Docsity
Docsity

Przygotuj się do egzaminów
Przygotuj się do egzaminów

Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity


Otrzymaj punkty, aby pobrać
Otrzymaj punkty, aby pobrać

Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium


Informacje i wskazówki
Informacje i wskazówki

Odpowiedzialność w literaturze, Streszczenia z Biologia

Temat rozprawki dotyczy odpowiedzialności bohaterów literackich. Praca powinna odwoływać się do fragmentu Małego Księcia Antoine'a de Saint-Exupéry'ego oraz innego wybranego tekstu literackiego. Analiza pojęć odwagi i męstwa na podstawie tekstu Józefa Bocheńskiego oraz cech rycerza według Marii Ossowskiej pozwoli na pełniejsze zrozumienie zagadnienia odpowiedzialności. Praca powinna liczyć co najmniej 200 słów i zawierać rozważania na temat tego, na czym polegała odpowiedzialność wybranych bohaterów literackich. Istotne jest również określenie, czy dane zachowanie można uznać za odważne, czy też mężne, a także wskazanie, czy postawy bohaterów są zgodne z etosem rycerskim.

Typologia: Streszczenia

2022/2023

Załadowany 19.12.2022

jan-dutkiewicz-1
jan-dutkiewicz-1 🇵🇱

1 dokument

1 / 7

Toggle sidebar

Ta strona nie jest widoczna w podglądzie

Nie przegap ważnych części!

bg1
Temat
Każdy jest w życiu za kogoś lub za coś odpowiedzialny. Napisz rozprawkę, w której
rozważysz, na czym polegała odpowiedzialność wybranych przez Ciebie bohaterów
literackich. Odwołaj się do przytoczonego fragmentu Małego Księcia, całego utworu Antoine’a
de Saint-Exupéry’ego oraz do innego wybranego tekstu literackiego. Twoja praca powinna
liczyć co najmniej 200 słów.
Antoine de Saint-Exupéry
MAŁY KSIĄŻĘ
Codziennie dowiadywałem się czegoś nowego o planecie, o wyjeździe, o podróży. Wiadomości te
gromadziły się z wolna i przypadkowo. I tak trzeciego dnia poznałem dramat baobabów. [...]
Okazało się, że na planecie Małego Księcia, tak jak na wszystkich planetach, rosły rośliny
pożyteczne oraz zielska. W rezultacie znajdowały się tam dobre nasiona roślin pożytecznych i złe
nasiona zielsk. Ale ziarna są niewidoczne. Śpią sobie skrycie w ziemi aż do chwili, kiedy któremuś
z nich przyjdzie ochota obudzić się. Wypuszcza wtedy cudowny, bezbronny pęd, który najpierw
nieśmiało wyciąga się ku słońcu. Jeżeli jest to pęd rzodkiewki albo róży, można mu pozwolić
rosnąć, jak chce. Ale jeżeli jest to zielsko, trzeba wyrwać je jak najszybciej, gdy tylko się je
rozpozna. Otóż na planecie Małego Księcia były ziarna straszliwe. Ziarna baobabu. Zakażony był
nimi cały grunt. A kiedy baobab wyrośnie, to na wyrwanie jest za późno i nigdy już nie można się
go pozbyć. Zajmie całą planetę. Przeorze ją korzeniami. A jeżeli planeta jest mała, a baobabów jest
dużo, to one ją rozsadzają.
– Jest to kwestia dyscypliny – powiedział mi później Mały Książę. – Rano, po umyciu się, trzeba
robić bardzo dokładną toaletę planety. Trzeba się zmusić do regularnego wyrywania baobabów, i to
natychmiast po odróżnieniu ich od krzewów róży, do których są w młodości bardzo podobne. Jest
to praca bardzo nudna, lecz bardzo łatwa...
Zadanie 1.
Tekst nieliteracki
Józef Bocheński
TEORIA MĘSTWA
1. „Odważnym” nazywamy czyn, którym dany człowiek (czy zwierzę) stara się osiągnąć swój cel
mimo grożącego przy tym niebezpieczeństwa. Nazwę „odwagi” nosi tendencja do takich czynów,
skłonność do przełamywania niebezpieczeństw. Niezmiernie ważną rzeczą jest jednak zrozumienie,
że męstwo jest czymś więcej niż odwaga: każde męstwo jest odwagą, ale nie każda odwaga jest
męstwem.
2. Różnica między nimi polega najpierw na tym, że odważne może być także zwierzę, mężnym
tylko człowiek. Mówimy bez trudności o odważnym psie, jeśli idzie na dzika bez obaw, o
odważnym koniu i tak dalej – natomiast nie można mówić o mężnych zwierzętach: „mężnym”
pf3
pf4
pf5

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Odpowiedzialność w literaturze i więcej Streszczenia w PDF z Biologia tylko na Docsity!

Temat Każdy jest w życiu za kogoś lub za coś odpowiedzialny. Napisz rozprawkę, w której rozważysz, na czym polegała odpowiedzialność wybranych przez Ciebie bohaterów literackich. Odwołaj się do przytoczonego fragmentu Małego Księcia , całego utworu Antoine’a de Saint-Exupéry’ego oraz do innego wybranego tekstu literackiego. Twoja praca powinna liczyć co najmniej 200 słów. Antoine de Saint-Exupéry MAŁY KSIĄŻĘ Codziennie dowiadywałem się czegoś nowego o planecie, o wyjeździe, o podróży. Wiadomości te gromadziły się z wolna i przypadkowo. I tak trzeciego dnia poznałem dramat baobabów. [...] Okazało się, że na planecie Małego Księcia, tak jak na wszystkich planetach, rosły rośliny pożyteczne oraz zielska. W rezultacie znajdowały się tam dobre nasiona roślin pożytecznych i złe nasiona zielsk. Ale ziarna są niewidoczne. Śpią sobie skrycie w ziemi aż do chwili, kiedy któremuś z nich przyjdzie ochota obudzić się. Wypuszcza wtedy cudowny, bezbronny pęd, który najpierw nieśmiało wyciąga się ku słońcu. Jeżeli jest to pęd rzodkiewki albo róży, można mu pozwolić rosnąć, jak chce. Ale jeżeli jest to zielsko, trzeba wyrwać je jak najszybciej, gdy tylko się je rozpozna. Otóż na planecie Małego Księcia były ziarna straszliwe. Ziarna baobabu. Zakażony był nimi cały grunt. A kiedy baobab wyrośnie, to na wyrwanie jest za późno i nigdy już nie można się go pozbyć. Zajmie całą planetę. Przeorze ją korzeniami. A jeżeli planeta jest mała, a baobabów jest dużo, to one ją rozsadzają.

  • Jest to kwestia dyscypliny – powiedział mi później Mały Książę. – Rano, po umyciu się, trzeba robić bardzo dokładną toaletę planety. Trzeba się zmusić do regularnego wyrywania baobabów, i to natychmiast po odróżnieniu ich od krzewów róży, do których są w młodości bardzo podobne. Jest to praca bardzo nudna, lecz bardzo łatwa... Zadanie 1. Tekst nieliteracki Józef Bocheński TEORIA MĘSTWA
  1. „Odważnym” nazywamy czyn, którym dany człowiek (czy zwierzę) stara się osiągnąć swój cel mimo grożącego przy tym niebezpieczeństwa. Nazwę „odwagi” nosi tendencja do takich czynów, skłonność do przełamywania niebezpieczeństw. Niezmiernie ważną rzeczą jest jednak zrozumienie, że męstwo jest czymś więcej niż odwaga: każde męstwo jest odwagą, ale nie każda odwaga jest męstwem.
  2. Różnica między nimi polega najpierw na tym, że odważne może być także zwierzę, mężnym tylko człowiek. Mówimy bez trudności o odważnym psie, jeśli idzie na dzika bez obaw, o odważnym koniu i tak dalej – natomiast nie można mówić o mężnych zwierzętach: „mężnym”

nazywamy tylko człowieka. Zatem męstwo zawiera w sobie jakiś czynnik specyficznie ludzki, tylko u człowieka spotykany. Otóż jedyną zasadniczą różnicą między zwierzęciem a człowiekiem jest to, że człowiek posiada władze duchowe, rozum i wolę, których nie mają zwierzęta. Różnica między odwagą a męstwem polegać musi zatem na udziale rozumu i woli w męstwie i jego braku w odwadze jako takiej. Ale to nie wystarcza: są mianowicie wypadki, w których także ludzi nazywamy „odważnymi”, nie przypisując im mimo to męstwa. [...] Bandyta wykonujący śmiały napad na bank jest niewątpliwie człowiekiem odważnym – ale zmysł etyczny zakazuje nazwać go „mężnym”. Mężny jest za to żołnierz na wojnie, podróżnik w niebezpieczeństwach żywiołowych, strażak przy pożarze. Wchodzi więc w rachubę jakiś czynnik etyczny [...].

  1. Cztery cechy składają się zatem na pojęcie mężnego czynu. Taki czyn musi być odważny, ale poza tym rozumny, etyczny, połączony z wielkim niebezpieczeństwem. Do pojęcia odwagi nie wchodzi ani rozumność, ani etyczność i wystarcza jakiekolwiek niebezpieczeństwo. Józef Bocheński, Dzieła zebrane. Etyka, Kraków 1995. Zadanie 1.1. Oceń prawdziwość poniższych informacji. Odwaga ma szerszy zakres znaczeniowy od męstwa. A) prawda B) fałsz Męstwo i odwaga to pojęcia, które odnoszą się do zachowań zarówno zwierząt, jak i ludzi. A) prawda B) fałsz Zadanie 1.2. W kontekście tekstu Józefa Bocheńskiego określ, które z poniższych zachowań można nazwać mężnym. Zaznacz właściwą odpowiedź. A) Skok na bungee. B) Ratowanie tonącego. C) Wejście do klatki z lwem. D) Mówienie prawdy prosto w oczy. Zadanie 1.3. Uzupełnij zdanie. Przywołane w tekście sytuacje napadu na bank, pracy strażaka przy pożarze czy walki żołnierza na wojnie to .………………………….., które ……………………..słuszność wywodu. Zadanie 1.4. Czy odbicie Rudego, bohatera Kamieni na szaniec , z rąk wroga, można nazwać czynem mężnym, czy – odważnym? Uzasadnij swoją odpowiedź, odwołując się do treści lektury. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................

(a w zbroi nie mógł podnieść się o własnych siłach), ten, kto go strącił, sam także zsiadał z konia, żeby wyrównać szanse. Na podstawie: Maria Ossowska, Ethos rycerski i jego odmiany, Warszawa 1973. (^1) Fair play – (z ang.) uczciwa gra lub walka sportowa; uczciwe postępowanie w stosunkach z ludźmi. Zadanie 2.1. Uzupełnij poniższy tekst w taki sposób, aby stanowił streszczenie fragmentu Rycerz w średniowieczu Marii Ossowskiej. Tematem tekstu Marii Ossowskiej jest ......................................................................................... ....................................................................................................................................................... Autorka skupia się na ................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... i dowodzi, że ................................................................................................................................. ....................................................................................................................................................... Zadanie 2.2. Znajdź trzy cechy, jakimi według Marii Ossowskiej powinien się odznaczać rycerz, a następnie do każdej cechy podaj po jednym przykładzie bohatera literackiego i sytuacji potwierdzającej jego rycerskość. Zadanie 2.3. Aby zachować sens wypowiedzenia Szlacheckie pochodzenie [...] ma to do siebie, że człowiek, któremu przysługuje, jest bardziej chciwy sławy niż inni , przymiotnik chciwy można poprawnie zastąpić wyrazem A) pragnący. B) potrzebny. C) żądny. D) chcący. Zadanie 2.4. PAPKIN [...] Jestem Papkin – lew Północy, Rotmistrz sławny i kawaler – okazując gestem wstęgi orderowe Tak, siak, tędy i owędy. Mądry w radzie, dzielny w boju,

Dusza wojny, wróg pokoju. [...] Na podstawie fragmentu wypowiedzi Papkina można sądzić, że jest on rycerzem. Odwołując się do Zemsty Aleksandra Fredry oraz tekstu Marii Ossowskiej, uzasadnij dwoma argumentami, że Papkin nie jest rycerzem. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie 2.5. Wykorzystując znaczenie podanych związków frazeologicznych, sformułuj zasady, których powinien przestrzegać rycerz. Nie przepisuj podanych przykładów: wrócić z tarczą, rzucić rękawicę, stanąć w szranki ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... Zadanie 2.6. Przeczytaj poniższą informację o Zawiszy Czarnym. Zawisza Czarny z Garbowa, herbu Sulima, polski „rycerz bez skazy i zmazy”, wzór cnót rycerskich, głośny u współczesnych także dzięki swoim zwycięstwom w turniejach rycerskich. Na podstawie: Władysław Kopaliński, Słownik mitów i tradycji kultury, Warszawa 2003. W języku funkcjonuje frazeologizm polegać na kimś jak na Zawiszy****. Wybierz synonimiczne do niego sformułowanie. A) być dobrej myśli B) darzyć kogoś zaufaniem C) pokładać w czymś wiarę D) brać coś za dobrą monetę Zadanie 2.7. Przeczytaj fragment legendy O królu Arturze i rycerzach Okrągłego Stołu. Merlina posłano, aby na całej ziemi angielskiej pięćdziesięciu najbardziej szlachetnych i najwaleczniejszych rycerzy wyszukał. Mieli oni dopełnić liczby wybranych, godnych zasiąść u Okrągłego Stołu. [...] Król Artur wielki Zakon Okrągłego Stołu założył, którego sława miała przetrwać wieki. Stu dwudziestu ośmiu rycerzy zaprzysięgło wówczas zwać się rycerzami Okrągłego Stołu, zasię co roku, w pierwszy dzień Zielonych Świątek, miano nowych dobierać, którzy się godnymi tego okazali. [...] Tedy bardzo uroczyście każdy z wybranych rycerzy rycerstwo prawdziwe ślubował, solennie przyrzekając – pod utratą życia, czci rycerskiej i łaski króla Artura – żadnym podłym czynem się nie splamić, królowi swemu wiernie służyć, zmiłowanie proszącym o to okazać, wobec dam zawsze

Kto chce należeć do rycerzy, musi rozpocząć nowe życie. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie 2.11. Zredaguj ogłoszenie na szkolną stronę internetową, w którym zachęcisz koleżanki i kolegów do obejrzenia rekonstrukcji historycznej turnieju rycerskiego. Użyj dwóch argumentów. Uwaga: w ocenie wypowiedzi będzie brana pod uwagę poprawność językowa, ortograficzna i interpunkcyjna.