Pobierz pierwsze 3 wykłady z rynku kapitałowego i finansowego i więcej Notatki w PDF z Gospodarka rynkowa tylko na Docsity! Rynek kapitałowy i finansowy Temat: Rynek kapitałowy w strukturze rynku finansowego Pojęcie rynku finansowego W literaturze rynek finansowy definiowany jest w wąskim i szerokim znaczeniu. W szerokim rozumieniu, w struktury rynku finansowego włącza się nie tylko działania z istoty swej dotyczące pieniędzy, ich przepływu i operacji rozliczeniowych, ale także działania gospodarcze oparte na obrocie pieniężnym. W węższym znaczeniu rynek finansowy obejmuje decyzje związane wyłącznie ze środkami pieniężnymi, których celem jest ochrona wartości posiadanych pieniędzy bądź jej wzrost w przyszłych okresach. Rynek finansowy jest miejscem „na którym są zawierane transakcje kupna i sprzedaży różnych form kapitału pieniężnego , na różnych terminy w oparciu o instrumenty finansowe Cechy mechanizmu R.F W każdy mechanizmie rynkowym , ma rynkach finansowych występują: 1.Towar,którym są określone instrumenty finansowe 2.Cena , która zależy od rodzaju instrumentu( walut,akcji „depozyt i kredyt itp..) 3.Podaż -podmioty oferujące instrumenty finansowe w zamian za pieniądze, 4.Popyt -podmioty nabywające instrumenty finansowe Rynek finansowy spełnia następujące funkcje : 1.Mobilizacja kapitału-następuje transformacja oszczędności w inwestycje, 2.Alokacja kapitału-przepływ środków finansowych następuje tam,gdzie mogą być najbardziej potrzebne, 3.Obrót pieniężny-instytucje rynku finansowego instrumenty finansowe umożliwiaj szybki „bezpieczny, sprawny i tani przepływ kapitału między różnymi miejscami 4.Wycena kapitału i ryzyka -efektywny rynek finansowy, na którym istnieje wiele możliwości inwestycyjnych pozwalana na obiektywną ocenę efektów inwestycji i związanego z nią ryzyka. 5 „Barometr koniunktury-rynek może dawać sygnały wyprzedzające zmianach koniunktury. Przepływy funduszy w systemie finansowym Ci, którzy oszczędzali, teraz udzielają pożyczek (pożyczkodawcy-oszczędzający): są po lewej stronie, a ci, którzy zmuszeni są zaciągać pożyczki na sfinansowanie swoich wydatków (pożyczkobiorcy- inwestorzy), są po stronie prawej. W grupie pożyczkodawców znajdują się przede wszystkim gospodarstwa domowe, przedsiębiorstwa, rząd, cudzoziemcy i rządy zagraniczne, które czasami również uznając, że są w posiadaniu nadwyżkowych funduszy, decydują się na udzielanie pożyczek. Najważniejszymi pożyczkobiorcami są przedsiębiorstwa, rządy oraz gospodarstwa domowe i cudzoziemcy. Strzałki pokazują, że fundusze przepływają od pożyczkodawców do pożyczkobiorców dwiema drogami. W finansowaniu bezpośrednim (ścieżka na dole rysunku) pożyczkobiorcy pożyczają fundusze bezpośrednio od pożyczkodawców na rynkach finansowych, sprzedając im papiery wartościowe (zwane również instrumentami finansowymi), które ucieleśniają prawa do udziału w przyszłych dochodach lub aktywnych pożyczkobiorców. Papiery wartościowe stanowią aktywa dla osób, które je kupują i pasywa (zobowiązania, tzw. IOU) dla osób i firm, które sprzedają (emitują) Współczesne modele systemów finansowych Współczesne systemy finansowe można podzielić na dwa modele z punktu widzenia dominujących kreatorów i dostarczycieli usług finansowych: model anglo- amerykański oraz model niemiecko- japoński. W kręgu anglosaskim znaczenie rynku giełdowego wzrasta zdecydowanie bardziej niż kiedykolwiek i gdziekolwiek, podczas gdy na kontynencie główną rolę w finansowaniu przedsiębiorstw odgrywają banki. Model pierwszy można nazwać systemem „dominacji rynku kapitałowego” (market-based system), drugi zaś systemem „bankowo zorientowanym” lub „bankokracją” (bank-oriented financial system). System anglosaski jest związany z dużą dynamiką w sektorze funduszy ubezpieczeniowych, powierniczych oraz emerytalnych jako instytucji gromadzących oszczędności i lokujących je przeważnie za pośrednictwem rynku kapitałowego. W systemie „bankowo zorientowanym” banki odgrywają centralną rolę nie tylko w systemie finansowym, lecz także w całym systemie gospodarczym, świadcząc usługi, które w drugim z wymienionych systemów realizują liczne wyspecjalizowane instytucje finansowe. Mówimy, że banki mają w tym systemie charakter uniwersalny. W systemie anglosaskim przedsiębiorstwa zaspokajają swoje potrzeby kapitałowe w znacznym stopniu poprzez emisję papierów wartościowych. Podstawowym ośrodkiem dyscyplinującym i monitorującym przedsiębiorstwa jest giełda papierów wartościowych. Ważnym instytucjonalnym rysem systemu „o dominacji kapitałowego” są banki inwestycyjne. Są one bardzo aktywne na rynku derywatywów i wspierają swoim know-how przedsiębiorstwa w dziedzinie zarządzania ryzykiem. W systemie zorganizowanym na wzór modelu _ kontynentalnego: Krótkookresowe i długookresowe potrzeby kapitałowe przedsiębiorstw są zaspokajane przez zaciąganie kredytów. Banki stają się podstawowymi instytucjami monitorującymi wypłacalność przedsiębiorstw i przez związki kapitałowe z przedsiębiorstwami sektora niefinansowego wywierają presję na ich efektywność Rodzaje rynków finansowych 1.Rynek pieniężny, 2.Rynek depozytowo-kredytowy 3.Rynek walutowy, 4. Rynek instrumentów pochodnych, 5.Rynek kapitałowy . Rynek pieniężny Zracji braku zabezpieczenia, co może skutkować niewykupieniem papierów komercyjnych przez emitenta w terminie zapadalności, emitowane są one głównie przez duże przedsiębiorstwa, które wykazują odpowiednią wiarygodność kredytową i są w mniejszym stopniu zagrożone bankructwem. Z drugiej strony są one emitowane na bardzo krótkie okresy, co ogranicza ryzyko niewypłacalności emitenta. Krótkoterminowe bankowe papiery dłużne Krótkoterminowe bankowe papiery dłużne (KBPD) służą gromadzeniu przez banki środków pieniężnych w złotych lub innej walucie wymienialnej. W Polsce dostępne są dwa rodzaje KBPD i bankowe papiery wartościowe (certyfikaty depozytowe) oraz obligacje bankowe, emisja bankowego papieru wartościowego nie wymaga zgody KNF. Bank informuje jedynie Prezesa NBP o zamierzonej emisji papierów wartościowych na 30 dni przed terminem emisji, wskazując jej warunki i wartość. Instrumentów rynku pieniężnego o charakterze lokacyjnym 1.Niezabezpieczone lokaty międzbank 2.Lokaty zabezpieczone -walutami (fx swap) .oraz papierami wartościowymi ( repo i sell-buy -back) Niezabezpieczone Lokaty między bankowe Jako transakcje polegające na przyjęciu lub udzieleniu przez bank ściśle określonej wielkości funduszy drugiego banku na ściśle określony czas , po z góry określonej stopie procentowej . Dochodowość operacji lokacyjnych znajduje odzwierciedlenie w kształtowaniu się stawek WIBOR i WIBID. Stawek WIBOR i WIBID Stawka WIBOR (Warsaw Interbank Offered Rate ) to średnia stopa procentowa w stosunku rocznym , po jakiej banki komercyjne w polśce są gotowe udzielić innym bankom pożyczki w zł na ustalony okres. Stawka WIBID ( Warsaw Interbank BID Rate )to średnia stopa proce. Jaką banki są gotowe zapłacić za przyjęty depozyt. Obie stopy są wyliczne zgodnie z formułą średniej arytmatycznej stawek kupna (BID) i sprzedaży (Offered). Terminów stawki WIBOR i WIBID 1.ON (Overnight)-depozyt na jeden dzień 2.TN (Tomorrow / next )na jeden od następneg dnia roboczego po zawarciu transakcji( od jutrana jeden dzień ) 3. SW ( spot week )depozyt na tydzień „począwszy transakcji (od daty spot spot na tydzień 4.2W (2 tygodnie) od daty dwa dni robocze po zawarciu transakcji 5. 1M (1 miesiąc) od daty dwa dni robocze zawarciu transakcji 6.3M (3 miesiąc) od daty dwa dni robocze po zawarciu transakcji 7.9M. Od daty dwa dni robocze po zawarciu transakcji 8.1Y ( rok jod dwa dni robocze po zawarciu transakcji. Wyznaczania WIBOR-u Jest szczegółowo regulowany przez Regulamin Fixingu stawek referencyjnych WIBID i WIBOR . Administratorem stawek WIBID i WIBOR od 30. 06 .2017 jest GPW Benchmark S.A.Merytoryczny nadzór nad wszystkimi aspektami opracowywania Stawek Referencyjnych pełni Komitet Nadzorczy GPW Benchmark S.A. Lokaty zabezpieczone-SWAP (FX SWAP ) Operacja swap walutowy polega na kupnie lub sprzedaż walut na rynku kasowym oraz ich odsprzedaż lub odkupie w transakcji terminowej. Kwotowaniu podlega tylko ich różnica, czyli tzw. Punkt swapowy Transakcji REPO i SELL-BUY BACK Istnieją dwa podstawowe rodzaje transakcji zabezpieczonych papierami wartościowymi :operacji repurchase agreement(repo) oraz operacje sell-buy back i buy -sell back(SBB/BSB ). Repo-transakcja polegająca na tym , że jeden z pomiotów sprzedaje pw. i jednocześnie jest zobowiązany do ich odkupu po uzgodnionej cenie i w określonym umownie terminie. Transakcji REPO Repo w warunkach polskich ma charakter pożyczki zabezpieczonej bonami skarbowymi lub bonami pieniężnymi NBP, bowiem jest realizowana na podstawie jednej umowy Transakcja SELL-BUY -BACK Transakcja sell- buy -back jest odpowiednikiem repo z tym , że na SBB składają się 2 umowy: 1. sprzedaży pw. na rynku kasowym 2. kupna tych samych p. w . na rynku terminowym po z góry ustalonej cenie . Transakcja BUY-SELL-BACK Transakcja buy-sell-back jest odpowiednikiem reverse repo z tym , że na BSB składają się 2 umowy : 1. kupna pw. na rynku kasowym 2. sprzedaly tych samych papierów wartoś. na rynku terminowym po z góry ustalonej cenie . Rynek depozytowo-kredytowy Rynek depozytowo-kredytowy tworzą transakcje między bankami komercyjnymi lub innymi instytucjami a grupą klientów składającą się zarówno z podmiotów gospodarczych , jaki konsumentów .Chodzi więc o lokowanie w bankach zasobów pieniężnych podmiotów nie bankowych oraz udostępnianie kapitału pozostającego w dyspozycji banku komercyjnego podmiotem niebankowym. W ten sposób stwarza się podmiotom gospodarującym możliwość deponowania czasowo wolnych środków pieniężnych i jednocześnie zdeponowany kapitał pieniężny-poprzez mechanizm kreacji kredytu-trafić do tych podmiotów, które z różnych względów nie mogą lub nie chcą skorzystać z instrumentów rynku pieniężnego i rynku kapitałowego