



Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Przygotuj się do egzaminów
Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Otrzymaj punkty, aby pobrać
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Społeczność
Odkryj najlepsze uniwersytety w twoim kraju, według użytkowników Docsity
Bezpłatne poradniki
Pobierz bezpłatnie nasze przewodniki na temat technik studiowania, metod panowania nad stresem, wskazówki do przygotowania do prac magisterskich opracowane przez wykładowców Docsity
Tytuł: Oświecenie – Epoka Rozumu i Wiedzy Liczba stron: 40 Tematyka: Historia, Filozofia, Literatura, Nauka, Społeczeństwo Odkryj fascynujący świat epoki Oświecenia! Ten kompleksowy dokument wprowadza czytelnika w jedno z najważniejszych okresów w dziejach ludzkości – czas triumfu rozumu, nauki i postępu. Znajdziesz tutaj dogłębną analizę najważniejszych idei, myślicieli oraz wydarzeń, które ukształtowały nowoczesną Europę. **Co znajdziesz w tym opracowaniu?** ✅ Geneza i charakterystyka epoki Oświecenia ✅ Najważniejsze idee: racjonalizm, empiryzm, deizm, ateizm ✅ Wpływ filozofów – Kant, Locke, Rousseau, Monteskiusz, Wolter ✅ Historia i polityka – od reform po utratę niepodległości ✅ Pierwsza Encyklopedia – monumentalne dzieło oświeceniowych myślicieli Dzięki tej publikacji zrozumiesz, jak idee XVIII wieku wpłynęły na współczesny świat, demokrację i naukę. To doskonałe kompendium wiedzy zarówno dla studentów, uczniów, jak i pasjonatów historii oraz filozofii.
Typologia: Notatki
1 / 5
Ta strona nie jest widoczna w podglądzie
Nie przegap ważnych części!
N a z w a e p o k i p o c h o d z i o d m e t a f o r y „ o ś w i e c e n i a u m y s ł u ” , o z n a c z a j ą c e j r o z j a ś n i e n i e n i e w i e d z y d z i ę k i w i e d z y , r o z u m o w i i n a u c e. T e r m i n u u ż y w a n o d l a p o d k r e ś l e n i a o d r z u c e n i a p r z e s ą d ó w , d o g m a t ó w i i r r a c j o n a l i z m u. P o d o b n e o k r e ś l e n i a s t o s o w a n o w r ó ż n y c h j ę z y k a c h , n p. n i e m i e c k i e „ A u f k l ä r u n g ” c z y f r a n c u s k i e „ S i è c l e d e s L u m i è r e s ” ( W i e k i Ś w i a t e ł ).
O ś w i e c e n i e n a r o d z i ł o s i ę n a p r z e ł o m i e X V I I i X V I I I w i e k u j a k o r e a k c j a n a ś r e d n i o w i e c z n y ś w i a t o p o g l ą d i a b s o l u t y z m. K l u c z o w e z n a c z e n i e m i a ł a r e w o l u c j a n a u k o w a X V I I w i e k u ( N e w t o n , K a r t e z j u s z , G a l i l e u s z ) , k t ó r a w p ł y n ę ł a n a r o z w ó j r a c j o n a l i z m u i e m p i r y z m u.
R a c j o n a l i z m – r o z u m u z n a w a n o z a g ł ó w n e n a r z ę d z i e p o z n a n i a ś w i a t a i w y j a ś n i e n i a z j a w i s k p r z y r o d y o r a z s p o ł e c z e ń s t w a. E m p i r y z m – w i e d z ę c z e r p a n o z d o ś w i a d c z e n i a i o b s e r w a c j i.
W c z e s n a f a z a ( l a t a 4 0. X V I I I w. – 1 7 6 4 ) O k r e s k r y z y s u p o r z ą d a c h S a s ó w ( A u g u s t I I M o c n y , A u g u s t I I I ). N a s t ą p i ł u p a d e k k u l t u r y , s z k o l n i c t w a , r e l a c j i s p o ł e c z n y c h i o s ł a b i e n i e m i l i t a r n e p a ń s t w a. ■ D o j r z a ł a f a z a ( 1 7 6 4 – 1 7 9 5 ) C z a s y p a n o w a n i a S t a n i s ł a w a A u g u s t a P o n i a t o w s k i e g o , z a k o ń c z o n e t r z e c i m r o z b i o r e m. O b ó z r e f o r m a t o r s k i w p r o w a d z a ł i d e e z a c h o d n i e , p o d e j m u j ą c p r ó b ę r a t o w a n i a k r a j u. D e i z m i a t e i z m – w f i l o z o f i i r e l i g i i o d e s z ł o s i ę o d d o g m a t ó w i m i s t y c y z m u. D e i z m z a k ł a d a ł i s t n i e n i e B o g a j a k o p i e r w s z e g o p o r u s z y c i e l a , k t ó r y n i e i n g e r u j e w d z i a ł a n i e ś w i a t a. A t e i z m o d r z u c a ł i s t n i e n i e B o g a c a ł k o w i c i e. O p t y m i z m p o z n a w c z y – w i e r z o n o , ż e z a p o m o c ą n a u k i i e d u k a c j i m o ż n a o s i ą g n ą ć p o s t ę p i s z c z ę ś c i e l u d z k o ś c i.
S c e p t y c y z m t o p o s t a w a f i l o z o f i c z n a p o l e g a j ą c a n a k w e s t i o n o w a n i u m o ż l i w o ś c i o s i ą g n i ę c i a p e w n e j i o b i e k t y w n e j w i e d z y. W y r a ż a w ą t p l i w o ś ć w o b e c d o g m a t ó w , a u t o r y t e t ó w i o s t a t e c z n e j p r a w d y , p o d k r e ś l a j ą c o g r a n i c z e n i a l u d z k i e g o p o z n a n i a. K a r t e z j u s z ( 1 5 9 6 – 1 6 5 0 ) :
J o h n L o c k e ( 1 6 3 2 – 1 7 0 4 ) :
p o c h o d z i z d o ś w i a d c z e n i a z m y s ł o w e g o , a z m y s ł y s ą g ł ó w n y m ź r ó d ł e m p o z n a n i a.