Pobierz Organelle komórkowe mgr Zofia Ostrowska i więcej Schematy w PDF z Transport tylko na Docsity! Organelle komórkowe mgr Zofia Ostrowska
L Wyróżniamy dwa typy komórek
Prokaryotic cel] Eukaryotic cel]
Plasma membrane
Cytoplasm
DNA
Nuclecid region
Nucleus
Ribosomes
Poprawne odpowiedzi 1 1 2 2 1. ściana komórkowa 2. cytoplazma 3. Jak powstały kompartmenty w komórce Eukariotycznej Endosymbioza - wyjaśnia pochodzenie mitochondriów i chloroplastów Inwaginacja błony komórkowek wytworzyła wewnętrzny system membran Matura 2010 p.r. Zadanie 53. (2 pkt) Teoria endosymbiozy zakłada, że mitochondria i plastydy są przekształconymi w procesie ewolucji mikroorganizmami, które dostały się do wnętrza komórki praeukariotycznej drogą fagocytozy, przy czym nie uległy strawieniu, lecz przekształciły się w wymienione wcześniej organella. Matura 2011 p.r. Zadanie 4. (1 pkt) Jądro komórkowe zawiera jąderko, którego funkcją jest synteza rRNA i formowanie podjednostek tworzących rybosomy. Dojrzałe plemniki mają haploidalne jądro komórkowe, bez jąderka, z silnie skondensowaną chromatyną. Uwzględniając funkcję plemników, wyjaśnij, dlaczego w ich jądrach komórkowych nie występują jąderka. Przykłady poprawnej odpowiedzi Funkcją plemników jest przeniesienie materiału genetycznego i dlatego w jądrach komórkowych dojrzałych plemników nie ma jąderek, w obrębie których są wytwarzane rybosomy, na których zachodzi synteza białka. Funkcją plemników jest zapłodnienie i dlatego w jądrach komórkowych dojrzałych plemników nie są potrzebne jąderka, w obrębie których zachodzi synteza rRNA, i nie są tworzone rybosomy potrzebne do syntezy białka. 4. Organelle zawierające DNA Otoczone podwójną błoną białkowo-lipidową organellum komórkowe występujące u roślin i glonów eukariotycznych. Są rodzajem plastydów. Zawierają zielone barwniki chlorofile pochłaniające energię światła słonecznego potrzebną do fotosyntezy. Podaj, który schemat przedstawia mitochondrium pochodzące najprawdopodobniej z mięśnia szkieletowego. Wybór uzasadnij jednym argumentem, uwzględniając funkcję mięśni i mitochondriów. Poprawna odpowiedź: B - mięśnie umożliwiają ruch, który z kolei wymaga dostarczenia energii. Energia ta w postaci ATP wytwarzana jest w mitochondriach w procesie oddychania komórkowego. Matura 2006 p.r. Zadanie 31. (2 pkt) Poniższy rysunek przedstawia schematycznie budowę mitochondrium, w którym zachodzi m.in. proces oddychania wewnątrzkomórkowego. Podaj nazwy struktur oznaczonych na schemacie jako X oraz Y i podaj, jakie etapy oddychania komórkowego zachodzą w ich obrębie. Poprawne odpowiedzi X . Struktura Proces Y. Struktura Proces grzebień mitochondrialny łańcuch oddechowy Matrix mitochondrialna cykl Krebsa Matura 2008 p.r. Zadanie 2. (2 pkt) W komórkach eukariotycznych występują następujące rodzaje błon: I. błona otaczająca komórkę, II. błony znajdujące się wewnątrz komórki. Podaj po jednej funkcji błony I i błon II. I. Oddziela wnętrze komórki od środowiska zewnętrznego. II. Tworzą wewnątrz komórki przedziały pełniące wyspecjalizowane funkcje np. wnętrze cystern siateczki śródplazmatycznej szorstkiej, jądro komórkowe itp 5. Aparat Golgiego Organellum występujące niemal we wszystkich komórkach (prócz bakterii), służące chemicznym modyfikacjom substancji zużywanych przez komórkę, bądź wydzielanych poza nią. W strukturach Golgiego odbywa się: * sortowanie i dojrzewanie białek i lipidów; * modyfikacje reszt cukrowych; * synteza polisacharydów oraz mukopolisacharydów: glikozoaminoglikanów, hemicelulozy, pektyny. Matura 2009 p.r. Zadanie 5. Komórki nabłonka jelita szczura wytwarzają śluz (glikoproteinę). Przeprowadzono następujące doświadczenie. Najpierw do komórek nabłonka jelita szczura wprowadzono radioaktywnie oznakowane aminokwasy. Ustalono, że zostały one wbudowane w białka, które pojawiały się najpierw w siateczce wewnątrzplazmatycznej, a potem w cysternach aparatu Golgiego. Następnie do tych samych komórek wprowadzono oznakowaną radioaktywnie glukozę i zaobserwowano, że trafiała ona od razu do cystern aparatu Golgiego z pominięciem siateczki wewnątrzplazmatycznej. Na koniec stwierdzono, że wytwarzany przez badane komórki śluz jest radioaktywny. Na podstawie opisu powyższego doświadczenia sformułuj wniosek dotyczący funkcji aparatów Golgiego w komórkach nabłonkowych jelita szczura. Odpowiedź: Aparat Golgiego - pakuje i przekazuje związki chemiczne. 5. Lizosom Lizosomy - drobne pęcherzyki zawierające enzymy trawienne. Rodzaje lizosomów: Trawienne - rozkład substancji Magazynujące - magazynują substancje „Grabarze” –rozkład obumarłych składników cytoplazmy. Enzymy w lizosomach są nieczynne do momentu naruszenia pęcherzyka. Matura p.r. 2008 Zadanie 4 Na schemacie przedstawiono lizosom a) Wyjaśnij, na czym polega rola przedstawionego tu lizosomu w komórce zwierzęcej. Lizosom ten prowadzi wewnątrzkomórkowe trawienie pobranego pokarmu, dzięki zawartym w nim enzymom hydrolitycznym, aktywnych w środowisku kwaśnym. b) Określ, jaki mechanizm utrzymuje niskie pH wewnątrz lizosomu. Jest to aktywny (przy udziale ATP) transport jonów wodorowych z cytozolu do wnętrza lizosomów. Matura - przykładowe pytania Zadanie 4. (2 pkt) Każdej organelli komórkowej przyporządkuj jedną pełnioną przez nią funkcję spośród wymienionych: biosynteza białka, modyfikacja białek, oddychanie komórkowe, trawienie, sterowanie metabolizmem komórki A. mitochondrium: B. jądro: C. rybosom: D. aparat Golgiego: oddychanie komórkowe sterowanie metabolizmem komórki biosynteza białka modyfikacja białek 7. System wakuolarny Wakuola jest przestrzenią w cytoplazmie komórki otoczoną pojedynczą błoną komórkową zwaną tonoplastem, zawierającą sok komórkowy. Podstawowym składnikiem soku komórkowego (wakuolarnego) jest woda w której rozpuszczone są składniki mineralne i organiczne, mogą się tam znajdować ciała stałe - kryształy szczawianu wapnia. (Wyżej opisane wakuole występują jedynie w komórkach roślinnych). Matura 2005 p.r. Zadanie 39. (1 pkt) Wodniczka pokarmowa i tętniąca to organelle komórkowe występujące między innymi u pierwotniaków. Które z wymienionych poniżej zdań prawidłowo określa ich funkcje. A. Wodniczka pokarmowa i tętniąca pełnią te same funkcje w komórce pierwotniaka. B. Wodniczka pokarmowa trawi pokarm, a wodniczka tętniąca usuwa niestrawione resztki pokarmu. C. W wodniczce pokarmowej odbywa się trawienie pokarmu, a wodniczka tętniąca usuwa produkty przemiany materii. D. Wodniczka pokarmowa usuwa niestrawione resztki pokarmu, a w wodniczce tętniącej trawiony jest pokarm. Matura 2012 p.r. Zadanie 6. (2 pkt) Wakuola komórek roślinnych to struktura otoczona błoną cytoplazmatyczną – tonoplastem, wypełniona sokiem komórkowym. W skład soku komórkowego wchodzą: woda, jony oraz rozpuszczalne i nierozpuszczalne związki mineralne i organiczne. Stwierdzono też obecność w nim różnych enzymów hydrolitycznych, np. peptydaz, glikozydaz. Na podstawie tekstu podaj dwie funkcje wakuoli. 1. Funkcja magazynująca 2. Funkcja trawienna Zdjęcia pobrano ze stron http://www.google.pl/imgres?q=retikulum+endoplazmatyczne+szorstkie http://mojabiologia.blogspot.com/2012/11/retikulum-endplazmatyczne- siateczka.html http://biol-chem-maturalnie.blogspot.com/2012/05/budowa-komorki.html http://www.komorkabio.republika.pl/html/ER.html http://www.szkolnictwo.pl http://www.interklasa.pl/meteo/komorka/struktury/aparat_golgiego.htm http://www.ch-podrecznik.pun.pl/viewprintable.php?id=43 http://www.womkat.edu.pl/files/standaryzacja/grupa20/Izabela%20Lara/kom orka/aparat_golgiego.html http://www2.arnes.si/~okosanapo1/celicna_biologija/SLIKE/ http://www.komorkabio.republika.pl/html/lizosom.html http://nauka.katalogi.pl/%5BB%5D_Biosynteza_bia%C5%82ka-t204-s5.html