POZYTYWIZM | Wiedza z wami, Ćwiczenia z Filozofia

Pobierz POZYTYWIZM | Wiedza z wami i więcej Ćwiczenia w PDF z Filozofia tylko na Docsity!

POZYTYWIZM

Polska: 1864 (kęska p. Styczniowego) – 1890r. Europa: 1850 – 1880 (nazwa epoki w Eu: realizm i naturalizm) Główne hasła:

• Praca organiczna – działanie na rzecz całego społeczeństwa; społeczeństwo jako jeden organizm
• Praca u podstaw – pomoc ludziom z nizin społecznych w procesie adaptacji do kapitalistycznych form aktywności
• Emancypacja kobiet
• Asymilacja Żydów
• Scjentyzm – zaufanie do nauki opartej na rozumie i doświadczeniu **Główne nurty:

1. Realizm** – nurt dążący do maksymalnego odwzorowania rzeczywistości zgodnej z prawdą; kierunek w sztuce pozytywistycznej charakteryzujący się: ◦ występowaniem wielu wątków i epizodów ◦ wszechwiedzący narrator; zdystansowany do opisywanej rzeczywistości; zachowuje obiektywizm, ale ma prawo do oceny bohatera i świata według ogólnie przyjętych norm społecznych ◦ dorbiazgowy, szczegółowy opis ◦ autentyzm ◦ indywidualizacja języka bohatera w zależności od jego przynależności do danej grupy społecznej ◦ przedstawienie rzeczywistości na zasadzie **zwierciadła
2. Naturalizm –** kierunek w literaturze i sztuce epoki pozytywizmu, którego głównym założeniem było wierne rejestrowanie zjawisk życia, również w jego drastycznych przejawach. Wyróżnia go: ◦ postawa scjentyczna w ukazaniu świata i bohatera ◦ narrator to badacz rzeczywistości ◦ tekst nie jest podporządkowany żadnym wartościom moralnym czy politycznym ◦ bohater najczęściej należy do nizin społecznych ◦ w kreacji bohatera położony jest nacisk na spekt biologiczny; nawet psychika postaci podporządkowana jest prawom biologii i fizjologii – czyli walki o byt: instynkt, popędy, determinacja środowiskowa ◦ indywidualizacja języka bohaterów (gwara, wulgaryzmy, kolokwializmy) ◦ opis cechuje drastyczność, brutalność, estetyka turpizmu ◦ temat często łamie społeczne tabu ◦ fabuła zbudowana z epizodów

Filozofia pozytywizmu

Auguste Comte:

• francuski myśliciel
• autor dzieła " Kurs filozofii pozytywnej " (Stąd się wzieła nazwa epoki!)
• propagował filozofię pozytywną, czyli opartą na tym, co naukowe i naturalne
• rzeczywistość należy poznawać tylko metodą scjentyczną
• filozofia ma być utylitarna (użyteczna), służyć poprawie życia społecznego; dodatkowo ma być praktyczna, a nie ograniczać się tylko do krytyki;
• badacza i filozofa ma cechować nastawienie socjologiczna – skupiać się na jednostce jako części społeczeństwa
• wyróżnił 3 stadia rozwoju ludzkości: ◦ faza teologiczna (odpowiada myśleniu religijnemu) ◦ faza metafizyczna (odpowiada metafizycznej spoekulacji) ◦ faza pozytywna (oparta na wiedzy naukowej) Pierwsze dwie fazy żywią się złudzeniami i urojeniami. Dopiero w 3 fazie ludzie osiągają umysłową dojrzałość. John Mill:
• angielski myśliciel; autor dzieła "Utylitaryzm"
• propagator wiedzy opartej na dedukcji, empiryzmie, rzetelnej wiedzy
• nauka ma prowadzić do wyjaśniania zwiask, określania przyczyn i związków
• propagator utylitaryzmu – wszystkie dzieła i działania ludzkie powinna cechować społeczna użyteczność (w tym sztuka, literatura, prasa)
• etyczne jest wszystko, co prowadzi do dobra powszechnego ludzkości
• społeczeństwo ma także obowiązki wobec jednostki: ◦ musi stwarzać warunki do jej rozwoju, wykształcenia, działania ◦ koncepcję utylitarną Milla wyróżnia eudajmonizm – przekonanie o zespoleniu dążeń jednostki z dążeniami ogółu, które mają te same pragnienia i cele
• propagator liberalizmu – przekonanie, że wolność jednostki jest najwyższą wartością; człowiek nieskrępowany przymusem politycznym, czy innym naciskiem zewnętrznym może przyczyniać się do postępu, we wszelkich sferach życia zbiorowego; Hipolit Taine:
• francuski myśliciel
• twórca determinizmu (teorii środowiskowej), w której wyróżnił 3 czynniki kształtujące osobowość człowieka: ◦ rasa (cechy dziedziczne) ◦ moment historyczny (czas w którym się urodziliśmy, żyjemy) ◦ środowisko ( ludzie wśród których dorastamy, dojrzewamy, warunki) Na pierwsze 2 czynniki nie mamy wpływu, dlatego należy całą uwagę i pracę skupić na środowisku.