Docsity
Docsity

Przygotuj się do egzaminów
Przygotuj się do egzaminów

Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity


Otrzymaj punkty, aby pobrać
Otrzymaj punkty, aby pobrać

Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium


Informacje i wskazówki
Informacje i wskazówki

powtórka maturalna do języka polskiego, Notatki z Język polski

powtórka maturalna rok 2021, lektury, środki mowy

Typologia: Notatki

2020/2021

Załadowany 08.06.2021

aga19009
aga19009 🇵🇱

1 dokument

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz powtórka maturalna do języka polskiego i więcej Notatki w PDF z Język polski tylko na Docsity! 1. Bogurodzica – autor nieznany.  Średniowieczna polska pieśń  Kyrieleison – Panie zmiłuj się nad nami  Wiersz intonacyjny 2. Jan Kochanowski – Tren VIII  Wydane w 1580 roku  Wchodził w skład innych 19-stu trenów  Monolog prowadzony do córki Urszuli/Orszuli 3. Dziady III – Adam Mickiewicz  Wydane w 1832 roku.  Dziady – nazwa rytuałów i obrzędów słowiańskich, określenie na duchy przodków  Gdzie toczy się akcja  Wielka Improwizacja, Mała Improwizacja  wieszcz, Żegota, różnice między Gustawem, a Konradem, ksiądz Piotr, wszystkie widzenia 4. Pan Tadeusz – Adam Mickiewicz  inwokacja – uroczysty zwrot, zazwyczaj otwierająca utwór literacki (Litwo, ojczyzno moja…)  trzynastozgłoskowiec (każdy wers ma 13 sylab)  Jacek Soplica/Ksiądz Robak, Tadeusz, Zosia, Hrabia, Gerwazy 5. Lalka – Bolesław Prus  Stanisław Wokulski, Ignacy Rzecki (subiekt), Izabela Łęcka, Jan Mincel (ich losy i najważniejsze wydarzenia)  Czas i miejsce akcji – Warszawa, 1878-1879  Pamiętnik Rzeckiego (co w nim jest i jaką rolę odgrywa w Lalce)  Warstwy społeczne w Lalce 6. Wesele – Stanisław Wyspiański  Dramat inspirowany prawdziwym weselem Lucjana Rydla z Jadwigą Mikołajczykówną (20 listopada 1900) we wsi pod Krakowem - Bronowicach.  Przeplata wątki realistyczne i fantastyczne  jedno z najważniejszych dzieł epoki Młodej Polski  ważne odniesienie do rzezi galicyjskiej z 1846 roku Postacie autentyczne: Panna Młoda – Jadwiga Mikołajczykówna Pan Młody – Lucjan Rydel Gospodarz – Włodzimierz Tetmajer, przyjaciel Pana Młodego, przyrodni brat Poety Gospodyni – Anna Tetmajerowa (z domu Mikołajczykówna), starsza siostra Panny Młodej, żona Gospodarza Marysia – Maria Mikołajczykówna, młodsza siostra Panny Młodej Poeta – Kazimierz Przerwa – Tetmajer, przyrodni brat Gospodarza Dziennikarz – Rudolf Starzewski, redaktor Radczyni – Antonina Domańska, ciotka Pana Młodego Czepiec – Błażej Czepiec, wuj Panny Młodej Rachela – Pepa Singer, córka Żyda – Hirsza Singera Żyd – Hirsz Singer karczmarz z Bronowic Postacie symboliczne, fantastyczne: Chochoł – ukazał się Racheli Upiór – duch Jakuba Szeli, uczestnik rzezi galicyjskiej, ukazał się Dziadowi. Symbol krwawej zemsty Znaczenie słów: Pupa – dziecinność i niedojrzałość Łydka – erotyczność, tężyzna fizyczna, cielesność Kupa – bijatyka, katastrofa, bałagan Gęba – twarz jaką przybieramy w relacjach międzyludzki, „maska” którą zakładamy Upupianie – popadnięcie w niedojrzałość i dziecinność; ktoś nas upupia, czyli udziecinnia - traktuje jak dziecko Być zielonym – być niedorosłym i niedojrzałym Środki stylistyczne Epitet – przymiotnik opisujący rzeczownik np.: bujany fotel, szary szalik, ładna buzia Onomatopeja – wyrazy dźwiękonaśladowcze np.: ćwir ćwir, puk puk. Porównanie – wyrażenie, w którym występuje porównanie czegoś np. jesteś, jak ptak; ona mówi jak opętana. Personifikacja, ożywienie – nadanie czemuś cech ludzkich np.: ten fotel myśli, ściany nas słyszą, okna na mnie patrzą, Goergie patrzy Aluzja literacka – nawiązanie w jakimś utworze literackim do innego utworu literackiego np. Avi nawiązuje w swojej piosence do jakiejś książki lub wiersza. Antonim – oznacza przeciwieństwo np. czarny-biały, cichy-głośny, ładny- brzydki. Groteska – łączy w dziełach różne przeciwstawne byty np. tragizm i komedię, realizm i fantastykę. Np. Ferdydurke, Sklepy cynamonowe. Kolokwializm – używanie języka potocznego. Mówi się np. kolokwialnie mówiąc, czyli mówiąc prostym potocznym językiem. Np. fajnie, spoko. Metafora (przenośnia) – np. on ma lwie serce, jej oczy są kocie, marznę od środka. Oksymoron – zazwyczaj określa się rzecz lub osobę wyrazem, który do niego nie pasuje np. dobry potwór, ciepły lód, grzeczny złodziej. Pytanie retoryczne – pytanie, które nie oczekuje odpowiedzi, skłania do przemyśleń. Retrospekcja – przywołanie wcześniejszych wydarzeń, wspomnień. Np. Avi w Piecie. Części mowy (pogrubione najważniejsze) Rzeczownik – kto? co? (pies, traktor, Aga, Mateusz, dziewczyny, koty) Czasownik – co robi? co się z nim/nią/tym dzieje? (pływam, drapię, on stoi, ona skacze) Przymiotnik – jaki? jakie? jaka? (zły, ładna, niebieski, pachnące, okropne) Liczebnik – ile? który z kolei? (pięć, siedemdziesiąt, ósmy, dwudziesty) Przysłówek – jak? gdzie? kiedy? (pięknie, szybko, w domu, na podwórku, rano, wieczorem) Przyimek (z, do, od, w, pod) Spójnik – coś co łączy (i, także, oraz, ponieważ, dlatego też) Zaimek przymiotny – (mój, twój, jego, tamten, ta) Zaimek liczbowy – (iluś, tyle, tylu) Wykrzyknik – (ah! hurra! Aku-ku!) Partykuła – (cóż, oby, nie, chociaż, by, aby)