Docsity
Docsity

Przygotuj się do egzaminów
Przygotuj się do egzaminów

Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity


Otrzymaj punkty, aby pobrać
Otrzymaj punkty, aby pobrać

Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium


Informacje i wskazówki
Informacje i wskazówki

Podstawy Prawa - notatki z wykładów, Notatki z Prawoznawstwo

Podstawy Prawa - notatki z wykładów

Typologia: Notatki

2022/2023

Załadowany 05.02.2023

kinga-augustyn-1
kinga-augustyn-1 🇵🇱

5

(1)

2 dokumenty

1 / 9

Toggle sidebar

Ta strona nie jest widoczna w podglądzie

Nie przegap ważnych części!

bg1
Podstawy prawa
Wykład 1 – 01.10.2022
Co decyduje o zachowaniu ludzi? – nasze środowisko, reguły, genetyka itp. Zespoły norm
określające to jak mamy się zachowywać.
System normatywny – zespół norm określających reguły postępowania
Normy postępowania wynikają z:
Systemu opartego na moralności
Innych systemów normatywnych
Systemy normatywne np.
Prawo państwowe – system normatywny za którym stoją sankcje najdalej
ograniczające wolności obywatelskie
Prawo zwyczajowe
Zasady w danej grupie ludzkiej
Zasady kościelne
Prawo federacji sportowych (jest transnarodowe)
Prawo korporacji transnarodowe
System normatywny a jednostka - Każdego z nas obowiązują nakładające się reguły.
PRAWO
Znaczenie podmiotowe – prawo podmiotowe, uprawnienie do czegoś np. prawo do
przerwy w zajęciach
Znaczenie przedmiotowe – system norm prawnych
„ekstremalna” socjologia prawa – każda forma kontroli społecznej jest prawem, potem
podejście nieco się zmieniło
Natura prawa:
prawo naturalne – dane przez istotę wyższą
prawo stanowione – inaczej pozytywne, dane przez państwo
Prawo - całokształt generalnych i abstrakcyjnych norm postępowania, które są akceptowane
przez państwo, ich przestrzeganie jest zagwarantowane przez państwo.
Normy prawne – wiążące reguły postępowania, dlatego że stoi za nimi przymus.
Prawo ma charakter:
Społeczny – dotyczy całego społeczeństwa na danym terytorium
pf3
pf4
pf5
pf8
pf9

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Podstawy Prawa - notatki z wykładów i więcej Notatki w PDF z Prawoznawstwo tylko na Docsity!

Podstawy prawa Wykład 1 – 01.10. Co decyduje o zachowaniu ludzi? – nasze środowisko, reguły, genetyka itp. Zespoły norm określające to jak mamy się zachowywać. System normatywny – zespół norm określających reguły postępowania Normy postępowania wynikają z:  Systemu opartego na moralności  Innych systemów normatywnych Systemy normatywne np.  Prawo państwowe – system normatywny za którym stoją sankcje najdalej ograniczające wolności obywatelskie  Prawo zwyczajowe  Zasady w danej grupie ludzkiej  Zasady kościelne  Prawo federacji sportowych (jest transnarodowe)  Prawo korporacji transnarodowe System normatywny a jednostka - Każdego z nas obowiązują nakładające się reguły. PRAWO  Znaczenie podmiotowe – prawo podmiotowe, uprawnienie do czegoś np. prawo do przerwy w zajęciach  Znaczenie przedmiotowe – system norm prawnych „ekstremalna” socjologia prawa – każda forma kontroli społecznej jest prawem, potem podejście nieco się zmieniło Natura prawa:  prawo naturalne – dane przez istotę wyższą  prawo stanowione – inaczej pozytywne, dane przez państwo Prawo - całokształt generalnych i abstrakcyjnych norm postępowania, które są akceptowane przez państwo, ich przestrzeganie jest zagwarantowane przez państwo. Normy prawne – wiążące reguły postępowania, dlatego że stoi za nimi przymus. Prawo ma charakter:  Społeczny – dotyczy całego społeczeństwa na danym terytorium

 Normatywny – określa pełen ideał, do którego powinniśmy dążyć i realizować (wypowiedzi opisowe a normatywne)  Perswazyjny (wychowawczy) – poprzez sankcje czy groźbę sankcji próbuje nas wychować  Heteronomiczny (zewnętrzny) np. płacić podatki, jest to nam narzucone i my przyjmujemy to jako własne Po co jest prawo? – aby służyło ludziom, aby łatwiej nam się żyło Prawo jako instrument:  Regulacja stosunków społecznych  Inżynierii społecznej FUNKCJE PRAWA  Stabilizacyjna  Dynamizująca  Ochronna  Organizacyjna  Represyjna  Prewencyjna Prawoznawstwo  Teoria prawa  Historia prawa  Dogmatyka prawa – aktualnie obowiązujące przepisy Dogmatyka prawa: konstytucyjne, cywilne, gospodarcze, handlowe, karne itp. Poziom regulacji prawa pozytywnego  Prawo państwowe – najbardziej istotne, funkcja decydująca do organizacji międzynarodowych  Prawo międzynarodowe  Prawo UE Geneza państwa  Teoria teistyczna  Teoria umowy społecznej - umowa pomiędzy członkami społeczeństwa lub między społeczeństwem a władzą  Teoria funkcjonalna – ostatnia forma rozwoju społecznego Państwo – znaczenia:

  • socjologiczne – ludzie na danym obszarze, poddanych pod określony rząd
  • organizacyjne
  • prawnicze – stała ludność, suwerenna władza, terytorium, zdolność do relacji międzynarodowych
  • przepisy końcowe – charakter techniczno-organizacyjny Technika prawotwórcza: tryb orzekający, nie piszemy ustaw osobowo (jednolita terminologia, wyczerpująca regulacja, w razie konieczności definicje legalne w akcie prawnym, unikanie pojęć nieostrych Wykład 2 – 15.10. ŹRÓDŁA PRAWA  Podmiot stanowiący prawo (naród)  Organ stanowiący prawo (parlament + organy samorządowe)  Dokument – źródła poznania prawa (organ promulgacyjni)  Sposób powstania prawa - będziemy zastanawiać się na tym jak tworzony i egzekwowany jest system normatywny w Polsce ŹRÓDŁA JAKO SPOSÓB POWSTAWANIA PRAWA  Prawo stanowione (aktualnie tworzone przez państwo)  Prawo zwyczajowe  Prawo precedensowe (najwyższy sąd w danym kraju rozpoznaje stan faktyczny i wydaje na tej podstawie decyzje, orzeczenia działają w określony sposób do momentu aż sąd nie zmieni tego precedensu)  Prawo umowne (nierównorzędne źródło prawa)  Prawo wywodzące się z twierdzeń doktryny W przepisach kodeksu nie jest opisane, ile ma wynosić korzyść, ryzyko podejrzenia korupcji w przypadku prezentów. W POLSCE – znaczenie ma tylko PRAWO STANOWIONE Źródła prawa obowiązujące na całym obszarze RP Źródła prawa obowiązujące na obszarze działania organów Art. 87 KONSTYTUCJI Opisane jako źródła powszechnie obowiązującego prawa: KONSTYTUCJA, USTAWY, RATYFIKOWANE UMOWY MIĘDZYNARODOWE ORAZ ROZPORZĄDZENIA. Najważniejszym źródłem prawa jest konstytucja. Dodatkowo mamy jeszcze źródła prawa o charakterze wewnętrznym – pomagają w pracy organów administracji, nie obowiązują wszystkich, mają charakter wewnętrzny. Art.94 KONSTYTUCJI Organy samorządu terytorialnego ustanawiają akty prawa miejscowego obowiązujące na obszarze działania tych organów. Art.93 KONSTYTUCJI

Uchwały RM i PRM mają charakter wewnętrzny. Minister czy też premier ma uprawnienie, aby wydać zarządzenie do wewnętrznej struktury organizacyjnej w ramach. Nie kreuje obowiązków dla nas. Źródła prawa powszechne – obowiązują na całym terytorium i obowiązują wszystkich Źródła prawa miejscowego – obowiązują na części terytorium i obowiązują wszystkich Źródła prawa o charakterze wewnętrznym – obowiązują na całym terytorium, ale tylko wewnętrznie, nie obowiązują wszystkich Hierarchia – grafika Art. 88 Konstytucja – warunkiem wejście w życie ustaw rozporządzeń oraz aktów prawa miejscowego MUSI nastąpić ich ogłoszenie. Publikatory:  Dziennik ustaw  Monitor polski  Dzienniki urzędowe organów administracji (ministerstwa, NBP), wojewódzkie PROMULGACJA = ogłoszenie aktu prawnego Vacatio legis (okres spoczywania ustawy) – zwykle 14 dni KONSTYTUCJA Jako ustawa zasadnicza Główny akt normatywny państwa Konstytucja reguluje

  • ustrój państwa
  • prawa i wolności obywateli Rodzaje konstytucji na świecie -sztywne/giętkie
  • długie/krótkie Wielka Brytania nie ma konstytucji. Polska – długa konstytucja, jest ją trochę trudniej zmienić niż zwykłą ustawę, natomiast jest to możliwie USA – sztywna konstytucja
  • senat
  • prezydent UCHWALENIE USTAW Art. 118 Inicjatywa ustawodawcza przysługuje również grupie co najmniej 100 000 obywateli mających prawo wybierania Sejmu. INICJATYWA USTAWODAWCZA Prezydent, Rada ministrów Senat, Posłowie (co najmniej 15 albo uchwała komisji sejmowej), Obywatele – co najmniej 100 tys. (tzw. Projekt obywatelski) Projekt trafia najpierw do sejmu -> do laski marszałkowskiej Obowiązkowo projekt na piśmie. Zawiera: -projektowany tekst ustawy -uzasadnienie
  • ocena skutków regulacji (np. jakie finansowe nakłady, więcej, mniej pieniędzy w budżecie)
  • zgodność z prawem UE Trzy czytania w sejmie = sesje analiz i dyskusji nad projektem, zwykle plenarne Pomiędzy czytaniami – praca w komisjach sejmowych Praca w Sejmie/Senacie:
  • kluby/koła (do 15 osób) parlamentarne – podział polityczny
  • komisje – podział merytoryczny (wg. Zagadnień)
  • zespół/grupa – wg potrzeby Sejm uchwala ustawy zwykłą większością głosów co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. W ciągu 30 dni od przekazania ustawy: Senat może przyjąć bez zmian, uchwalić poprawki lub uchwalić odrzucenie w całości Uchwalanie ustaw: Jeżeli Senat przyjął bez zmian – indzie do Prezydenta Wraca do Sejmu - jeżeli poprawki lub odrzucenie Sejm przełamuje stanowisko Senatu bezwzględną większością głosów w obecności ustawowej połowy liczby posłów (bezwzględna to więcej głosów na tak, niż wstrzymanych i odrzuconych). Prezydent:
  • może podpisać w ciągu 21 dni
  • wystąpić z wnioskiem do TK z wnioskiem w sprawie zgodności
  • przekazać ustawę sejmowi do ponownego rozpatrzenia (weto) Zajęcia nr 4 – 03.12.

Egzamin 12.02.2023 – sprawdzić na wirtualnej uczelni, egzamin w sali komputerowej. Do 20 pytań testowych i jedno z pytań otwartych. 20 minut. – w planie godzina (u mnie 9 45 – sala A 138) Systematyka prawa  Prawo Publiczne

  • Relacje o charakterze nadrzędności i podrzędności, stosunki publicznoprawne np. podatki (administracja publiczna ma relacje nadrzędną nad podmiotami prawnymi) BRAK RÓWNOŚCI STRON (układ jest hierarchiczny)
  • Bezwzględnie obowiązujące normy PRAWO KONSTYTUCYJNE PRAWO ADMISTRACYJNE -największy obszar prawa publicznego, relacje między obywatelem a instytucjami publicznymi A w tym: prawo finansowe (podatki i daniny), prawo publiczne gospodarcze, prawo ochrony środowiska, prawo budowlane, prawo żywnościowe PRAWO KARNE  Prawo Prywatne
  • Relacje mają charakter bardziej poziomy, relacje pomiędzy w miarę równorzędnymi podmiotami, charakter prywatnoprawny np. umowa o prace (podmioty są równorzędne, ale czasami tylko nominalnie)
  • Bezwzględnie obowiązujące normy i dyspozytywne
  • Autonomia woli stron
  • Sąd nie ustala jaka była prawda, chodzi o ustalenie interpretacji zgodnej z intencją stron (jak strony chcą ugody, sąd przyjmuje ją i zakończy postępowanie). Strony kształtują relacje. PRAWO CYWILNE (kodeks cywilny, kodeks rodzinny i opiekuńczy) PRAWO HANDLOWE (kodeks spółek handlowych 2000) PRAWO PRACY (kodeks pracy 1974) MIĘDZYNARODOWE PRAWO PRYWATNE Prawo nowych technologii inny podział semantyczny
  • prawo materialne (reguły merytoryczne)
  • prawo formalne (normy instrumentalne)
  • prawo wykonawcze (regulacja wykonawcza sankcji)