Docsity
Docsity

Przygotuj się do egzaminów
Przygotuj się do egzaminów

Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity


Otrzymaj punkty, aby pobrać
Otrzymaj punkty, aby pobrać

Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium


Informacje i wskazówki
Informacje i wskazówki

Plan wynikowy z języka polskiego dla klasy II gimnazjum do ..., Egzaminy z Filozofia

streszcza powieść Mary Shelley. • omawia różnice pomiędzy ... streszcza Pana Tadeusza Adama. Mickiewicza ... Grobie Agamemnona. • podręcznik do.

Typologia: Egzaminy

2022/2023

Załadowany 24.02.2023

Polska85
Polska85 🇵🇱

4.6

(122)

333 dokumenty

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Plan wynikowy z języka polskiego dla klasy II gimnazjum do ... i więcej Egzaminy w PDF z Filozofia tylko na Docsity! 1 Plan wynikowy Ponad słowami klasa 2 część 1 Zgodnie z ramowym planem nauczania na semestr przypada ok. 60 godzin lekcyjnych języka polskiego dla zakresu podstawowego oraz dodatkowe 30 godzin − dla zakresu rozszerzonego. Prezentowany plan wynikowy jest autorską propozycją realizacji materiału zawartego w podręczniku Ponad słowami w pierwszym semestrze klasy 2. Łącznie obejmuje 89 godzin lekcyjnych, przy czym część tematów wskazano jako obligatoryjne (61 godzin dla zakresu podstawowego oraz 9 godzin dla zakresu rozszerzonego), m.in. z uwagi na zapisy podstawy programowej, a pozostałe – jako fakultatywne. Dzięki temu każdy nauczyciel może dostosować niniejszy plan do liczby godzin, którą dysponuje, oraz do możliwości i potrzeb danego zespołu klasowego. Oznaczenia w tabeli: * zakres rozszerzony materiał obligatoryjny materiał fakultatywny Numer i temat lekcji Środki dydaktyczne Teksty i materiał ilustracyjny Zagadnienia Zakres podstawowy – wymagania określone dla zakresu podstawowego Uczeń: Zakres rozszerzony – wymagania dodatkowe Uczeń: Liczba godzin Odniesienia do podstawy programowej ROMANTYZM – O EPOCE 1. i 2. Romantyzm – wprowadzenie do epoki • podręcznik do języka polskiego Ponad słowami, dział „Romantyzm”, s. 10–15 • oś czasu • Jacques-Louis David, Bonaparte na Przełęczy św. Bernarda • Thomas Phillips, Lord Byron w stroju albańskim • pojęcia i terminy: preromantyzm, romantyzm, burza i napór (Sturm und Drang), irracjonalizm, naród, panteizm, indywidualizm, młodość, bunt, ludowość, orientalizm, Wielka Emigracja • daty: 1789 – rewolucja francuska, 1848–1849 – Wiosna Ludów, 1822 – wydanie przez Adama Mickiewicza Ballad i romansów, 1830 – powstanie listopadowe, 1864 – klęska powstania styczniowego • postacie: Napoleon, George Byron, Adam Mickiewicz • podaje etymologię nazwy epoki • przedstawia rolę rewolucji francuskiej w procesie kształtowania się nowej epoki • wymienia wydarzenia historyczne mające wpływ na formowanie się nowej epoki • określa, na czym polegała specyfika romantyzmu polskiego • prezentuje ramy czasowe romantyzmu europejskiego i polskiego • opisuje życie codzienne w romantyzmie • wykorzystuje dzieła malarskie Jacques'a-Louisa Davida oraz Thomasa Phillipsa do omówienia kontekstu historycznego epoki • charakteryzuje zjawisko dandyzmu 2 I.1.1 I.2.1 I.3.1 2 3. Filozofia w epoce ducha • podręcznik do języka polskiego Ponad słowami, dział „Romantyzm”, s. 16–17 • Georg Wilhelm Friedrich Hegel, Wykłady z filozofii dziejów (fragmenty) • pojęcia i terminy: subiektywizm, metafizyka, idealizm, mesjanizm, teza, antyteza, synteza • postacie: Georg Wilhelm Friedrich Hegel, Johann Gottlieb Fichte • charakteryzuje ogólne tendencje filozoficzne epoki • wyjaśnia przyczyny popularności mesjanizmu w Polsce • prezentuje istotę triady Hegla • czyta ze zrozumieniem fragment dzieła Hegla zamieszczony w podręczniku • przedstawia najważniejsze tezy filozofii Hegla • referuje poglądy filozoficzne Johanna Gottlieba Fichtego na podstawie informacji umieszczonych w podręczniku oraz dostępnych źródłach 1 I.1.1 I.1.5 I.3.1 *II.3.3 4. i 5. Sztuka romantyczna • podręcznik do języka polskiego Ponad słowami, dział „Romantyzm”, s. 18–26 • William Turner, Katastrofa „Minotaura” • Piotr Michałowski, Hetman Stefan Czarniecki na koniu • Henry Fuseli, Koszmar • Eugène Delacroix, Kobiety algierskie, Wolność wiodąca lud na barykady • John Everett Millais, Ofelia • Théodore Géricault, Tratwa „Meduzy” • François Rude, Wymarsz ochotników w 1792 r. • Caspar David Friedrich, Skały kredowe na Rugii • Francisco Goya, Rozstrzelanie powstańców madryckich • budynek • pojęcia i terminy: pejzaż, historyzm, malarstwo historyczne, neogotyk, ogród angielski, orientalizm • postacie: Henry Fuseli, Caspar David Friedrich, Francisco Goya • wskazuje i ilustruje przykładami najważniejsze tematy sztuki romantycznej • wymienia cechy charakterystyczne stylu romantycznego i objaśnia je na przykładach • omawia wpływ gotyku na sztukę romantyczną • podaje nazwiska najważniejszych twórców romantyzmu i wymienia ich dzieła • analizuje romantyczne dzieło sztuki • wyjaśnia, na czym polega specyfika teatru romantycznego • podaje cechy romantycznego pejzażu • wymienia nazwiska twórców polskiego malarstwa romantycznego • wypowiada się na temat muzyki romantycznej • wyjaśnia różnice między teatrem romantycznym a klasycystycznym 2 I.1.1 *I.1.1 II.1.1 I.3.1 5 bohatera werterowskiego • porównuje Księdza (antagonistę Gustawa) ze Starcem z Romantyczności • analizuje sens przestrogi wygłoszonej przez Gustawa • omawia funkcję ekspresji słownej w wypowiedziach Gustawa • odnajduje w utworze cechy dramatu romantycznego *II.3.2 12. i 13. Poetycki świat Orientu • podręcznik do języka polskiego Ponad słowami, dział „Romantyzm”, s. 40–42 i 24 • Adam Mickiewicz, Stepy akermańskie, Burza, Bakczysaraj w nocy • Théodore Géricault, Tratwa „Meduzy” • pojęcia i terminy: sonet, Orient, orientalizm, rysy bajroniczne, podróż romantyczna • postacie: Pielgrzym • wymienia cechy gatunkowe sonetu obecne w utworach Adama Mickiewicza • łączy tematykę utworów z biografią poety • określa funkcję środków stylistycznych zastosowanych w analizowanych utworach • omawia kreację podmiotu lirycznego w wierszach • charakteryzuje obraz Orientu przedstawiony w wierszu Bakczysaraj w nocy • dokonuje pisemnej analizy i interpretacji wybranego sonetu Adama Mickiewicza • odnosi budowę sonetów Mickiewicza do tradycji gatunku • porównuje sonet Burza z obrazem Théodore’a Géricault Tratwa „Meduzy” 2 II.1.1 II.1.2 II.1.3 II.2.1 II.2.2 II.2.3 II.2.4 II.3.1 II.3.2 *II.3.4 14., 15., 16., 17. i 18. Dziady cz. III Adama Mickiewicza • podręcznik do języka polskiego Ponad słowami, dział „Romantyzm”, s. 43–47 • Adam Mickiewicz, Dziady cz. III • Heinrich Friedrich Füger, Prometeusz • Francisco Goya, Kolos • pojęcia i terminy: filomaci i filareci, improwizacja, mesjanizm, prometeizm, teodycea, martyrologia, dramat romantyczny • postacie: Konrad, Ksiądz Piotr • referuje treść Dziadów cz. III • przedstawia okoliczności powstania dramatu • odnosi treść scen więziennych do biografii Adama Mickiewicza • interpretuje przemianę Gustawa w Konrada • omawia problem teodycei w Wielkiej Improwizacji • analizuje kreację Konrada w odwołaniu do Wielkiej Improwizacji • objaśnia, czym jest prometeizm na podstawie Wielkiej Improwizacji • wymienia wątki biblijne obecne w Widzeniu Księdza Piotra • definiuje mesjanizm na podstawie Widzenia Księdza Piotra • wskazuje elementy stylizacji • analizuje „pieśń wampiryczną” Konrada • określa funkcję Małej Improwizacji • omawia rolę epizodu przedstawiającego historię pani Rollison • porównuje sceny oniryczne w Dziadach cz. III • bierze udział w dyskusji na temat dwóch prezentowanych postaw wobec Boga – Konrada i Księdza Piotra • zestawia treści zawarte w Wielkiej Improwizacji z wymową dzieł Heinricha Friedricha Fügera Prometeusz oraz Francisca Goi Kolos • wypowiada się na temat koncepcji poezji i poety zaprezentowanej w III cz. Dziadów 5 II.1.1 II.1.2 II.1.3 II.2.1 II.2.2 II.2.3 II.2.4 II.3.1 II.3.2 II.3.4 II.4.2 II.4.3 *II.2.3 6 apokaliptycznej w Widzeniu Księdza Piotra • prezentuje obraz społeczeństwa polskiego na podstawie scen Salon warszawski, Pan Senator • interpretuje słowa Wysockiego: Nasz naród jak lawa... • wyjaśnia symbolikę przypowieści Żegoty • omawia cechy dramatu romantycznego na podstawie Dziadów cz. III • charakteryzuje Konrada jako bohatera romantycznego • interpretuje Ustęp oraz Do przyjaciół Moskali pod kątem obrazu społeczeństwa rosyjskiego • uzasadnia twierdzenie, że Widzenie Księdza Piotra miało dodać otuchy ówczesnym Polakom 19., 20., 21., 22. i 23. Pan Tadeusz Adama Mickiewicza • podręcznik do języka polskiego Ponad słowami, dział „Romantyzm”, s. 48–52 • Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz • Pan Tadeusz, reż. Andrzej Wajda • pojęcia i terminy: inwokacja, epopeja narodowa, ironia romantyczna, bohater dynamiczny • postacie: ksiądz Robak (Jacek Soplica), Klucznik • streszcza Pana Tadeusza Adama Mickiewicza • podaje i objaśnia pełen tytuł dzieła • omawia genezę Pana Tadeusza w świetle Epilogu • prezentuje tło historyczne epopei • wypowiada się na temat sposobu ukazania warstw szlacheckich • określa funkcję opisów przyrody • charakteryzuje Jacka Soplicę- księdza Robaka jako bohatera dynamicznego • wymienia cechy, dzięki którym Pan Tadeusz jest uznawany za epopeję narodową • omawia ewolucję bohatera w twórczości Adama Mickiewicz • odnosi tematykę Pana Tadeusza do życiorysu Adama Mickiewicza • zestawia romantyczny obraz natury z opisami przyrody w Panu Tadeuszu • analizuje i ocenia adaptację filmową Pana Tadeusza w reżyserii Andrzeja Wajdy 5 II.1.1 II.1.2 II.1.3 II.2.1 II.2.2 II.2.3 II.2.4 II.3.1 II.3.2 II.3.4 *II.3.4 24. Ostatnie wiersze Adama Mickiewicza • podręcznik do języka polskiego Ponad słowami, dział „Romantyzm”, s. 53–54 • Adam Mickiewicz, [Nad wodą wielką i czystą…], [Polały się łzy…] • Charles Gleyre, Wieczór (stracone • pojęcia i terminy: wyznanie autobiograficzne, lapidarność, Liryki lozańskie, Collège de France, Koło Sprawy Bożej, Legion • omawia kreację podmiotu mówiącego w obu wierszach • charakteryzuje sposób przedstawienia natury w wierszu Nad wodą wielką i czystą... • określa funkcję zastosowanych środków językowych (paralelizm, • określa, na czym polega nowatorstwo formy Liryków lozańskich 1 II.1.1 II.1.2 II.2.2 II.2.4 II.3.1 II.3.2 II.3.4 7 złudzenia) Mickiewicza klamra kompozycyjna, rymy wewnętrzne i zewnętrzne, anafory) • analizuje, w jaki sposób poeta ukazał problem przemijania oraz kolejne etapy życia podmiotu lirycznego • wypowiada się na temat działalności wieszcza w ostatnich latach życia 25. Podsumowanie wiadomości na temat Adama Mickiewicza • podręcznik do języka polskiego Ponad słowami, dział „Romantyzm”, s. 55 • pojęcia i terminy: rozum i wiara, ludowość, werteryzm, miłość, ojczyzna, wallenrodyzm, mesjanizm, natura, historia, szlachta, podróż • dzieła: Romantyczność, Dziady cz. IV, Sonety krymskie, Dziady cz. III, Pan Tadeusz, Liryki lozańskie • podaje najważniejsze wydarzenia w biografii Adama Mickiewicza • wymienia i charakteryzuje omawiane utwory poety • wskazuje kluczowe tematy i motywy w twórczości Mickiewicza • wykazuje znaczenie poezji Mickiewicza dla rozwoju literatury polskiej • wypowiada się na temat twórczości Adama Mickiewicza w kontekście jego biografii • podejmuje dyskusję temat dotyczącą znaczenia poezji Mickiewicza dla rozwoju literatury polskiej 1 I.1.1 II.2.1 *I.2.1 26. Słowacki o Polsce i Polakach w Grobie Agamemnona • podręcznik do języka polskiego Ponad słowami, dział „Romantyzm”, s. 56–67 • Juliusz Słowacki, Grób Agamemnona • pojęcia i terminy: Termopile, Cheronea • postacie: Juliusz Słowacki, Leonidas, Agamemnon • omawia kreację podmiotu mówiącego w utworze • odnosi symbolikę Termopil i Cheronei do historii Polski • wyjaśnia obecne w tekście symbole (m.in. czerep rubaszny, dusza anielska) • referuje opinię podmiotu lirycznego o Polakach zawartą w utworze • podejmuje dyskusję na temat diagnozy podmiotu lirycznego dotyczącej Polski i Polaków oraz jej aktualności w XXI w. • omawia odwołania mitologiczne w utworze Słowackiego 1 II.1.1 II.1.2 II.2.1 II.2.2 II.2.4 II.3.1 II.3.2 II.3.4 *II.2.3 27. Nostalgia emigranta – Hymn [Smutno mi, Boże!] • podręcznik do języka polskiego Ponad słowami, dział „Romantyzm”, s. 58–59 • Juliusz Słowacki, Hymn [Smutno mi, Boże!] • pojęcia i terminy: hymn, epifora • omawia kreację podmiotu lirycznego • analizuje sposoby przedstawienia natury i tworzenia nastroju w utworze • określa relację pomiędzy zastosowanym gatunkiem literackim a treścią wiersza • interpretuje Hymn w kontekście biografii Juliusza Słowackiego oraz w wymiarze uniwersalnym • dokonuje analizy porównawczej Hymnu Juliusza Słowackiego i Stepów akermańskich Adama Mickiewicza 1 II.1.1 II.1.2 II.1.3 II.2.1 II.2.2 II.2.4 II.3.1 II.3.2 II.3.4 10 109–113 poprawność językową i stylistyczną III.1.2 36. i 37. Poezja Cypriana Norwida • podręcznik do języka polskiego Ponad słowami, dział „Romantyzm”, s. 71–77 • Cyprian Norwid, Fortepian Szopena (fragment), Bema pamięci żałobny- rapsod, W Weronie • pojęcia i terminy: norwidowska filozofia sztuki, rapsod, aluzja literacka, wiersz nieregularny • postacie: Cyprian Norwid, Fryderyk Chopin, Józef Bem, Romeo i Julia • określa rodzaj liryki i adresata w utworach: Fortepian Szopena i Bema pamięci... • dzieli utwór na części tematyczne • interpretuje symbole użyte w wierszu Fortepian Szopena • omawia koncepcję sztuki przedstawioną w Fortepianie Szopena • interpretuje motto wiersza Bema pamięci... w kontekście całego utworu • analizuje sposób, w jaki Norwid osiągnął w utworze nastrój żałoby • omawia tradycje pogrzebowe przedstawione w Bema pamięci... • interpretuje sposób przedstawienia pochówku Józefa Bema i przesłanie utworu • określa funkcję graficznych wyróżników użytych w wierszu • podejmuje dyskusję o roli wybitnych jednostek we współczesnym świecie w odniesieniu do wiersza Bema pamięci... • analizuje funkcję środków stylistycznych użytych w wierszu W Weronie • interpretuje wymowę wiersza W Weronie • analizuje sposób, w jaki wiersze Norwida nawiązują do konwencji romantycznej, oraz wyjaśnia, na czym polega ich odmienność • redaguje pisemną analizę i interpretację wybranego wiersza Norwida • określa efekt zastosowania nowatorskiej formy wiersza w utworze Fortepian Szopena • odnajduje w wierszu W Weronie odwołania do dramatu Szekspira Romeo i Julia 2 II.1.1 II.1.2 II.2.1 II.2.4 II.2.5 II.3.1 II.3.2 II.3.4 II.4.2 *II.2.3 *II.2.5 38. Ćwiczenia maturalne – wypowiedź ustna • podręcznik do języka polskiego Ponad słowami, dział „Romantyzm”, s. 114–116 • Cyprian Norwid, W Weronie • teksty krytycznoliterackie Jana Zygmunta Jakubowskiego i Teresy Kostkiewiczowej • analizuje temat wypowiedzi ustnej • wybiera i interpretuje odpowiedni materiał literacki • wygłasza uporządkowaną wypowiedź, dbając o jej formę językową 1 I.1.1 II.1.2 II.3.1 III.1.1 III.1.2 III.1.3 III.1.4 11 *39. Faust Johanna Wolfganga Goethego • podręcznik do języka polskiego Ponad słowami, dział „Romantyzm”, s. 78–80 • Johann Wolfgang Goethe, Faust. Tragedia (fragmenty) • Eugène Delacroix, Faust i Mefistofeles • pojęcia i terminy: pakt z diabłem, życie jako wędrówka, ból istnienia • postacie: Faust, Mefistofeles • streszcza Fausta • charakteryzuje głównego bohatera na podstawie cytowanego fragmentu • wymienia przyczyny, które skłoniły Fausta do podpisania paktu z Mefistofelesem • interpretuje warunki paktu • wyjaśnia słowa diabła, który mówi, kim jest • relacjonuje podróż Fausta w czasie i przestrzeni • określa funkcję postaci Małgorzaty dla ideowej wymowy utworu • interpretuje postać Fausta jako metaforę człowieczeństwa • tłumaczy zakończenie utworu • wypowiada się na temat obrazu szatana w Fauście • porównuje historię Hioba z dziejami Fausta • zestawia wizerunek Fausta ukazany na obrazie Eugène’a Delacroix z omawianym tekstem 1 (3) II.1.1 II.1.2 II.1.3 II.2.1 II.2.2 II.2.4 II.3.1 II.3.2 II.3.3 II.3.4 II.4.2 II.4.3 *II.2.3 ROMANTYZM – NAUKA O JĘZYKU 40. Język jako system znaków • podręcznik do języka polskiego Ponad słowami, dział „Romantyzm”, s. 81–84 • Jean Aitchison, Ziarna mowy. Początki i rozwój języka (fragmenty) • pojęcia i terminy: znaki naturalne, symptomy, ikony, znaki konwencjonalne, kod, kompetencja językowa, akt komunikacji, komunikat językowy, model aktu komunikacji, tabu językowe, slang, synkretyzm rodzajowy, funkcje języka (ekspresywna, impresywna, poetycka, fatyczna, metajęzykowa, • wyjaśnia różnice pomiędzy znakami naturalnymi a konwencjonalnymi i podaje ich przykłady • rozróżnia stronę znaczącą od znaczonej znaku językowego • prezentuje schemat komunikacyjny według Jakobsona i go objaśnia • wymienia funkcje języka i ilustruje je przykładami • omawia specyfikę współczesnego modelu komunikacji • wylicza najważniejsze cechy stylu romantycznego • wyjaśnia zależność pomiędzy stylem romantycznym a odzwierciedlanym przezeń obrazem świata • wskazuje cechy stylu romantycznego • omawia funkcję perswazyjną w wybranym przekazie reklamowym • podaje różnice między polszczyzną oficjalną a używaną w internecie 1 I.1.1 I.3.1 I.3.2 I.3.3 I.3.4 12 poznawcza) na przykładach ROMANTYZM – PODSUMOWANIE I POWTÓRZENIE 41. Podsumowanie wiadomości na temat romantyzmu • podręcznik do języka polskiego Ponad słowami, dział „Romantyzm”, s. 85 • Maria Janion, Do Europy tak, ale razem z naszymi umarłymi (fragmenty) • Witold Gombrowicz, Dziennik 1953– 1956 (fragmenty) • pojęcia i terminy: znużenie romantycznym patriotyzmem, paradygmat romantyczny w czasach niepodległości, wyczerpanie siły perswazyjnej ideałów romantycznych • Mickiewicz – twórca mitologii narodowej • podejmuje dyskusję na temat funkcjonowania paradygmatu romantycznego we współczesnej Polsce w kontekście fragmentu książki Marii Janion • omawia relację pomiędzy funkcjonowaniem paradygmatu romantycznego a kwestią niepodległości • określa wpływ Adama Mickiewicza na tworzenie polskich mitów • wyjaśnia, na czym polega różnica pomiędzy stosunkiem do romantyzmu Marii Janion i Witolda Gombrowicza • formułuje opinię o paradygmacie romantycznym oraz wpływie Mickiewicza na kształtowanie się polskiej tożsamości narodowej 1 I.1.1 I.1.2 I.1.5 *I.1.2 42. Powtórzenie wiadomości • podręcznik do języka polskiego Ponad słowami, dział „Romantyzm”, s. 86–88 • mapa myśli • tło historyczne epoki • nauka i oświata • filozofia • sztuka • literatura: romantyczne gatunki literackie, motywy • wzorce osobowe • selekcjonuje i hierarchizuje wiadomości zdobyte podczas lekcji • powtarza i utrwala wiadomości • powtarza wiadomości przeznaczone dla zakresu rozszerzonego 1 I.2.1 I.2.3 ROMANTYZM – NAWIĄZANIA 43. Śladami romantyzmu • podręcznik do języka polskiego Ponad słowami, dział „Romantyzm”, s. 89 • wpływ romantyzmu na kulturę współczesną • funkcjonowanie romantycznych gatunków literackich i postaw romantycznych w następnych epokach • rola romantyzmu w dziejach kultury polskiej • rozpoznaje wpływ romantyzmu w dziełach sztuki • przedstawia wpływ romantyzmu na epoki późniejsze • wskazuje gatunki romantyczne funkcjonujące we współczesnej kulturze • omawia rolę światopoglądu romantycznego w dziejach kultury polskie • podaje konkretne przykłady wpływu idei romantycznych na sztukę późniejszych epok • podejmuje dyskusję na temat wpływu światopoglądu romantycznego na polską historię i kultur 1 I.1.1 I.2.1 III.1.1 *44. Mickiewicz w Kole Sprawy Bożej • podręcznik do języka polskiego Ponad słowami, dział • Krzysztof Rutkowski, Braterstwo albo śmierć. Zabijanie • pojęcia i terminy: Koło Sprawy Bożej, towiańczycy, sekta • postać: Andrzej • prezentuje wiadomości na temat Koła Sprawy Bożej Andrzeja Towiańskiego • omawia zasady funkcjonowania 1 I.1.1 I.1.2 I.1.5 *I.1.2 15 opublikowanie przez Auguste’a Comte’a Kursu filozofii pozytywnej, 1851 – otwarcie wystawy światowej w Londynie, 1855 – wystawa obrazów Gustave’a Courbeta pod szyldem Realizm, 1859 – ogłoszenie teorii ewolucji przez Karola Darwina w pracy O powstawaniu gatunków, 1865 – zniesienie niewolnictwa w Stanach Zjednoczonych, 1866 – wydanie Zbrodni i kary Fiodora Dostojewskiego, 1874 – ukończenie budowy Opery Paryskiej, 1876 – wynalezienie telefonu przez Alexandra Grahama Bella, 1882 – uruchomienie w Nowym Jorku pierwszej elektrowni miejskiej, 1885 – odkrycie przez Ludwika Pasteura szczepionki przeciwko wściekliźnie, 1889 – wzniesienie wieży Eiffla w Paryżu 52. Wprowadzenie do pozytywizmu • podręcznik do języka polskiego Ponad słowami, dział „Pozytywizm”, s. • oś czasu • pojęcia i terminy: pozytywizm, inteligencja, praca organiczna, praca u podstaw, asymilacja • wyjaśnia różnicę znaczeniową terminu pozytywizm w Europie i Polsce • określa ramy czasowe pozytywizmu • opisuje przemiany cywilizacyjne na • podejmuje dyskusję na temat powstania styczniowego • porównuje zjawiska kulturowe w Polsce i na Zachodzie w drugiej połowie XIX w. 1 I.1.1 *I.1.1 I.2.1 *I.2.1 I.2.2 16 118–120 i 122 Żydów, emancypacja kobiet • postacie: Ignacy Łukasiewicz, Helena Modrzejewska, Jan Matejko, Henryk Sienkiewicz, Bolesław Prus (Aleksander Głowacki) • daty: 1853 – skonstruowanie lampy naftowej przez Ignacego Łukasiewicza, 1862– 1869 – działalność Szkoły Głównej Warszawskiej, 1863– 1864 – powstanie styczniowe, 1864 – uwłaszczenie chłopów w Królestwie Polskim, 1869–1876 – występy Heleny Modrzejewskiej na scenach warszawskich, 1871 −opublikowanie manifestu pozytywistów My i wy w „Przeglądzie Tygodniowym”, 1878 – wystawienie Bitwy pod Grunwaldem Jana Matejki, 1884–1888 – ukazywanie się kolejnych tomów Trylogii Henryka Sienkiewicza, 1890 – wydanie książkowe Lalki Bolesława Prusa ziemiach polskich w okresie pozytywizmu • analizuje rolę powstania styczniowego w kształtowaniu się pozytywizmu • omawia hasła pozytywizmu 53. Filozofia pozytywna • podręcznik do języka polskiego Ponad słowami, • Auguste Comte, Rozprawa o duchu filozofii pozytywnej • pojęcia i terminy: filozofia pozytywistyczna, • wyjaśnia istotę filozofii pozytywnej • czyta ze zrozumieniem fragment tekstu filozoficznego • przedstawia światopogląd pozostałych twórców filozofii pozytywistycznej 1 I.1.1 I.1.2 I.1.5 17 dział „Pozytywizm”, s. 124–125 socjologia • postacie: Auguste Comte, John Stuart Mill, Herbert Spencer, Hipolit Taine, Aleksander Świętochowski • wymienia i omawia najważniejsze założenia filozofii Auguste’a Comte’a • charakteryzuje filozofię pozytywną 54. i 55. Sztuka drugiej połowy XIX w. • podręcznik do języka polskiego Ponad słowami, dział „Pozytywizm”, s. 126–134 • Gustave Courbet, Kamieniarze •Adolphe-William Bouguereau, Narodziny Wenus • Jan Matejko, Zawieszenie dzwonu Zygmunta na wieży katedry w roku 1521 w Krakowie • John Absolon, Crystal Palace • bazylika Sacré Coeur w Paryżu • Jean François Millet, Anioł Pański • Jean François Millet, Kobiety zbierające kłosy • Gustave Caillebotte, Cykliniarze • Opera Paryska • Józef Chełmoński, Babie lato • Aleksander Gierymski, Żydówka z pomarańczami • wieża Eiffla • Émile Constantin Meunier, Robotnik • terminy i pojęcia: realizm, akademizm, naturalizm, eklektyzm, malarstwo historyczne, historyzm, komedia, farsa, dramat społeczny, dramat obyczajowy • postacie: Gustave Courbet, Józef Chełmoński • na wybranym przykładzie wyjaśnia założenia realizmu • wymienia nazwiska najważniejszych twórców i dzieła drugiej połowy XIX w. • analizuje tekst kultury według wskazanych kryteriów • omawia architekturę drugiej połowy XIX w. • wyjaśnia przyczyny popularności malarstwa historycznego w Polsce • omawia specyfikę teatru drugiej połowy XIX w. • wypowiada się na temat muzyki drugiej połowy XIX w. • analizuje i ocenia dzieła realistyczne oraz wybrane dzieło polskiego malarstwa historycznego 2 I.1.1 *I.1.1 II.1.1 I.3.1 20 polskiego, retrospekcja, narracja, idealista, marionetki • wypowiada się na temat świata przedstawionego powieści • odnajduje elementy światopoglądu pozytywistycznego w utworze • prezentuje idealizm trzech bohaterów: Ignacego Rzeckiego, Stanisława Wokulskiego i Juliana Ochockiego • analizuje narrację w Lalce • interpretuje tytuł powieści • wskazuje w utworze realizację toposu theatrum mundi • charakteryzuje sposób przedstawienia miłości w książce • analizuje losy i postawę głównego bohatera jako postaci tragicznej oraz w kontekście światopoglądu pozytywistycznego • analizuje postać Izabeli Łęckiej i wyraża opinię na jej temat • wymienia cechy Lalki jako powieści dojrzałego realizmu • omawia kompozycję utworu • odnajduje w utworze elementy języka ezopowego II.3.1 II.3.2 II.3.3 II.4.2 II.4.3 67. Ćwiczenia maturalne – czytanie ze zrozumieniem • podręcznik do języka polskiego Ponad słowami, dział „Pozytywizm”, s. 173–176 • Olga Tokarczuk, Lalka i perła (fragmenty) • czyta ze zrozumieniem tekst nieliteracki • formułuje odpowiedzi na pytania do tekstu na podstawie wskazówek 1 I.1.1 I.1.2 68. Ćwiczenia maturalne – wypowiedź ustna • podręcznik do języka polskiego Ponad słowami, dział „Pozytywizm”, s. 185–188 • Aleksander Gierymski, Powiśle • Bolesław Prus, Lalka (fragmenty) • analizuje temat wypowiedzi ustnej • interpretuje obraz w kontekście dzieła literackiego • wygłasza uporządkowaną wypowiedź, dbając o formę językową 1 I.1.1 II.1.2 II.3.1 III.1.1 III.1.2 III.1.3 III.1.4 69. Podsumowanie wiadomości na temat Bolesława Prusa • podręcznik do języka polskiego Ponad słowami, dział • pojęcia i terminy: asymilacja Żydów, emancypacja, praca u podstaw, kupiec i • podaje najważniejsze wydarzenia w biografii Bolesława Prusa • wymienia i charakteryzuje omawiane utwory pisarza • wypowiada się na temat poglądów Prusa w kontekście jego twórczości • podejmuje dyskusję o znaczeniu twórczości pisarza dla literatury 1 I.1.1 II.2.1 *I.2.1 21 „Pozytywizm”, s. 151 fabrykant, wynalazki i uczeni, realizm, świat jako teatr, romantyzm i pozytywizm, Warszawa, kronika • utwory: Lalka, Faraon, Kroniki tygodniowe • wskazuje kluczowe tematy i motywy w twórczości Prusa • uzasadnia znaczenie twórczości Bolesława Prusa dla rozwoju literatury polskie polskiej 70., 71., 72. i 73. Zbrodnia i kara Fiodora Dostojewskiego • podręcznik do języka polskiego Ponad słowami, dział „Pozytywizm”, s. 152–154 • Fiodor Dostojewski, Zbrodnia i kara • pojęcia i terminy: etyka, zbrodnia filozoficzna, konflikt rozumu i wiary religijnej, powieść polifoniczna, Petersburg • opisuje sposób przedstawienia miejsca akcji (Petersburg) oraz wpływ tak skonstruowanej przestrzeni na głównego bohatera • omawia teorię Rodiona Raskolnikowa, która popchnęła go do zbrodni • charakteryzuje głównych bohaterów: Raskolnikowa i Sonię • analizuje przyczyny popełnienia zbrodni przez bohatera • przedstawia konflikt rozumu i wiary uosobiony w postaciach Raskolnikowa i Soni • wypowiada się na temat znaczenia snów dla wymowy powieści • omawia koncepcję człowieczeństwa zaprezentowaną w utworze • wykazuje polifoniczność tekstu • bierze udział w dyskusji na temat współczesnych problemów etycznych w kontekście filozofii Rodiona Raskolnikowa • odnosi światopogląd głównego bohatera do współczesnych Dostojewskiemu koncepcji filozoficznych • analizuje postać Arkadiusza Swidrygajłowa jako sobowtóra Rodiona Raskolnikowa 4 II.1.1 II.1.2 II.1.3 II.2.1 II.2.2 II.2.4 II.3.1 II.3.2 II.3.3 II.4.2 II.4.3 74. Ćwiczenia maturalne – pisanie wypracowania • podręcznik do języka polskiego Ponad słowami, dział „Pozytywizm”, s. 177–180 • Fiodor Dostojewski, Zbrodnia i kara (fragmenty) • analizuje temat wypracowania • gromadzi materiał potrzebny do napisania pracy • pisze pracę, dbając o zachowanie odpowiedniej kompozycji oraz poprawność językową i stylistyczną 1 I.1.1 I.2.1 II.1.2 II.3.1 III.1.1 III.1.2 *75. i 76. Ojciec Goriot Honoriusza Balzaka • podręcznik do języka polskiego Ponad słowami, dział „Pozytywizm”, s. 155–157 • Honoriusz Balzak, Ojciec Goriot • pojęcia i terminy: Komedia ludzka, realizm • postacie: Honoriusz Balzak, ojciec Goriot • omawia cechy powieści realistycznej na podstawie utworu Balzaka • charakteryzuje XIX-wieczne społeczeństwo francuskie • omawia wpływ środowiska na postawę człowieka w odwołaniu do Ojca Goriota 2 II.1.1 II.1.2 II.1.3 II.2.1 II.2.2 II.2.4 II.2.5 22 • porównuje opis Paryża w Ojcu Goriocie z opisem Warszawy w Lalce • w kontekście powieści Balzaka podejmuje dyskusję na temat dylematów młodych ludzi wkraczających w dorosłe życie II.3.1 II.3.2 II.3.3 II.4.2 77. Ćwiczenia maturalne – pisanie wypracowania • podręcznik do języka polskiego Ponad słowami, dział „Pozytywizm”, s. 181–184 • Fiodor Dostojewski, Zbrodnia i kara (fragmenty) • analizuje temat wypracowania • gromadzi materiał potrzebny do napisania pracy • pisze pracę, dbając o zachowanie odpowiedniej kompozycji oraz poprawność językową i stylistyczną 1 I.1.1 I.2.1 II.1.2 II.3.1 III.1.1 III.1.2 POZYTYWIZM – NAUKA O JĘZYKU 78. Odmiany języka polskiego • podręcznik do języka polskiego Ponad słowami, dział „Pozytywizm”, s. 158–160 • Joanna Furgalińska, Ślónsko godka. Ilustrowany słownik dla Hanysów i Goroli (fragment) • terminy i pojęcia: język ogólny, odmiana oficjalna i nieoficjalna, odmiany terytorialne, gwary, dialekty, mazurzenie, gwara miejska, języki środowiskowe i zawodowe, indywidualizacja języka, mowa pozornie zależna • klasyfikuje odmiany języka narodowego • wyjaśnia, skąd wzięły się różnice we współczesnym języku polskim • odróżnia odmianę nieoficjalną języka od oficjalnej • wymienia podstawowe dialekty polszczyzny • tłumaczy przyczyny powstania języków środowiskowych i zawodowych • charakteryzuje styl literatury pozytywistycznej • na wybranym przykładzie ilustruje cechy stylu literatury pozytywistycznej • wyjaśnia, w jaki sposób styl literatury pozytywistycznej odzwierciedla światopogląd epoki 1 I.3.1 I.3.5 POZYTYWIZM – PODSUMOWANIE I POWTÓRZENIE 79. Podsumowanie wiadomości na temat pozytywizmu • podręcznik do języka polskiego Ponad słowami, dział „Pozytywizm”, s. 161 • Józef Bocheński, Sto zabobonów. Krótki filozoficzny słownik zabobonów (fragmenty) •Jerzy W. Borejsza, Piękny wiek XIX (fragmenty) • terminy i pojęcia: zabobon, pozytywista, organicznik, jestestwo narodowe • przytacza opinie autorów na temat pozytywizmu • analizuje podłoże różnego postrzegania pozytywizmu przez obu pisarzy • omawia stosunek Józefa Bocheńskiego do filozofii Auguste’a Comte’a • przedstawia zasługi pozytywizmu 1 I.1.1 I.1.5