Gen – odcinek DNA zawierający informacje o 1 cerze białka.
Chromosomy homologiczne Organizmy diploidalne mają zawsze dwie wersje genu -!jeden
od mamy, jeden od taty, rozmieszczone na odpowiadających sobie chromosomach.
Allel - jest to wersja tego samego genu
Allel dominujący – Oznacza się go dużą literą, np. A. Jest odpowiedzialny za wystąpienie
cechy dominującej. Jeżeli od jednego z rodziców otrzymaliśmy allel dominujący, a od
drugiego recesywny to ujawni się cecha warunkowana allelem dominującym.
Allel recesywny– Oznacza się go mała literą np. a Jest odpowiedzialny za wystąpienie cechy
recesywnej.
Heterozygota – Organizm diploidalny, który ma dwa różne allele.
Homozygota – Organizm diploidalny, który ma dwa identyczne allele.
Rodzaje organizmów:
1) Homozygota dominująca - Ma dwa allele dominujące. Ujawnia się w niej cecha
dominująca. Jej genotyp zapisuje się za pomocą dwóch wielkich liter, np. AA.
Wytwarza jeden rodzaj gamet. W każdej gamecie znajduje się allel dominujący A.
2) Homozygota recesywna – Ma dwa allele recesywne. Ujawnia się w niej cecha
recesywna. Jej genotyp zapisuje się za pomocą dwóch małych liter, np. aa. Wytwarza
jeden rodzaj gamet. W każdej gamecie znajduje się allel recesywny a.
3) Heterozygota – Ma jeden allel dominujący i jeden recesywny. Ujawnia się u niej
cecha dominująca. Jej genotyp zapisuję się za pomocą jednej wielkiej i jednej małej
litery, np. Aa. Wytwarza dwa rodzaje gamet. Jeden rodzaj zawiera allel dominujący A,
natomiast drugi – allel recesywny a.
Genotyp- Jest to zespół wszystkich genów organizmu.
Fenotyp – jest to zespół cech widocznych gołym okiem.
Kariotyp – Jest to zestaw chromosomów charakterystyczny dla danego gatunku.
Patotyp – Jest to powstawanie nowych wersji patogenów.
Prawo czystości gamet ( Pierwsze prawo Mendla )mówi, że w!każdej gamecie organizmu
diploidalnego znajduje się tylko jeden allel danego genu.
Genotyp i'fenotyp potomstwa można ustalić na podstawie krzyżówki genetycznej.
Etapy zapisu krzyżówki genetycznej.
1. Narysuj tabelę
2. W odpowiednie miejsce wpisz gamety rodziców
3. We właściwe miejsca wpisz genotyp zygot, które powstaną z połączenia gamet.
4. Na podstawie genotypów ustal fenotypy potomstwa.
