Podstawowe zasady funkcjonujące w środowisku pracy z dziećmi autystycznymi, Notatki z Pedagogika specjalna i edukacja społeczna

Pobierz Podstawowe zasady funkcjonujące w środowisku pracy z dziećmi autystycznymi i więcej Notatki w PDF z Pedagogika specjalna i edukacja społeczna tylko na Docsity! Podstawowe zasady funkcjonujące w środowisku pracy z dziećmi autystycznymi Dzieci autystyczne wymagają określonych metod i technik pracy w szkole i w domu. Należy pamiętać o ich ograniczeniach i organizować pracę w taki sposób, aby ułatwić im poznawanie świata i funkcjonowanie w społeczeństwie. w związku z tym osoby, wiążące swoje życie z pracą z dziećmi ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, powinny nie tylko posiadać rozległą wiedzę na temat zaburzenia, jakim jest autyzm, ale również poznać zasady funkcjonujące w środowisku pracy z dziećmi autystycznymi. Jak pisze Jacek Błeszyński w swoim artykule „T. Gałkowski wielokrotnie zwracał uwagę na konieczność specyficznego postępowania w procesie dydaktycznym i  terapeutycznym z osobami autystycznymi”1. Błeszyński w swoim artykule, odnoszącym się uwarunkowań efektywnego oddziaływania terapeutycznego w pracy z osobami autystycznymi, zwraca uwagę przede wszystkim na dobór odpowiedniego typu terapii. Można ją podzielić na wiele sposobów, ale najpopularniejszymi kryteriami podziału są2:  Czas, ponieważ terapia może być długotrwała i krótkotrwała;  Specyfika postępowania, rozdzielana na ogólną i specjalistyczną;  Nasilenie występowania zaburzenia – monosensoryczna lub polisensoryczna;  Ogólny rozwój – może być zahamowany, wycofany, opóźniony, nieharmonijny, w normie lub przyśpieszony;  Uczestnictwo w zajęciach osób, dzięki czemu wyróżniamy zajęcia indywidualne, grupowe, współuczestniczące;  Wiek osób, który jest uzależniony od możliwości i potrzeb wynikających z rozwoju psychofizycznego funkcjonowania osób poddanych terapii;  Formy oddziaływania – podtrzymująca lub wspomagająca;  Zakres prowadzenia – wychowawcza, odciążeniowa i czynnościowa;  Jedno lub wieloczynnikowe zaburzenie;  Inwencja ucznia – dyrektywna i niedyrektywna. Dobór odpowiedniej terapii jest bardzo ważny. w przypadku dziecka autystycznego powinien być ukierunkowany ze względu na dokładną diagnozę występujących u niego zaburzeń w wyżej wspomnianych trzech sferach: komunikacyjnej, społecznej i zachowania3. Warto wziąć pod uwagę również indywidualne potrzeby dziecka, ponieważ jak zauważono w pierwszym podrozdziale, każde dziecko jest inne. Autyzmowi często towarzyszą również 1 J. Błeszyński, Uwarunkowania efektywnego oddziaływania terapeutycznego w pracy z osobami autystycznymi, [w:] Terapie wspomagające rozwój osób z autyzmem, J. J. Błeszyński (red.), Wyd. Impuls, Kraków 2013, s. 13. 2 Tamże, s. 15. 3 Tamże. dodatkowe schorzenia, takie jak fobie. Zanim dobierze się konkretną terapię dla dziecka, należy je wcześniej dokładnie poznać, aby nie narażać go na niepotrzebny stres. Ciekawym spostrzeżeniem jest również dokonanie szczegółowej i wieloaspektowej analizy funkcjonowania dziecka od wieku przedszkolnego w najbliższych i dalszych środowiskach. w ten sposób można ukazać miejsce dziecka autystycznego w strukturze środowiska lokalnego i nie tylko, dzięki czemu możliwe staje się stworzenie odpowiedniego programu terapeutycznego i celu podejmowanych oddziaływań. Wiążę się to również z określeniem wskaźników, które pomogą monitorować postępy, jakie czyni dziecko i terapeuta. Oprócz monitorowania postępu rozwojowego dziecka, można również wprowadzać konieczne zmiany w podejściu terapeutycznym, jeśli takowe będą konieczne4. Błeszyński przedstawia również pewne postulaty, o których należy pamiętać, prowadząc terapię z osobami autystycznymi. Nawiązuje on do analizy przeprowadzonej przez S. C. Luce, W. P. Chrisriana, S. R. Andersona, P. J. Toy’a i E. V. Larssona (1992), w których zwrócono uwagę na5:  Konieczność indywidualnego podejścia do pracy z osobami autystycznymi zarówno w zakresie organizacji systemu terapii, jak i tempa oraz proponowanego programu wspierającego;  Organizowaniu systemowego podejścia wspierającego rozwój, który opierałby się na zaangażowaniu i aktywizacji rodzin osób poddanych opiece;  Uświadomienie ograniczonego wsparcia, które wynika z braku jednorodnego systemu oddziaływania na osoby z zaburzeniem autystycznym;  Napotykane trudności w trakcie koordynacji podejmowanych działań terapeutyczno- opiekuńczych przez różne instytucje, zwłaszcza gdy nie występuje konsolidacja programowa. Warto zwrócić również uwagę na coraz popularniejsze wprowadzanie do terapii rodziny dziecka. Zazwyczaj kojarzona ona była z sytuacją terapeuta-dziecko, jednak jak się okazuje, wprowadzenie rodziców czy rodzeństwa może mieć bardzo pozytywne skutki. Dziecko nie tylko uczy się nowych zachowań, ale może je od razu wprowadzać w życie w relacjach z najbliższymi. Rodzice i rodzeństwo mają natomiast okazję zrozumieć perspektywę dziecka autystycznego i pojąć, dlaczego jego zachowanie jest inne. Wspólne przechodzenie terapii zwiększa świadomość otoczenia dotyczącą autyzmu i sposobów, w jaki 4 Tamże, s. 17. 5 Tamże, s. 18.