

Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Przygotuj się do egzaminów
Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Otrzymaj punkty, aby pobrać
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Społeczność
Odkryj najlepsze uniwersytety w twoim kraju, według użytkowników Docsity
Bezpłatne poradniki
Pobierz bezpłatnie nasze przewodniki na temat technik studiowania, metod panowania nad stresem, wskazówki do przygotowania do prac magisterskich opracowane przez wykładowców Docsity
Ocena powstania listopadowego 1830
Typologia: Notatki
1 / 3
Ta strona nie jest widoczna w podglądzie
Nie przegap ważnych części!
Trwające 11 miesięcy powstanie listopadowe odgrywa istotną rolę w historii wszystkich walk stoczonych w dziejach naszej ojczyzny przede wszystkim dlatego, iż był to największy od czasów powstania Kościuszkowskiego bunt Polaków przeciwko Rosji. Ów zryw okazał się być znaczący nie tylko dla nas jako Polaków, ale także cieszy się zainteresowaniem wśród innych narodowości- o czym świadczy, chociażby liczebność literatury i różnych materiałów na temat wojny polsko-rosyjskiej 1830\1831. Jednak co przemawia za tak szerokim zainteresowaniem? Według mnie kwestią, która przede wszystkim za to odpowiada jest istota klęski -w ostateczności poniesiona przez Polaków, której zdaniem wielu można było uniknąć. W mojej pracy przyjże się czynnikom, które osobiście uważam za kluczowe, jeżeli chodzi o przyczyny upadku jakże ważnego w dziejach polskiego ruchu narodowo-wyzwoleńczego- powstania listopadowego. 1.SZKOŁA PODCHORĄŻYCH PIECHOTY PIOTRA WYSOCKIEGO I ZAMACH BELWEDERSKI Za datę wybuchu powstania przyjmuję się noc z 29 na 30 listopada 1830r. Komu, natomiast przypisuje się odpowiedzialność za jego wszczęcie? Piotrowi Wysockiemu i podchorążym, którzy to właśnie podjęli decyzję o rozpoczęciu walki, atak na Belweder i pojmaniu brata cara-Wielkiego Księcia Konstantego. Organizacja Wysockiego nie miała jednak, nie tylko wyraźnie opracowanego programu politycznego, ale także dokładnego planu działania. Nie podjęli oni rozmów z nikim, kto mógłby stanąć na czele powstania, a całość ich założeń opierała się na myśleniu życzeniowym spiskowców. Tak więc, za jedną z głównych przyczyn upadku powstania listopadowego, czy nawet samej nieudanej akcji zamachu na Belweder i ucieczki księcia Konstantego można uznać ,,zdanie się na los przypadku’’. Jednak poza brakiem planu działania, pozyskania wodza czy oficera służby cywilnej, powstańców zwiodła również naiwna wiara w wielkie zaangażowanie ludu w walkę … 2.POPARCIE DLA POWSTANIA\POSTAWA SPOŁECZEŃSTWA Po nieudanej próbie zamachu na Konstantego, rewolucjoniści rozpaczliwie snuli się po mieście w poszukiwaniu wodza, który poprowadziłby ich do zwycięstwa. Niestety, poparcia powstańcom nie udzielił żaden z wyższych dowódców ani oficerów. Wbrew oczekiwaniom spiskowców, którzy wierzyli na jednoznaczny odzew za walką zbrojną, powstanie listopadowe okazało się mieć wiele przeciwników, którzy nie odznaczali się zainteresowaniem dla polskiej sprawy narodowej -elity, które dostrzegały zbytnią radykalizacje powstańców i demokratyzacje, która mogłyby zachwiać ich pozycję, burżuazja, która w noc listopadową, nie chcąc słyszeć o udziale w ruchu zamykała się po domach, czy związany z ziemiaństwem polski rząd i aparat państwowy nie wierzący w możliwość wygranej. Ważną rolę w tłumieniu powstańczego ducha walki odegrali również konserwatyści, którzy już od samego początku przejęli kontrolę nad powstaniem, aby zapobiec jakimkolwiek zamieszkom, gdyż zawzięcie wierzyli, że związek z Rosją jest nieunikniony i korzystny dla Polski. 3.CHŁOPI Jednym z największych problemów powstania był fakt, że nie zostało ono poparte nie tylko przez bogate mieszczaństwo ale przez chłopów, którzy stanowili wówczas większą część społeczeństwa. Spiskowcy, ale także władze powstańcze zamiast liczyć przede wszystkim na patriotyzm szlachty, mogły wypracować program na wzór słynnego powstania Kościuszkowskiego, który zachęciłby warstwę chłopów do walki o niepodległość.
Gdy spiskowcy uznali, że wykonali należące do nich zdanie wojskowe przekazali inicjatywę polskim instytucjom rządowym. Władze, które obawiały się, że jawny bunt przeciwko Mikołajowi I doprowadzi do rosyjskiej interwencji, natychmiast rozpoczęły działania mające na celu podjęcie rokowań z carem. Radzie Tymczasowej zależało na zatuszowaniu faktu dojścia do jakichkolwiek zamieszek, dlatego też odsunęła radykalną młodzież, która wywołała powstanie, od wpływu na dalszy bieg wypadków, a lud wezwała do zachowania spokoju. 5 grudnia 1830r. dyktatorem powstania zostaje Józef Chłopicki- konserwatysta, który podobnie jak Rząd był przeciwnikiem powstania a ewentualną wojnę z Rosją uważał za wielce szkodliwą dla Polaków. Już na samym początku swojej dyktatury, wysłał on dwóch przedstawicieli do Petersburga, aby ci przebłagali cara by nie kierował swojego wojska na królestwo, kiedy to w tym samym czasie siły rosyjskie koncentrowały się już przed Włodawą. Jednakże rozpoczęcie rokowań z Mikołajem I nie jest jednym środkiem, jakim posłużył się Chłopicki aby zapobiec rewolucji. Odrzucał podsuwane mu plany ofensywnej akcji w kierunku Litwy, bardzo powolnie i niechętnie zajął się rozbudowywaniem armii i powstrzymywał w miarę możliwości zbrojenia. Punktem kulminacyjnym było poddanie się gen. Józefa Chłopickiego do dymisji, a jej powodem jak łatwo jest przewidzieć były nieudane pertraktacje z carem Mikołajem I, który w ostateczności nie zgodził się na żadne ustępstwa w stosunku do Polaków. Wymienione przeze mnie kwestie nie uwzględniają roli Skrzyneckiego i Prądzyńskiego, detronizacji Mikołaja I, czy braku wsparcia ze strony mocarstw europejskich, jednakże te 4 aspekty uważam za najistotniejsze, jeżeli chodzi o przyczyny ostatecznego upadku powstania (21 października 1831). Oczywiście, tak jak przy każdym zrywie niepodległościowym można pokusić się o wyliczanie błędów i niedociągnięć. Powstanie listopadowe nie stanowi od tej grupy wyjątku. Sprawniejsza organizacja, koordynacja, punktualność a przede wszystkim plan na przeprowadzenie zrywu i wcześniejsze poszukiwanie przywódcy na pewno przyniosłoby lepsze skutki, niż porywanie się bez inicjatywy do walki. Konserwatyści i Rząd, którzy fakt wybuchu powstania przyjęli z rozpaczą mogli zastąpić postawą, o wiele korzystniejszą dla Polaków- mianowicie zamiast ,,podcinać im skrzydła’’ zaczęli rozbudzać w nich ducha walki co pozwoliłoby na zjednoczenie narodu, a nie bratobójcze potyczki. Podobnie można analizować postępowanie Chłopickiego -panicznie bojącego się ponoszenia odpowiedzialności, którego dyktatura ogłoszona wbrew zamiarom Rządu Tymczasowego jest po dziś dzień określana mianem najciemniejszych początków powstania. Niezaprzeczalnie jego polityka, obawy przed ,,jakobinizmem’’ i ugodowe stanowisko wobec cara zaszkodziły w znacznej mierze powstaniu. Niemniej jednak zmiana podejścia generała Chłopickiego, przyniosła by Polakom na drodze do odzyskania niepodległości wiele korzyści o czym może świadczyć jego wkład podczas Bitwy o Olszynkę Grochowską, który to w ostateczności zadecydował o odejściu Rosjan od ataku na Warszawę. Nie można jednak przy tym wszystkim zapominać o kwestii, jaką jest fakt, że naród o wiele słabszy, pozbawiony wszelkiej pomocy z zewnątrz zdołał oprzeć się pierwszemu atakowi mocarstwa rosyjskiego, ale także utrzymać prawie do końca stan równowagi sił walczących. Choć wiele osób ma sprzeczne zdania co do faktycznej konieczności wybuchu powstania, osobiście uważam, że to ,,przebudzenie’’ było potrzebne Polakom. Jak możemy zobaczyć na przykładzie przywołanym we mnie w 2 podpunkcie społeczeństwo nie żywiło zainteresowania kwestią narodową-troszczyło się przede wszystkim o własną wygodę a przecież każdy naród musi być świadomy, że jeżeli chodzi o ojczyznę to walczy się bezkompromisowo. Niemniej jednak nie ma wątpliwości co do tego, że dla nas jako Polaków historia powstania listopadowego od zawsze była, jest i będzie ważna pod wieloma aspektami. Powstanie listopadowe bowiem, przypomniało Polsce jak wielkie znaczenie międzynarodowe posiada i stało się niewyczerpanym źródłem tradycji z którego kolejne pokolenia mogły czerpać siłę i ducha walki, o czym świadczą przede wszystkim barwy biało-czerwone