Polityka kulturalna - Notatki - Polityka, Notatki z Historia

Pobierz Polityka kulturalna - Notatki - Polityka i więcej Notatki w PDF z Historia tylko na Docsity! Polityka kulturalna NOWOMOWA To oficjalny język w państwach realnego socjalizmu. Nie jest ograniczony do krajów demokracji ludowej. Jest językiem krajów komunistycznych np. Kuba. Obecnie nazywamy tak niepoprawny, niechlujny język. Jest rodzajem swoistego kontaktu rządzących ze społeczeństwem np. Gierkowskie Pomożecie- Pomożemy Nowomowa określa język propagandy politycznej, który z góry uniemożliwia samodzielność i swobodę myślenia obywateli, zakłada fałsz i kłamstwo, istnienie jedynej słusznej racji, przekreśla dialog.Często wykorzystywana w propagandzie partyjnej i w literaturze socrealistycznej. Właściwości nowomowy:-dominacja wartości nad znaczeniem, czyli wszystkie wydarzenia są aksjologiczne i wyraziste-spełnia wymogi rytualności czyli łączy elementy pragmatyczne i rytualne-wielka rola KWAZIRZECZYWISTOŚCI- zadaniem języka nie jest opisywanie prawdziwej rzeczywistości, tylko stworzenie sztucznej, lepszej-arbitralność- antykomunikacyjność- zawarta jest w niej jednostronność. Jest jednogłosem. Podmiotem który mówi jest władza, a społeczeństwo tylko potwierdza wszystko-zamkniętość- zapobiega pojawieniu się w życiu publicznym innych języków Odmiany nowomowy:-kampania zwalczanie wroga, retoryka oskarżycielska nie przebierająca w środkach-normalka językiem tym podkreślano walory życia w państwie socrealistycznym. KORKomitet Obrony Robotników (KOR), działające jawnie opozycyjne ugrupowania społeczne utworzone 1976 m.in. przez: J. Andrzejewskiego, J. Kuronia, J.J. Lipskiego, E. Lipińskiego i ks. J. Zieję, do którego przystąpiło wielu działaczy opozycji demokratycznej i intelektualistów, np. B. Borusewicz, L. Kołakowski, H. Mikołajska, H. Wujec.Głównym zadaniem KOR było finansowe i prawne wspieranie represjonowanych uczestników protestu robotniczego w czerwcu 1976. Po ich uwolnieniu 1977 KOR przekształcił się w Komitet Samoobrony Społecznej "KOR". W wyniku powstania KOR , rusza także II obieg. DRUGI OBIEG WYDAWNICZY Od 1977 zaczęły powstawać niezależne i nielegalne wydawnictwa związane z antykomunistyczną opozycją, tworząc tzw. drugi obieg wydawniczy (do 1989 ok. 500 oficyn, najczęściej istniejących krótko). Owe niezależne oficyny wydawnicze funkcjonowały zazwyczaj przy opozycyjnych do panującego systemu ugrupowaniach społecznych (KOR) oraz grupach środowiskowych (akademickich, zakładowych), a zajmowały się drukowaniem i kolportażem nie cenzurowanych (cenzura) publikacji o różnorakim charakterze (społecznym, politycznym, historycznym, literackim i innymi). Najbardziej znaczące to: NOWA (pierwsze podziemne wydawnictwo powołane do życia przez M. Chojeckiego, G. Boguta, K. Bieliński), Krąg, Przedświt, CDN, Oficyna Literacka. JESIEŃ NARODÓW Wydarzenia w Europie Środkowo-Wschodniej od 1989. Ich rewolucyjny charakter nasunął skojarzenie z Wiosną Ludów z 1848. Wydarzenia jesieni 1989 zamknęły kilkuletni proces rozpadu porządku jałtańskiego w Europie Środkowej, zaś ogół przemian do 1991 spowodował przede wszystkim odsunięcie partii komunistycznych od władzy w krajach znajdujących się w sowieckiej strefie wpływów. Rozpoczęcie tych przemian sięgało początku lat 80. narodzin Solidarności w Polsce, nasilaniu się ruchów opozycyjnych, pierwszych prób reform w krajach socjalistycznych, w tym pieriestrojki i głasnosti w ZSRR. Stany Zjednoczone i państwa Paktu Atlantyckiego żywo zareagowały na wprowadzenie w Polsce stanu wojennego. 1982 państwa NATO wystąpiły z potępieniem akcji wojskowej przeciwko społeczeństwu polskiemu i wprowadziły sankcje gospodarcze wobec PRL. W latach 80. narastał kryzys polityczny i gospodarczy w krajach bloku radzieckiego co powodowało natężenie ruchów opozycyjnych i umacniało protest społeczny.NRD: Do połowy 1989 reżim komunistyczny Ericha Honeckera Dążenia do zjednoczenia państw niemieckich. Masowy exodus Niemców przez ambasady RFN w państwach komunistycznych (wyjazdy Niemców z NRD do RFN przez Polskę, Węgry, Austrię we wrześniu otwarto granicę węgiersko-austriacką). Ruch opozycyjny (Nowe Forum) zwalczany przez policję polityczną STAZI Październik 1989: Demonstracje w Berlinie, Dreźnie, Lipsku na rzecz demokratyzacji NRD i zjednoczenia z RFN. Ustąpienie Ericha Honekera ze stanowiska sekretarza Niemieckiej Socjalistycznej Partii Jedności (NSPJ), jego następca został Egon Krenz, pełnił ta funkcję do grudnia 1989. NSPJ zmieniła nazwę na PDS (Partię Demokracji Socjalistycznej). Listopad 1989 nowy rząd Hansa Modrowa podją decyzję o zniesieniu granicy między NRD a RFN . 9 listopada 1989 upadek muru berlińskiego. 7 grudnia 1989 początek obrad okrągłego stołu . Marzec 1990 wybory do Izby Ludowej w NRD wygrane przez chadeków- Nowy rząd Lothara de Meziere. Marzec wrzesień 1990 rozmowy w Paryżu: dwa państwa niemieckie oraz USA,ZSRR, Wielka Brytania i Francja. 16 lipca 1990 szczyt Gorbaczow Helmut Kohl ( kanclerz RFN ) - Gorbaczow w zamian za pomoc gospodarczą dla ZSRR zgodził się na zjednoczenie Niemiec wycofanie wojsk radzieckich z RFN do 1994. - gwarancja granicy polsko- niemieckiej na Odrze i Nysie Łużyckiej. 31 sierpnia 1990 w Berlinie układ o zjednoczeniu. 12 września 1990 w Moskwie ZSRR, Francja, USA i Anglia zrzekają się opieki nad Niemcami i Berlinem w momencie zjednoczenia. 2 października 1990 w Nowym Jorku deklaracja o suwerenności Niemiec podpisana przez państwa niemieckie oraz cztery mocarstwa. 3 października 1990 formalne zjednoczenie Niemiec. CZWOROKĄT WYSZECHRADZKI Czworokąt Wyszehradzki jest nieoficjalną nazwą czterech środkowoeuropejskich krajów postkomunistycznych, czyli Republiki Czech, Republiki Węgier, Rzeczypospolitej Polskiej i Republiki Słowackiej. Na początku grupa nazywana była Trójkątem Wyszehradzkim, czworokąt powstał w rezultacie podziału się drugiego dziecka i z grubym plikiem kartek wyruszył promem do Szwecji, w swoją pierwszą zagraniczną podróż, niemal sparaliżowany strachem. Wszyscy wiedzieli o istnieniu cenzury, lecz dzięki Strzyżewskiemu ci, którym udało się dotrzeć do wydanej przez Aneks "Czarnej Księgi Cenzury PRL", mogli poznać porażającą prawdę o opracowanej w Wydziale Prasy KC PZPR i realizowanej przez delegatury GUKPPiW precyzyjnej metodzie zmanipulowania rzeczywistości. Jej istotą było przemilczenie, przez które skazywano na niebyt fakty historyczne, ludzi i zdarzenia - np. protesty, katastrofy, przestępstwa - kreowano zaś świat w kształcie nie istniejącym. Zawarte w opasłym tomie zapisy dotyczyły absolutnie wszystkich dziedzin życia. Ciągle je uzupełniano, w zależności od wydarzeń. Ocenzurowane było właściwie wszystko, nawet słowo cenzor. W legitymacjach służbowych pracowników cenzury wpisywano: radca. W filmie Tomasz Strzyżewski opowiada o swoim życiu, drodze do PZPR i cenzury, motywach działania, momencie podjęcia decyzji, jej realizacji i konsekwencjach - dla siebie i bliskich. O jego nieprawdopodobnym wyczynie i późniejszych losach mówią też ludzie, którzy zajęli się uciekinierem za granicą: Mirosław Chojecki, Eugeniusz Smolar, Andrzej Koraszewski, Jakub Święcicki i MarekTrokenheim, wiceprezes Kongresu Polaków w Szwecji. Dokument - dzięki obfitym cytatom z księgi zapisów i zwierzeniom kilkorga anonimowych krakowskich cenzorów - jest zarazem interesującą i bardzo sprawnie skonstruowaną opowieścią o cenzurze jako instytucji, ludziach, którzy w niej pracowali i czasach, w których działała CENZURA Na mocy dekretu z lipca1946 wprowadzono daleko idącą cenzurę prewencyjną, sprawowaną poprzez Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk, przekształcony następnie 1981 w Główny Urząd Kontroli Publikacji i Widowisk, którego decyzje były ostateczne. W okresie PRL uwaga cenzury skupiona była szczególnie na sprawach z zakresu "zagrożenia bezpieczeństwa państwa", "nawoływania do obalenia lub poniżenia ustroju państwa" lub "godzenia w konstytucyjne zasady polityki zagranicznej i sojusze". Na mocy ustawy z VII 1981 wprowadzono możliwość odwołania się od decyzji Główniego Urzędu Kontroli Publikacji i Widowisk do Naczelnego Sądu Administracyjnego Przejawem walki z cenzurą był tzw. drugi obieg, a także nadawanie krótkich, tajnych, niezależnych audycji telewizyjnych. W 1951 wydany został wykaz autorów, podlegających zakazowi publikacji w PRL. Przez następne dziesięciolecia lista ta była wielokrotnie modyfikowana, dopisywano do niej kolejne nazwiska, niektóre z listy usuwano.Nie można było ujawniać:-cen i warunków przedpłat-mówić nic złego o partii, rządzie i o Związku Radzieckim-o sprzedaży mięsa do ZSRR-o wypadkach na statkach, w kopalniach, o chorobach zawodowych-o zanieczyszczaniu rzek, o zagrożeniu życia lub zdrowia przez przemysłnie eksponować dorobku twórczego osób podanych na liście-o aferach łapówkarskich-o ilości wypitej kawy-nie wolno mówić o Polakach, którzy są sportowcami za granicą MoczanW myśl ustawy z IV 1990 zniesiono cenzurę prewencyjną, niemniej w przypadku popełnienia przestępstwa poprzez głoszenie poglądów niezgodnych z prawem prasowym, sąd może orzec zawieszenie dziennika na czas określony, odmówić jego rejestracji bądź zarządzić przepadek materiału prasowego."Czarna Księga Cenzury PRL" To księga zawierająca zapisy i zalecenia cenzorskie, dotyczące m.in. publikacji dziennikarskich w okresie PRL. Autorem publikacji jest Tomasz Strzyżewski, który w latach 1975-77 pracował w krakowskiej delegaturze Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk. Wówczas udało mu się skopiować ponad 700 stron tajnych dokumentów komunistycznej cenzury, wywieźć je do Szwecji, a następnie przekazać Komitetowi Obrony Robotników. Część tych dokumentów wydała wtedy Niezależna Oficyna Wydawnicza NOWA.Autor mówił, że podjął ryzyko skopiowania dokumentów cenzorskich wierząc, że jego działania przyczynią się do ujawnienia pełnej prawdy o kulisach działania cenzury. "Wśród kopiowanych dokumentów trafiłem na instrukcję nakazującą rozpowszechnianie w mediach sowieckiej wersji zbrodni katyńskiej. Poruszyło mnie to bardzo, ponieważ mój dziadek zginął w Katyniu i dodało wiary w sens moich działań" - mówił Strzyżewski.Tomasz Srzyżewski jest jednym z bohaterów filmów prezentowanych w ramach programu "Świadkowie historii". Program, przygotowany przez Narodowe Centrum Kultury, polega na zbieraniu i multimedialnym archiwizowaniu świadectw zapomnianych bohaterów XX wieku. Pracę w cenzurze zaproponował mu Leszek Moczan, miała to być droga do dziennikarstwa. DEF. POLITYKI KULTURALNEJ W LATACH 1945-1989 Jest to całokształt celowej i zorganizowanej działalności państwa oraz organów politycznych i społecznych inspirujących rozwój twórczości artystycznej, zapewniającej opiekę nad rozwojem środowisk twórczych, wpływających na sposób i zakres uczestnictwa w kulturze społeczeństwa (poprzez upowszechnianie dóbr kultury, jak i przez rozwijanie aktywnych form w życiu kulturalnym). Współczesne rozumiene polityki kulturalnej wg. K. KrzysztofkaPolityka kulturalna- jest to świadome, zgodne z założeniami, celami i wartościami wpływanie na procesy kulturowe w celu pobudzenia uczestnictwa w kulturze i jej demokratyzacji, tworzenie korzystnych warunków dla twórczości, zachowania duchowego i materialnego dorobku pokoleń w celu przygotowania przez edukację nowych pokoleń do dziedziczenia tego dorobku, czyli przekazu kanonu kultury danej społeczności.Etapy kształtowania polityki kulturalnej w latach 1945-1989- lata 45-48- zaprowadzenie komunizmu, wielość partii i stowarzyszeń, powiedzenie w wyborach 3x TAK w 1946- przykład komunizmu- 1947 Bolesław Bierut pierwszym Prezydentem RP- grudzień 1948 zjednoczenie PPS(Cyrankiewicz) i PPS (Gomółka)- 22 lipca 1952 konstytucja PRL, znosi ona prezydenta, Bierut zostaje premierem- 1949-1955 apogeum stalinizmu, terroru i sowietyzacji, panuje doktryna realizm socjalistyczny - 1956 dojście Gomółki do władzy; poznański czerwiec- 1956-1960 odwilż, czyli lepsze warunki ( październikowe poluzowanie)- 1960-1980 stabilizacja komunizmu- 1967- 1968 wydarzenia marcowe - I kryzys- 1970 Wybrzeże- 1976 - Radom - 1976 powstaje KOR Kuroń, Michnik- 1980-1981 16 miesięcy Solidarności - 1982 1989 ponowny okres represji, stan wojenny- 4 czerwiec 1989 pada komunizm, wygrywa opozycja (I rząd Mazowieckiego, Jaruzelski prezydentem) UNIA EUROPEJSKA Powstała 1 listopada 1993 na mocy Traktatu z Maastricht gospodarczo- polityczny związek demokratycznych krajów europejskich (dwudziestu siedmiu od 1 stycznia 2007 r.), będący efektem wieloletniego procesu integracji politycznej, gospodarczej i społecznej zapoczątkowanej po drugiej wojnie światowejCele UE:- promowanie ekonomicznego i społecznego postępu poprzez zacieśnianie współpracy gospodarczej i likwidowanie barier w obrocie handlowym między państwami członkowskimi, - wzmacnianie obrazu Unii jako jednego ciała politycznego mówiącego jednym głosem na arenie międzynarodowej poprzez prowadzenie wspólnej polityki zagranicznej, - dążenie do stworzenia obywatelstwa europejskiego i poczucia przynależności do jednej wspólnoty u zwykłych obywateli poprzez zapewnienie jednakowych norm prawnych i pełnej swobody przepływu ludzi w obrębie Unii, -rozwijanie obszaru wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwego traktowania, którym ma być UE poprzez wprowadzanie wspólnych norm prawnych, socjalnych i stałą poprawę poziomu życia państw uboższych. - ujednolicenie struktury gospodarczej krajów członkowskich, wyrównanie rozwoju gospodarczego regionów. - powiększenie standardów życia POLITYKA KULTURALNA UE. Prowadzona jest w porozumieniu z Radą Europy. Jednym z zewnętrznych przejawów działalności w tym zakresie jest przyznawanie od 1985 roku tytułu Europejskiego Miasta Kultury sprzyjającego wymianie kulturalnej. W 2000 roku wśród innych miast wyróżnionych tym tytułem znalazł się Kraków. Innym programem jest także Europejski Miesiąc Kultury.Najważniejszym przejawem aktywności UE w dziedzinie kultury jest program Kultura 2000. Został on przygotowany na okres od 1 stycznia 2000 roku do 31 grudnia 2004, a jego budżet to 167 mln euro. Oprócz członków UE w programie wzięły udział kraje EFTA i kraje stowarzyszone z UE (od 1 maja 2004 członkowie UE Czechy, Węgry, Polska, Estonia, Litwa, Łotwa, Słowacja, Słowenia, Cypr, Malta oraz kandydujące: Bułgaria, Rumunia). Program ma na celu współfinansowanie projektów związanych z: promowaniem różnorodności kulturowej, dialogu między kulturami, pobudzaniem współpracy między artystami z różnych krajów, wykorzystaniem radia, telewizji, Internetu w rozpowszechnianiu kultury, wspieraniem twórczości młodych ludzi, rozpowszechnianie kultury sztuki, wspieranie twórczości i wiedzy o historii Europy.Polityka kulturalna UE realizuje zadania i zamierzenia, które swym zasięgiem przekraczają możliwości i kompetencje poszczególnych państw, a mają na celu podnoszenie poziomu wiedzy, szerzenie dorobku kultury europejskiej oraz ochronę europejskiego dziedzictwa kulturowego.Unia nie zmierza do jakiegokolwiek ujednolicenia krajowych polityk w dziedzinie kultury, lecz koncentruje się na inicjowaniu Dejmka. Uczestnicy demonstracji zostali poddani restrykcjom, niektórzy usunięci z uczelni, co wywołało 8-11 marca powszechną akcję protestacyjną studentów, rozbijaną brutalnie przed oddziały Milicji Obywatelskiej i Ochotniczej Rezerwy Milicji Obywatelskiej tzw. aktywu robotniczego.Po wydarzeniach marcowych, w 1968 69 przystąpiono do czystek we wszystkich instytucjach państwowych, od fabryk po uniwersytety, stosując kryterium narodowo-rasowe. Sekretarze partyjni w zakładach pracy otrzymywali z Ministerstwa Spraw Wewnętrznych listę osób uznanych za Żydów , zwoływali zebranie, na którym osoby te publicznie piętnowano i pod błahym pretekstem zwalniano z pracy. Stopień zastraszenia praktycznie uniemożliwiał obronę. W samej Warszawie w ciągu trzech miesięcy (marzec maj 1968) zwolniono prawie 500 osób WYDARZENIA CZERWCOWE 1976 Żywiołowe strajki i protesty robotników związane ze zmianą polityki gospodarczej PRL i zamierzaną drastyczną podwyżką cen żywności (średnio o 70%). Największe protesty miały miejsce 25 czerwca w Radomiu i Ursusie. W Radomiu odbyła się masowa demonstracja podczas, której spalono gmach Komitetu Wojewódzkiego PZPR. Strajkujacy robotnicy Ursusa rozkręcili szyny na magistrali kolejowej pod Warszawą wstrzymując ruch pociągów. Protesty zostały brutalnie stłumione przez oddziały MO, ZOMO i SB. Aresztowano kilka tysięcy (często przypadkowych) osób, następnie skazywanych na kary więzienia, grzywny, zwalnianych dyscyplinarnie z pracy (bez możliwości uzyskania następnego zatrudnienia).Wydarzenia czerwcowe legły u podstaw powstania Komitetu Obrony Robotników POLSKA ZAGRANICZNA POLITYKA KULTURALNA -Polska polityka zagraniczna powinna tak wykorzystywać dorobek naszej kultury, aby nie zatracała ona swych podstawowych wartości, ale jednocześnie służyła partnerskiemu dialogowi i współpracy z innymi narodami, a pośrednio także poprawie wizerunku naszego kraju w świecie. W tym kontekście oczywiste jest, że rozwój i promocja międzynarodowa polskiej kultury wymaga świadomego wsparcia ze strony instytucji państwowych. Bezpośrednim celem zagranicznej polityki kulturalnej jest kreowanie współczesnego obrazu kultury polskiej, reagowanie na oczekiwania i potrzeby jej odbiorców, pobudzanie ich zainteresowania oraz ułatwianie dostępu do polskiego dziedzictwa kulturowego, a także uczestnictwa w życiu kulturalnym III Rzeczypospolitej oraz promowanie polskich twórców i ich twórczości. Cele polskiej zagranicznej polityki kulturalnej- zwiększenie obecności polskiej oferty kulturowej w wybranych krajach i regionach świata- podkreślenie wkładu najwybitniejszych polskich twórców w kulturę europejską i światową- promocja polskiego dziedzictwa kulturowego i popularyzacja za granicą postaci i wydarzeń historycznych związanych z Polską- upowszechnienie wiedzy o polskiej myśli politycznej i wkładu naszego kraju w rozwój demokracji na świecie- promocja polskich dokonań w zakresie ochrony zabytków (działania polskich archeologów w zakresie ratowania dziedzictwa w świecie)Polska polityka kulturowa w szczególności skierowana jest na obszary:-UE, Rosja, Białoruś I obszar- USA, Kanada II obszar- Izrael, Bliski Wschód, Afryka Płn. i Zach. III obszar-kraje dalekiego wschodu i Ameryka Łacińska IV obszar- Kraje Bałkańskie V obszar KONGRES KULTURY POLSKIEJ 11, 12, 13 grudzień 1981 rok 11 grudzień W Warszawie w Teatrze Dramatycznym rozpoczyna się, zaplanowany na 3 dni, Kongres Kultury Polskiej, zorganizowany z inicjatywy Komitetu Porozumiewawczego Stowarzyszeń Twórczych i Naukowych, reprezentującego 36 związków i stowarzyszeń twórczych. W Kongresie uczestniczy 400 najwybitniejszych przedstawicieli świata kultury i nauk humanistycznych, a także goście z zagranicy: polscy twórcy, uczeni i wydawcy działający na emigracji. Jan Józef Szczepański określi później Kongres jako koncert orkiestry na pokładzie Titanica. 11, 12 grudzień W Gdańsku obraduje KK NSZZ Solidarność . Statutowe władze Związku potwierdzają Stanowisko sformułowane podczas obrad KK w Radomiu.12 grudzieńGodz. 14.00 gen. Wojciecha Jaruzelski podejmuje decyzję o wprowadzeniu stanu wojennego. Godz. 16.00 sztab MSW przekazuje Komendom Wojewódzkim MO szyfrogram zaczynający się od słów: Ogłaszam hasło Synchronizacja , co oznacza rozkaz rozpoczęcia działań resortu. Godz. 18.00 na posiedzeniu Sztabu Generalnego LWP konstytuuje się Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego Niektórzy, nieobecni na spotkaniu, o udziale w WRON dowiedzą się z obwieszczeń. Wieczorem rozpoczyna się operacja wprowadzenia stanu wojennego, w której użytych zostaje ok. 80 tys. żołnierzy Wojska Polskiego, 30 tys. funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej i Służby Bezpieczeństwa, 1750 czołgów, 1400 pojazdów opancerzonych, 500 wozów bojowych piechoty oraz ponad 9 tys. samochodów. 13 grudzień Ok. godz. 1.00 zebrana na nadzwyczajnym posiedzeniu Rada Państwa formalnie zatwierdza przygotowane przez wojskowych dekrety, w tym o wprowadzeniu w Polsce stanu wojennego (1 głos przeciw oddaje Ryszard Reiff). Dekret zawiesza działalność NSZZ Solidarność i innych związków zawodowych oraz wszystkich organizacji (prócz PZPR) i stowarzyszeń; zakazuje wszelkiego rodzaju zgromadzeń z wyjątkiem obrzędów i nabożeństw religijnych; rozpowszechniania wydawnictw, publikacji i informacji; zakazuje strajków oraz akcji protestacyjnych (pod karą od 5 do 10 lat więzienia); wprowadza godzinę milicyjną (od 22.00 do 6.00); zakazuje przebywania bez zezwolenia poza miejscem zamieszkania dłużej niż 48 godz. i przebywania bez zezwolenia w strefie nadgranicznej. Wprowadza cenzurę korespondencji i blokadę połączeń telekomunikacyjnych. Wstrzymane zostają wyjazdy obywateli polskich za granicę, a ich konta dewizowe zablokowane. Przerwana zostaje nauka w szkołach (do 3 I 1982) i na uczelniach (do odwołania). Przestają ukazywać się gazety z wyjątkiem Trybuny Ludu , Żołnierza Wolności i kilku lokalnych organów PZPR. Wojsko przejmuje obiekty Radia i Telewizji (operacja Azalia ). O godz. 6.00 I program Radia nadaje, powtarzane później wielokrotnie, przemówienie gen. Wojciecha Jaruzelskiego. Telewizja rozpoczyna emisję programu o godz. 12.00, spikerzy występują w mundurach. Władze rozwiązują obradujący w Warszawie od 11 XII Kongres Kultury Polskiej. RADIO WOLNA EUROPA Radio Wolna Europa zaczęło nadawać swe audycje w dniu 4 lipca 1950 roku. Programy polskie półgodzinne, a następnie godzinne nagrywane były w studio w Nowym Jorku, wysyłane pocztą lotniczą do Niemiec i nadawane z anteny pod Frankfurtem. Pierwszym szefem niewielkiego zespołu redakcyjnego w Nowym Jorku został były urzędnik służby dyplomatycznej RP, Lesław Bodeński. W rok później zastąpił go Stanisław Strzetelski, przedwojenny publicysta i redaktor "Wieczoru Warszawskiego". Od 3 maja 1952 r. istniała także Rozgłośnia Polska Radia Wolna Europa, która w okresie PRL była najczęściej słuchanym (i systematycznie zagłuszanym) radiem zagranicznym. RP RWE nadawała audycje informacyjne oraz bloki programowe o tematyce politycznej (Fakty, wydarzenia, opinie, Panorama dnia i Panorama tygodnia, przeglądy prasy - polskiej podziemnej i emigracyjnej), ekonomicznej, rolniczej (Droga przez wieś), kulturalnej (Na czerwonym indeksie - książki, ostatnio w wyborze Wł. Odojewskiego, czytane przez A. Chomińskiego, Z dziejów PRL T. Żenczykowskiego, Współczesna historia Polski, U naszych sąsiadów, audycja muzyczna Kwadrans Jacka Kaczmarskiego) i religijnej (kapelan radia ks. Tadeusz Kirschke), regularnie ujawniając nieprawości reżimu komunistycznego i odgrywając istotną rolę w demokratycznych przemianach w kraju. W 1971 Służba Bezpieczeństwa przeprowadziła kombinację operacyjną, ujawniając materiały zebrane przez swojego agenta wywiadu kpt. Andrzeja Czechowicza, który w 1965 przeniknął do pracy w rozgłośni. Radio Wolna Europa nadawało do krajów tzw. demokracji ludowej, które po 1945 roku dostały się pod wpływy Moskwy oraz republik bałtyckich(USA nie uznały ich wcielenia do ZSRR). Radio Wolność transmitowało swoje audycje do pozostałych 12 republik Związku Radzieckiego. Audycje RWE i RS (radio swoboda)były intensywnie zagłuszane przezpaństwa komunistyczne. Ze względu na sposób propagacji fal krótkich zagłuszanie nigdy nie było w stanie zakłócić wszystkich audycji. Zagłuszanie Radia Wolna Europa w Polsce zakończono 1 stycznia 1988 roku. KULTURA PARYSKA Miesięcznik wydawany w latach 1947-2000. Początkowo we Włoszech, następnie we Francji pod Paryżem. Twórcami byli. J. Giedroyc, G. Herling- Grudziński, H. Giedroyc, oraz Z. i Z. Hertzowie. Kultura stała się jednym z ważniejszych periodyków po 1945 roku. Odegrała wielką rolę w kształtowaniu antytotalitarnej i niepodległościowej świadomości polaków. Jej oblicze ideowe oparte na zasadach antykomunizmu i politycznego realizmu, nawiązujące do myśli Piłsudskiego wyznaczała publicystyka Mieroszewskiego, Zbyszewskiego, Hellera. W 1953 przy piśmie powstała Biblioteka Kultury zaingurowana Trans- Atlantykiem-Ślubem. W jej ramach wydano wiele wybitnych książek. W PRL Kultura była pismem zakazanym przez cenzurę. W 2000 r., zgodnie z ostatnią Wolności" - organu komunistycznej Partii Białorusi. Od listopada 1941 do maja 1943 był kierownikiem polskiego kursu w szkole komunistycznej w Kusznarenkowie, szkoląc działaczy Polskiej Partii Robotniczej (PPR). W grudniu 1943 powołano go na sekretarza wydziału krajowego Związku Patriotów Polskich (ZPP). 1954 1956 wicepremier kraju.Koordynował przygotowywania licznych procesów politycznych, prześladowania kilkusettysięcznej rzeszy członków Armii Krajowej, Bataliony Chłopskie, Narodowe Siły Zbrojne. W drugiej połowie lat 40. tak umocnił swoją pozycję, że stanowił wraz z Bolesławem Bierutem i Hilarym Mincem trójkę stanowiącą najściślejsze kierownictwo PZPR. Bez zajmowania eksponowanych stanowisk, kierował ideologią partii komunistycznej oraz aparatem terroru. Był uważany za tzw. "szarą eminencję". JÓZEF CYRANKIEWICZ - urodzony 23 kwietnia 1911 - zmarł 20 stycznia 1989), działacz socjalistyczny, później okresu PRL-u; wieloletni premier RP i PRL. Zasiadał na stanowisku premiera RP w latach 1947-52. W 1952 roku musiał zrzec się tego stanowiska na rzecz Bolesława Biureta. Został wicepremierem w jego rządzie. Ponownie premierem mianowano go w 1954 roku i funkcję tę sprawował już do czasu wypadków Grudnia '70.W 1956 roku nakazał wojsku brutalnie stłumić robotnicze powstanie w Poznaniu. Zasłynął wówczas cynicznym stwierdzeniem, kto podniesie rękę na władzę ludową niech wie, iż ręka ta będzie mu odcięta.1948-71 członek KC i politbiura przy PZPR(Polska Zjednoczona Partia Robotnicza). Po 1970 odsunięty od ważnych stanowisk w państwie i partii. Na pocieszenie mianowano go na funkcję przewodniczącego Rady Państwa, którą sprawował krótko do 1972 roku. WŁADYSŁAW GOMUŁKA - ur. 6 lutego 1905 w Białobrzegach, zm. 1 września 1982 w Konstancinie) polski polityk, działacz komunistyczny, I sekretarz KC PPR (1943-1948), I sekretarz KC PZPR (1956-1970), poseł na Sejm Ustawodawczy oraz na Sejm PRL II, III, IV i Kadencji kadencji. W początkowym okresie swoich rządów realizował politykę umiarkowanych reform i odprężenia (zwaną odwilżą gomułkowską), czemu towarzyszyła dekolektywizacja rolnictwa, poprawa stosunków z kościołem katolickim i pierwsze próby uzyskania od RFN potwierdzenia granicy na Odrze i Nysie Łużyckiej. Był przeciwnikiem łączenia partii, v-ce premierem po wojnie.W grudniu 1970 na jego polecenie krwawo stłumiono (kilkadziesiąt ofiar śmiertelnych) robotnicze manifestacje na Wybrzeżu. 20 Grudnia pod naciskiem zwolenników Edwarda Gierka zmuszony do ustąpienia ze stanowiska I sekretarza, a w 1971 przeniesiony na emeryturę. Sformułował wówczas tezę, w myśl, której tak jak za upadek I RP odpowiadała ciemnota, warcholstwo i tendencje anarchiczne szlachty, a za klęskę II RP wg niego burżuazja, to grabarzem Polski Ludowej będzie klasa robotnicza. ROK 1989 Pierwszy nie komunistyczny rząd Tadeusza Mazowieckiego musiał się zmagać nie tylko z upadłą gospodarką, ale także z symbolami i znakami PRL, które były widoczne na każdymkroku: w urzędach, szkołach, na dokumentach, ścianach domów, ulicach, mundurach i odznaczeniach. 17 Listopada dokonano pierwszego efektownego kroku: zdemontowano pomnik Feliksa Dzierżyńskiego, a plac jego imienia odzyskał dawną nazwę Bankowy. 10 Grudnia zniknął pomnik Lenina w Nowej Hucie. Gremialnie zmieniano nazwy ulic. Pojawiła się nazwa Rzeczpospolita Polska. Wyrzucono fragment mówiący o kierowniczej roli PZPR (jeszcze istniała) i jej związkach z partiami sojuszniczymi, a państwo socjalistyczne zastąpiono państwem demokratycznym, rządzonym za pomocą prawa i kierującym się zasadą sprawiedliwości społecznej. Potem jeszcze w wielu przepisach można było napotkać relikty dawnego ustroju, a do dzisiaj na niejednym paszporcie widnieją orzeł bez korony i nazwa nieistniejącego kraju - Polska Rzeczpospolita Ludowa