Opóźnienie rozwoju funkcji sluchowych - Notatki - Pedagogika specjalna, Notatki z Pedagogika, badania pedagogiczne

Pobierz Opóźnienie rozwoju funkcji sluchowych - Notatki - Pedagogika specjalna i więcej Notatki w PDF z Pedagogika, badania pedagogiczne tylko na Docsity!

Opóźnienie rozwoju funkcji słuchowych jako przyczyna trudności i

niepowodzeń w nauce.

W ośrodkowym układzie nerwowym, a dokładnie w korze mózgowej następuje różnicowanie, analizowanie i syntetyzowanie dźwięków. Jeżeli natomiast okolice kory mózgowej bądź też niższe piętra struktur słuchowych są uszkodzone wówczas procesy te przebiegają wadliwie. Należy tu rozgraniczyć niedosłuch pochodzenia odwodowego od niedosłuchu pochodzenia ośrodkowego. Pierwszy z nich występuje wśród dzieci u których część receptorowa analizatora słuchowego czyli ucho bądź też droga doprowadzająca czyli nerw słuchowy są uszkodzone. Dzieci takie mają problemy z odbieraniem dźwięków, które płyną ze zbyt dużej odległości, mianowicie odbierają je źle, jeśli natomiast usłyszą to potrafią z reguły bez problemów analizować i syntetyzować. Natomiast u dzieci z zaburzeniami funkcji ośrodkowych poszczególne dźwięki bez względu na odległość słyszane są bardzo dobrze natomiast nie potrafią one wychwycić dźwięków z potoku mowy ani też prawidłowo ich zróżnicować. (Doskonalenie procesów analityczno-syntetycznych w obrębie ośrodkowej części analizatora słuchowego postępuje wraz z wiekiem. Tempo tego rozwoju nie u wszystkich dzieci jest jednakowe.)

Prawidłowy poziom rozwoju funkcji słuchowych jest niezbędny do prawidłowego kształtowania się mowy dziecka, dlatego też często opóźnieniu rozwoju percepcji słuchowej towarzyszą zaburzenia mowy. To z kolei może niekorzystnie wpłynąć na rozwój myślenia słowno-pojęciowego dziecka. Zdarza się również i tak że u dzieci u których zaburzenia mowy zostały wyrównane lub u których w ogóle się nie pojawiły, obniżenie poziomu analityczno- syntetycznych funkcji słuchowych również niekorzystnie odbijać się na nauce.

Najbardziej zauważalnym przejawem opóźnienia rozwoju percepcji słuchowej u uczniów, szczególnie uczniów w klasach początkowych są specyficzne trudności w czytaniu oraz pisaniu ze słuchu. Wynika to z tego iż dziecko musi najpierw przełożyć poszczególne znaki graficzne na odpowiadające im dźwięki mowy a następnie złączyć w dźwiękową całość, która odpowiada danemu słowu. Podczas pisania ze słuchu proces ten odbywa się w odwrotnym porządku, czyli ze słyszanego słowa dziecko musi wyodrębnić poszczególne dźwięki a następnie każdemu z nich przyporządkować odpowiedni znak graficzny. I właśnie dzieciom u których stwierdzono obniżony poziom funkcji słuchowych, największy problem sprawia to składanie dźwięków podczas czytania i rozkładanie wyrazów na dźwięki w trakcie pisania ze słuchu.

Aby ułatwić dziecku przyswojenie umiejętności czytania i pisania stosuje się metodę globalną. Polega ona na tym iż dziecko nie znając liter ani sylab jest w stanie „czytać” wyrazy nie rozkładając przy tym słów na odpowiadające literom głoski. W ten sposób cały ciężar z analizatora słuchowego jest przesuwany na analizator wzrokowy. Warunkiem stosowania tej metody jest prawidłowa percepcja wzrokowa u dziecka.

W Polsce natomiast stosowaną powszechnie jest metoda kombinowana lub mieszana, która zawiera wiele elementów metody globalnej. Przy stosowaniu tej metody może okazać się iż początkowo dzieci z obniżonym poziomem funkcji analizatora słuchowego mogą nie mieć trudności w nauce. Jeśli jednak deficyt rozwojowy nie zostanie wyrównany, wówczas dziecko nie będzie w stanie przeczytać żadnego nowego wyrazu, ponieważ potrafi ono jedynie odczytać znane już litery.

docsity.com

Dzieci opóźnieniem rozwoju funkcji słuchowych ale posiadające dobrą percepcje wzrokową próbują maskować swoje defekty poprzez pamięciowe opanowywanie tekstu, całościowe, niedokładne rozpoznawanie wyrazu, jego literowanie.

Uczniowie ci często podczas pisania ze słuchu zamieniają głoski dźwięczne na bezdźwięczne, szczególnie w wyrazach, w których w wymowie zachodzi asymilacja. Mają one również duże trudności z prawidłowym zmiękczaniem poprzez znak zmiękczający, różnicowanie pisowni „j” oraz „i”, czy też odróżnienie samogłosek nosowych od zespołów dźwiękowych np. ą od on, om. Duże zaburzenia mogą powodować takie upraszczanie i zniekształcanie pisowni iż staje się ona trudna do odczytania.

Dzieci wykazujące dodatkowo wady wymowy spowodowane zaburzeniami analizatora słuchowego, mogą również popełniać takie same błędy w pisowni, jak i w mówieniu. Szczególnie odnosi się to do dzieci sepleniących bądź nieprawidłowo wymawiających „r”. Odnosi się to szczególnie do dzieci klas początkowych bowiem rola analizatora słuchowego w pisaniu wyraźnie maleje wraz z wiekiem.

Dzieci z zaburzoną percepcją słuchową ale jednocześnie z posiadające prawidłowo funkcjonujący analizator wzrokowy podczas pisania ze słuchu pomagają sobie pamięcią wzrokową, samorzutnie poprawiając wyraz, który nie odpowiada zapamiętanemu przez nich obrazowi. Dzieci takie mają również problemy z nauką języków obcych

Jednocześnie dzieci o obniżonym poziomie analizy i syntezy słuchowej posiadają gorszą pamięć słuchową. Wolniej uczą się tabliczki mnożenia, zapamiętują wiersze, chętniej natomiast uczą się z książek.

docsity.com