1. Osobowość - zbiór właściwości psychicznych człowieka, decydujących o jego sposobie odczuwania,

myślenia i zachowania Należą do niej: postawy, emocje, inteligencja, popędy, temperamenty,

zainteresowania, i:

▫ charakter - ogół cech człowieka ujawniających się w jego przekonaniach, postępowaniu i postawach moralnych.

▫ temperament - sposób zachowania się i wyrażania emocji, uwarunkowany genetycznie:

— sangwiniczny - wesoły i aktywny

— flegmatyczny – apatyczny i ospały

— melancholiczny – smutny i zadumany

— choleryczny – nerwowy i pobudliwy

2. Frank Suloway XX w. - kolejność dziecka w rodzinie

▫ pierwsze — dąży do otrzymania od rodziców miłości, dlatego podporządkowuje się normom społecznym.

▫ drugie — szuka sposobu na funkcjonowanie w rodzinie – buntownik, szuka swego miejsca w społeczeństwie.

▫ trzecie – rozwija się wykorzystując doświadczenie starszego rodzeństwa - poszukuje nowości, chętnie się uczy.

3. William Sheldon – temperament ma związek z budową ciała

▫ endomorficzny – niski, krępy - zrelaksowany, towarzyski

▫ mezomorficzny — umięśniony, postawny — odważny, asertywny

▫ ektomorficzny – chudy, wysoki – introwertyk, skłonności artystyczne

4. Model wielkiej piątki - druga połowa XX w.

WYSOKA

NISKA

rozmowna, energiczna

ekstrawersja

cicha, powściągliwa

czuła, życzliwa

ugodowość

zimna, kłótliwa

poważna, odpowiedzialna

sumienność

niedbała, niepoważna

lękliwa, niezrównoważona

neurotyczność

pogodna, spokojna

twórcza, inteligentna

otwartość na doświadczenia

trzymająca się schematów

5. Zygmunt Freud - teorie psychodynamiczne. O kształcie osobowości decydują nieświadome procesy

zachodzące w psychice.

Id – obejmuje naturalne popędy (przetrwania i seksualny – motory procesów psychicznych)

Superego - zbiór wzorów i zasad postępowania przyswojonych przez jednostkę, konflikt z Id.

Ego - zapadają tam świadome decyzje o działaniach. Dąży do równowagi między id i superego – wypiera ze

świadomości przeżycia mogące zaburzyć tę równowagę. Gromadzą się ona nieświadomie, mogą być źrodłem

problemów psychicznych.

→ Dla Alfreda Adlera elementem kształtującym osobowość nie był popęd, a dążenie do przezwyciężenia

poczucia niższości, doświadczanego od dzieciństwa. Prawidłowy rozwój prowadzi do stabilnej

samooceny. Jeśli to nie nastąpi, jednostka pozostaje w poczuciu niższości, popada w narcyzm, bądź dąży

do uzyskania dominacji poprzez np. Przemoc.

→ Karol Gustaw Jung - wprowadził pojęcie nieświadomości zbiorowej - zawierającej podstawowe

wzorce reagowania (instynkty) oraz myślenia i zachowania człowieka (archetypy – np. anima i animus).

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Osobowość człowieka. i więcej Notatki w PDF z Wiedza o społeczeństwie tylko na Docsity!

1. Osobowość - zbiór właściwości psychicznych człowieka, decydujących o jego sposobie odczuwania, myślenia i zachowania Należą do niej: postawy, emocje, inteligencja, popędy, temperamenty, zainteresowania, i: ▫ charakter - ogół cech człowieka ujawniających się w jego przekonaniach, postępowaniu i postawach moralnych. ▫ temperament - sposób zachowania się i wyrażania emocji, uwarunkowany genetycznie: — sangwiniczny - wesoły i aktywny — flegmatyczny – apatyczny i ospały — melancholiczny – smutny i zadumany — choleryczny – nerwowy i pobudliwy 2. Frank Suloway XX w. - kolejność dziecka w rodzinie ▫ pierwsze — dąży do otrzymania od rodziców miłości, dlatego podporządkowuje się normom społecznym. ▫ drugie — szuka sposobu na funkcjonowanie w rodzinie – buntownik, szuka swego miejsca w społeczeństwie. ▫ trzecie – rozwija się wykorzystując doświadczenie starszego rodzeństwa - poszukuje nowości, chętnie się uczy. 3. William Sheldon – temperament ma związek z budową ciała ▫ endomorficzny – niski, krępy - zrelaksowany, towarzyski ▫ mezomorficzny — umięśniony, postawny — odważny, asertywny ▫ ektomorficzny – chudy, wysoki – introwertyk, skłonności artystyczne 4. Model wielkiej piątki - druga połowa XX w. WYSOKA NISKA rozmowna, energiczna ekstrawersja cicha, powściągliwa czuła, życzliwa ugodowość zimna, kłótliwa poważna, odpowiedzialna sumienność niedbała, niepoważna lękliwa, niezrównoważona neurotyczność pogodna, spokojna twórcza, inteligentna otwartość na doświadczenia trzymająca się schematów 5. Zygmunt Freud - teorie psychodynamiczne. O kształcie osobowości decydują nieświadome procesy zachodzące w psychice. Id – obejmuje naturalne popędy (przetrwania i seksualny – motory procesów psychicznych) Superego - zbiór wzorów i zasad postępowania przyswojonych przez jednostkę, konflikt z Id. Ego - zapadają tam świadome decyzje o działaniach. Dąży do równowagi między id i superego – wypiera ze świadomości przeżycia mogące zaburzyć tę równowagę. Gromadzą się ona nieświadomie, mogą być źrodłem problemów psychicznych. → Dla Alfreda Adlera elementem kształtującym osobowość nie był popęd, a dążenie do przezwyciężenia poczucia niższości, doświadczanego od dzieciństwa. Prawidłowy rozwój prowadzi do stabilnej samooceny. Jeśli to nie nastąpi, jednostka pozostaje w poczuciu niższości, popada w narcyzm, bądź dąży do uzyskania dominacji poprzez np. Przemoc. → Karol Gustaw Jung - wprowadził pojęcie nieświadomości zbiorowej - zawierającej podstawowe wzorce reagowania (instynkty) oraz myślenia i zachowania człowieka (archetypy – np. anima i animus).

6. Teorie społeczno-poznawcze - człowieka cechuje skłonność do uczenia się, a dzięki wiedzy kształtuje osobowość. Jednostka uczestniczy w tworzeniu osobowości, gdyż w określony sposób interpretuje swoje wrażenia. Albert Bandura stwierdził, że najważniejsze jest uczenie się obserwacyjnie - reguły są przyswajane poprzez obserwowanie zachowań i konsekwencji. 7. Teorie humanistyczne – czynnik decydujący to dążenie do samorealizacji. Carl Rogers uważał, że jest to często sprzeczne z oczekiwaniami innych i dlatego duże znaczenie ma bezwarunkowa akceptacja. Twierdził, że osoba, która nie doświadczyła akceptacji i miłości, w dorosłym życie może być uległa, wycofana bądź żywić wewnętrznie przekonanie o swej wielkości i rywalizować o nie z innymi. Bywa to źródłem arogancji i agresji. 8. Racjonalność - kierowanie się rozumem, logiką. Racjonalność może być utrudniona przez emocje – silne uczucia, nieoczekiwane poruszenie umysłu. Mają ogromny wpływ na życie: — postrzeganie rzeczywistości, informowanie o potrzebach i intencjach — podejmowanie decyzji i dokonywanie ocen — motywacja do działania o efekt aureoli – przypisywanie podczas pierwszego spotkania określonych cech na podstawie emocji, jakie oni wywołują (pierwsze wrażenie).

Inteligencja emocjonalna – m.in. zdolność rozpoznania stanów emocjonalnych, panowanie nad emocjami, motywowania się, rozumienia emocji (empatia), nawiązywanie i podtrzymywanie relacji, komunikacja, znoszenie krytyki.
Postawa – stosunek do czegoś. Wywierają duży wpływ na nasze postępowanie oraz opinie. Cechują się dosyć dużą trwałością, lecz mogę się zmieniać pod wpływem np. perswazji - zdolnością przekonywania innych do swych racji. Większość ma skłonności konformistyczne (eksperyment Asha). SKUTECZNA PERSWAZJA NADAWCA PRZEKAZ ODBIORCA —postrzegany jako wiarygodny, kompetentny i prawdomówny — atrakcyjny fizycznie, budzący sympatię, uchodzący za osobę o czystych intencjach — prezentuje przekonania podobne do poglądów odbiorcy — wyrazisty i wzbudzający emocje (skuteczniejsze są pozytywne) — zawierający argumenty — dostosowany do nastawienia odbiorcy do nadawcy (jeśli pozytywne, argumentacja powinna być jednostronna, negatywne - należy przedstawić kontrargumenty i je obalić) — pozostający w dobrym nastroju — w młodym wieku bądź niskiej samoocenie — prezentujący w danej sprawie postawę zbliżoną do stanowiska nadawcy

Osobowość człowieka., Notatki z Wiedza o społeczeństwie

Dokumenty powiązane

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Osobowość człowieka. i więcej Notatki w PDF z Wiedza o społeczeństwie tylko na Docsity!