Król Edyp
Napisana przez Sofoklesa między 430 a 425 r. p. n. e. I opiera się na
micie o dziejach rodu Labdakidów.
Problematyka
Edyp to postać tragiczna. Tragizm jego losu polega na tym, iż za wszelką
cenę chciał uciec przed przepowiednią, jednak swoje kroki kierował w
stronę jej spełnienia – zabił ojca i ożenił się z matką. Edyp sprowadza na
siebie zgubę poprzez działania, jakie podjął.
O losie człowieka decyduje Przeznaczenie, przed którym nie
można uciec, każdy krok człowieka zbliża go do jego wypełnienia.
Motywy Literackie
Małżeństwa – przedstawienie niezwykłej pary, jaką był Edyp i Jokasta, ale
także Lajos i Jokasta oraz Polybos i Meropa.
Miłości rodzicielskiej – troska i uczucia, którymi Edyp obdarzał swoje córki –
Antygonę i Ismenę.
Samobójstwa – śmierć Jokasty.
Wróżby – przepowiednie Tejrezjasza.
Cechy garunkowe
Fatum - przeznaczenie, ludzki los jest przesądzony;
Zasada trzech jedności (jed-
ność czasu, miejsca i akcji) - pałac Edypa, akcja rozgrywa się w ciągu 24h;
Zasada decorum - dostosowa- nie języka do treści (w tragedii: patos), a
jednocześnie niepoka- zywanie krwi i zbrodni na scenie;
Hamartia (wina tragiczna bohatera) – niezależnie od decyzji bohater jest
skazany na porażkę – niezależnie od tego, co mówi i robi Edyp, prowadzi
go to do klęski;
Hybris – duma/pycha – Edyp przekonany o swojej sprawczości wydaje
wyrok na mordercę Lajosa;
Zbłądzenie tragiczne – bohaterowie nieświadomie dopełniają
przepowiedni – Edyp zabija ojca i żeni się z matką;
Katharsis (oczyszczenie) wzbudzenie w widzu litości i trwogi, by potem
oczyścić jego umysł z tych odczuć.
