Pobierz Porównanie systemu oświaty w Polsce i w Wielkiej Brytanii - Notatki - Dydaktyka i więcej Notatki w PDF z Socjologia edukacji tylko na Docsity! Porównanie systemu oświaty w Polsce i w Wielkiej Brytanii System edukacji to normy i zasady obowiązujące w szkolnictwie, regulowany jest prawami ustalonymi przez rząd danego państwa. W Polsce za system edukacji odpowiedzialna była Komisja Edukacji Narodowej (w skrócie KEN) założona w 1773 roku, która teraz przekształcona została w MEN Ministerstwo Edukacji Narodowej. KEN był państwowym zarządem oświaty w Polsce powołanym z inicjatywy i wspierana przez grono najwybitniejszych przedstawicieli polskiego Oświecenia skupionych wokół króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Komisja ta przejęła prowadzenie szkół przez zakon jezuicki i w 1773 roku przekształciła je w szkoły narodowe. Zreformowała ona strukturę i program nauczania szkół wszystkich szczebli. W latach 1780-83 wydała ustawy , czyli pierwszy w Europie kodeks szkolny regulujący całość spraw związanych z funkcjonowaniem szkolnictwa. Od tego momentu szkoła stała się instytucją społeczną i zarazem podstawową jednostką organizacyjną system oświaty. Podobnie też było w Wielkiej Brytanii, która aż do rządów Henryka VIII, kiedy to Wielka Brytania uwolniła się spod rządów papieskich i stała się prawosławna i uniezależniła się od Watykanu. Z racji tego, że Wielka Brytania podzielona jest na cztery niezależne państwa: Anglię, Szkocję, Walię i Irlandię Północną; system edukacji w tych państwach różni się nieznacznie, mimo to różnice te nie są aż tak wielkie, aby nie można ich było uogólnić. Wszystkie przepisy dotyczące oświaty w Wielkiej Brytanii tworzone są przez rząd centralny Wielkiej Brytanii, a odpowiedzialność za ich stosowanie i sposób interpretacji pozostawiony jest lokalnym władzom LEA Local Education Authorities lub w przypadku Irlandii Północnej pięciu zarządom do spraw edukacji i bibliotek ELB Education and Library Boards. LEA oraz ELB przekazują odpowiedzialność dalej do kościołów, poszczególnych placówek i w końcu przekazują ją nauczycielom. W Anglii i Walii wiele spośród zakresów odpowiedzialności LEA zastało przekazane organom zarządzającym GB Governing Bodies szkół utrzymywanych przez LEA. Utrzymywanie dzięki subwencjom szkoły są całkowicie niezależnie od LEA. W Irlandii Północnej wiele spośród zakresów związków zarządów do spraw edukacji i bibliotek zostało podobnie przekazanych zarządom lub radom poszczególnych szkół. Szkoła europejska wywodzi się ze starożytnej Grecji i oznacza miejsce spokoju, wolność, tajemniczy urok. W języku polskim nazwa szkoła oznacza od łacińskiego schola spokojny czas poświęcony naukom. Powszechnie wyróżnia się trzy funkcje szkoły: Rekonstrukcja, polega na odtwarzaniu kultury uniwersalnej i narodowej, przekazywaniu uczniom ciągłości procesu historycznego i odtwarzaniu struktury społecznej. Adaptacyjna, polega na przystosowaniu uczniów do zastosowanych struktur życia społeczno politycznego i wprowadzeniu ich w istniejące i projektowane role społeczne i zawodowe oraz na takim przedstawieniu obrazu świata, aby uznali oni istniejący ład społeczny za właściwy i słuszny. Emancypacyjna, polega na przygotowaniu uczniów do nieprzerwanej aktywności samokształceniowej i samowychowawczej oraz uzdolnieniami ich do krytyki, dzięki czemu mogliby pokazywać istniejące ograniczenia rozwojowe oraz uczestniczyć w przekształceniu otaczającego ich świata.Szkoła jest skutecznym narzędziem adaptacji młodego pokolenia do istniejących struktur i stosunków panowania ekonomicznego i ideologicznego. Ze względu na wiek adresatów szkoły mogą być instytucjami przeznaczonymi dla dzieci, młodzieży oraz dla dorosłych. Szkoła powszechna w Polsce obejmuje kształceniem podstawowym, bezpłatnym i obowiązkowym całą populację dzieci i młodzieży do 18 roku życia, gwarantując równość praw i szans w dostępie do edukacji. Szkoły publiczne w Polsce są instytucjami, które zatrudniają nauczycieli o odpowiednich kwalifikacjach realizują ustalone dla jej typu podstawy programowe przedmiotów obowiązkowych, ramowy plan nauczania, respektując przy tym określone przez Ministerstwo Edukacji Narodowej zasady oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów. Szkoła ma obowiązek przeprowadzać rekrutację uczniów zgodnie z zasadą powszechnej dostępności oraz umożliwia uzyskanie świadectw lub dyplomów państwowych. W Wielkiej Brytanii natomiast ogólnie zasady dotyczące szkolnictwa są podobne. Obowiązek szkolny obejmuje dzieci w wieku od lat 5 do 16. Szkoły publiczne są bezpłatne, chyba, że rodzice zadecydują inaczej i zechcą posłać swoje dziecko do jednej ze szkół prywatnych. Rodzice odgrywają bardzo ważną rolę w Wielkiej Brytanii, ponieważ to oni mają obowiązek upewnić się, czy ich dziecko pobiera skuteczną, w pełnym zakresie edukację, odpowiednią dla swojego wieku, możliwości i uzdolnień, jak również ewentualnych szczególnych potrzeb edukacyjnych, w formie regularnego uczęszczania do szkoły. Wszystkie szkoły w Wielkiej Brytanii zapewniają swoim wychowankom lekcje religii oraz lekcje wychowania seksualnego, które nie są obowiązkowe, podobnie zresztą jak w Polsce i jeżeli rodzice zdecydują, że ich dziecko nie będzie uczęszczało na takie lekcje mogą je z nich zabrać. Wszystkie szkoły w Wielkiej Brytanii mają obowiązek zapewnić swoim podopiecznym edukację w kilku podstawowych przedmiotach i według ich programu nauczania. Obowiązkowe przedmioty nauczania w Zjednoczonym Królestwie to: matematyka, język angielski, nauka (fizyka i chemia), historia, geografia, technologia, muzyka, sztuka, wychowanie fizyczne oraz w szkołach średnich język obcy. W Polsce przedmioty bazowe szczebla podstawowego i średniego nauczania są następujące: matematyka, fizyka, chemia, biologia, geografia, historia, język obcy, wychowanie fizyczne; pozostałe przedmioty są zależne od profilu obranej szkoły oraz klasy, do jakiej uczęszcza uczeń.System oświaty obowiązuje w Polsce po reformie dnia 1 września 1999 wygląda w uproszczony sposób następujący: 1. Przedszkole 2. 6-letnia szkołą podstawowa (dzieci lat 7-13) 3. 3- letnie gimnazjum (13-16) 4. Szkoły ponadgimnazjalne takie jak: 3 letnie liceum profilowane 3 letnie liceum ogólnokształcące 4 letnie technikum 2 letnie szkoła zawodowa 2 letnie liceum uzupełniające 3 letnie technikum uzupełniające 2 letnie szkołą policealna 5.Szkoły wyższe: Na utworzenie czwartego, najbardziej prestiżowego - teologii, papież Urban VI nie wyraził zgody. Uniwersytet Jagielloński posiada unikatową strukturę w Polsce. Wśród 13 wydziałów znajdują się trzy tworzące Collegium Medicum, a to wydział lekarski ze stomatologią, farmacji i ochrony zdrowia. Jest to, więc jedyny uniwersytet polski posiadający wydziały medyczne. Polska posiada jedną z najbardziej prestiżowych i najbardziej rozwiniętych sieci uniwersytetów. Wiele osób z najróżniejszych części świata przybywa do Polski w celu pobierania nauk na różnego rodzaju wyższych uczelniach, do najsłynniejszych z nich należą, poza Uniwersytetem Jagiellońskim: Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Katolicki Uniwersytet Lubelski, Politechnika Wrocławska, Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Wojskowa Akademia Techniczna w Warszawie, Akademia Morska w Gdyni, Akademia Medyczna w Poznaniu, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Akademia Rolnicza w Poznaniu, Akademia Świętokrzyska w Kielcach, Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna im. Leona Schillera w Łodzi itd. Polski rynek wyższej edukacji jest fenomenem na światową skalę, ponieważ w żadnym innym kraju w ciągu dwunastu lat nie powstało prawie 300 prywatnych uczelni. Uczelnie te są nowoczesne, mobilne i przygotowujące studenta pod kątem przyszłej pracy. Jest to najszybciej rozwijający się sektor szkolnictwa w Polsce. Uczelnie te powołują nowe kierunki, uatrakcyjniają programy nauczania, szczycą się lepszym doborem kadr i coraz częściej wygrywają walkę o studenta z uczelniami publicznymi. Brytyjskie szkolnictwo wyższe słynie z bogatych tradycji, a wiele spośród tamtejszych uczelni zyskało na przestrzeni wieków światową renomę. W Wielkiej Brytanii istnieje ponad 180 szkół wyższych, które można podzielić na trzy kategorie: uniwersytety, kolegia uniwersyteckie oraz kolegia edukacji dalszej i wyższej. Wśród uniwersytetów istnieje gradacja na stare i nowe. Pierwsze z nich szczycą się ogromnymi tradycjami i nie kształcą na poziomie zawodowym. Do najstarszych i najbardziej prestiżowych uniwersytetów brytyjskich bez wątpienia należą Oxford i Cambridge, które sięgają swymi korzeniami do XII i XIII wieku. Natomiast, mianem "nowych " określa się uniwersytety powstałe po 1992r. na mocy uchwalonej wówczas ustawy o edukacji dalszej i wyższej.Swoistym kuriozum brytyjskiego systemu szkolnictwa wyższego jest możliwość kształcenia na poziomie poniżej pierwszego stopnia akademickiego. Nauka wówczas trwa tylko rok, a po jej ukończeniu nie otrzymuje się żadnego tytułu tylko odpowiednie zaświadczenie.Studia prowadzące do uzyskania pierwszego stopnia akademickiego BACHELOR trwają zwykle 3 lata, ale w niektórych dziedzinach np. w naukach medycznych czy weterynaryjnych może to trwać dłużej. W przypadku kierunku językowego, aby otrzymać najniższy stopień akademicki dodatkowo wymagany jest jeszcze roczny pobyt w kraju, gdzie dany język uchodzi za oficjalny. Posiadaczom stopnia bachelor oferowane są specjalistyczne lub zawodowe studia podyplomowe, trwające zwykle rok. Na poziomie postgraduate przyznawane są w Wielkiej Brytanii dwa rodzaje stopni: master i doktor.Stopień MASTER - odpowiadający polskiemu magistrowi - wymaga minimum roku studiów stacjonarnych. Najczęściej jednak studia tego typu są to dwuletnie. Stopnie doktorskie nadawane są za obszerne opracowanie naukowe z danego obszaru badań. Studenci mogą się ubiegać o trzyletnie stypendium umożliwiające im pracę nad doktoratem.Studia w Wielkiej Brytanii nie są bezpłatne. Mimo, że uczelnie w znacznej mierze otrzymują środki z budżetu państwa, to studenci muszą dodatkowo płacić za swoją naukę czesne, którego wysokość ustala dana uczelnia. patrz załącznik Rys 1. System edukacji w Polsce. patrz załącznik Rys2. System edukacji w Wielkiej Brytanii. BIBLIOGRAFIA 1. Kwieciński, Z. Dynamika Funkcjonowania szkoły. Studium empiryczne z socjologii edukacji , Warszawa 1990; 2. Konarzewski, K. Sztuka nauczania. Szkoła , Warszawa 1991; 3. Schulz, R. Szkoła instytucja system rozwój , Toruń 1992; 4. Śliwerski, B. Jak zmieniać szkołę , Kraków 1998 5. http://www.wordiq.com/definition/Education_in_England 01.06.2004 6. http://www.szczecin.pl/raport2002/edukacja/wykres.htm 01.06.2004 7. Tygodnik Wprost ", Nr 1068 (18 maja 2003), Ranking szkół wyższych - Uniwersytet rynkowy