
Podstawowe cechy międzynarodowego podziału pracy:
- każdy naród z tej wielkiej produkcji i struktury asortymentowej wybiera jakąś część a z innej rezygnuje
zostawiając ją dla innych narodów w ramach międzynarodowego podziału pracy
- koncentrując się na wybranych dziedzinach a rezygnują z innych każdy naród specjalizuje się w tych
dziedzinach które wybrał i z pojęciem tej koncentracji czyli wyboru pewnego fragmentu łączy się
pojęcie specjalizacji produkcji w skali międzynarodowej
- każdy naród rezygnuje z wytwarzania wielu wyrobów i usług na rzecz innych nie dlatego że są mu nie
potrzebne ale dla tego że jego zasoby są zbyt skromne aby o własnych siłach wytwarzać te wyroby
- w jaki sposób kraj ma zaopatrzyć się w te wyroby które są mu potrzebne a z których produkcji
zrezygnował- może je zdobyć na rynkach zagranicznych ale musi dysponować dewizami. Skąd weźmie
środki na import – w ostatecznym rachunku jedynym środkiem jest eksport, ale żeby eksportować
trzeba się wyspecjalizować w pewnej produkcji aby wygospodarować nadwyżki wyrobu, aby móc
przeznaczyć je na eksport i zdobyć dewizy, aby uzupełnić ubogą strukturę asortymentową produktów.
Handel Zagraniczny rozszerza strukturę wyrobów.
Międzynarodowy podział pracy jest podziałem zadań produkcyjnych między poszczególne kraje, w jego
ramach dokonuje się międzynarodowa specjalizacja a wybór jest jednocześnie orientacją na specjalizację
produkcji i jest jednocześnie procesem wydłużania serii wyrobów w wyspecjalizowanych dziedzinach ażeby
wytwarzanej produkcji wystarczyło do nasycenia rynku wewnętrznego i aby powstały nadwyżki na eksport.
Z tym pojęciem łączy się tez wymiana międzynarodowa towarów.
Klasyfikacje międzynarodowego podziału pracy:
- wewnątrz gałęziowy międzynarodowy podział pracy np. wymieniamy maszyny za maszyny,
chemikalia za chemikalia itp.
- między gałęziowy podział pracy np. wytwarzam chemikalia i wymieniam je nie tylko na inne chemikalia
ale i na np. maszyny
We współczesnych warunkach decydującą rolę odgrywa wewnątrz gałęziowy podział pracy bo podstawową
pozycje we współczesnej wymianie zajmują kraje wysoko rozwinięte ( na nie przypada 2/3 udziału światowej
wymiany towarowej ). Gałęziowa struktura tych krajów jest zbliżona i dlatego dominuje wymiana wewnątrz
gałęziowa.
Między gałęziowy podział pracy dotyczy z jednej strony krajów wysokorozwiniętych a z drugiej strony krajów
słabo rozwiniętych gospodarczo. Struktury krajów wysoko rozwiniętych to struktury przemysłowo usługowe a
krajów słabo rozwiniętych to struktury rolniczo surowcowe. Ta wymiana odgrywa podrzędna rolę.
W jednym i drugim podziale pracy nie muszą uczestniczyć wszystkie kraje
( ONZ podaje ponad 180 krajów ) i wszystkie gałęzie.
MPP można rozpatrywać w kategoriach:
1. statycznych – dana jest niezmienna struktura towarowa i geograficzna
2. dynamicznych – są nieustanne zmiany w strukturze produkcji i handlu
Czynniki MPP :
1. wewnętrzne – warunki naturalne, poziom i struktura gospodarcza, postęp techniczny, czynniki
systemowe i pozaekonomiczne.
2. zewnętrzne – powiązane ze światem zewnętrznym ( istotniejsze dla krajów zacofanych ).