Docsity
Docsity

Przygotuj się do egzaminów
Przygotuj się do egzaminów

Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity


Otrzymaj punkty, aby pobrać
Otrzymaj punkty, aby pobrać

Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium


Informacje i wskazówki
Informacje i wskazówki

Pojęcie Inteligencji - Notatki - Teoretyczne podstawy trudności w uczeniu się, Notatki z Psychologia

Pojęcie inteligencji pojawia się po raz pierwszy w dziele Platona Fajdros w którym przedstawiając charakterystykę życia psychicznego człowieka wyodrębnił 3 podstawowe funkcje psychiczne: intelekt, wolę i emocje.

Typologia: Notatki

2012/2013

Załadowany 04.03.2013

Polanski_R
Polanski_R 🇵🇱

4.6

(107)

353 dokumenty

1 / 10

Toggle sidebar

Ta strona nie jest widoczna w podglądzie

Nie przegap ważnych części!

bg1
Pojęcie inteligencji pojawia się po raz pierwszy w dziele Platona Fajdros w
którym przedstawiając charakterystykę życia psychicznego człowieka wyodrębnił 3
podstawowe funkcje psychiczne: intelekt, wolę i emocje. Natomiast wprowadzenie do
literatury pojęcia inteligencji jest przypisywane Cyceronowi, który tym pojęciem
opisywał zjawisko, które dzisiaj określone by było jako uzdolnienia intelektualne.
W potocznym rozumieniu pojęciu inteligencji człowieka przypisujemy różnice w
efektywności działania angażujące procesy umysłowe, których nie można wyjaśnić
poziomem wykształcenia lub stopniem doświadczenia. Takie pojmowanie tego
zagadnienia wcale nie odbiega od rozumowania badaczy. Ponieważ różni
profesjonaliści zajmujący się tym zagadnieniem różnie definiują samo pojęcie
inteligencji oraz związane z nim problemy, dlatego przedstawię kilka stanowisk w tym
zakresie.
1. Już od początków badań nad inteligencją wyodrębnił się nurt, który
traktował inteligencję jako specyficzną zdolność adaptacyjną. Jednym z
najważniejszych przedstawicieli tego stanowiska był niemiecki badacz W. Stern,
który wprowadził pojęcie ilorazu inteligencji oraz dał początek psychologii różnicowej.
Badacz ten uważał, że inteligencja, to zdolność adaptacji do nowych warunków i do
wykonywania nowych zadań. Zdolność ta jest właściwa zarówno człowiekowi, jak i
zwierzętom. Ponieważ ta koncepcja nawiązuje do teorii ewolucji, dlatego
zainteresowali się nią badacze, którzy interesują się inteligencją w aspekcie
filogenetycznym. Rozumieją oni inteligencję jako zdolność, która pozwala
przystosować się zwierzętom do nowych warunków, co umożliwia przetrwanie
gatunku.
2. Reprezentanci kierunków behawiorystycznych i neobehawiorystycznych
definiują inteligencję jako zdolność do uczenia się. Przedstawiciel tej koncepcji G. A.
Ferguson zaproponował, aby przez inteligencję rozumieć nabyty przez jednostkę
repertuar uogólnionych technik uczenia się. Miarą zdolności do uczenia się jest
łatwość i szybkość z jaką jednostka (człowiek lub zwierzę) nabywa określone
zachowania.
3. Według kolejnego poglądu przez, który inteligencję należy rozumieć
jako właściwość psychiczną, która przejawia się we względnie stałej,
charakterystycznej dla jednostki efektywności wykonywania zadań. Jest to definicja
zdolności w ogóle, wśród których inteligencja zajmuje szczególne miejsce . Dla
ścisłości należałoby dodać, że w przypadku inteligencji chodzi o efektywność
wykonywania zadań angażujących procesy intelektualne, takie jak m. In.
Wnioskowanie i rozumowanie. Zaletą tego poglądu jest to, że dysponując względnie
dobrymi sposobami pomiaru skuteczności zachowania jesteśmy w stanie mierzyć
poziom inteligencji. Wadą jest to, że efektywność działania nie zależy wyłącznie od
inteligencji.
4. Według kolejnego poglądu inteligencja to zespół procesów
umysłowych, uczestniczących w rozwiązywaniu zadań. Badacze ci mówią raczej o
zachowaniu inteligentnym niż o inteligencji, ponieważ chcą podkreślić, że jej istotę
stanowią procesy umysłowe takie jak: rozumienie, wnioskowanie, porównywanie,
rozumowanie, wykrywanie. Najważniejszym reprezentantem tego punktu widzenia
jest J. Piaget.
5. Według przedstawicieli nurtu filozoficznego o nazwie operacjonizm
definiują inteligencję jako zjawisko, które jest mierzone testami inteligencji.
Przedstawicielem tego poglądu filozoficznego był E. G. Boring.
6. Wybitny badacz inteligencji, P. E. Vernon, określił inteligencję, którą
mierzą testy, jako inteligencję psychometryczną i oznaczył ją symbolem C. Według
docsity.com
pf3
pf4
pf5
pf8
pf9
pfa

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Pojęcie Inteligencji - Notatki - Teoretyczne podstawy trudności w uczeniu się i więcej Notatki w PDF z Psychologia tylko na Docsity!

Pojęcie inteligencji pojawia się po raz pierwszy w dziele Platona Fajdros w którym przedstawiając charakterystykę życia psychicznego człowieka wyodrębnił 3 podstawowe funkcje psychiczne: intelekt, wolę i emocje. Natomiast wprowadzenie do literatury pojęcia inteligencji jest przypisywane Cyceronowi, który tym pojęciem opisywał zjawisko, które dzisiaj określone by było jako uzdolnienia intelektualne. W potocznym rozumieniu pojęciu inteligencji człowieka przypisujemy różnice w efektywności działania angażujące procesy umysłowe, których nie można wyjaśnić poziomem wykształcenia lub stopniem doświadczenia. Takie pojmowanie tego zagadnienia wcale nie odbiega od rozumowania badaczy. Ponieważ różni profesjonaliści zajmujący się tym zagadnieniem różnie definiują samo pojęcie inteligencji oraz związane z nim problemy, dlatego przedstawię kilka stanowisk w tym zakresie.

  1. Już od początków badań nad inteligencją wyodrębnił się nurt, który traktował inteligencję jako specyficzną zdolność adaptacyjną. Jednym z najważniejszych przedstawicieli tego stanowiska był niemiecki badacz W. Stern, który wprowadził pojęcie ilorazu inteligencji oraz dał początek psychologii różnicowej. Badacz ten uważał, że inteligencja, to zdolność adaptacji do nowych warunków i do wykonywania nowych zadań. Zdolność ta jest właściwa zarówno człowiekowi, jak i zwierzętom. Ponieważ ta koncepcja nawiązuje do teorii ewolucji, dlatego zainteresowali się nią badacze, którzy interesują się inteligencją w aspekcie filogenetycznym. Rozumieją oni inteligencję jako zdolność, która pozwala przystosować się zwierzętom do nowych warunków, co umożliwia przetrwanie gatunku.
  2. Reprezentanci kierunków behawiorystycznych i neobehawiorystycznych definiują inteligencję jako zdolność do uczenia się. Przedstawiciel tej koncepcji G. A. Ferguson zaproponował, aby przez inteligencję rozumieć nabyty przez jednostkę repertuar uogólnionych technik uczenia się. Miarą zdolności do uczenia się jest łatwość i szybkość z jaką jednostka (człowiek lub zwierzę) nabywa określone zachowania.
  3. Według kolejnego poglądu przez, który inteligencję należy rozumieć jako właściwość psychiczną, która przejawia się we względnie stałej, charakterystycznej dla jednostki efektywności wykonywania zadań. Jest to definicja zdolności w ogóle, wśród których inteligencja zajmuje szczególne miejsce. Dla ścisłości należałoby dodać, że w przypadku inteligencji chodzi o efektywność wykonywania zadań angażujących procesy intelektualne, takie jak m. In. Wnioskowanie i rozumowanie. Zaletą tego poglądu jest to, że dysponując względnie dobrymi sposobami pomiaru skuteczności zachowania jesteśmy w stanie mierzyć poziom inteligencji. Wadą jest to, że efektywność działania nie zależy wyłącznie od inteligencji.
  4. Według kolejnego poglądu inteligencja to zespół procesów umysłowych, uczestniczących w rozwiązywaniu zadań. Badacze ci mówią raczej o zachowaniu inteligentnym niż o inteligencji, ponieważ chcą podkreślić, że jej istotę stanowią procesy umysłowe takie jak: rozumienie, wnioskowanie, porównywanie, rozumowanie, wykrywanie. Najważniejszym reprezentantem tego punktu widzenia jest J. Piaget.
  5. Według przedstawicieli nurtu filozoficznego o nazwie operacjonizm definiują inteligencję jako zjawisko, które jest mierzone testami inteligencji. Przedstawicielem tego poglądu filozoficznego był E. G. Boring.
  6. Wybitny badacz inteligencji, P. E. Vernon, określił inteligencję, którą mierzą testy, jako inteligencję psychometryczną i oznaczył ją symbolem C. Według

niego inteligencja C ogranicza się do zachowań, które ujawniają się w badaniach na podstawie testów inteligencji.

7. D. O. Hebb wprowadził ze względu na genezę pojęcia inteligencji typu A i B. Inteligencja A stanowi potencjał intelektualny organizmu zdeterminowany wyposażeniem genetycznym. Natomiast inteligencja B to zdolności intelektualne przejawiające się na zewnątrz, w zachowaniu. Stanowi ona związek interakcji między inteligencją A, a szeroko rozumianym środowiskiem.

  1. Autor stworzył własną definicję inteligencji. Według niego inteligencja to konstrukt teoretyczny odnoszący się do względnie stałych warunków wewnętrznych człowieka, współ determinujących efektywność działań wymagających udziału typowo ludzkich procesów poznawczych. Te warunki wewnętrzne kształtują się pod wpływem interakcji genotypu, środowiska i aktywności własnej.
  • Konstuktowi teoretycznemu odpowiada rzeczywiście istniejące zjawisko, uzewnętrzniające się w tzw. zachowaniu inteligentnym. Pod względem tego typu zachowań ludzie różnią się między sobą i różnice te są względnie stałe. Inteligencja nie ma bytu samoistnego, jest ona atrybutem człowieka.
  • Względnie stałe warunki wewnętrzne są to anatomofizjologiczne mechanizmy ośrodkowego układu nerwowego, leżące u postaw zachowania inteligentnego.
  • Czynnik środowiskowy wpływa przede wszystkim na wzbogacania ilości związków czasowych w korze mózgowej oraz na zwiększającą się różnorodność tych powiązań, co ma wpływ na zachowania inteligentne.
  • Inteligencja to specyficzne działania, które wymagają udziału typowo ludzkich procesów umysłowych, takich jak rozumowane, wnioskowanie, myślenie abstrakcyjne, wykrywanie, przewidywanie, planowanie.
  • Po przez pojęcie działania autorzy chcą podkreślić, że zjawisko inteligencji dotyczy działań celowych, czyli takich, które mają charakter ukierunkowany i zmierzają do osiągnięcia określonego wyniku.
  • Inteligencja kształtuje się w wyniku interakcji genotypu i środowiska. W procesie interakcji tych czynników ważną rolę odgrywa aktywność jednostki. Jest tak ponieważ to ona determinuje na ile i w jaki sposób wpływ środowiska zostaje przez nią zinterioryzowany. Ponadto dzięki aktywności jednostki dokonują się zmiany w samych warunkach wewnętrznych, leżących u podstaw zachowania inteligentnego.

Ponieważ nie określono zgodnie czym jest inteligencja, dlatego nie ma jednolitej teorii inteligencji. Postaram się przedstawić kilka z nich.

1. Teorie strukturalne C.D. Spearman w pierwszej dekadzie XX wieku zapoczątkowała badania nad inteligencją. Na podstawie badań (brał pod uwagę oceny szkolne oraz pomiary wybranych funkcji psychofizycznych) stwierdził, że oceny przedmiotów szkolnych oraz pomiary funkcji korelują ze sobą, przy czym otrzymane współczynniki korelacji wskazują na określone hierarchie. Najwyżej korelują ze sobą oceny z przedmiotów szkolnych angażujące w wysokim stopniu funkcje intelektualne np. matematyka. Najniżej zaś korelują ze sobą te, w których procesy umysłowe odgrywają mniejszą rolę np. muzyka. Posłużyło to do wysunięcia wniosku, że wszystkie czynności są nasycone ogólną zdolnością umysłowa, którą określił symbolem g i nazwał inteligencją ogólną. Pozostałe elementy czynności są specyficzne i ich konfiguracja i nasycenie są różne dla różnych czynności. Czynnik specyficzny określił literą s i jest on odpowiednikiem zdolności specjalnych. Najodpowiedniejszymi do pomiaru inteligencji ogólnej są te zadania, które angażują takie procesy umysłowe jak

  • Zdolności pośredniczące traktowane jako narzędzia za pomocą których wyraża się umysł Do zdolności instrumentalnych Cattell zalicza wszystkie tzw. zdolności podstawowe. Inteligencja skrystalizowana ze względu na swój zgeneralizowany wpływ na czynności intelektualne zajmuje wśród zdolności podstawowych również miejsce centralne .Stanowi ona tzw. ogólną zdolność pośredniczącą dlatego jest określana symbolem ga. Fakt, że inteligencja skrystalizowana zależy w głównej mierze od czynnika kulturalnego i własnego doświadczenia jednostki, przesądził o tym, że Cattell zaliczył ten rodzaj inteligencji do grupy zdolności pośredniczących. Teorie inteligencji oparte na czynnikach równorzędnych Inicjatorem teorii inteligencji opartych na czynnikach równorzędnych jest T. L. Kelly. Zaproponował, aby w skład struktury inteligencji zaliczyć 5 następujących czynników równorzędnych: zdolności przestrzenne, zdolności liczbowe, zdolności werbalne, pamięć i szybkość procesów umysłowych. Thurdtone stosując tzw. Centroidalną metodę analizy czynnikowej, ustalił, że struktura inteligencji składa się z 7 równorzędnych czynników, ortogonalnych w stosunku do siebie. Stanowią one tzw. Zdolności podstawowe w skład których wchodzą: rozumienie słów, płynność słowna, zdolności liczbowe, zdolności przestrzenne, rozumowanie, pamięć i szybkość postrzegania. Pogląd, że struktura inteligencji jest zróżnicowana i że nie da się wyodrębnić czynnika dominującego, uzyskał dużą popularność. Jednak sam Thurstone stwierdił, że pojawia się czynnik nadrzędny, który nazwał zdolnością indukcji. W 1959 roku J. P. Gufilford przedstawił „model struktury intelektu. U podstaw tej teorii leży założenie, że każdą zdolność człowieka można opisać na 3 następujących wymiarach: operacja, treść, wytwór, każde bowiem zachowanie inteligentne wyraża się w operacjach umysłowych wykonywanych na określonym materiale i prowadzących do takiego czy innego wytworu. W skład operacji, które Guilford wiąże z procesami przetwarzania informacji, wchodzi 5 następujących kategorii: poznawanie, pamięć, wytwarzanie dywergencyjnei konwengercyjne oraz ocenienie. Operacje te opisują specyficzny dla człowieka sposób funkcjonowania umysłu. Materiał, na którym są wytwarzane operacje, sprowadził do 4 kategorii: figuralna, symboliczna, semantyczna i behawioralna. Wytwór, stanowiący wynik przetwarzania informacji na określonym materiale przybiera 6 następujących postaci: jednostka, klasa, relacja, system, przekształcanie i implikacja. Ostatecznie model intelektu obejmuje wg Guliforda 129 zdolności elementarnych, z których każda jest opisywana na 3 wymiarach i stanowi odpowiednią kombinację jednej z 5 operacji, jednej z 4 treści i jednego z 6 wyróżnionych wytworów. Rozwojowa teoria inteligencji Piageta Traktuje inteligencję jako rozwiniętą formę adaptacji biologicznej. Rozwój umysłowy polega na coraz lepszym przystosowaniu, któremu towarzyszy wzrost złożoności i efektywności struktur poznawczych. Istota przystosowania rozpatrywanego przez Piageta w kategoriach poznawczych, polega na utrzymywaniu równowagi między dwoma podstawowymi procesami- asymilacji i akomodacji, które są nierozerwalnie związane ze sobą i występują we wszystkich etapach procesu poznawczego. Asymilacja polega na włączeniu świata zewnętrznego przez jednostkę do już ukształtowanych struktur poznawczych. W trakcie tego procesu czynności i struktury poznawcze akomodują się (dostosowują) do przedmiotów asymilowanych. Ten

proces zmian polega na modyfikacji już istniejących struktur tak, aby umożliwić lepsze przystosowanie, adekwatne do wymagań środowiska, badacz nazywa akomodacją. Dzięki zwiększającej się złożoności i stałości struktur poznawczych wzrasta zdolność przystosowawcza. Strukturalizacja procesów poznawczych stanowi niejako wewnętrzny aspekt tej zdolności. Inteligencja człowieka to swoistego rodzaju aktywność, polegająca na kształtowaniu i organizacji struktur poznawczych powstających w skutek ciągłego procesu utrzymywania równowagi między asymilacją, akomodacją. W wyniku tego procesu tworzy się hierarchia coraz bardziej skutecznych i złożonych struktur poznawczych, które noszą nazwę schematów. Składają się one na to co nazywa się wiedzą człowieka. Struktury poznawcze rozwijają się pod wpływem doświadczenia w procesie interakcji jednostki ze środowiskiem. Chociaż są różne w różnych okresach życia człowieka to mają one uniwersalny charakter są charakterystyczne dla całej populacji ludzkiej.. Badacz ten doszedł do wniosku, że rozwój poznawczy człowieka dzieli się na 4 następujące okresy: o sensoryczno- motoryczny (do 2 roku życia), o przedoperacyjny (od 2 do 7 roku życia), o operacji konkretnych (od 7 do 11-12 lat), o operacji formalnych ( od 11-12 lat do 15 roku życia).

Mimo stałej sekwencji poszczególnych okresów rozwojowych występują różnice indywidualne w szybkości ich pojawiania się, a więc wieku życia, w którym występują. Nowe trendy w badaniach nad inteligencją Psychologowie nawiązujący w swoich badaniach do teorii informacji koncentrują się przede wszystkim na procesach poznawczych i ustalaniu ogólnych praw przebiegu tych procesów. Szczególnym przypadkiem ich zainteresowań stały się procesy przetwarzania informacji, które są najbardziej istotne dla procesów myślenia. E. Hunt przedstawiciel psychologii poznawczej na podst. Przeprowadzonych badań, których celem było wykazanie, że istnieje związek między szeregiem zmiennych odnoszących się do informacyjnego modelu procesów poznawczych, w tym głównie pamięci, a zdolnościami poznawczymi mierzonymi testami psychometrycznymi, stwierdził, że szybkość kodowania, odtwarzania, a przede wszystkim szybkość przetwarzania informacji pozostają w związku ze zdolnościami werbalnymi i zdolnością ogólnego rozumowania. Sternberg przedstawił pogląd, że istotę inteligencji człowieka należy rozpatrywać z 3 punktów widzenia ujętych w ramach tzw. triarchicznej teorii inteligencji. W skład tej teorii wchodzą 3 subteorie: kontekstu, doświadczenia i składników. S. Kontekstu ujmuję inteligencję w relacji do świata zewnętrznego i podkreśla rolę kontekstu środowiskowego w determinowaniu tego ,co stanowi o zachowaniu inteligentnym. Inteligencja rozpatrywana z punktu widzenia teorii kontekstu, to celowa adaptacja do realnie istniejącej rzeczywistości, kształtowanie tej rzeczywistości i jej selekcja, odpowiednio do warunków życia. Czyli polega na dążeniu jednostek do tego, aby dopasować własne potrzeby i wymagania adekwatnie do wymagań środowiska. Jeżeli adaptacja jest z takich, czy innych względów nierealna, jednostka podejmuje działania do zmian w środowisku, tak , aby maksymalnie wykorzystać swoje możliwości adaptacyjne. Kiedy adaptacja jest niemożliwa oraz kształtowanie środowiska adekwatnie do własnych oczekiwań spotyka się z niepowodzeniem,

Pierwsze empiryczne badania polegały na pomiarze inteligencji na podstawie prostych funkcji psychofizycznych człowieka. Wraz z rozwojem metod diagnostycznych pojawił się problem jednostki pomiarowej , która wyrażałaby w sposób najbardziej adekwatny różnice indywidualne w funkcjonowaniu poznawczym. W ten sposób powstał iloraz inteligencji (//) stosowany powszechnie jako miara inteligencji. Zarówno testy inteligencji, jak i powstały na ich gruncie // opierają się głównie na strukturalnych teoriach inteligencji. Iloraz inteligencji jako miara różnic indywidualnych w poziomie inteligencji. Pierwszy test inteligencji opracowany przez A. Bineta i jego współpracownika T. Simona opiera się 2 założeniach istotnych z punktu widzenia inteligencji 1. Inteligencja wyraża się w złożonych procesach umysłowych, angażujących wnioskowanie i rozumowanie 2. Inteligencja jako zjawisko rozwijające się z wiekiem. Opracowali Skalę Inteligencji Bineta- Simona, składającą się z zadań wymagających wspomnianych operacji umysłowych i ułożonych według stopnia trudności, tak aby mogły być rozwiązywane przez dzieci reprezentujące przeciętny poziom umysłowy, typowy dla określonego wieku (WŻ). Odpowiednio do WŻ Binet wprowadził pojęcie wieku umysłowego (WU), które w tych samych jednostkach co WŻ, wyraża liczbę prawidłowo rozwiązanych zadań testowych, przeznaczonych dla określonego wieku życia. Miarą wieku umysłowego jest osiągnięty maksymalny poziom wykonania testu tzn. maksymalna liczba prawidłowo rozwiązanych zadań. WZÓR !!!!!!!!!!! D. Wechsler w swoich badaniach koncentrował się na poziomie inteligencji osób dorosłych wpadł na pomysł, aby zastąpić w ilorazie inteligencji WU wartością standaryzowaną, wyrażającą różnice indywidualne w poziomie wykonywania zadań testowych. Procedura uzyskania wartości standaryzowanych polega na tym, że wyniki surowe otrzymane w teście inteligencji porządkuje się oddzielnie dla każdego roku życia i przedstawia w postaci krzywej, która w każdym przypadku przybiera kształt krzywej normalnej. Pomiar inteligencji zakłada, że iloraz inteligencji ma wartość stałą tzn. nie zmienia się u danej osoby niezależnie od jej wieku życia. Na pytanie czym jest iloraz inteligencji, badacze dają bardzo zróżnicowane odpowiedzi. Twierdzą, że // stanowi miarę inteligencji ogólnej. Wszystkie znane testy nastawione na pomiar // odwołują się do takich operacji umysłowych jak wnioskowanie i rozumowanie, które to operacje stanowią istotę inteligencji. Vernon autor pojęcia inteligencji C traktuje // jako miarę inteligencji psychometrycznej. Zgodnie z tym poglądem // informuje nas o poziomie zachowania intelektualnego na tyle, na ile zadania testowe odzwierciedlają sytuacje rozwiązywania problemów w życiu codziennym. Wybrane testy inteligencji Niezależnie od specyfiki testów, zdecydowana ich większość opiera się na założeniu, że zarówno środowisko kulturalne, jak i doświadczenia są dla wszystkich osób należących do określonej społeczności identyczne. Indywidualne testy inteligencji. Stanfordzka Skala Inteligencji Bineta Jej pierwowzór składał się z 30 zadań przeznaczonych dla dzieci w wieku od do 11 lat , o różnej treści i ułożonych według wzrastającego stopnia trudności. Wszystkie zadania niezależnie od swojej specyfiki, miały angażować procesy wnioskowania i rozumowania, które Binet uważał za najbardziej istotne dla inteligencji. Skala była 2 razy zmieniana za życia Bineta, umożliwiała pomiar tylko

wieku umysłowego, zyskała największy rozgłos dzięki jej modyfikacji przez Termana. Skala ta, znana jako Stanfordzka Skala Inteligencji Bineta, składa się z 90 pytań przeznaczonych dla dzieci i dla dorosłych. Pozwala ona na pomiar inteligencji Skala Inteligencji Wechslera dla dorosłych Skala SIWD z 1955 r. składa się z 11 testów, w tym 6 słownych i 5 wykonaniowych. Testy słowne obejmują: wiadomości, rozumienie, arytmetykę, powtarzanie liczb, podobieństwa i słownik. W skład testów wykonaniowych wchodzą: porządkowanie obrazków, braki w obrazkach, układanki, klocki i symbole cyfr. Na podstawie badań otrzymuje się 3 wartości ilorazu inteligencji: globalny//, obliczony na podst. wykonania wszystkich testów, // werbalnych zdolności umysłowych oraz // stanowiący wynik uzyskany na postawie rozwiązanych testów wykonaniowych. Na postawie skali SIWD można dokonać charakterystyki indywidualnej, jak również indywidualnych zdolności umysłowych. Pierwsza polega na porównywaniu otrzymanego // z normami opracowanymi dla populacji, do której należy dana osoba. Druga informuje o specyficznej dla danej osoby strukturze inteligencji. Grupowe testy inteligencji Podstawą do ich konstrukcji stała się Stanfordzka Skal Inteligencji Bineta. Ogólny Test Klasyfikacyjny Ogólny Test Klasyfikacyjny Test ten składa się ze 150 pytań nastawionych na pomiar trzech zdolności podstawowych: rozumienie słów, zdolności liczbowe, zdolności przestrzenne. Zdolności te to 3 czynniki spośród 7 czynników równorzędnych, wyodrębnionych przez Thurstone’a. Na każde z pytań, ułożonych od łatwiejszych do trudniejszych, sformułowano 4 odpowiedzi z których tylko jedna jest prawdziwa. OTK jest testem wystandaryzowanym, o ograniczonym czasie wykonania, którego wyniki można przedstawić zarówno w wartościach odchylenia standarowego, jak i w centylach. Test odznacza się dużą rzetelnością i trafnością. Skala Matryc Progresywnych Rawena Nastawiona jest na pomiar myślenia logicznego, polegającego na ujmowaniu stosunków między przedmiotami, a więc mierzy ona głównie czynnik g. Jest stosowana do badań indywidualnych jak i grupowych. Składa się z 60 matryc przedstawiających pojedyncze układy figuralne bądź serie 4 do 9 elementów o różnym układzie, występujących w logicznej kolejności. Zadaniem osoby badanej jest uzupełnienie występujących na rysunku braków, zgodnie z zasadą logiczną, wg. , której ułożone są elementy poprzedzające element brakujący w serii. Przeznaczona jest do badania osób od 8 do 65 lat. Test Inteligencji Kulturowo Neutralny Opracowany przez R. B. Cattella. Służy do badania inteligencji płynnej. Test składa się z 3 skal, każda z nich przeznaczona jest dla innej grupy wieku. Skala 1 służy do badania dzieci w wieku od 4 do 8 lat. Skalę 3 stosuje się do badania dzieci w wieku od 8 do 14 lat oraz osób dorosłych o przeciętnym poziomie rozwoju umysłowego. Skala 3 przeznaczona jest do badania inteligencji studentów, a także osób charakteryzujących się wysokim poziomem umysłowym. Wpływ środowiska i genów na iloraz inteligencji Dziedziczność i środowisko są nierozłączne i równie ważne w determinowaniu rozwoju psychicznego człowieka. Badania dotyczą tego w jakim stopniu inteligencja zależy od wariancji genotypu, a w jakim od wariancji środowiska oraz wariancji interakcji między tymi czynnikami. Model analizy wariancji, traktujący poszczególne składniki wariancji całkowitej w sposób adekwatny, zyskał dużą popularność w badaniach nad genetycznym uwarunkowaniem różnic indywidualnych pod względem

Grupa IV- to dzieci z zaburzonym rozumowaniem i logicznym myśleniem

we wszystkich formach i przejawach. Nie widza różnic i podobieństw. Mają

duże trudności z uogólnieniami słownymi.

Wskaźnik ilorazu inteligencji poniżej 80 jednostek powinien być

wstępem do całościowej analizy psychologicznej oceny rozwoju dziecka.