Pobierz Organy przedsiębiorstwa państwowego - Notatki - Finanse i bankowość i więcej Notatki w PDF z Bankowość i finanse tylko na Docsity!
PRZEDSIĘBIORSTWO PAŃSTWOWE jest samodzielnym, samorządnym i samofinansującym się podmiotem mającym osobowość prawna. Charakteryzują się:
- określonym celem działania,
- odrębnością ekonomiczną (własne mienie),
- odrębnością prawna (osobowość prawna),
- odrębnością organizacyjną (stanowi samodzielną jednostkę organizacyjną),
- odrębnością terytorialną (obszar, na którym jest zlokalizowane).
Przedsiębiorstwa państwowe tworzą organy założycielskie, którymi są:
- naczelne i centralne organy administracji rządowej
- banki państwowe,
- wojewodowie. Organ założycielski decyduje o łączeniu, podziale i likwidacji przedsiębiorstwa państwowego oraz dokonuje kontroli i oceny jego działalności. Wyposaża przedsiębiorstwa w środki niezbędne do prowadzenia działalności.
Organami przedsiębiorstwa państwowego są:
- ogólne zebranie pracowników lub delegatów,
- rada pracownicza,
- dyrektor przedsiębiorstwa.
Ogólne zebranie pracowników (delegatów) i rada pracownicza stanowią równocześnie organy samorządu pracowniczego ( załogi przedsiębiorstwa państwowego). Zadaniem samorządu załogi jest uczestniczenie w zarządzaniu przedsiębiorstwem poprzez stanowienie w istotnych sprawach, wyrażanie opinii, podejmowanie inicjatyw i zgłaszanie wniosków oraz sprawowanie kontroli nad jego działalnością.
Dyrektor przedsiębiorstwa państwowego zarządza nim i reprezentuje je na zewnątrz. Dyrektor wyłaniany jest w drodze konkursu, powołuje go rada pracownicza.
Strukturę przedsiębiorstwa państwowego reguluje statut przedsiębiorstwa uchwalony przez ogólne zebranie pracowników.
Wartość majątku przedsiębiorstwa określają dwa fundusze, tj.:
- fundusz założycielski przedsiębiorstwa, który stanowi wartość wydzielonej przedsiębiorstwu części mienia ogólnonarodowego,
- fundusz przedsiębiorstwa czyli wartość majątku przedsiębiorstwa po odliczeniu funduszu założycielskiego.
PRZEDSIEBIORSTWA SAMORZADÓW TERYTORIALNYCH.
Gospodarka komunalna obejmuje zadania o charakterze użyteczności publicznej, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności poprzez świadczenie usług powszechnie dostępnych.
W zakres usług gospodarki komunalnej wchodzi:
- dostarczanie energii elektrycznej, cieplnej i gazu,
- zaopatrywanie w wodę odprowadzenie zanieczyszczeń oraz wywóz śmieci,
- zapewnienie komunikacji lokalnej,
- organizowanie terenów zielonych oraz wypoczynkowych,
- świadczenie innych usług poprzez takie zakłady, jak: łaźnie, hotele, zakłady pogrzebowe,
- gospodarowanie mieszkaniami komunalnymi.
Gospodarka komunalna może być prowadzona przez samorządy terytorialne w formie:
- zakładów budżetowych,
- spółek prawa handlowego.
Komunalne zakłady budżetowe SA podmiotami sfery budżetowej, pokrywającymi wydatki z własnych przychodów. Tworzone są przez organy samorządów terytorialnych. Do najczęściej tworzonych zakładów budżetowych należą:
- miejskie zakłady wodociągów i kanalizacji,
- miejskie zakłady komunikacyjne,
- miejskie zakłady techniki sanitarnej ( oczyszczenia),
- miejskie gazownie,
- miejskie zakłady terenów zielonych,
- miejskie łaźnie i zakłady kąpielowe,
- miejskie hotele,
- ogrody zoologiczne,
- zakłady pogrzebowe,
- ośrodki wypoczynkowe.
Samorządy terytorialne mogą tworzyć spółki prawa handlowego ( z ograniczoną odpowiedzialnością lub akcyjne), a także przystępować do takich spółek, mogą również być tworzone jednoosobowe spółki samorządów terytorialnych.
SPÓLDZIELNIE
Spółdzielnia jest dobrowolnym zrzeszeniem nie ograniczonej liczby osób, która w interesie swoich członków prowadzi wspólną działalność gospodarczą. Spółdzielnia może prowadzić działalność społeczną i oświatowo-kulturalną na rzecz swoich członków i ich środowiska.
Rozróżnia się dwie grupy spółdzielni:
- spółdzielnie użytkowników , tj. spółdzielnie zaspokajające potrzeby gospodarcze członków,
- spółdzielnie wytwórcze (pracy), tj. spółdzielnie zatrudniające członków zarobkowo.
W grupie spółdzielni użytkowników wyróżnia się typy i rodzaje spółdzielni: a ) spółdzielnie handlowe :
- spółdzielnie spożywców,
- wiejskie spółdzielnie zaopatrzenia i zbytu,
- rzemieślnicze spółdzielnie zaopatrzenia i zbytu: b) spółdzielnie handlu i przetwórstwa :
- spółdzielnie mleczarskie,
- spółdzielnie ogrodnicze: c) spółdzielnie oszczędnościowo-pożyczkowe (banki spółdzielcze): d) spółdzielnie mieszkaniowe ; e) spółdzielnie usług socjalno-kulturalnych i społeczno-wychowawczych, np.: uczniowskie, wydawnicze, zdrowia.
W grupie spółdzielni wytwórczych wyodrębnia się: a) rolnicze spółdzielnie produkcyjne oraz inne spółdzielnie zajmujące się produkcją rolną i usługami rolniczymi; b) spółdzielnie pracy :
- spółdzielnie produkcyjno-usługowe i usługowe,
- spółdzielnie inwalidów,
- spółdzielnie przemysłu ludowego i artystycznego,
- spółdzielnie transportowe,
- chałupnicze spółdzielnie pracy,
- młodzieżowe spółdzielnie pracy,
- studenckie spółdzielnie usługowo-produkcyjne,
- spółdzielnie hodowców.
Spółdzielnie zakładają członkowie-założyciele, jej powstanie następuje z chwilą wpisu do rejestru przedsiębiorców prowadzonego przez sądy rejonowe, wtedy też spółdzielnia uzyskuje osobowość prawną.
Organizacja wewnętrzna spółdzielni oparta jest w pełni na zasadzie samorządności. W strukturze organizacyjnej wyróżnia się:
- organy samorządu spółdzielni,
- aparat administracyjny spółdzielni,
- aparat wykonawczy spółdzielni (komórki operatywne).
Organami samorządu są:
Walne zgromadzenie jest najważniejszym organem ,w którym każdy członek ma prawo uczestniczyć i ma prawdo jednego głosu. Do kompetencji walnego zgromadzenia należy decydowanie o najważniejszych sprawach spółdzielni.
Rada nadzorcza nadzoruje i kontroluje działalność zarządu spółdzielni oraz czuwa nad właściwym wykonywaniem przez spółdzielnie jej zadań statutowych.
Zarząd spółdzielni kieruje działalnością spółdzielni oraz reprezentuje ją na zewnątrz. Całokształt czynności związanych z bezpośrednim realizowaniem działalności spółdzielni wykonywany jest przez aparat administracyjny i wykonawczy.
Organami spółki z o.o. są:
- zgromadzenie wspólników,
- rada nadzorcza lub komisja rewizyjna,
- zarząd.
Zgromadzenie wspólników zajmuje się uchwalaniem wszystkich ważnych spraw spółki, np.: rozpatrywanie i zatwierdzanie sprawozdań z działalności, bilansów oraz rachunków zysków i strat, zmiany umowy spółki, rozwiązanie spółki.
Rada nadzorcza lub komisja rewizyjna jako organ nadzorczy. Do obowiązków komisji należy nadzór nad działalnością, badanie bilansów, rachunków zysków i strat oraz sprawozdań zarządu.
Zarząd jest organem kierującym spółką i reprezentującym ją na zewnątrz.
PODZIAŁ PRZEDSIĘBIORSTW I ICH
CHARAKTERYSTYKA.
