Pobierz Polityka regionalna i strukturalna UE - Notatki - Marketing i więcej Notatki w PDF z Marketing tylko na Docsity! 2 „Od początku maja 2004 roku Polska jest częścią Unii Europejskiej. Fakt ten umożliwia samorządom lokalnym korzystanie z funduszy unijnych, a wśród nich przede wszystkim z funduszy strukturalnych. Istnieje możliwość uzyskania wsparcia działań związanych m.in. z infrastrukturą drogową, infrastrukturą ochrony środowiska, edukacją, turystyką czy kulturą i sportem. Fundusze przedakcesyjne Pierwsze unijne fundusze dotarły do Polski już w 1990 r. Od 1998 r. samorządy korzystały z funduszy przedakcesyjnych, które stały się dla nich swoistym poligonem przygotowawczym do korzystania ze środków unijnych. Realizacja części z programów przedakcesyjnych ciągle jeszcze trwa. Do czasu wstąpienia do Unii Europejskiej Polska korzystała z funduszy przedakcesyjnych, które są teraz zastępowane przez środki z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności. Program PHARE Z środków programu PHARE finansowane były projekty przygotowujące instytucje oraz system prawny do członkostwa w UE, a także te związane z osiąganiem spójności gospodarczej i społecznej w Polsce. Samorządy w korzystały ze szkoleń dla administracji (w zakresie pozyskiwania funduszy. W części województw samorządy mogły też przygotowywać projekty inwestycyjne dotyczące dróg o znaczeniu ponadlokalnym czy ochrony środowiska. Program ISPA Program ISPA był odpowiednikiem unijnego Funduszu Spójności, a więc wspierał duże projekty o wartości powyżej 5 mln euro. Dzięki temu finansowano duże projekty w zakresie infrastruktury transportu i środowiska. W zakresie środowiska samorządy lokalne lub związki komunalne mogły składać projekty dotyczące dostaw wody pitnej, odprowadzania i oczyszczania ścieków, utylizacji odpadów i ochrony atmosfery. Program SAPARD Środki z programu SAPARD były przeznaczone na wsparcie i modernizację rolnictwa. Zgodnie z jego założeniami samorządy mogły aplikować o środki na zaopatrzenie w wodę pitną, odprowadzanie i oczyszczanie ścieków, gospodarkę odpadami, drogi gminne i powiatowe, zaopatrzenie w energię oraz zwiększenie atrakcyjności turystycznej obszarów wiejskich. Po 1 maja Unia Europejska dla samorządów to z jednej strony nowe obowiązki, ale z drugiej strony szansa skorzystania z unijnych pieniędzy. Z Narodowego Planu Rozwoju na lata 2004 - 2006 wynika, że polskie samorządy mogą liczyć na fundusze z Unii Europejskiej w wysokości 2,9 mld euro. Nasze samorządy to 2,5 tysiąca gmin, 316 powiatów, 66 miast na prawach powiatu oraz 16 województw. Wiele z nich ma już liczące się doświadczenia w pozyskiwaniu funduszy unijnych. Polityka regionalna prowadzona przez Unię Europejską ma za cel zmniejszenie różnic w poziomie rozwoju poszczególnych regionów. Istnienie zbyt wielkich różnic jest niekorzystne i dla obszarów biednych, ale także dla bogatych. Potrzebne środki własne. Korzystanie z funduszy unijnych wymaga nie tylko przygotowania przemyślanych i dobrze uzasadnionych aplikacji, zwykle jedna czwarta projektu musi być finansowana ze 3 środków miasta, gminy, powiatu czy województwa. Taki udział może być sfinansowany ze środków własnych, ale także z kredytu bankowego czy emisji obligacji. Narodowy Plan Rozwoju zakłada, że do 2,9 mld euro wyłożonych przez UE, budżet państwa i budżety samorządowe dołożą 990 mln euro, a 755 mln euro pochodzić będzie ze środków prywatnych. W ten sposób łączna kwota przeznaczona na finansowania wspieranych przez UE projektów wyniosłaby 4,6 mld euro, czyli więcej niż całoroczne wydatki samorządów na inwestycje, które według danych GUS przekraczają nieznacznie 3,2 mld euro. Samorządy sceptycznie podchodzą do możliwości współfinansowania lokalnych inwestycji z budżetu centralnego - znając sytuację budżetu państwa muszą raczej liczyć na siebie. Jak donosiła niedawno "Rzeczpospolita" do walki o unijne fundusze strukturalne szykują się największe polskie miasta. Dzięki środkom z Unii Europejskiej możliwe stało się podjęcie kosztownych inwestycji, które przez lata były odkładane na później. Niektóre z miast mają już przygotowane plany inwestycyjne na najbliższe lata. Rekordzistką jest stolica, która planuje wydanie do 2007 r. 10 mld zł. Z innych dużych miast gotowe plany mają już Wrocław i Kraków, które do 2008 r. chcą zainwestować odpowiednio ponad 820 mln zł i ponad 1,5 mld zł. Prawie gotowy kilkuletni plan dla Poznania zakłada według ostatniej wersji wydanie na inwestycje 1,4 mld zł. "Rzeczpospolita" podkreśla ostrożność samorządowców w zaciąganiu kredytów czy emitowaniu papierów dłużnych. Jednostki samorządu lokalnego zamierzają przede wszystkim finansować swoje inwestycje ze środków własnych i z funduszy unijnych. Przygotowując się do współfinansowania inwestycji największe polskie miasta obniżyły w 2003 r. deficyty budżetowe. Narodowy Plan Rozwoju. Jedną ogólnych zasad będących podstawą funkcjonowania funduszy strukturalnych jest zasada programowania. Dla państwa członkowskiego zamierzającego skorzystać z pomocy strukturalnej Wspólnoty oznacza ona obowiązek opracowania wieloletniego dokumentu planistycznego. Takim najważniejszym dokumentem planistycznym jest Narodowy Plan Rozwoju. Po przystąpieniu do Unii Europejskiej wszystkie polskie regiony zostały objęte pierwszym celem wspólnotowej polityki regionalnej, czyli wspieraniem rozwoju i strukturalnego dostosowania regionów słabo rozwiniętych. UE realizuje tą politykę poprzez współfinansowanie za pomocą funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności, uzgodnionych z Komisją Europejską krajowych programów i projektów rozwoju regionalnego. Poziom produktu krajowego brutto na jednego mieszkańca liczony za ostatnie trzy lata według parytetu siły nabywczej, jest w każdym z polskich regionów niższy od 75 proc. średniego poziomu w UE, co oznacza, że całe terytorium Polski obejmuje działanie unijnych funduszy strukturalnych. Według NPR, Podstawy Wsparcia Wspólnoty dla Polski w latach 2004-2006 są wdrażane za pomocą: • pięciu jednofunduszowych sektorowych programów operacyjnych (SPO), dotyczących konkurencyjności gospodarki, rozwoju zasobów ludzkich, restrukturyzacji i modernizacji sektora żywnościowego oraz rozwoju obszarów wiejskich, rybołówstwa i przetwórstwa ryb oraz infrastruktury transportowej, • wielofunduszowego Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego (ZPORR) - zarządzanego na poziomie krajowym, ale wdrażanego w systemie zdecentralizowanym na poziomie wojewódzkim, • projektów realizowanych w ramach Funduszu Spójności, • programu operacyjnego pomocy technicznej, służącego pomocy we wdrażaniu funduszy strukturalnych na poziomie Podstaw Wsparcia Wspólnoty oraz programów operacyjnych. 6 cztery etapy. Pierwszy zakłada osiągnięcie średniej dobowej przepustowości 400 m3, w następnych przewidziane jest zwiększanie przepustowości o kolejne 400 m3 - aż do momentu osiągnięcia maksymalnej wartości. Korzyści jakie daje nam ta inwestycja. Po pierwsze dzięki tej inwestycji zostanie uporządkowana gospodarka wodno - ściekowa na terenie gminy. Zgodnie z obowiązującymi przepisami w zakresie ochrony środowiska, każde gospodarstwo domowe musi posiadać podpisaną umowę na odbiór zarówno śmieci jak i ścieków. Podłączenie do kanalizacji zagwarantuje stały odbiór i oczyszczanie odpadów płynnych. Po drugie gmina leżajsk będzie niezależna od innych podmiotów w zakresie gospodarki komunalnej. Nie będzie musiała na przykład ponosić kosztów modernizacji mniej nowoczesnych oczyszczalni. Sama będzie mogła regulować opłaty za ścieki. Kanalizacja podniesie atrakcyjność gminy pod względem lokalizacji zarówno inwestycji gospodarczych, jak i budownictwa indywidualnego. Podniesiony zostanie poziom dostępnej infrastruktury. Będzie również korzystnie oddziaływać na stan środowiska naturalnego.”2 „Dzięki uzyskanemu od samego początku dofinansowaniu z funduszy unijnych koszty realizacji ponoszone bezpośrednio przez gminę będą niższe. Duża liczba gospodarstw podłączonych do oczyszczalni obniży koszt przyłączy oraz eksploatacji. Za przyłączenie do sieci mieszkańcy zapłacą jedynie 1284 zł od gospodarstwa. Wpływ unijnych środków na rozwój gospodarczy Polski i naszych wspólnot lokalnych od gminy do regionu, zależeć będzie przede wszystkim od skuteczności wykorzystania dostępnych funduszy. Efekty pierwszego roku członkostwa w Unii Europejskiej i sprawność wykorzystania środków już niedługo będziemy mogli ocenić na podstawie obiektywnych danych statystycznych. Wówczas będzie można zweryfikować lub potwierdzić deklaracje na temat gotowości naszego kraju do wykorzystania unijnych funduszy.”3 2 www.lezajsk.ug.gov.pl 3 www.polska.pl, 7 Bibliografia 1. Artykuł „Fundusze dla samorządów” Marcina Pilaczyńskiego. 2. www.lezajsk.ug.gov.pl. 3. www.polska.pl.