Demokracja jest systemem politycznym, nie ekonomicznym. W przeszłości mówiło
się, że jest jeden model demokracji, w którym obywatele są równouprawnieni, w którym
istnieją różnego typu instytucje. Dzisiaj mówi się, że nie ma jednego modelu demokracji,
że nie można powiedzieć, że musi istnieć zespół jakichś instytucji, który by decydował o tym,
że ustrój jest demokratyczny. Niemniej możemy sobie przytoczyć jakby ogólną definicję,
która mówi co powinno być spełnione by można było uznać jakiś system za demokratyczny.
Podkreśla się, że mówimy o współczesnej demokracji politycznej wtedy, gdy sprawujący
władzę są odpowiedzialni na forum publicznym przed obywatelami.
Obywatele działają za pośrednictwem obieralnych przedstawicieli współzawodniczących
i współpracujących zarazem ze sobą. Możemy powiedzieć, że system rządów opiera się na
pewnym zespole wzorców określających sposoby obsadzania stanowisk publicznych i cechy
osób, które mogą być dopuszczane, bądź nie do sprawowania tych stanowisk i określają
strategię zdobywania tych stanowisk i reguły funkcjonowania na danym stanowisku.
Do podstawowych cech demokratycznego ustroju, należy pięć zasad:
- Zasada suwerenności narodu
Jest on podstawową zasadą państwa demokratycznego. Zapisano ją w każdej konstytucji
państwa o takim ustroju. Zasada suwerenności narodu oznacza, że najwyższą władzą jest
władza narodu. W praktyce naród powierza władzę w państwie swoim przedstawicielom,
którzy są wyłaniani w drodze powszechnego głosowania uprawnionych do tego obywateli.
Pojęcie suwerenności narodu wykształciło się już w średniowieczu, a później funkcjonowało
w czasach nowożytnych. W ciągu jednak mijających wieków jego znaczenie uległo
przeobrażeniu. Początkowo określenie suwerenności narodu było związane z władzą
królewską, a oznaczało że jest ona najwyższa i niezawisła. Zmianę dość istotną przyniosła
rewolucja angielska w XVI wieku. Odtąd określenie władzy suwerennej obejmowało nie
tylko króla, ale także i parlament sprawujący rządy wraz z nim. Decyzje podejmowane
wspólnie przez te dwa organy miały suwerenny charakter. W dzisiejszych czasach zasada
suwerenności narodu została w pełni urzeczywistniona w formach demokracji pośredniej
i bezpośredniej. Naród dzięki nim ma wpływ na władzę, oraz uczestniczy w jej sprawowaniu.
Jako obywatele mamy do dyspozycji szereg działań, które pozwalają nam oddziaływać
na rządzących. Po pierwsze możemy wypowiadać swoje zdanie w drodze referendum.
Posiadamy prawo inicjatywy ludowej, pełnoletni obywatele Rzeczypospolitej mają prawo
do wypowiadania się w wyborach powszechnych. Możemy także działać w partiach
politycznych czy stowarzyszeniach.
- Zasada poszanowania praw mniejszości
