Pobierz Podstawy produkcji zwierzęcej - Notatki - Zarządzanie produkcją i więcej Notatki w PDF z Zarządzanie produkcją i operacjami tylko na Docsity! Podstawy produkcji zwierzęcej WYKŁAD 1 CHÓW I HODOWLA ZWIERZĄT Chów utrzymywanie zwierząt w celu otrzymywania od nich doraźnych korzyści. Hodowla dążenie do poprawy cech, parametrów, które użytkujemy; świadomy działanie w celu poprawy ilości, jakości posiadanych zwierząt, uzyskiwanych parametrów.Produkcja zwierzęca ukierunkowanie na surowiec, produkt, który interesuje, poprawa efektywności produktów.Gatunek grupa zwierząt spokrewnionych ze sobą, które kojarzone dają płodne potomstwo.Rasa grupa zwierząt należących do konkretnego gatunku pod względem konkretnych cech użytkowych, cechy te przekazują potomstwu.Kierunek użytkowania sposób, w jaki dane zwierze jest wykorzystane. WYKŁAD 2 WYKORZYSTANIE ZWIERZĄT Hodowla zwierząt: Dla pozyskiwania produktów zwierzęcych Wykorzystanie zwierząt do celów terapeutycznych Wykorzystanie siły pociągowej zwierząt Wykorzystanie w medycynie Wykorzystanie skóry Zwierzęta towarzyszące człowiekowi etc.Gleba Zwierzęta Nawozy naturalne Rośliny WYKŁAD 3 WARUNKI UTRZYMANIA ZWIERZAT Dobrostan stan równowagi między organizmem a otaczającym go środowiskiem. Zasada pięciu wolności minima potrzeb behawioralnych: Możliwość swobodnego powstania Możliwość swobodnego połączenia się Możliwość swobodnego obrócenia się Możliwość swobodnego przeciągania się Możliwość swobodnego wykonywania czynności behawioralnychPomieszczenie gospodarcze powinny zapewnić odpowiednie: Temperaturę Oświetlenie Skład powietrza Ruch, wymiana powietrza Zadawanie pasz Usuwanie obornika Transport zwierząt Pozyskiwanie mleka Wykonywanie zabiegów okresowych Pomieszczenia dla bydła: Obory dla krów mlecznych stanowisko 1,05 1,1m szerokości x 1,8-2,0 długości Cielętniki 0,45 1,5 m2/szt. Jałowniki 1,5 2,3 m2/szat lub stanowisko 1,0 x 2,0 Bukeciarnie 1,5 1,9 m2/szt. Pomieszczenia dodatkowe: mleczarnie, hale udojowe, silosy, magazyny pasz Pomieszczenia dla świń: Lochy niepokryte i we wczesnym okresie ciąży 3,0-3,5 m2/szt. Lochy przed porodem i z prosiętami 8m2/szt. Warchlaki 0,7 m2/szt. Tuczniki 0,8-1,3 m2szt Pomieszczenia dla drobiu: Wychowalnie dla drobiu młodszego 10-12 szt. na 1m2 (do 6 tygodni) Wychowalnie dla drobiu starszego 4-5 na 1m2 (do 9 tyg.) Obiekty dla niosek 4-5szt/ m2 Brojlernie 12-18szt/ m2Pomieszczenia dla owiec: Owczarnia uniwersalna 1,2-1,8 m2/matkę z jagniętami Owczarnia dla matek z jagniętami jw. Wychowalnia młodzieży 0,7-1,0 m2/maciorkę, 1,2-1,8 m2/tucznika Tuczarnia jagniąt 0,4-0,5 m2/Jagnie Porodówka 1,0-1,2 m2/matkę WYKŁAD 4PŁODNOŚĆ U ZWIERZĄT Rozpłód zespół objawów fizjologicznych i zabiegów hodowlanych i innych towarzyszących, od momentu przygotowania zwierząt do krycia do chwili uzyskana przychówku Dojrzałość płciowa zwierząt gotowość organizmu do wytwarzania gamet (samce plemników, samice komórek jajowych) zdolnych do zapłodnienia. Dojrzałość rozpłodowa (hodowlana) - fizjologiczna gotowość do rozmarzania i uzyskania zdrowego potomstwa.Cykl płciowy okres aktywności układu rozrodczego Cykl rujowy okres od pierwszych oznak aż do zakończenia owulacjiRuja stan gotowości samicy do kryciaDojrzałość płciowa i hodowlana wybranych gatunków zwierząt gospodarskich Wiek dojrzałości płciowej Wiek dojrzałości rozpłodowej Zanik przydatności rozpłodowej Konie Ogier 10-18 m-cyKlacz 10-18 m-cy 2-4 lat 15-25 lat Bydło Buchaj 6-16 m-cy Krowa 6-16 m-cy 16-20lat9-24 lat 15-26 lat Świnie Knury 2-3 m-ceLochy 4-5 m-cy 6-10 m-cy8-10 m-cy Do 10 lat Owce Tryki 6-8 m-cy Maciorki 6-8 m-cy12-18 m-cy Do 10 latZwierzęta aktywne płciowoCały rok SezonowoKrowa 21 dni Klacz 11 dniLocha 21 dni Maciorka 17 dniKrólica 2-3 dni Koza 21 dni Świnka morska 17 dni Kotka 14-21 dniMysz 4 dni Czas trwania rui: Krowa 15 godzin Locha 50 godz. Klacz 2-11 dni Maciorka 30 godz. Koza 30 godz. Suka 7-9 dni Kotka 4-10 dni Długość trwania ciąży: Klacz 11 m-cy Krowa 9 m-cy Owca 5 m- cy Locha 4 m-ce Suka 2 m-ce Kotka 2 m-ce Królica 1 m- c Mysz 3 tyg.Czas trwania spermogenezy: Buhaj 60 dni Tryk 50 dni Knur 40 dni Ogier 55 dni Królik 45 dni Szczur 50 dni Dla porównania mężczyzna 75 dniGniazdówki samice muszą zapewnić odpowiednie warunki rozwoju dla swoich młodych Spożycie niektórych artykułów żywnościowych w przeliczeniu na 1 mieszkańca. Mięso ogółem 61,4kg Wieprzowe 38,7kg Wołowe 7kg Drobiowe 14,5kg Mleko 191l Jaka kurze 186szt Podstawowe dane fizjologiczne i hodowlaneWiek dojrzałości płciowe loszek knurków 5-6m-cyWiek dojrzałości rozpłodowej loszek 7-9m-cyWiek dojrzałości rozpłodowej knurków 8-9m-cyDługość ciąży 115dniOkres miedzyrujowy 21dniCzas trwania rui 2-3dniNajkorzystniejszy okres zapłodnienia 24-96 godzin od początku ruiSkuteczność krycia naturalnego 75-90%Skuteczność sztucznego nasienia 70-85%Czas trwania porodu 2-7godzOkres wychowy prosiąt przy matkach: Odłączenie wczesne 31-35dni Odłączenie tradycyjne 42-56dniLiczebność miotu przy urodzeniu: Lochy pierwiastki 7-12szt Lochy wieloródki 8-16sztStraty prosiąt do odłączenia 10-30%Wystąpienie rui po odłączeniu od miotu 4-11dniRasy świń w Polsce: Polska biała zwisłoucha Wielka biała polska Rasa syntetyczna 999 WYKŁAD 9 TYPY UŻYTKOWE KUR I BUDOWA JAJKA Typy użytkowe kur: 1. Kura typu mięsnego: Kształt sylwetki zbliżony do kwadratu dobrze umięśniona klatka piersiowa i uda, krótki, ale szeroki grzbiet W wieku 20 tygodni kura waży 2-3kg kogut 4 kg Barw upierzenia biała Kury późno dojrzewają płciowo w wieku ok. 200dni Znoszą nie więcej niż 130jaj a masie 52-60g Przedstawiciele Dominent White Canish (DWC)2. Kura typu nośnego: Są lekkie kształt sylwetki zbliżony do trójkąta W wieku około 20 tygodni kury ważą 1,2-1,6kg a koguty 1,7-2,3kg Mają silnie rozwinięte przydatki na głowie Wcześnie dojrzewają płciowo w wieku 140-150dni rozpoczynają nieśność Do 76 tygodnia życia znoszą ok. 300jaj o masie 54-66g Przedstawiciel Leghorn w barwie białej upierzenia i znoszącej jajka o białej skorupie3. Kury ogólnoużytkowe: Kształt ciała zbliżony do prostokąta Dojrzałość płciowa po ok. 160-180dniach W wieku około 20 tygodni waży 1,5-2,6kg fury i 1,8-3,3kg koguty Do 76 tygodnia znoszą 160-200 jaj a masie 52-60g Zabarwienie skorupy jaja od jasnej do brunatnej Do ras tych należy Rhode Island Red (RIR)W Polsce jest 45333000 szt. kur. Produkcja jaj średnio na nioskę 18lBudowa jajka: Masa 40-70g przeciętnie 58g Kształt jajowaty Skorupy nocna gładka czysta jej barwa uwarunkowana jest genetyczne Świeżość przy składowaniu jajo traci wodę, co powoduje zmniejszenie się objętości treści w wzrost objętości komory powietrznej Barwa żółtka od bladożółtej do ciemnopomarańczowej, określana w skali 10-cio punktowej Skład chemiczny jajka:Składniki Całe jajko Białko ŻółtkoWoda78% 87,8% 49,4% Białko 12,8 10,8 16,3Tłuszcz11,5 0 31,9Węglowodany 0,7 0,7 0,7Zw. mineralne 1,0 0,8 1,5 WYKŁAD 10 UŻYTKOWANIE OWIE COwce gatunek bardzo wszechstronnie wykorzystywany, ale ma bardzo małe znaczenie. ZMIANA POGŁOWIA 1990 1995 2000 bydło ogółem: 10049 7306 6083 krowy: 4919 3579 3098 trzoda chlewna ogółem: 19464 20418 17122 lochy:1837 1875 1577 owce ogółem: 4159 713 362 maciorki: 2438 450 223 konie 941 636 5503 drób kurzy 47082 36941 45333 gęsi 2960 1270 1052 kaczki i inne 13471 8121 354 8indyki 1446 1948 873 Użytkowanie owiec: 1. Użytkowanie jednokierunkowe wełniste wełna australijska jednolita Duże pole odrostu fałdy skórne Grubsza i długa wełna Przedstawiciel Merynor 2. Użytkowanie mięsne Tryk rasy Suffolk Wysklepiona klatka piersiowa Mniejsze pole obrostu Brak fałdy na szyi Szersze w zadzie Więcej mięśni 3. Mleczne Maciorka rasy wschodnofryzyjskiej Daje nawet 200-300l mleka Delikatna budowa Małe pole obrostu Szybka przemiana materii 4. Kożuchowy Gatunki północno-wschodnich regionów Polski, w surowym klimacie np. Wrzosówka Nieduża skóry są lekkie i cienkie, ale mają bardzo dobre właściwości ciepłochronne 5. Futerkowy Maciorka rasy karakuł Skóry są znacznie cieńsze, lżejsze niż kożuchowe W postaci zwiniętych rurek Cenne są skóry bardzo młodych jagniąt