Polityka ochrony konkurencji i polityka przemysłowa - Notatki - Ekonomia, Notatki z Ekonomia

Pobierz Polityka ochrony konkurencji i polityka przemysłowa - Notatki - Ekonomia i więcej Notatki w PDF z Ekonomia tylko na Docsity! 17. POLITYKA OCHRONY KONKURENCJI I POLITYKA PRZEMYSŁOWA społeczny koszt monopolu Społeczeństwo powinno dążyć do wytwarzania poszczególnych dóbr w takich ilościach, by spełniony był warunek: krańcowy koszt społeczny ( k’) = krańcowa korzyść społeczna ( p) Zatem produkowana powinna być taka ilość, przy której p = k’. Tak właśnie jest w wolnej konkurencji. Monopol postępuje inaczej, ustala cenę na poziomie wyższym od kosztu krańcowego: p > k’.  Społeczny koszt monopolu przejawia się w tym, że monopol zmniejsza produkcję, a zwiększa cenę. W gałęzi wolnokonkurencyjnej wielkość produkcji w długim okresie ustala się na poziomie Qk, (S = D). W gałęzi zmonopolizowanej wielkość produkcji ustala się na poziomie zrównującym utarg krańcowy z kosztem krańcowym (Qm). Pole H oznacza stratę ponoszoną przez tych konsumentów, którzy zrezygnowali z zakupu danego towaru na skutek podwyżki ceny. Natomiast pole T oznacza dodatkowe koszty ponoszone przez nabywców kupujących towar po wyższej obecnie cenie. Zapobieganie praktykom monopolistycznym Monopol (czysty) jest wyłącznym sprzedawcą jakiegoś dobra lub usługi. Ponieważ monopol nie ma konkurentów, może ograniczyć produkcję (zmniejszając wielkość podaży), nakładać wyższe ceny i pobierać wyższe zyski niż inne firmy. Państwo może nie dopuszczać do powstawania monopoli oraz zmowy między największymi producentami danego dobra, jak i przeciwdziałać wyżej wspomnianym praktykom monopolistycznym w przypadku gdyby z jakichś powodów monopole powstały. FUZJE  Fuzje i przejęcia są transakcjami stosowanymi przez przedsiębiorstwa celem osiągnięcia określonych zamierzeń strategicznych i finansowych. pm pk S(k’) T H D(u ) u’ Qk Qm O pm pk D(u ) Qk Qm O docsity.com  Ich konsekwencją może być połączenie dwóch podmiotów gospodarczych w jedną organizację w taki sposób, aby osiągnąć nowe cele, wspólnie uczestnicząc w rynku (fuzja) lub nabycie takiej liczby akcji (udziałów) jednego przedsiębiorstwa przez drugie, która daje możliwość kontroli nad całością, wynikiem, czego wykupiona firma zostaje w pewien sposób włączona w struktury jednostki przejmującej (przejęcie).  Uczestnikami fuzji i przejęć mogą być przedsiębiorstwa zupełnie odmienne pod względem stylu zarządzania, kultury organizacyjnej, czy systemów wartości, stąd sukces takiej operacji uzależniony jest od tego jak skutecznie potrafią się one ze sobą zintegrować.  Motywy fuzji i przejęć można określić w kategoriach strategii i polityki przyjętej przez spółkę dokonującą przejęcia. Na przykład duże przedsiębiorstwo z branży spożywczej, posiadające rozbudowaną sieć dystrybucji, może przejąć małą, mniej znaną spółkę z tej samej branży w celu osiągnięcia synergii w sferze marketingu i dystrybucji. Inne rodzaje przejęć mogą wynikać między innymi z dążenia do zwiększenia siły rynkowej, zdobycia kontroli nad strategicznym dostawcą bądź konsolidacji nadmiernych zdolności produkcyjnych. Jak to wspomniano, choć transakcje przejęć wynikają głównie z celów strategicznych, to strategie te tworzone są po to, aby służyć stronom zainteresowanym działalnością firmy dokonującej przejęcia Rodzaje fuzji Fuzja pozioma (horyzontalna) - gdy łączące się przedsiębiorstwa produkują podobne produkty w tej samej branży. Fuzja pionowa (wertykalna) - gdy łączą się przedsiębiorstwa zajmujące się różnymi etapami powstania tego samego produktu. Fuzja konglomeratowa - ma miejsce, gdy przedsiębiorstwa działają w innych branżach. MONOPOL NATUARLNY występuje w danym segmencie rynku, wówczas, gdy pojedyncza firma może obsłużyć ten rynek po niższych kosztach niż jakakolwiek kombinacja dwóch lub więcej firm. To, czy dana działalność stanowi naturalny monopol zależy od kombinacji warunków technologicznych, kosztowych oraz popytowych. Monopole naturalne charakteryzuje gwałtowny spadek krzywych długoterminowego kosztu przeciętnego i krańcowego, który pozostawia miejsce tylko dla jednej firmy, w pełni wykorzystującej osiągalną oszczędność skali i zaopatrującej rynek. W istocie monopole naturalne istnieje z powodu oszczędności skali i oszczędności zakresu, które zależy od popytu na rynku. Najczęściej monopole naturalne występuje w niektórych (sieciowych) częściach takich dziedzin gospodarki, jak: energetyka, transport kolejowy, gaz ziemny, telekomunikacja. Ze względu na to, że wydajna działalność produkcyjno-usługowa wymaga istnienia tylko jednej firmy, monopole naturalne są zazwyczaj przedmiotem rządowych regulacji. Regulacje zawierają z reguły wymogi dotyczące cen, jakości oraz warunków wejścia na rynek. Sytuacja na określonym rynku może zmieniać się w czasie wraz ze zmianami w zakresie technologii i popytu w taki sposób, że działalność, która stanowiła naturalny monopol przestanie nim być i na odwrót. POLITYKA PRZEMYSŁOWA Nie istnieje jednoznaczna definicja polityki przemysłowej. Pojęcie to kojarzone jest często ze szkodliwymi metodami interwencjonizmu państwowego, oddziałującymi na rynkowy mechanizm alokacji zasobów w przemyśle. Jednak zwolennicy polityki przemysłowej uważają ją za konieczny element ogólnej polityki gospodarczej, zwłaszcza w okresie transformacji gospodarki. Ogólnie, polityka przemysłowa może być określona jako stymulowanie zmian w pożądanych kierunkach (przede wszystkim ze względu na utrzymanie konkurencyjności w skali międzynarodowej) w różnych aspektach przemysłowej struktury wytwarzania. Oznacza więc ona ingerencję rządową w rozwój struktury przemysłowej danej gospodarki i stąd często jest określana jako polityka przemysłowo- strukturalna. Ingerencja ta polega najczęściej na działaniach redestrybucyjnych w stosunku do określonych dziedzin gospodarki. W przeciwieństwie do polityki konkurencji, która zakłada dla wszystkich podmiotów gospodarczych te same podstawowe warunki uczestnictwa na rynku, polityka przemysłowa w tym rozumieniu ma na docsity.com