Polityka gospodarcza - Notatki - Ekonomia | Notatki Ekonomia

- 1 -

„Realizacja ws pólnej polit yki rolnej Unii Euro pejskiej

po dwóch latach członk ostwa Polsk i w UE”

Unia Europejska jest nowym typem związku między państwami. Główny m zadaniem Unii Europejskiej

jest organizacja wspó łpracy między krajami członkowskimi i między ich mieszkańcami. Do najwa żniejszych

celów Unii należą: zapewnienie b ezpieczeństwa, postępu gospodarczego i społecznego oraz ochrona wolności

praw i interesów o bywateli. Unia Europejska respektuje tożsa mość narodową państw członkowskich, ich

historię, tradycję i kulturę.

Unia Europejska to gwarancja: demokracji, praw człowieka, prywatnej własn oś ci i wolnego rynku a także

wspólnota interesów i współzależności, której zasadniczym zadaniem jest zapewn ienie obywatelo m dobrob ytu i

postępu cywilizacyjnego.

Wspólnota Europejska (dawna nazwa: Europejska Ws pólnota Gospodarcza - EWG), powstała w 1957 r. na

mocy Traktatu Rzymskiego zawartego przez sześć państw: Belgię, F rancję, Holandię, Luksemburg, Włochy i

Niemcy. Główne os iągnięcie Wspólnoty Europejskiej - to ustanowienie Rynku Wewnętrznego, opartego na

wolnym przepływie towarów, us ług, osób i kapitału między państwami członko wskimi. Uwieńc zeniem

integracji gos podarczej będzie utworzenie Unii Gospodarczej i Walutowej, która doprowadzić ma m.in. do

zastąpienia walut narodowych wspólną walutą - EURO.

Europejska Wspólnota Węgla i Stali (EWWiS) - powstała w 1951 r. na mocy Traktatu Paryskiego, który

podpisano na 50 lat (termin ten upływa 23 lipca 2002 r.). Istotą działania EWWiS jest wspólny rynek państw

członkowskich na surowce i produkty przemysłu węglo wego i stalowego.

Europejska Wspólnota Energii A tomowej (Eurato m) powstała, podobnie jak EW G, na mocy Traktatu

Rzymskiego z 1957 r. Je j głó wnym ce lem jest pokojowe wykorzystanie energii jądrowe j.

Hymn Unii Europejskiej - Oda do radości, jest fragmente m IX Symfonii Ludwiga van Beethovena. Niebieska

flaga ze stałą od 1955 r. liczbą 12 g wiazdek jest flagą Rady Europy , a o d 1986 r. - również Wspólnot

Europejskich i Unii Europejskiej.

Obecnie w skład Unii Europejskiej wchodzi 27 państw: Austria, Belgia, Bułgaria, Cypr, Czechy, Dania, Estonia,

Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niemcy, Polska,

Portugalia, Rumunia, Sło wacja, Słowenia, Szwecja, Węgry, Wie lka Brytania, W łochy.

Głównymi ins tytucjami UE są:

Rada Unii Europejskiej - jest najwyższym organe m politycznym i decyzyjnym Unii. W skład wchodzą

przedstawiciele rządów państw członkowskich; po jednym z każdego kraju członkowskiego. Zadaniem Rady jest

wypracowanie i kontrola ogólnej polityki gos podarczej państw członkowskich.

Komisja Europejska - główny organ wykonawczy Unii Europejskiej. W skład wchodzi 20 członków; po dwóch

przedstawicieli z pięc iu dużych państw oraz po jednym z pozostałych dziesięciu, tak zwanych komisarzy, którzy

wybierani są na okres pięciu lat. Siedziba komisji znajduje się w Brukseli. Zadaniem komisji jest wysuwanie

propozycji nowych ustaw oraz kontrola wprowadzania ich w życie.

Parlament Europejski - wybierany jest przez s połeczeńs two Unii w wyborach bezpośrednich, co pięć lat. Ilość

miejsc w parlamencie wynos i w latach: 1999-2004 - 626 miejsc, 2004-2007 - 732 miejsca, 2007-2009 - 786

miejsc. Siedzibą Parlamentu Europejskiego jest Strasburg, gdzie ra z w miesiącu odbywają s ię sesje plenarne.

Sekretariat Parlamentu Europejskiego ma s iedzibę w Luksemburgu. Zadaniem Parlamentu jest: kontrola prac

Komisji Europejskiej, podejmowanie inicjatyw us tawodawczych a także zatwierdzan ie budżetu Unii.

Rada Europejska - to najwyższy organ tworzący politykę Un ii. Zo stała powołana d o życia w 1974 r. Jej status

został określony w Traktacie z Maastricht. W skład jej wchodzą przywódcy państw oraz rządów, a także

Przewodniczący Komisji Europejskiej. Rada zbiera się na wspólnych posiedzeniach dwa lub trzy razy w roku.

Zadaniem Rady Europejsk iej jest wyznaczanie ogólnych kierunków politycznych dla działalności Unii.

Trybunał Sprawiedliwości - jest to najwyższy organ sądowy Unii. Trybunał s kłada się z 15 s ędziów, z każdego

państwa po jednym. Siedzibą Trybunału jest Luksemburg. Zadaniem Trybunału jest rozstrzyganie sporów

pomiędzy państwami członkowskimi a także pomiędzy instytucjami Unii a osobami fizyczny mi i prawnymi.

Rolnictwo to największy obszar negocjacji a zarazem najbardziej prob lematyczny. Nie chodzi tu tylko o

dopłaty dla polskich rolników, ale o wiele skomplikowanych kwestii. Po lityka unijna ma prowad zić do rozwoju

rynku pracy na obszarach wiejskich, ks ztałcenie ludnoś ci wiejskiej, poprawę warunków technicznych i

wspieranie administracji na terenach wiejskich. Bardzo ważne jest, żeby już teraz zmniejszyć różnice dzielące

rolników polskich od ro lników z krajów Unii i przygotować się do włączenia do systemu Unii Europejskiej.

Jak Polska kształtuje się na tle rolnict wa UE?

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Polityka gospodarcza - Notatki - Ekonomia i więcej Notatki w PDF z Ekonomia tylko na Docsity!

„Realizacja ws pólnej polityki rolnej Unii Europejskiej po dwóch latach członkostwa Polski w UE”

Unia Europejska jest nowym typem związku między państwami. Główny m zadaniem Unii Europejskiej jest organizacja współpracy między krajami członkowskimi i międ zy ich mieszkańcami. Do najważniejszych celów Un ii należą: zapewnienie bezpieczeństwa, postępu gospodarczego i społecznego oraz ochrona wolności praw i interesów obywateli. Unia Europejska respektuje tożsamość narodową państw członkowskich, ich historię, tradycję i kulturę. Unia Eu ropejska to gwarancja: demokracji, praw czło wieka, p rywatnej własności i wolnego rynku a także wspólnota interesów i współzależności, której zasadniczy m zadaniem jest zapewn ienie obywatelo m dobrobytu i postępu cywilizacyjnego. Wspólnota Europejska (dawna nazwa: Eu ropejska Wspólnota Gospodarcza - EW G), powstała w 1957 r. na mocy Traktatu Rzy mskiego zawartego przez sześć państw: Belg ię, Francję, Holandię, Lu ksemburg, Włochy i Niemcy. Główne osiągnięcie Wspólnoty Europejskiej - to ustanowienie Rynku Wewnętrznego, opartego na

wolny m przep ływie towarów, usług, osób i kapitału międ zy państwami członko wskimi. Uwieńczeniem integracji gospodarczej będzie utworzenie Un ii Gospodarczej i Walutowej, która doprowadzić ma m.in. do zastąpienia walut narodowych wspólną walutą - EURO. Europejska Wspólnota Węgla i Stali (EWWiS) - powstała w 1951 r. na mocy Traktatu Paryskiego, który podpisano na 50 lat (termin ten upływa 23 lipca 2002 r.). Istotą działania EWWiS jest wspólny rynek państw członkowskich na surowce i produkty przemysłu węglo wego i stalowego. Europejska Wspólnota Energii Atomo wej (Eurato m) powstała, podobnie jak EW G, na mocy Traktatu Rzy mskiego z 1957 r. Jej głó wnym celem jest pokojowe wykorzystanie energii jądrowej. Hy mn Unii Europejskiej - Oda do radości, jest fragmentem IX Sy mfonii Ludwiga van Beethovena. Niebieska flaga ze stałą od 1955 r. liczbą 12 g wiazdek jest flagą Rady Europy, a od 1986 r. - równ ież Wspólnot Europejskich i Unii Eu ropejskiej. Obecnie w skład Unii Europejskiej wchodzi 27 państw: Austria, Belgia, Bułgaria, Cypr, Czechy, Dania, Estonia, Fin landia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niemcy, Polska, Portugalia, Ru munia, Sło wacja, Słowenia, Szwecja, Węgry, Wielka Brytania, W łochy. Głó wnymi instytucjami UE są: Rada Unii Europejskiej - jest najwyższy m organem polityczny m i decyzy jnym Unii. W skład wchodzą przedstawiciele rządów państw członkowskich; po jednym z każdego kraju członkowskiego. Zadaniem Rady jest wypracowanie i kontrola ogólnej polityki gospodarczej państw członkowskich. Ko misja Europejska - główny organ wykonawczy Un ii Eu ropejskiej. W skład wchodzi 20 członków; po dwóch przedstawicieli z pięciu dużych państw oraz po jednym z pozostałych dziesięciu, tak zwanych komisarzy, którzy wybierani są na okres pięciu lat. Siedziba ko misji znajduje się w Bru kseli. Zadaniem ko misji jest wysuwanie propozycji nowych ustaw oraz kontrola wpro wadzania ich w życie. Parlament Europejski - wybierany jest przez społeczeństwo Unii w wyborach bezpośrednich, co pięć lat. Ilość miejsc w parlamencie wynosi w latach: 1999-2004 - 626 miejsc, 2004-2007 - 732 miejsca, 2007-2009 - 786 miejsc. Sied zibą Parlamentu Europejskiego jest Strasburg, gdzie raz w miesiącu odbywają się sesje plenarne. Sekretariat Parlamentu Europejskiego ma sied zibę w Lu ksemburgu. Zadaniem Parlamentu jest: kontrola prac Ko misji Eu ropejskiej, podejmo wanie inicjatyw ustawodawczych a także zat wierdzan ie budżetu Unii. Rada Europejska - to najwyższy o rgan tworzący politykę Un ii. Została powołana do życia w 1974 r. Jej status został określony w Traktacie z Maastricht. W skład jej wchodzą przywódcy państw oraz rządów, a także Przewodniczący Ko misji Eu ropejskiej. Rada zb iera się na wspólnych posiedzeniach dwa lub trzy razy w roku. Zadaniem Rady Europejskiej jest wyznaczan ie ogólnych kierunków politycznych dla d ziałalności Unii. Trybunał Sprawiedliwości - jest to najwyższy organ sądowy Unii. Trybunał składa się z 15 sędziów, z każdego państwa po jednym. Sied zibą Trybunału jest Luksemburg. Zadaniem Trybunału jest rozstrzyganie sporów pomięd zy państwami członkowskimi a także pomięd zy instytucjami Unii a osobami fizyczny mi i prawnymi. Roln ictwo to największy obszar negocjacji a zarazem najbard ziej prob lematyczny. Nie chodzi tu tylko o dopłaty dla polskich rolników, ale o wiele skomp likowanych kwestii. Po lityka unijna ma prowad zić do rozwoju rynku pracy na obszarach wiejskich, ks ztałcenie ludności wiejskiej, poprawę warunków technicznych i wspieranie administracji na terenach wiejskich. Bard zo ważne jest, żeby już teraz zmniejszyć ró żnice dzielące rolników polskich od ro lników z krajó w Un ii i przygotować się do włączenia do systemu Unii Eu ropejskiej. Jak Polska kształtuje się na tle rolnict wa UE?

Warunki produkcji rolniczej. Du ża powierzchnia ro lna w Polsce (18 608 tys. ha, trzecie miejsce w Europie, po Francji i Hiszpanii) pozwala u żytkować ziemię w sposób mniej intensywny, stosować metody produkcji przyjazne środowisku naturalnemu. Przewaga gruntów ornych (76,2% u żytków rolnych) u możliwia dostosowanie zasiewów do potrzeb rynku. Znaczna część powierzchni Po lski obejmuje regiony mało zanieczyszczone, ekologicznie czyste, dla których szansą jest produkcja zdrowej żywności. Gorsze, w po - równaniu z krajami Un ii Europejskiej leżący mi w podobnej strefie klimatycznej, warunki rozwoju ro lnictwa: słabsza jakość gleb (duży udział n ieurodzajnych gleb lekkich) oraz krótki okres wegetacji sprawiają, że polskie rolnictwo jest mniej wydajne. Struktura polskiego rolnictwa. Ro zdrobniona struktura obszarowa (średn ia powierzchnia gospodarstwa w Polsce

7,8 ha, w Unii Europejskiej - 18 ha) zagraża konkurencyjności polskiego ro lnictwa. Większość polskich gospodarstw (56,3%) n ie przekracza 5 ha i n ie sprzedaje na rynku swych produktów. W ciągu ostatnich ośmiu lat liczba gospodarstw indywidualnych zmn iejs zyła się o 130 tys., ciąg le jednak przekracza dwa miliony. Po lskie gospodarstwa powoli zwiększają swą powierzchnię, w latach 1990 -1997 o 0,7 ha. Ceny ziemi. W porównaniu z krajami UE ziemia w Polsce jest tania. Niewysoka cena wynika ze słabej jakości ziemi, dużej podaży po likwidacji PGR-ów i małego zainteresowania kupnem. Istnieją różnice regionalne w cenie ziemi; duże zainteresowanie jej zakupem występuje w regionach o wyższy m ro zwoju roln ictwa (dawne woj. poznańskie, opolskie, bydgoskie). Niskie ceny ziemi przyciągają zagraniczny kapitał. Zatrudnienie w ro lnictwie. Rolnict wo zatrudnia oko ło 26% (UE - 5,5%) ogółu zatrudnionych, którzy wytwarzają około 6% dochodu narodowego. Polscy rolnicy są mało wydajn i; pozio m p lonów zbóż w Polsce odpowiada

pozio mowi, jaki Francja i RFN osiągnęły w latach 1966 - 1970. Młody wiek roln ików (1/3 właścicieli gospodarstw nie przekroczyła czterd ziestu lat, w gospodarstwach powyżej 15 ha - 43%) sprawia, że łatwiej przystosują się do nowych warunków działan ia. Z kolei n iski po zio m wyks ztałcenia młod zieży wiejskiej (wysokie koszty nauki w szko łach średnich i wy ższych) utrudnia znalezien ie nowych miejsc pracy poza rolnictwem. Jednocześnie jednak w Polsce trwa proces przekształceń własnościowych sektora państwowego, zmierzających do poprawy struktury agrarnej. Istotnym czynnikiem efektywności roln ictwa jest pozio m zaopatrzen ia w środki produkcji i usługi. Po lskie rolnictwo zu żywa mn iej nawo zów sztucznych i pestycydów niż ro lnictwo UE. Może stać się to naszym atutem eksportowym a także przyczynić się do lepszego stanu środowiska naturalnego. Reforma roln ictwa nie mo że, bowiem przeb iegać bez poszanowania zasad zró wnoważonego rozwo ju. Tylko sprawne i nowoczesne rolnictwo będzie mogło rywalizo wać na rynku ro zszerzonej Unii Europejskiej. Szczególne obowiązki stoją przed polskim rządem, który musi przygotować polską wieś do nowych warunków istnienia. Kraje wstępujące do Unii muszą dostosować swoje prawo do przepisów obowiązu jących w Unii. W sprawach dotyczących rolnictwa Po lska musi: dostosować przepisy weterynaryjne, sanitarne, zdrowia zwierząt, bezpieczeństwa i kontroli żywności, wprowad zić w życie przepisy, które regulują funkcjonowanie Wspólnej Po lityki Ro lnej Unii Eu ropejskiej. W Unii Europejskiej roln ictwo jest w sposób szczególny wspierane i chronione. Służące temu działania noszą nazwę Wspólnej Polityki Rolnej. Dostosowanie polskich przepisów i praktyki do wymogów tej polityki jest skomplikowane i musi być rozciągnięte w czasie. Proces integracji naszego rolnictwa z systemem Unii Europejskiej związany jest również z większy m zorganizowan iem producentów rolnych. Spółdzielnie, organizacje branżowe i stowarzyszenia p roducentów odgrywają w Unii Europejskiej bard zo odpowiedzialną rolę. Posiadają wykwalifiko wanych specjalistów. Pełnią ważną funkcję w organizowaniu rynku. Wykonywanie takiej roli wy maga dyscypliny producentów i ich gotowości do podporządkowan ia się wspólnie ustalonym regułom. Stowarzyszenia roln icze zajmu ją się także w wielu przypadkach magazynowaniem i sprzedażą produktów ro lnych. Polskie organizacje są zbyt słabe. Obecnie działa ponad sto związków, zrzeszeń, stowarzyszeń i innych organizacji p roducentów, handlowców i przetwórców. Dobre przy kłady powiązań międ zy producentami a przemysłem przetwórczy m mo żna zaobserwować w polskim mleczarstwie i cukiern ictwie. Unia Europejska od kilku lat jest najważn iejs zy m partnerem handlowy m Polski. Jej znaczenie w związku z procesem integracji stale rośnie. Podpisanie Układu Europejskiego (wszed ł w życie 1 lutego 1994 roku) oraz Umowy Przejściowej (obowiązu jącej od 1 marca 1992 roku) stworzyło podstawy prawne do rozwo ju wy miany handlowej międ zy Un ią a Polską i stopniowego znoszenia barier w dostępie do rynków. Jednak handel artykułami rolny mi (t zw. produktami szczególnie wrażliwy mi) w dals zy m ciągu podlega liczny m ograniczenio m, zaró wno ze strony państw Unii, jak i Polski. Unia Europejska stworzyła kilka programó w pomocy dla polskiego rolnictwa w celu szybszego i sprawniejszego wdro żenia się w rynek europejski. Program PHARE. Program PHA RE (Po land and Hungary Action Restructuring of the Economy) jest programem Wspólnot Europejskich na rzecz wsparcia restrukturyzacji krajów Europy Środko wej i Wschodniej, w ty m również ro lnictwa. Fundusze przekazywane z tego prog ramu stanowią darowizny, a ich celem jest tworzen ie warunkó w ad min istracyjnych, prawnych, finansowych i handlowych niezbędnych dla działania rynku oraz przyciągania inwestycji zagran icznych i ich funkcjonowania. Z zało żenia swego PHARE ma słu żyć

prostsze zasady uzyskania pomocy zarówno przez przetwórcó w, którzy uzyskali po moc w wysokości do 50% (uprzednio 30%, 40% lub 50%), jak równ ież przez rolników, poprzez ro zszerzenie pułapów produkcji warunkujących dostęp do programu, podwyższenie limitów po mocy i granicy wieku do 55 lat oraz możliwość zakupu w szerszy m zakresie maszyn i urządzeń do produkcji ro lnej, w ty m ciągnikó w. Samo rządy jako beneficjenci Działania 3 („Ro zwój i poprawa infrastruktury obszarów wiejskich”) uzyskały mo żliwość realizacji jednocześnie do 3 inwestycji jednego rodzaju, poprzednio tylko po jednej z każdego schematu np. wodociągów, kanalizacji czy dróg. Największą liczbę sfinansowanych projektów odnotowano w Działaniu 2.; „ Inwestycje w gospodarstwach rolnych”, którego beneficjentami są roln icy – prawie 13 tys. płatności. Najwięcej środków - kwotę prawie 2 mld zł. wydatkowano w Działaniu 3 „Ro zwó j i poprawa infrastruktury obszarów wiejskich,”, którego beneficjentami były g miny i powiaty. W Działaniu 1 „Poprawa przetwórstwa i marketingu artykułów rolnych i rybnych” wydatkowano ponad 1,5 mld zł. Program SAPARD przyczynił się do poprawy bezpieczeństwa i jakości produkowanej ży wności w sektorach, w których występują największe potrzeby w tym zakresie. Największy udział w łącznej kwocie refundacji w ramach Działania 1 zanotowano w przypadku sektora mięsnego, gdzie kwota wsparcia stanowiła ponad połowę (dokładnie 51,3%) kwoty wypłaconych środków dla całego Działania 1, o raz w sektorze mleczarskim 25,4%,a najmn iejszy w sektorze rybnym – 7,3% łącznej kwoty refundacji SAPARD w ramach Działania 1. Także Działanie 4 „Ró żnicowan ie działalności gospodarczej na obszarach wiejskich”,choć uruchomione pod koniec o kresu przy jmowan ia wn iosków, cieszyło się sporym zainteresowaniem. Ponad połowa (77%) zrealizowanych płatności przypadła na „Tworzenie miejsc

pracy na obszarach wiejskich”. Oprócz konkretnych korzyści finansowych, program ten odegrał istotną rolę w budowaniu kapitału ludzkiego. Tysiące beneficjentów programu SAPA RD u zyskało wiedzę i doświadczenie pozwalające im skutecznie korzystać ze środków dostępnych w ramach funduszy strukturalnych, przyczyniając się do lepszego wykorzystania przez Polskę środków pomocowych UE. SAPARD to również zwiększenie zamó wień na dostawy maszyn i urząd zeń oraz roboty budowlane. Wiele firm d zięki programowi SAPARD przetrwało lub poprawiło swoje wyniki finansowe. Zjawisko to ma oczywiście wpływ na ograniczen ie skali bezrobocia. Program SAPA RD stawiał bard zo wysokie wy magania instytucjom zaangażowany m w jego realizację. Zdobyte doświadczenia ułat wiły M RiRW i ARiM R przygotowanie instrumentów wsparcia rozwoju obszaró w wiejskich na okres 2004-2006, a także PROW (Program Rozwoju Obszaró w Wiejskich) 2007-2013. Z drugiej jednak Polska nie wykorzystuje wszystkich przy znanych jej przez Unię przywilejó w. Powodem są: sko mplikowane b iurokratyczne procedury korzystania z kontyngentów importowych Unii, dodatkowe instrumenty ochrony rynku Unii, między inny mi ceny min imalne dla niektórych towarów (np. owoców), co powoduje, że nasz eksport może być okresami nieopłacalny. Polscy eksporterzy nie są zorganizowan i i często ze sobą konkurują. Uzyskują przez to niskie ceny, a ich pozycja jest słaba w stosunku do dobrze zorganizowanych importerów ze Wspólnoty. Polski eksport można wzmocn ić przez: współdziałanie eksporterów na zagranicznych rynkach produktów ro lnyc h, promocję polskich towarów, ro zwó j informacji o rynkach unijnych, zwiększenie roli bran żowych organizacji producentów. Rozwój handlu rolno-spożywczego Polski z Unią Europejską napotyka na ograniczenia: Unia Europejska ograniczyła zakres udzielonych Polsce przywilejów do stosun kowo niewielkich kontyngentów; Unia utrzy muje wysoki stopień ochrony własnego rolnictwa, stosując wysokie stawki celne; w Polsce, jak i w Unii Europejskiej produkuje się podobne artykuły rolne. Członkostwo Polski w Un ii Europejskiej pozwo li na zniesienie barier w handlu. Polska uzyskałaby dostęp do bogatego rynku europejskiego, co sprzyjałoby wzrostowi eksportu produktów rolno-żywnościowych. Jednocześnie jednak polski rynek otworzy się na produkty unijne. Bibliografia:

„Integracja Po lski z Unią Europejską”, Janusz Heller, Branta, kwiecień 2003,
„Integracja europejska. Szansa dla Polski?”, A lojzy Z. No wak, Po lskie Wydawnictwo Ekono miczne, czerwiec 2002r.,
„Agrobiznes. Makroekonomia”, A. Woś, to m I, Wydawnictwo Key Text , Warszawa 1996r.,
www.minrol.p l , 10.01.2008r., 20:00, M inisterstwo Roln ictwa i Ro zwo ju Wsi, czerwiec 2007r.
www.wikipedia.pl, 10.01.2008r., 16:46,
www.fapa.co m.p l , 08.01.2008r., 21:46,

Polityka gospodarcza - Notatki - Ekonomia, Notatki z Ekonomia

Dokumenty powiązane

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Polityka gospodarcza - Notatki - Ekonomia i więcej Notatki w PDF z Ekonomia tylko na Docsity!