Podstawy zarządzania organizacjami, ich istota i cele, Notatki z Historia zarządzania

Pobierz Podstawy zarządzania organizacjami, ich istota i cele i więcej Notatki w PDF z Historia zarządzania tylko na Docsity! Dr hab. Bohdan Godziszewski, prof. UMK Katedra Podstawowych Problemów Zarządzania Tel. 6114883 e-mail: [email protected] dyżury: środa godz. 10:30-11:30 p. 5a egzamin pisemny- 15 pytań- nie test a opisówka Literatura: • R.W. Gryffin- „Podstawy zarządzania organizacjami”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa • Red. A.K. Koźmiński, W. Piotrowski- „Zarządzanie. Teoria i praktyka”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa • S. Sudol- „Przedsiębiorstwo. Podstawy nauki o przedsiębiorstwie. Zarządzanie przedsiębiorstwem”, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa • Red. J. Lichtarski- „Podstawy nauki o przedsiębiorstwie”, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu, Wrocław • J.A.F. Stoner, R.E. Freeman, D.R. Gilbert- „Kierowanie”, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa • A.K. Koźmiński, A. Jemielniak- „Zarządzanie od podstaw podręcznik akademicki”, Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne, Warszawa • H. Steiman, G. Schreyogg- „Zarządzanie. Podstawy kierowanie przedsiębiorstwem”, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej. Wrocław 14.02.2011 Organizacja jako system społeczno- ekonomiczny. • Organizacja- to grupa ludzi zjednoczonych wspólnymi: planem, programem działania, wspólnymi poglądami, zadaniami [tłum nie jest organizacją, ale może mieć jego cechy] • Organizacja- to wyodrębniona względnie z otoczenia całość ludzkiego działania, mająca określoną strukturę pozwalająca na osiągnięcie danego celu lub celów. Podstawowe cechy organizacji to: • celowość • złożoność • odrębność celów i struktury w stosunku do otoczenia a jednocześnie połączenie przez nie z otoczeniem • Organizacja- to system, którego uporządkowanie polega na tym, iż funkcjonalnie zróżnicowane jego części współprzyczyniają się do powodzenia całości , a powodzenie całości jest istotnym wrunkiem powodzenia części. • Instytucja- zakład o charakterze publicznym zajmujący się określonym zakresem spraw, działający w określonej dziedzinie • Instytucja społeczna- to zespól urządzeń materialnych i organizacyjnych, w których niektórzy członkowie grupy społecznej otrzymują uprawnienia do wykorzystywania czynności określonych publicznie i bezosobowo i zaspokajania potrzeb jednostkowych i/oraz zapewnienia sprawnego funkcjonowania zbiorowości jako całości. Organizacje, niezależnie od tego jakie są ich cele oraz w jakich dziedzinach życia funkcjonują, składają się z takich podstawowych elementów jak: • System celów • Formalna struktura- określone relacja między elementami • Ludzie • Technologia Otoczenie Cele i zadania: • Misja • Cele strategiczne • Cele operacyjne • zadania Ludzie: • postawy • kwalifikacje • predyspozycje • motywacja • stosunki wewnętrzne • kultura Struktura: • hierarchia • schemat organizacji • zakresy czynności • instrukcje Technologia: • procesy wytwórcze • przetwarzanie danych • procedury Otoczenia Podstawowe cechy współczesnych organizacji to: • są systemami otwartymi • są systemami celowymi • są ustrukturyzowane, czyli wewnętrznie uporządkowane • Struktury jednolite ( przedsiębiorstwa jednozakładowe) • Struktury dywizyjne( firmy międzynarodowe, transnarodowe) • Holdingi (grupy kapitałowe; grupy przedsiębiorstw powiązanych prawami własności) [duże-SM- spółki matki; małe SC- spółki córki’ -pączkowanie - wiodąca firma kupuje inne • Joint venture ( wspólne przedsięwzięcie) Podmiot gospodarczy, który jest wykreowany przez jeden lub dwa inne podmioty na realizację innych celów NESTLE CM CPW CPPFP • Konsorcjum( porozumienie firm, osób prywatnych odnośnie dużych zamierzeń firmy) Podstawowe formy prawne organizacji: • Jednoosobowa własność • Spółki prawa handlowego (np. zoo, akcyjne) • Spółdzielcze • Przedsiębiorstwa państwowe • Jednostki administracji państwowej i samorządowej (urzędy gminy, powiatu) • Instytucje publiczne (np. muzea) • Stowarzyszenia, fundacje itp. Społeczny podsystem organizacji: Ludzie są zasadniczym i bardzo specyficznym elementem każdej organizacji. Ludzie traktowani jako jednostki lub ich grupy są jedynym naturalnym podsystemem w ramach organizacji. Pozostałe podsystemy są sztucznie stworzone przez ludzi. W ramach podsystemu społecznego wyróżniamy trzy główne poziomy: • Jednostkowy, akcentujący różnorodność osobowości ludzi • Grupowy wskazujący na mechanizm tworzenia i funkcjonowania grup społecznych • Kulturowy decydujący o klimacie społecznym organizacji Typy osobowości ludzi: • Szef/ przywódca • Siewca • Poszukiwacz • Twórca • Lojalny pracownik • Obserwator • Pracownik grupy Kultura organizacji: • Kultura- to wspólne przekonania i wartości uczestników organizacji, pozwalający wytworzyć system znaczeń oraz reguł zachowań organizacyjnych Kultura jest kolektywnym zaprogramowaniem umysłu, który wyróżnia jedną grupę Podstawowe elementy organizacji: • Założenia dotyczące takich kwestii jak czas, przestrzeń, ludzka natura, motywy ludzkiej działalności • Wartości, postawy stanowiące „kody etyczne” dotyczące tego co i jak powinno być robione • Artefakty: zewnętrzne przejawy kultury, np. rytuały, sposoby porozumiewania się, mity, symbole, wystrój wnętrz, sposoby ubierania się Podstawowe wymiary kultury: • Indywidualizm- kolektywizm • Dystans władzy • Stosunek do niepewności (patrzymy bardziej do tyłu, w przeszłość, czy do przodu- przyszłość) • Męskość- żeńskość Kryteria oceny „siły” kultury: • Wyrazistość • Stopień upowszechnienia • Głębokość zakorzenienia ( emocjonalne zakorzenienie do norm itp.) Podsystem techniczny organizacji: • Podsystem techniczny organizacji to zbiór ogólnych i szczególnych sposobów, technik oraz narzędzi wykorzystywanych w procesach realizacji zadań organizacyjnych Sposoby i techniki działania organizacji różnić się mogą szczegółowością, sztywnością i stopniem sformalizowania, podzielić je można na: • Ogólne algorytmy • Technologie • Procedury Ogólne algorytmy określają krok po kroku sposób postępowania w określonych sytuacjach, np. w przypadku procesu decyzyjnego są to: • Identyfikacja informacji umożliwiających analizę problemu • Zbieranie informacji umożliwiających rozwiązanie problemu • Formułowanie możliwych, alternatywnych rozwiązań problemu • Ocena alternatywnych rozwiązań według przyjętych kryteriów 07.03.2011 ISTOTA ZARZĄDZANIA • Zarządzanie to działalność lub proces polegające na stałej koordynacji i integracji używanych zasobów dla osiągnięcia celów organizacji, przy zachowaniu zasady racjonalnego gospodarowania. PROCES ZARZĄDZANIA: PLANOWANIE Określanie celów organizacji i decydowanie o najlepszym sposobie ich osiągnięcia ORGANIZOWANIE Określenie najlepszego sposobu grupowania typów działań i zasobów KONTROLOWANIE Obserwowanie i wprowadzanie PRZEWODZENIE (kierowanie ludźmi) Motywowanie ludzi do pracy zgodnej