Podstawowe zasady prawa wyborczego - Notatki - Administracja, Notatki z Administracja biznesu

Pobierz Podstawowe zasady prawa wyborczego - Notatki - Administracja i więcej Notatki w PDF z Administracja biznesu tylko na Docsity!

PYTANIE 7

1. PODSTAWOWE ZASADY PRAWA WYBORCZEGO

1. ZASADA POWSZECHNOŚCI WYBORÓW ( Sejm i Senat) F 0E 0 oznacza zakaz stosowania cenzusów wyborczych. Każdy z nas ma bierne i czynne prawo wyborcze. Czynne prawo wyborcze posiadają osoby, które

• najpóźniej w dniu wyborów ukończyły 18 lat
• posiadają obywatelstwo polskie
• dysponują pełnią praw politycznych
• nie są ubezwłasnowolnione prawomocnym orzeczeniem sądu
• nie są pozbawione praw publicznych oraz wyborczych (orzeczeniem TS) Posłem można być, gdy dysponuje się czynnym prawem wyborczym i ukończone 21 lat, senatorem-30 lat, a prezydentem- 35 lat

2. ZASADA RÓWNOŚCI ( Sejm) a) w znaczeni formalnym F 0E 0 oznacza, że każdemu wyborcy przysługuje jeden głos, każdy głos jest tak samo ważny, liczony b) w znaczeniu materialnym F 0E 0 taka sama waga głosu
3. ZASADA BEZPOŚREDNIOŚCI (Sejm i Senat) F 0E 0 oznacza, że wyborca głosuje bezpośrednio na kandydata i to jego głos bezpośrednio decyduje o ostatecznym wyniku wyborów; wyborca nie korzysta z żadnych ciał przedstawicielskich
4. ZASADA TAJNOŚCI GŁOSOWANIA ( Sejm i Senat) F 0E 0 umożliwia nam swobodne podejmowanie decyzji o wyborze. Wypełniamy karty wyborcze za specjalnymi zasłonami, nie podpisujemy ich i wrzucamy do urny osobiście. Mamy pewność, że mój głos nie zostanie zidentyfikowany.
5. ZASADA PROPORCJONALNOŚCI (Sejm) F 0E 0oznacza, że każda z partii zgłaszających listy kandydatów otrzymuje mandaty w stosunku proporcjonalnym do liczby uzyskanych głosów; próg wyborczy dla partii 5%, a koalicji wyborczej 8%. W Polsce rozdział mandatów według system Saint-League

2. ORGANIZACJA WYBORÓW DO SEJMU I SENATU RP

ZARZĄDZANIE I TERMIN WYBORÓW

Wybory zarządza Prezydent RP, w drodze postanowienia, nie później niż na 90 dni przed upływem 4 lat od rozpoczęcia kadencji Sejmu, wyznaczając wybory na dzień wolny od pracy, przypadający w ciągu 30 ( 45 w razie skrócenia kadencji Sejmu) dni przed upływem 4 lat od rozpoczęcia kadencji Sejmu.

REJESTR I SPIS WYBORCÓW

Rejestr i spis wyborców prowadzi na bieżąco gmina jako zadanie zlecone

OKRĘG I OBWÓD WYBORCZY OBWÓD WYBORCZY- jednostka terytorialna, w której głosują obywatele OKRĘG WYBORCZY- obejmuje obszar województwa lub jego część. W nim wybiera się co najmniej 7 posłów i od 2 do 4 senatorów ( w podlaskim 3)

ORGANY WYBORCZE

a) Państwowa Komisja Wyborcza ( organ stały)- składa się z 3 sędziów TK wskazanych przez Prezesa TK, 3 sędziów Sądu Najwyższego wskazanych przez I Prezesa Sądu Najwyższego i 3 sędziów NSA wskazanych przez Prezesa NSA b) Okręgowa Komisja Wyborcza- składa się z 7-11 sędziów c) Obwodowa Komisja Wyborcza- powołuje ją się spośród wyborców od 6 do 10 osób i jedną osobę wskazaną przez wójta lub burmistrza ( prezydenta miasta)

ZGŁASZANIE KANDYDATÓW NA POSŁÓW I SENATORÓW Prawo zgłaszania list kandydatów na posłów i senatorów przysługuje partiom politycznym oraz wyborcom. Wyborców reprezentują komitety wyborcze tworzone przez nich. Zakładany jest komitet wyborczy przez co najmniej 15 osób (potrzeba co najmniej 1000 podpisów obywateli uprawnionych do głosowania, aby pełnomocnik zawiadomił PKW o założeniu komitetu, który może zgłosić w każdym okręgu wyborczym jedną okręgową listę kandydatów na posłów oraz kandydata/ów na senatora). Jeżeli partie polityczne połączą się w koalicji, wtedy są reprezentowane przez komisje wyborcze koalicji ( co najmniej 10 osób), które mają osobowość prawną w zakresie związanym z wyborami. Kandydować można tylko w jednym okręgu wyborczym i tylko z jednej listy okręgowej ( w wypadku senatorów tylko z jednego komitetu). Zbiera się podpisy 5000 osób na jedną listę z danego okręgu w wypadku posłów, a na senatorów zbiera się podpisy indywidualnie i na jednego senatora 3000 podpisów. Listę okręgową zgłasza do Okręgowej Komisji Wyborczej najpóźniej do godziny 24.00 w 40 dniu przed dniem wyborów pełnomocnik komitetu wyborczego. Lista powinna zawierać nie mniej niż 3 kandydatów i nie więcej niż dwukrotność posłów ( tyle senatorów) ile wybieranych w danym okręgu. Wniosek może być nieprzyjęty i przysługuje odwołanie do PKW w terminie 3 dni. Po rejestracji PKW następuje losowanie przydziału nr list. Listy ogólnopolskie składa się do PKW (ci którzy zarejestrowali listy w więcej niż połowie okręgów wyborczych). Odmowę rejestracji można zaskarżyć do SN w terminie 3 dni.

PROCEDURA GŁOSOWANIA W lokalach obwodowych komisji wyborczych w godz. 6:00-22:00 w wyborach do organów samorządowych Stale powinno być obecnych co najmniej 3 członków OKW- nie wolno przerywać głosowania W lokalu powinno być miejsce zapewniające tajność głosowania, a wyborca powinien zgłosić się z dowodem tożsamości. NA POSŁÓW F 0E 0Wyborca głosuje tylko na jedną listę okręgową, stawiając na karcie do głosowania znak "x" w kratce z lewej strony obok nazwiska jednego z kandydatów z tej listy, przez co wskazuje jego pierwszeństwo do uzyskania mandatu NA SENATORÓW F 0E 0 Wyborca głosuje na określonych kandydatów, stawiając znak "x" w kratce z lewej strony obok nazwisk najwyżej tylu kandydatów, ilu senatorów jest wybieranych w okręgu wyborczym (może głosować na mniejszą liczbę senatorów).

USTALANIE WYNIKÓW GŁOSOWANIA I WYBORÓW a) SEJM F 0E 0 I. Obwodowe komisje wyborcze ustalają:

1. liczbę ważnych kart do głosowania
2. liczbę kart nieważnych i sporządzają protokół. II. Przesyłają go do komisji okręgowej , która dokonuje sprawdzenia prawidłowości ustalenia wyników głosowania w obwodzie i ustala wyniki głosowania na poszczególne listy okręgowe i sporządza w dwóch egzemplarzach protokół wyników głosowania w okręgu wyborczym.