem, zwielokrotnianiem lub rozpowszechnianiem utworu, jeżeli działania te mają na celu bezprawne korzystanie z utworu. 7.Przepisy ust.1 i2stosuje się odpowiednio w przypadku usuwania lub zmiany bez upoważnienia jakichkolwiek elektronicznych informacji na temat zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi, a także świadomego rozpowszechniania utworów z bezprawnie usuniętymi lub zmodyfikowanymi takimi informacjami.