







Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Przygotuj się do egzaminów
Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Otrzymaj punkty, aby pobrać
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Społeczność
Odkryj najlepsze uniwersytety w twoim kraju, według użytkowników Docsity
Bezpłatne poradniki
Pobierz bezpłatnie nasze przewodniki na temat technik studiowania, metod panowania nad stresem, wskazówki do przygotowania do prac magisterskich opracowane przez wykładowców Docsity
Wskaźniki płynności finansowej wyznaczono na podstawie rocznych danych po- chodzących z dokumentów finansowych spółek notowanych na rynku NewConnect.
Typologia: Prezentacje
1 / 13
Ta strona nie jest widoczna w podglądzie
Nie przegap ważnych części!
Andrzej Kuciński Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Streszczenie Płynność finansowa wyznacza zdolność do spłaty zobowiązań w wymaganym terminie, jej zachowanie zapewnia stabilność finansową przedsiębiorstwa. Płynność finansowa może stanowić użyteczną informację wykorzystywaną przez inwestorów, wspomagającą podejmowanie decyzji o kierunkach alokacji kapitałów na rynku NewConnect. Zasadniczy cel opracowania to dokonanie oceny płynności finansowej przedsiębiorstw działających w sektorze media notowanych na rynku NewConnect.
Słowa kluczowe: płynność finansowa, przedsiębiorstwo, rynek NewConnect
Warunkiem niezbędnym dla zapewnienia kontynuacji działania oraz rozwoju każdego podmiotu gospodarczego jest zachowanie płynności finansowej, którą najczęściej rozpatruje się w kategoriach zdolności do regulowania zobowiązań w terminie. Utrata płynności finansowej stwarza duże ryzyko niewypłacalności, która prowadzić może do upadłości jednostki gospodarczej. Obecnie przedsię- biorstwa często działają w warunkach rosnącej niestabilności otoczenia, wzmożo- nej niepewności działania, a także zwiększonej konkurencyjności, co zmusza firmy do ciągłego monitorowania i zarządzania płynnością finansową. W praktyce problem płynności finansowej dotyczy wszystkich przedsiębiorstw bez względu na charakter czy też typ prowadzonej działalności. Płynność finansowa stanowi ważny obszar oceny działalności podmiotu gospodarczego. Właściciele firmy, udziałowcy, akcjonariusze czy też wierzyciele zwracają szczególną uwagę na płynność finansową, albowiem to ona determinuje warunki działania przedsiębiorstwa zarówno w krótkim, jak i długim okresie. Tym samym płynność finansowa to wciąż aktualny i ważny problem obejmujący zarządzanie finansami przedsiębiorstwa. Zasadniczym celem artykułu jest przedstawienie różnych ujęć płynności finansowej oraz metod jej pomiaru, a także ocena płynności finansowej wybranych przedsiębiorstw reprezentujących sektor media, notowanych na rynku NewConnect. W artykule przyjęto założenie, iż ocena płynności finansowej przedsiębiorstwa stanowi użyteczną informację wykorzystywaną przez inwestorów, wspomagającą
Wybrane aspekty z finansów i rynków finansowych
podejmowanie decyzji o kierunkach alokacji kapitałów na rynku NewConnect. Treść artykułu oparto na analizie literatury przedmiotu oraz analizie wskaźników płynności finansowej wybranych spółek notowanych na rynku NewConnect. Wskaźniki płynności finansowej wyznaczono na podstawie rocznych danych po- chodzących z dokumentów finansowych spółek notowanych na rynku NewConnect.
Pojęcie płynności finansowej może być różnie rozumiane. Najczęściej płynność finansową rozpatruje się w trzech ujęciach: majątkowym, majątkowo-
(^1) Płynność finansowa przedsiębiorstwa – istota, pomiar, zarządzanie , red. K. Kreczmańska-Gigol,
2 Difin, Warszawa 2015, s. 19-23. D. Wędzki, Strategie płynności finansowej przedsiębiorstwa – przepływy pieniężne a wartość dla
3 właścicieli , Oficyna Ekonomiczna,^ Kraków 2003, s. 32. 4 W. Sasin,^ Analiza płynności finansowej firmy^ –^ cash flow , Agencja Wydawnicza Interfart, Łódź 1998, s. 7. W. Gabrusewicz, Analiza finansowa przedsiębiorstwa – teoria i zastosowanie , PWE, Warszawa 2014, 5 s. 327-328. D. Wędzki, Strategie płynności finansowej… , op. cit., s. 33.
Wybrane aspekty z finansów i rynków finansowych
Na rysunku 1. przedstawiono sieć powiązań oraz zależność między trzema wska- zanymi ujęciami płynności finansowej.
Pojemność rynku aktywów
Wymienialność aktywów na inne
Zdolność spłaty zobowiązań
Rysunek 1. Powiązania między trzema przejawami płynności finansowej
Źródło: G. Michalski, Definicja i znaczenie krótkoterminowej płynności finansowej , [w:] Zarządza- nie finansami firm – teoria i praktyka , „Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu” 2004, nr 1042, red. W. Pluta, Wyd. Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, s. 66.
Zachowanie płynności finansowej przez przedsiębiorstwo we współ- czesnej gospodarce jest niezmiernie ważne zarówno w krótkim, jak i długim horyzoncie czasu. Różne przedstawione ujęcia płynności finansowej określają złożoną naturę tego zjawiska. Bez wątpienia można stwierdzić, iż utrata płyn- ności finansowej prowadzi do niewypłacalności firmy, która w ostatecznym rozrachunku może prowadzić do jego upadłości.
Poziom płynności finansowej w przedsiębiorstwie z jednej strony wyznacza stopień i wielkość płynnych zasobów będących w dyspozycji jednostki gospo- darczej, zaś z drugiej strony stan wymagalności istniejących zobowiązań płatni- czych^11. W warunkach gospodarki rynkowej ważne jest, aby podmiot gospodarczy w sposób niezakłócony regulował swoje bieżące zobowiązania, albowiem chwi- lowe lub długotrwałe problemy z płynnością mogą oznaczać pojawiający się kryzys finansowy w przedsiębiorstwie. Należy podkreślić, iż problemy związane z płynnością finansową wiążą się z utratą wiarygodności podmiotu na rynku, problemami z dostępem do finansowania, a w skrajnym przypadku do wyelimino- wania przedsiębiorstwa z rynku. Formalnie możemy wyodrębnić dwa stany płyn- ności finansowej przedsiębiorstwa: stan istnienia płynności finansowej i stan braku płynności finansowej^12. Przedsiębiorstwo posiadające płynność finansową to takie, które wykazuje możliwość przedterminowej spłaty kredytów bankowych albo zastąpienia dotych- czasowego źródła finansowania tańszym. O posiadanej zdolności mogą świadczyć stałe opusty cenowe otrzymywane od dostawców, wydłużone terminy płatności zobowiązań. Przedsiębiorstwa, posiadające płynność finansową, charakteryzują się
(^11) A. Kusak, Płynność finansowa… , op. cit., s. 23. (^12) A. Wawryszuk-Misztal, Strategie zarządzania kapitałem obrotowym netto w przedsiębiorstwach – studium empiryczno-teoretyczne , Wyd. UMCS, Lublin 2007, s. 92.
Andrzej Kuciński, Płynność finansowa przedsiębiorstw notowanych…
tym samym niskim poziomem utraty wiarygodności rynkowej, dużą elastyczno- ścią w zarządzaniu finansami. Przedsiębiorstwo, które wykazuje brak płynności finansowej, często ubiega się o odroczenie terminów płatności zobowiązań. Co więcej w przypadku takich przedsiębiorstw nierzadko występuje sytuacja, gdzie dotychczasowi wierzyciele wypowiadają umowy kredytowe, z kolei pozyskanie nowych źródeł finansowania jest bardzo trudne lub niemożliwe. Skutkuje to usztywnieniem oraz brakiem elastyczności w zarządzaniu finansami firmy^13. Posiadanie lub brak płynności finansowej podyktowany jest wieloma czynnikami, które ogólnie możemy podzielić na zewnętrzne (egzogeniczne) oraz wewnętrzne (endogeniczne)^14. Czynniki zewnętrzne są poza zasięgiem oddziały- wania przedsiębiorstwa, które odnoszą się do wszystkich podmiotów gospodaru- jących. Obejmują one przede wszystkim sytuację gospodarczą, która determinuje warunki funkcjonowania i kondycję finansową podmiotów gospodarujących, a także szeroko rozumiany rynek finansowy, który wyznacza warunki dostępu do źródeł finansowania. Wbrew wcześniejszemu wskazaniu, czynniki z tego obszaru nie zawsze oddziałują na wszystkie podmioty i nie mają charakteru jedno- kierunkowego. Przykładem może być tutaj rynek walutowy, który obejmuje swym zakresem jedynie podmioty działające na rynku międzynarodowym lub wykorzystujące w rozliczeniach waluty, gdzie kierunek odziaływania kursu walutowego na płynność finansową uzależniony będzie od zajmowanej pozycji walutowej na rynku^15. Czynniki określane mianem wewnętrznych wskazują, iż źródłem kształtowania płynności jest przede wszystkim samo przedsiębiorstwo. Tym samym do czynników określających możliwości płatnicze przedsiębiorstwa zaliczyć można w szczególności strategię sprzedaży, politykę zakupów, sposób sterowania należnościami i kredytowania odbiorców, zarządzania zapasami oraz politykę amortyzacyjną i działania inwestycyjne podmiotu gospodarczego^16. Płynność finansowa przedsiębiorstwa jest kształtowana zarówno przez czynniki o charakterze zewnętrznym, jak i wewnętrznym, utrata zdolności do regu- lowania zobowiązań w terminie niesie za sobą wiele negatywnych konsekwencji. Powstaje więc potrzeba naturalnego zarządzania płynnością w przedsiębiorstwie. Wiąże się to z ciągłym monitorowaniem wpływów i wydatków, stanów należ- ności, zobowiązań, zapasów czy innych czynników determinujących płynność finansową przedsiębiorstwa.
(^13) K. Znaniecka, Zarządzanie finansami przedsiębiorstw , Stowarzyszenie Księgowych w Polsce, Zarząd
14 Główny. Centralny Ośrodek Szkolenia^ Zawodowego, Warszawa 2001, s. 109. 15 D.^ Wędzki,^ Strategie płynności finansowej… , op. cit., s. 73. 16 M. Grabowska,^ Zarządzanie płynnością finansową przedsiębiorstw , CeDeWu, Warszawa 2012, s. 20-21. A. Kusak, Płynność finansowa… , op. cit., s. 23-25; M. Grabowska, Zarządzanie płynnością… , op. cit., s. 21-
Andrzej Kuciński, Płynność finansowa przedsiębiorstw notowanych…
muje się, że jeżeli wartość wskaźnika znajduje się w przedziale 1,2-2,0^21 czy też 1,5-2,0^22 , to przedsiębiorstwo wykazuje zdolność do regulowania zobowiązań bie- żących. Należy zaznaczyć, iż poziom normatywu zależy od charakteru prowadzo- nej działalności i powinien być odnoszony do wielkości dla określonej branży. Zbyt niska wartość wskaźnika, poniżej minimalnych zalecanych wartości, może wskazywać na problemy z płynnością finansową, z kolei, gdy wartość wskaźnika znajduje powyższej 2,0, wówczas możemy mówić o zjawisku nadpłynności, które również jest niekorzystne, gdyż oznacza nieefektywne wykorzystanie zgro- madzonych aktywów obrotowych^23. Wskaźnik bieżącej płynności finansowej wyznacza się w oparciu o poniższą formułę:
Wskaźnik bieżącej płynności finansowej = aktywa obrotowe / zobowiązania bieżące
Wskaźnik szybkiej płynności finansowej jest zmodyfikowaną formułą wskaźnika bieżącej płynności. Z majątku obrotowego wyłączone zostały aktywa charakteryzujące się najmniejszą płynnością, to jest zapasy. Korekta ta pozwala, przy wyznaczaniu wskaźnika płynności finansowej, uwzględnić jedynie aktywa o dużym stopniu płynności. W ten sposób wskaźnik szybkiej płynności finansowej informuje o zdolności do regulowania zobowiązań bieżących płynnymi aktywami przedsiębiorstwa. Podobnie jak wcześniej normatyw wskaźnika prezentowany w literaturze przyjmuje różne wartości. Najczęściej podaje się, aby wielkość wska- źnika szybkiej płynności finansowej kształtowała się w przedziale 1,0-1,2^24 lub 1,0-1,5^25. Wartość poznawcza wskaźnika wysokiej płynności finansowej rośnie, porównując go ze wskaźnikiem bieżącej płynności finansowej. Jeżeli w wyniku porównania wskaźniki mieszczą się w zalecanych poziomach, a różnica między wskaźnikami jest niewielka, to świadczy to o efektywnym wykorzystaniu zapasów w działalności przedsiębiorstwa i o właściwym zarządzaniu płynnością. Z kolei znaczną rozbieżność w poziomach porównywanych wskaźników należy uznać za sytuację niepokojącą, która może oznaczać wysoki stan utrzymywanych zapasów w przedsiębiorstwie, co może wskazywać na trudności z terminowym regulowa- niem zobowiązań krótkoterminowych^26.
(^21) M. Sierpińska, T. Jachna, Ocena przedsiębiorstwa według standardów światowych , PWN, Warszawa
22 1999, s. 80; L. Bednarski,^ Analiza finansowa w przedsiębiorstwie , PWE, Warszawa 1999, s. 79. E. Nowak, Ocena zdolności kredytowej i ryzyka kredytowego , Bodie, Poznań 2002, s. 90; W. Bień,
23^ Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa , Difin, Warszawa 2002, s. 105. Podstawy zarządzania płynnością finansową przedsiębiorstwa , red. T. Cicirko, Oficyna Wydawnicza
24 Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa 2010, s. 85-87. J. Czekaj, Dresler Z., Zarządzanie finansami przedsiębiorstw – podstawy teorii , PWN, Warszawa
25 2005, s. 212. 26 E. Nowak,^ Ocena zdolności kredytowej… , op. cit., s. 91. Podstawy zarządzania płynnością… , op. cit., s. 87-89.
Wybrane aspekty z finansów i rynków finansowych
Wskaźnik szybkiej płynności finansowej = aktywa obrotowe – zapasy/zobowiązania bieżące
Wskaźnik gotówkowej płynności finansowej stanowi miarę uzupełniającą w ocenie zdolności do regulowania zobowiązań krótkoterminowych. Wskaźnik ten opisuje, jaka część zobowiązań bieżących może być uregulowana w sposób niezwłoczny w sytuacji ich natychmiastowej wymagalności. Należy zaznaczyć, że taka sytuacja występuje niezmiernie rzadko, uwzględniając to, że nadmierne utrzymywanie gotówki w kasach lub na rachunkach bankowych firmy jest kosztochłonne i nieefektywne, przedsiębiorstwa w sposób naturalny ograniczają ich wielkość do minimalnego poziomu, który niezbędny jest do bieżących rozliczeń. Tym samym niski poziom tego wskaźnika nie musi oznaczać problemów z płynnością finansową przedsiębiorstwa, kiedy efektywnie zarządza ono strumieniami środków pieniężnych^27.
Wskaźnik gotówkowej płynności finansowej = środki pieniężne / zobowiązania bieżące
Dynamiczna ocena płynności finansowej przedsiębiorstwa wykorzystuje dane finansowe pochodzące z rachunku przepływów pieniężnych. Do oceny płyn- ności finansowej w ujęciu dynamicznym najczęściej wykorzystuje się dwie grupy wskaźników, tj. wskaźniki wystarczalności gotówki oraz wskaźniki wydajności gotówki^28. Podstawowym wskaźnikiem wystarczalności środków pieniężnych jest wskaźnik ogólnej wystarczalności środków pieniężnych, który przedstawia ogólną zdolność przedsiębiorstwa do pokrycia wydatków, związanych ze spłatą zobowią- zań, nakładami inwestycyjnymi w majątek trwały oraz wypłatą dywidend dla właścicieli z nadwyżki pieniężnej pochodzącej z działalności operacyjnej. Im wyż- szy jest poziom wskaźnika, tym większa zdolność przedsiębiorstwa w zakresie możliwości pokrycia wydatków z nadwyżki operacyjnej wobec wierzycieli i wła- ścicieli, a tym samym lepsza ocena w zakresie płynności finansowej. W ramach tej grupy wyodrębnić można szczegółowe wskaźniki wystarczalności środków pie- niężnych, rozpatrywane jako relacja przepływów pieniężnych z działalności opera- cyjnej do konkretnej wyodrębnionej kategorii wydatków przedsiębiorstwa^29.
(^27) W. Gabrusewicz, Analiza finansowa… , op. cit., s. 337; Podstawy zarządzania… , op. cit., s. 89-90. (^28) T. Dudycz, Analiza finansowa jako narzędzie zarządzania finansami przedsiębiorstwa , Indygo Zahir
29 Media, Wrocław 2011, s. 57. J. Kowalczyk, A. Kusak, Decyzje finansowe firmy – metody analizy , C.H. Beck, Warszawa 2006, s. 15; M. Sierpińska, D. Wędzki, Zarządzanie płynnością… , op. cit., s. 54; Podstawy zarządza-nia… , op. cit., s. 105-106; Rachunek przepływów pieniężnych w teorii i praktyce , red. K. Wajszczuk, Difin, Warszawa 2013, s. 126-128.
Wybrane aspekty z finansów i rynków finansowych
Wykres 1. Liczba spółek notowanych na rynku NewConnect w latach 2007-
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z rynku NewConnect, www.newconnect.pl.
Organizator rynku NewCoonnect w celu ułatwienia oceny notowanych emitentów przez inwestorów wyodrębnił trzy segmenty rynku: segment NC Lead, segment NC High Liquidity Risk, segment NC Super High Liquidity Risk. Pierwszy z wyodrębnionych segmentów skupia spółki odznaczające się dużą wartością rynkową, wysokim wolumenem obrotu, stabilnym kursem notowań. Segment ten obejmuje liderów rynku, którzy aspirują do przejścia na Rynek Główny notowań GPW w Warszawie. Segment NC High Liquidity Risk oraz segment NC Super High Liquidity Risk grupuje spółki o niskiej płynności. W przypadku segmentu NC Super High Liquidity Risk dodatkowo o kwalifikacji emitenta do segmentu decyduje niewielka kapitalizacja, niski kurs notowań, duża zmienność kursu lub też ogłoszona upadłość czy otwarcie likwidacji. Segmen- tacja rynku jest pewnego rodzaju wskazówką przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych przez inwestorów, przy czym należy podkreślić, że część spółek na rynku może być notowana poza wyróżnionymi segmentami rynku. Przedmiotem badania objęte zostały spółki kapitałowe notowane na rynku NewConnect, które reprezentowały sektor media. Na koniec 2015 roku w ramach tego sektora notowanych było 26 spółek. W badaniu uwzględniono jedynie akcje emitentów, które na dzień 31 grudnia 2015 roku zakwalifikowano do jednego z trzech segmentów: segment NC Lead, segment NC High Liquidity Risk, seg- ment NC Super High Liquidity Risk. Warunku tego nie spełniało 11 emitentów, co oznacza, że próbę badawczą stanowiło 15 spółek z branży media notowanych na rynku NeConnect, prowadzonym i organizowanym przez GPW w Warszawie. Na podstawie wskaźników płynności statycznej dokonano pomiaru i oceny płynności finansowej wybranych spółek notowanych na rynku NewConnect. W tabeli 1. zobrazowano wskaźniki płynności bieżącej, płynności szybkiej w latach 2012-2015.
24
84 107
185
351
(^429 445 431 )
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Andrzej Kuciński, Płynność finansowa przedsiębiorstw notowanych…
Tabela 1. Wskaźniki płynności statycznej wybranych spółek z sektora media notowanych na rynku NewConnect w latach 2013-
Nazwa spółki Wskaźnik płynności bieżącej Wskaźnik płynności szybkiej 2013 2014 2015 2013 2014 2015 Segment NC Lead PLATIGE 0,92 1,10 1,14 0,77 1,06 1, Segment NC High Liquidity Risk ADMASSIVE 1,97 9,41 8,81 1,97 9,41 8, ADVOCULAR 25,77 1,18 43,38 25,77 1,18 43, ASTRO 0,25 0,32 2,16 0,25 0,32 2, BOMEDIA 0,78 3,71 2,73 0,77 3,70 2, COMPRESS 1,61 1,90 1,62 1,61 1,90 1, INWESTPL 1,51 1,35 1,46 1,51 1,35 1, MAGNIFICO 1,80 2,38 0,43 1,80 2,37 0, NFPL 0,59 0,42 0,49 0,59 0,42 0, OPTIZENLB 0,99 0,17 0,28 0,99 0,17 0, Segment NC Super High Liquidity Risk ADVERTIGO 1,83 1,35 4,64 1,39 0,93 3, GRAPHIC 2,48 2,86 1,63 1,75 1,79 0, LIBERTY 0,47 0,50 0,57 0,47 0,50 0, MGAMES 1,39 0,66 0,75 1, 39 0,66 0, PLAYMAKER 0,78 1,69 2,34 0,48 1,03 0,
Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań finansowych spółek, Notoria Serwis.
Z informacji zestawionych w tabeli 1. na temat statycznej płynności finan- sowej wybranych spółek notowanych na rynku NewConnect wynika, iż emitenci wykazują zróżnicowany poziom płynności bez względu na segment rynku, na którym akcje są notowane. W segmencie NC High Liquidity Risk oraz NC Super High Liquidity Risk wyraźnie można zauważyć spółki, które wykazują znaczne ryzyko związane z utratą płynności finansowej. Charakter branży, w której dzia- łają spółki, to jest brak wykazywanych zapasów prowadzi do tego, że wskaźniki bieżącej płynności oraz płynności szybkiej przyjmują często ten sam poziom. Co więcej zauważalna jest sytuacja kształtowania się wskaźników płynności bez jasno zarysowanego trendu, pokazuje to, że firmy znajdujące się we wczesnej fazie swojego rozwoju lub też działające na innowacyjnym i konkurencyjnym rynku uzyskują dość mocno zróżnicowane, często nieustabilizowane wyniki finansowe, które wpływają znacząco na ich sytuację finansową, w tym na płynność finansową. Funkcjonujące na rynku NewConnect wyodrębnione segmenty rynku mogą ułatwiać podejmowanie decyzji inwestycyjnych, jednakże segmenty te nie dają jednoznacznych ocen w zakresie płynności finansowej przedsiębiorstwa. Inwestorzy w celu zwiększenia efektywności swoich decyzji inwestycyjnych powinni w sposób ciągły monitorować płynność finansową emitentów, której utrata może być powodem ogłoszenia upadłości lub likwidacji emitenta.
Andrzej Kuciński, Płynność finansowa przedsiębiorstw notowanych…
The financial liquidity of companies listed on the NewConnect market Abstract Financial liquidity determines the ability to repay obligations in due time, its behavior provides the financial stability of the company. Financial liquidity can provide useful information used by the investors supporting decision making on the directions of the allocation of capital on the NewConnect market. The main objective of the study was to assess the liquidity of enterprises of the media sector listed on the NewConnect market.
Keywords: financial liquidity, enterprise, NewConnect market