







Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Przygotuj się do egzaminów
Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Otrzymaj punkty, aby pobrać
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Społeczność
Odkryj najlepsze uniwersytety w twoim kraju, według użytkowników Docsity
Bezpłatne poradniki
Pobierz bezpłatnie nasze przewodniki na temat technik studiowania, metod panowania nad stresem, wskazówki do przygotowania do prac magisterskich opracowane przez wykładowców Docsity
Psychologia: notatki z zakresu psychologii dotyczące osobowości, teorie osobowości, klasyfikacja osobowości.
Typologia: Notatki
1 / 13
Ta strona nie jest widoczna w podglądzie
Nie przegap ważnych części!
Osobowość
W codziennym życiu często szufladkujemy ludzi zgodnie z ich typem osobowości. Może to być typ sympatyczny i towarzyski, typ agresywny, spokojny i nieśmiały, aktywny i wiecznie zajęty i tak dalej. Klasyfikacja taka opiera się na założeniu, że każda osoba należy do określonego typu osobowości- któremu właściwy jest określony sposób zachowania. Jeśli wiemy jaką osobowość ma napotkany człowiek, być może łatwiej nam będzie wyjaśnić jego postępowanie. Może też będziemy w stanie przewidzieć jego reakcje w określonych sytuacjach.Wiele z takich prywatnych klasyfikacji nie ma podłoża naukowego. Co więcej, czasami mogą wprowadzić w błąd. Psychologowie, naukowcy badający ludzkie zachowanie i skomplikowaną pracę umysłu, nieustannie analizują koncepcję osobowości. Szukają różnych sposobów klasyfikowania ludzi według ich charakteru i temperamentu, zastanawiając się, czy takie podziały są pomocne w zrozumieniu funkcji umysłu.Osobowość można zdefiniować jako ogólną sumę tych sposobów reagowania na innych ludzi ( i obiekty) oraz sposobów wchodzenia z nimi w interakcje, które są charakterystyczne dla danej jednostki. TEORIE OSOBOWOŚCI Wszystkie teorie osobowości można podzielić na dwie grupy, ma teorie introgenne i ekstragenne, w zależności od tego, czy genezy osobowości poszukują w samej jednostce, w jej wrodzonych dyspozycjach, siłach, tendencjach czy też w świecie otaczającym, szczególnie w warunkach życia społecznego; czy ukierunkowanie aktywności jednostki i jej treść ujmują jako wyznaczone tkwiącymi immanentnie w naturze jednostki celami, czy też jako kształtujące się pod wpływem oddziaływań świata, w którym jednostka żyje.Teorie introgenne są budowane na jakimś wariancie idealistycznej koncepcji psychiki, teorie ekstragenne na jakimś wariancie koncepcji materialistycznej. Przeciwstawne założenia ogólne obu grup teorii prowadzą do wielorakich przeciwstawnych konsekwencji, z których najważniejsze są następujące: Teorieintrogenne ekstragenne
Z powyższego zestawienia konsekwencji wynika wrażenie, że różnice są bardzo znaczące. Jak długo pozostają one tylko w sferze teorii, sprawa nie jest arcypoważna, ale staje się taką, gdy teoria zaczyna kształtować praktykę.Freud kładł wielki nacisk na wczesne doświadczenia, będąc przekonany, że wszystkie podwaliny osobowości człowieka dojrzałego ( a także anomalii psychicznych) zostają położone w dzieciństwie. Wyróżnił on pięć stadiów rozwoju psychoseksualnego ( stadium oralne, analne, falliczne, stadium latencji oraz stadium genitalne), których podstawą są instynktowne popędy biologiczne oraz interakcja z rodzicami.Według teorii Freuda, wszelkie zachowania są (nieświadomie) aktywizowane przez dwa podstawowe popędy: Eros (instynkt seksualny czyli instynkt życia ) oraz Tanatos (instynkt agresywny czyli instynkt śmierci ). Energia, która stanowi podłoże Erosa, nosi nazwę libido. Według Freuda, osobowość składa się z trzech części: id ( magazynu podstawowych popędów), superego ( sumienia ) oraz ego, które pełni funkcję arbitra i dokonuje oceny rzeczywistości. Ego często czyni użytek z nieświadomych mechanizmów obronnych, których nadużywanie powoduje nerwicę.Nawet poważne zaburzenia zachowania uważa się za przejaw procesów nieświadomych, ponieważ zgodnie z zasadą determinizmu psychicznego, każde zachowanie, bez względu na to, jak bardzo irracjonalne mogłoby się wydawać, ma swoje przyczyny. Największym wkładem Freuda w badanie osobowości było podkreślenie znaczenia: procesów nieświadomych, popędu seksualnego oraz doświadczeń z okresu dzieciństwa. Przedstawiciele teorii neofreudowskich, tacy jak Jung i Adler, kładli mniejszy nacisk na rolę popędu seksualnego, podkreślając natomiast znaczenie innych podstawowych popędów lub oddziaływań społecznych. W latach dwudziestych i trzydziestych Carl Jung, szwajcarski psycholog, stworzył kolejną teorię typów osobowości. Sugerował, że ludzie dzielą się na ekstrawertyków i introwertyków. Jung zdefiniował ekstrawertyka jako osobę bardziej zainteresowaną zewnętrznym światem przedmiotów i ludzi. Introwertyk zaś to według niego ktoś, kogo pociąga bardziej świat własnych myśli i uczuć. Opracowano wiele kryteriów odróżniania ekstrawertyków od introwertyków. Ekstrawertyk żyje teraźniejszością i ceni swój majątek i pozycje, natomiast introwertyk żyje przyszłością lub przeszłością, a ceni własne przekonania i sentymenty. Ekstrawertyka ciekawi świat konkretnej, namacalnej rzeczywistości, tymczasem introwertyk będzie zainteresowany raczej ukrytymi prawami i siłami rządzącymi naturą. Ekstrawertyk zachowywać się będzie jak człowiek praktyczny , kierujący się zdrowym rozsądkiem, a introwertyk będzie kierował się intuicją i wyobraźnią. Ekstrawertyk będzie się skłaniał do działania i łatwo podejmie decyzje, introwertyk woli analizować i planować, a przed podjęciem decyzji się wacha.
na niższych poziomach są zaspokojone, jednostka może swobodnie zajmować się zaspokajaniem potrzeb na wyższych poziomach. Zwolennicy teorii czynnikowych wykorzystują w swej pracy technikę statystyczną, zwaną analizą czynnikową, starając się zidentyfikować specyficzne cechy osobowości. Guilford wyróżnił dwa odmienne typy cech: czynniki hermetyczne (motywacyjne) i czynniki temperamentalne. Zastosował on również techniki analizy czynnikowej do zbadania inteligencji, konstruując trójwymiarowy model struktury intelektu. Behawioryści społeczni, tacy jak Mischel, twierdzą, że stałość zachowania wynika raczej z podtrzymujących i wzmacniających warunków środowiskowych niż z trwałych cech jednostki. Zwolennicy teorii uczenia się stanowią wśród teoretyków osobowości grupy badaczy najbardziej zainteresowanych eksperymentalnym podejściem do tematu. Dollard i Miller zaczęli od nadania freudowskim pojęciom formy bardziej nadającej się do badań eksperymentalnych; badali oni relacje pomiędzy popędem, sygnałem, reakcją i wzmocnieniem. Teoria społecznego uczenia się Bandury podkreśla znaczenie procesów samoregulacyjnych i uczenia się przez obserwację, w czasie którego dana osoba uczy się obserwując zachowania modelu. Niektórzy psychologowie badający różnice indywidualne przyjmują podejście nomotetyczne, studiując podobieństwa między jednostkami. Inni wybierają podejście idiograficzne, utrzymując, że każda jednostka jest czymś więcej niż sumą pewnej liczby części. W badaniach nad osobowością przewidywania statystyczne, jak dotąd, okazały się trafniejsze niż przewidywania kliniczne.
TEORIA CECH Poznanie osobowości i jej rozwoju na poziomie cech osobowości jest kontekstowe, akcent pada w nim na predyspozycje biologiczne. Teoria cech daje podstawy do ujmowania osobowości w kategoriach różnic indywidualnych oraz prawidłowości grupowych. Cecha jest dyspozycją, która obejmuje obserwowane zachowanie, a także uczucia, myśli oraz motywy, czyli wyraża się w spójnych wzorach funkcjonowania w różnych sytuacjach (Pevin). Cechy można zaobserwować przez ich behawioralne wskaźniki; są wrodzone i wykazują stałość w rozmaitych sytuacjach oraz znaczącą stabilność w rozmaitych sytuacjach oraz znaczącą stabilność na przestrzeni życia.(McCrae, Costa) Osobowość ujmowana z tej perspektywy jawi się jako względnie stabilna struktura, składająca się z mniejszej lub większej liczby elementów, np. od 3 (Eysenck, 1990) do 16( Cattell, 1957). Na ogół przyjmuje się hierarchiczny model osobowości, w którym wyróżnia się jako najbardziej ogólne typy lub wymiary, dalej cechy bardziej szczegółowe, aż po nawyki. Główne wymiary osobowości według Eysencka ekstrawersja, neurotyzm i
psychotyzm mają bardzo wyraźnie określone odniesienie do biologicznych właściwości organizmu, stąd też rozwój osobowości, traktowany jako stopniowe ujawnienie się nowych przejawów danego wymiaru, zależy w dużym stopniu od procesów anatomiczno-fizjologicznych. Podobnie jest z wymiarami Wielkiej Piątki, w ramach których można wyróżnić po kilka cech szczegółowych, zróżnicowanych pod względem biologicznego zakotwiczenia (John, 1990;McCrae, Costa 1997). Rozwój cech osobowości, które ujawniają się już od najwcześniejszych chwil życia, oznacza stopniowe ich krystalizowanie się pod wpływem czynników genetycznych w interakcji z konkretnym środowiskiem fizycznym i społecznym, oraz poszerzenie się zakresu ich przejawów w zachowaniach, myśleniu i uczuciach stosowanie do okresu życia. W zakresie poszczególnych wymiarów wygląda to w następujący sposób: Ekstrawersja: sprecyzowanie ilości i intensywność interakcji międzyosobowych typowych dla danej jednostki, a także jej ogólnego poziomu aktywności, potrzeby stymulacji i skłonności do przeżywania pozytywnych lub negatywnych emocji i uczuć. Ugodowość: stopniowe określanie jakości kontaktów interpersonalnych jednostki oraz jej ogólnego odniesienia względem otoczenia, na kontinuum od współczucia po antagonizm w myślach, uczuciach i działaniu. Sumienność: ukształtowanie indywidualnego stopnia organizacji, wytrwałości i motywacji, zwłaszcza w zachowaniach celowych. Neurotyczność: formowanie i dookreślanie poziomu emocjonalnego przystosowania, reaktywności i odporności emocjonalnej, sposobów reagowania na stres i radzenie sobie z nim, w tym skłonności do kryzysów i załamań. Otwartość na doświadczenie: ukształtowanie na określonym poziomie tendencji do aktywnego poszukiwania i oceny nowych doświadczeń, a także tolerancji i gotowości do eksploracji tego, co nieznane. Osobowość funkcjonuje jako całość, a zatem jej rozwój oznacza postępującą integrację cech, formowanie się z nich niepowtarzalnej kompozycji, która wyraża się w spójności a zarazem różnorodności zachowań. Integracja i harmonizowanie cech dokonuje się zarówno na bazie wewnętrznych procesów, w tym fizjologicznych, które leżą u ich podłoża, jak i na poziomie zachowania, co wynika z kumulacji doświadczeń. Jest wynikiem współdziałania cech jako predyspozycji behawioralnych oraz ich wymienności pod względem wiodącej roli w zachowaniu. Ugodowy i sumienny introwertyk z tendencją do neurotyczności, doświadczywszy przykrości w sytuacji współpracy (ugodowość), zamyka się w sobie i popada w pesymizm (introwersja neurotyczność); poszukując wewnętrznego uspokojenia, wyrusza na samotny spacer w nieznane (introwersja otwartość na doświadczenie), po czym mobilizuje się do indywidualnej pracy (sumienność introwersja).Czy cechy osobowości
Jeżeli nie jesteśmy w stanie w pełni objąć indywidualności człowieka, zaliczając go do takiego czy innego typu, w jaki sposób możemy opisać jego osobowość Można je opisać za pomocą kilku wymiarów cech. Przypisując ludziom jednocześnie różne wymiary cech, psychologowie potrafią scharakteryzować niezliczone, indywidualne odmiany osobowości.Jakie wymiary cech opisują osobowość Allport i jego współpracownik H.S Odbert (1936) policzyli wszystkie możliwe słowa za pomocą których można opisywać ludzi. Sporządzona przez nich lista zawierała prawie 18 tys. słów. W jaki sposób można zawęzić ten wykaz do racjonalnie dostępnej liczby podstawowych cech Jednym ze sposobów jest wykaz takich cech, jak na przykład lękliwość, które dana teoria uważa za podstawowe. Nowszą techniką jest analiza czynnikowa, procedura statystyczna opisywana jako metoda wyodrębniania zestawów pozycji testowych, ujmujących podstawowe składniki inteligencji ( takie jak wyobraźnia przestrzenna, zdolność rozumowania lub sprawność językowa). Zwróćmy uwagę, że ludzie, którzy określają się jako otwarci, zwykle twierdzą, że lubią ruch i robienie żartów, nie lubią zaś spokojnego czytania. Zbiór zachowań, pomiędzy którymi można statystycznie stwierdzić korelację, odzwierciedla podstawową cechę inaczej czynnik w tym przypadku cechę zwaną ekstrawersją. Psychologowie brytyjscy Hans Eysenck i Sybil Eysenck uważają, że wielkość naszych normalnych jednostkowych odmienności możemy zredukować do dwóch lub trzech wymiarów o podłożu genetycznym, w tym ekstrawersji/introwersji oraz stabilności/niestabilności emocjonalnej. Opracowany przez nich Kwestionariusz Osobowości Eysencka (Eysenck Personalisty Questionnarie, EPQ) testowano na mieszkańcach 35 krajów całego świata od Chin i Ugandy do Rosji. Po dokonaniu analizy odpowiedzi okazało się, że ekstrawersja i czynniki emocjonalne zawsze ujawniają się jako podstawowe wymiary osobowości (Eysenck, 1990, 1992). Naukowcy sądzą, że ekstrawertycy poszukują stymulacji, ponieważ ich normalny poziom pobudzenia mózgowego jest stosunkowo niski. Ludzie stabilni emocjonalnie reagują spokojniej, ponieważ ich automatyczny układ nerwowy nie jest tak reaktywny jak u osób niestabilnych.Wielu innych teoretyków cech zgadza się z poglądem, że cechy osobowości mają podłoże biologiczne. Jerome Kagan wyjaśnia różnice śmiałości i zahamowań u dzieci reaktywnością autonomicznego układu nerwowego. Badania porównawcze bliźniąt jednojajowych i dwujajowych, bliźniąt jednojajowych wychowanych osobno oraz porównania dzieci adoptowanych z rodzicami adopcyjnymi i biologicznymi wskazują jednocześnie, że osobowość kształtuje się pod wpływem genów. Geny mają wiele do powiedzenia, jeśli chodzi o temperament i styl zachowania, charakteryzujący naszą osobowość prawdopodobnie więcej niż sposób traktowania przez rodziców (choć rodzice nie pozostają bez znaczenia i
wywierają ogromny wpływ na inne sfery psychiki, takie jak wierzenia i wartości).Większość uczonych przyznaje, że wymiary osobowości wyróżnione przez Eysencków są istotne, lecz nie zapewniają pełnej charakterystyki osobowości. Lepiej spełnia to zadanie nieco rozszerzony zbiór czynników zwany Wielką Piątką ( Goldberg, 1993; John, 1990; Wiggins, 1996). Najwięcej o naszej osobowości można powiedzieć na podstawie testu określającego nasze miejsce w pięciu wymiarach. Na całym świecie ludzie opisują innych, posługując się pojęciami, które z grubsza odpowiadają Wielkiej Piątce, mówiąc o ugodowości, ekstrawersji itp. Wielka Piątka nie jest jednak ostatnim słowem: inni teoretycy zastanawiają się, czy należałoby dodać takich wymiarów, jak samoświadomość, Męskość / kobiecość lub emocjonalność pozytywna/negatywna. Na razie jednak Wielka Piątka stanowi najlepsze przybliżenie wymiarów podstawowych cech. Jeśli na przykład przygotowując się do randki w ciemno , miałbyś zadać pięć pytań dotyczących osobowości nieznajomej osoby, najwięcej informacji uzyskałbyś, próbując usytuować ją w pięciu wymiarach: ekstrawersja, życzliwość, sumienność, stabilność emocjonalna oraz otwartość na doświadczenia. CZTERY PODSTAWOWE TYPY OSOBOWOŚCI Wczesne próby klasyfikacji wyraźnych typów temperamentu podejmowali: Hipokrates, grecki lekarz i ojciec medycyny oraz Galen. Rozróżnili cztery podstawowe typy osobowości, które opierały się na czterech specjalnych płynach występujących w organizmie, zwanych humoranci. Koncepcja czterech humorów była popularna w ówczesnej medycynie. Do płynów tych należały: czerwona krew, żółta żółć z wątroby, czarna żółć ( w rzeczywistości zakrzepła krew) ze śledziony i lepki śluz czyli flegma. Indywidualna osobowość czy temperament zależały od równowagi humorów w organizmie jednostki. W ocenie danej osobowości prowadzonej na użytek praktyczny pożądane jest zakwalifikowane jej do określonego typu. W psychologii znane są różne typologie osobowości. Można je wykorzystywać w analizie osobowości pracownika. Często w ocenie praktycznej pomocne są typologie osobowości opracowane przez psychologów pracujących nad psychologicznymi aspektami konkretnego zawodu. Długotrwałe wykonywanie określonego zawodu wpływa modyfikująco na osobowość i dlatego często mówi się o osobowościach pracowniczych (zawodowych). Łatwo, na przykład, rozpoznać osobowość lekarza lub nauczyciela. Typy osobowości pracowniczych można opracowywać na podstawie dogłębnej znajomości danego zawodu i warunków jego wykonywania. Takie opracowania nie będą przedmiotem naszego zainteresowania, gdyż są zbyt specjalistyczne.
osobowości. System nerwowy ujawnia się na zewnątrz w aktywności i ruchliwości człowieka. Niewątpliwie istnieje ścisłe powiązanie między na przykład aktywnością umysłową człowieka a jego uzdolnieniami, które zależą od sprawności centralnego układu i kory mózgowej. Podobnie sprawność motoryczna (ruchowa), spostrzegawczość, szybkość reakcji na dany bodziec, umiejętność opanowania się w sytuacjach trudnych zależą przede wszystkim od działalności systemu nerwowego.
ENDOKRYNOLOGIA Starożytna koncepcja zależności temperamentu od płynów w ciele odżyła we współczesnej nauce o wydzielaniu hormonów przez gruczoły (tzw. wydzielaniu wewnętrznym), czyli w endokrynologii. Nauka ta odrzuciła oczywiście listę humorów wyodrębnionych przez Hipokratesa. Utrzymała jednak założenie, że pewne wewnętrzne substancje chemiczne wpływają na działanie systemu nerwowego. Substancje te nazywano hormonami. Są one wydzielane do krwi przez gruczoły wydzielania wewnętrznego. Gruczoły te nazywa się czasem gruczołami dokrewnymi, ponieważ nie mają żadnych przewodów czyli dróg wiodących do określonych części ciała, jak na przykład ślinianki czy gruczoły łzowe.Współczesna nauka wykazała, że hormony są znacznie liczniejsze i wywierają bardziej zróżnicowany wpływ na funkcjonowanie ciała, niż był skłonny sądzić nawet Hipokrates. Wiemy już, jakie skutki może wywołać niewielka ilość adrenaliny wydzielona podczas emocjonalnego pobudzenia. Psy i inne zwierzęta zdają się mieć umiejętność węchowego rozpoznania obecności adrenaliny w krwi człowieka przestraszonego. Zapach te przypuszczalnie pobudza ich własne gruczoły do wydzielania większej ilości adrenaliny, co wywołuje ich agresję. Fakt ten nie tylko potwierdza fizjologiczne podłoże lęku i gniewu, ale może też być pomocny w objaśnieniu ogromnej szybkości rozprzestrzeniania się paniki w tłumie. Być może i ludzie potrafią wyczuć zapach strachu , jeśli strach wystąpi w odpowiednim natężeniu, by pobudzić silne wydzielanie adrenaliny. Jest to jednak tylko przypuszczenie. Analiza zjawiska paniki tłumu wciąż należy raczej do dziedziny psychologii społecznej. Adrenalina jest wydzielana przez nadnercza, dwa gruczoły znajdujące się w szczytach nerek. Każde nadnercze składa się z części wewnętrznej zwanej rdzeniem i części zewnętrznej zwanej korą. Rdzeń produkuje adrenalinę i noradrenalinę, a kora kortynę.Zwierzęta pozbawione rdzenia nadnerczy żyją w dobrym zdrowiu, umierają jednak z chwilą utraty kory nadnerczy. Śmiertelna choroba będąca następstwem zniszczenia kory nadnerczy, co często jest spowodowane przez gruźlicę, zwana jest chorobą Addisona. Głównym jej objawem jest niezwykle niskie ciśnienie krwi. Chorzy są zmęczeni i przygnębieni. Mają trudności z myśleniem,
współpracą z innymi i łatwo się denerwują. Objawy te znikają, kiedy poda się im kortynę.
INNE GRUCZOŁY DOKREWNE Gruczołami produkcyjnymi hormony są ponadto: tarczyca, gruczoły przytarczyczne, gonady (gruczoły płciowe) oraz przysadka mózgowa. Przez usunięcie gruczołu i zaobserwowanie skutków jego braku oraz podanie dożylne lub doustne odpowiedniego hormonu fizjologowie mogli ustalić specyficzny wpływ danego hormonu na temperament. Zacznijmy przegląd ważniejszych gruczołów od tarczycy, którą znamy najlepiej.Tarczyca znajduje się w przedniej części szyi, przed tchawicą. Zwykle waży nieco mniej niż 30 gramów. Jej powiększenie nazywamy wolem, które nie zawsze oznacza, że tarczyca pracuje nieprawidłowo. Główną funkcją gruczołu tarczycy jest przyspieszenie chemicznej aktywności ciała zwłaszcza utleniania. Hormon tarczycy zwany jest tyroksyną. Kiedy występuje deficyt tyroksyny, chemiczna aktywność ciała metabolizm spada do bardzo niskiego poziomu, a chory traci energię i staje się ospały. Ów stan zwany jest obrzękiem śluzowym. Skóra jest opuchnięta, mięśnie i mózg wykazują inercję. Chory nie może się skoncentrować. Nie może myśleć ani działać efektywnie. Jest apatyczny i łatwo zapomina. Opracowanie sposobu leczenia obrzęku śluzowego było wielkim triumfem endokrynologii. Okazało się, że chory powraca do zdrowia po spożyciu owczej tarczycy albo ekstraktu z tej tarczycy. Stan normalny utrzymuje się dopóty, dopóki organizmowi są dostarczane odpowiednie dawki wspomnianego ekstraktu. Kiedy wystąpi nadmiar tyroksyny, człowiek staje się niespokojny, napięty, lękliwy. W gruczole tarczycy znajdują się cztery maleńkie gruczoły przytarczyczne. Ich usunięcie lub uszkodzenie powoduje konwulsje i śmieć. Ekstrakt sporządzony z tych gruczołów pomaga w niektórych przypadkach epilepsji. Gonady, czyli gruczoły płciowe, pełnią wiele funkcji. Wytwarzają jaja i plemniki, wydzielają też hormony determinujące drugorzędne cechy płciowe, jak owłosienie ciała, mutacje głosu, zmiany kształtu ciała. Hormon męski nazywa się testosteronem. Uszkodzenie lub atrofia jąder, a także hamujący wpływ innych gruczołów powoduje, że nie pojawiają się cechy męskie. Ciało zachowuje dziecięce proporcje. Występuje tendencja do otyłości, kumulacja tłuszczu w biodrach i okolicach piersi. Głos pozostaje cienki. Zarost jest rzadki lub brak go zupełnie. Uważa się, że mężczyźni, którzy utracili gonady, są słabi, przygnębieni, ospali. Brak im aktywności i zdecydowania. Czy jest to prawda, czy nie, tego nie wiemy na pewno, jako że nie rozstrzygnięto do końca, które objawy wiążą się rzeczywiście z utratą hormonu, a które są tylko psychologicznym efektem kastracji. Wiadomo ze źródeł historycznych, że na wschodnich dworach wielu niezwykle zdolnych i ambitnych ludzi było eunuchami.
regulujące osobowość). Zgodnie z tym traktatem każda czynność, każda emocja czy myśl ma podstawy endokrynologiczne. Co więcej, Berman opracował typologię ludzi na podstawie rzekomo dominujących u nich wydzielin hormonalnych. Nawiązał w niej do wielu sławnych postaci. Książka biła rekordy popularności i była też szeroko cytowana przez popularno naukowych pisarzy, chcących zaskarbić sobie przychylność czytelników.Około 1930 roku naukowcy zaprotestowali przeciwko tezom Bermana. Reprezentatywny dla tej opinii był punkt widzenia Logana Clendenninga, który przedstawił w książce The Human Body (Ludzkie ciało). Clendenning pisał: Problem ich czynności gruczołów dokrewnych jest tak interesujący, tak wiele przeprowadzono eksperymentów, a pośród nich tak wiele jest dziwacznych, że sprowokowało to szalone spekulacje na ten temat. Spekulacje te, przeznaczone zarówno dla laików, jak i kierowane do lekarzy, mają niewielkie poparcie w faktach. Rzeczywiście bowiem są to czysto gabinetowe wymysły. Nawiązuję tu zwłaszcza do jednego znaczącego przykładu, a mianowicie książki zatytułowanej Gruczoły regulujące osobowość, autorstwa Louisa Bermana. Mówi się w niej, z wszelkimi pozorami autorytetu, że Napoleon był typem przysadkowym, i wiele znamienitych postaci poddano podobnej analizie. Jednakże wszystko to jest wyłącznie wytworem pomysłowej spekulacji. Pomimo krytyki poglądy te utrzymywały się przez jakiś czas. Louis Berg napisał w 1933 roku książkę The Human Personalisty ( Ludzka osobowość), w której bardzo szczegółowo opisywał owe uprzednio wyodrębnione typy. Tak więc, zgodnie z poglądami Berga , niewielki nadmiar hormonu tarczycy może stworzyć niezwykły typ o inteligencji wyższej niż przeciętna, zdolny do osiągnięcia emocjonalnych i intelektualnych wyżyn, rzutki, wesoły, jasnooki, o rumianych policzkach, białych zębach, pięknej cerze. Będzie on wrażliwy, szczupły, pełen temperamentu, puls jego będzie szybki. Będzie miał skłonności do zaburzeń serca oraz zaburzeń nerwowych Kontrast mieli stanowić ludzie o niewielkim deficycie tarczycowym, którzy, jak powiadał Berg są tędzy, krępi, pękaci, flegmatyczni, dobroduszni, nieskorzy do zmartwień, i którzy biorą życie takim, jakie ono jest. Nie wzlatują na wyżyny i nie wykazują szczególnej głębi; są mili i pełni dobrej woli, są dobrzy dla swych rodzin i tworzą >>bezpieczną i trzeźwą>zmęczonego biznesmena