Pobierz Pozytywizm/"lalka"/"potop" i więcej Notatki w PDF z Język polski tylko na Docsity!
- Malma 2020
I
2 Str - Opis pozytywizmu
15-1 str - Lalka” Bolesław Prus
POZYTYWIZM 5
Wywodzi się od dzieła
francuskiego filozofa
Augusta Comta "Kurs
2 połowa
XIX w
filozofii pozytywnej”
SE RZY gy
eż organiczna **-%—
©
NOWELISTYKA Pozytywiści przypisywali Każdej grupie
POZYTYWISTYCZNA społecznej jakąś istotną role społeczną w ten
sposób zachęcali do współpracy z innymi
LEĄTURY
Lalka" - Bolesław Prus
-*„Mendel Gdański"- Maria częściami organizmu państwowego ozbródnid: KE.
Konopnicka Ó . j
E (współpraca) Flodor Dostojewski
-„Z legend dawnego Egiptu" Praca upodstaw |
- Bolesław Prus Podwyższenie poziomu życia oraz ja - Henryk
wykształcenia warstw najuboższych ienkiewić z
Emancypacja kobiet
Dążenie do równouprawnienia
Asymilacja żydów
integracja z Polskim społeczeństwem _
Motyw rniłości
-Dostrzegamy zestawienie dwóch skrajnych postaw — romantycznych oraz pozytywistycznych.
-Stanisław Wokulski wychowuje się na romantycznej literaturze, w czasie trwania akcji jednak przeżywa
dylemat, widząc, że rzeczywistość nie zawsze idzie w parze z wyidealizowaną wizją miłości.
-Gdy Wokulski dojrzał i zmężniał, dorobił się majątku, uznał, że zdobycie serce Izabeli Łęckiej będzie
idealnym dopełnieniem jego życia.
-W pewnym momencie przyznaje nawet pod wpływem zakochania, że sławę oddałby za chwilę szczęścia —
jego miłość ma więc wydźwięk i charakter romantyczny.
-Bohater wykorzystuje każdą szansę, by tylko zbliżyć się do Izabeli. Jednak nie jest to takie łatwe. Ta
bolesna droga niesie za sobą bardzo dużo porażek, przez co jego zapał i romantyczna wizja miłości z
czasem coraz bardziej gaśnie:
„Zmarnowaliście życie moje... Zatruliście dwa pokolenia!... szepnął. — Oto skutki waszych sentymentalnych
poglądów na miłość”.
-Słowa Rzeckiego „ostatniego romantyka” przepowiadają końcówkę romantyzmu:
„Wierz mi, Stachu, ja nie jestem tak naiwny, jak myślą. Wiele w życiu widziałem i doszedłem do wniosku, że
my wkładamy zbyt dużo serca w zabawę nazywaną miłością!”.
O alki
-W powieści Lalka dostrzegamy motyw walki głównie poprzez zapoznanie się z historią Stanisława
Wokulskiego i Ignacego Rzeckiego.
-Obaj bohaterowie biorą udział w wojnach i powstaniach. Jednak ten motyw dostrzegalny jest też z innych
stron.
-Stanisław Wokulski walczy o Izabelę Łęcką, nieustannie toczy bój z opiniami i plotkami na temat swojej
osoby w otoczeniu. Największa walka toczyła się jednak w nim samym (znany dylemat Wokulski
pozytywista czy romantyk):
„Czuł, że zbliża się chwila decydującej walki pomiędzy jego rozumem i sercem. Rozum ciągnął go do
Geista, serce do Warszawy. Czuł, że lada dzień coś z tego musi wybrać: albo ciężką pracę, która wiodła do
nadzwyczajnej sławy albo płomienną namiętność, która obiecywała chyba to, że spali go na popiół”.
-Trudno wskazać, którą stronę ostatecznie wyznawał Wokulski, sam Bolesław Prus można powiedzieć, że
pozostawia czytelnikowi pole do rozważań i oceny, sam jednak wierzy w moralne zwycięstwo Stacha.
VVokulski-
pozytywista czy tormarrtyk?
_Pozytywista
- Romantyk
- realizacja ideałów pracy organicznej i - romantyczna biografia Z Okresu
pracy u podstaw (bogacenie się/
działalność w celu zwiększenia
dochodów obywateli/pomoc
najuboższym)
- fascynacja nauką
- przedsiębiorczy
- zna się na interesach
- nie wydaje pieniędzy na byle co
- tworzy spółke
młodości
- walka w powstaniu o wolność i
niepodległość
- miłość do Izabeli (nie szczęśliwa)
- próba samobójcza
- Samotność
- tajemnicze Zniknięcie
- rozdarty wewnętrznie
Obraz polskiego społeczeństwa
FAtystokracjal”
-Negatywnie przedstawiona.
Ludzie z tej warstwy
społecznej są uprzywilejowani,
przez co wyrażają niechęć do
jakichkolwiek zmian i rozwoju.
-Często pozbawieni zasad
moralnych.
-Żyją w swojej iluzyjnej bańce,
zamknięci na potrzeby innych
ludzi.
-Czas spędzają i trwonią go na
rozrywkach.
-Można do nich zaliczyć
Tomasza Łęckiego,
Kazimierza Starskiego, Panią i
Pana Krzeszowskich.
Mieszczaństwo - Biedota
-Klasa średnia. Dzieli się _-Ubodzy ludzie, ciężko
na ludzi bardziej pracują, żeby
zamożnych (np. przetrwać. Często
Szlangbaum) oraz tych / trudnią się nielegalnie
oszczędnych (Minclowie). jako prostytutki,
-Do tej warstwy należą złodzieje.
także: Szprot, Deklewski, -Duża część z nich nie
Węgrowicz. ma żadnego zajęcia,
ani pracy.
Stanisław Wokulski
Stanisław Wokulski, czyli główny bohater powieści Lalka, to postać o złożonej psychice, bogata
w liczne wewnętrzne sprzeczności. To przystojny mężczyzna, 45-letni wdowiec i właściciel
sklepu z galanterią w Warszawie.
Stanisław, podobnie jak sam Bolesław Prus, wychował się w biednej rodzinie, jednak już od
dziecka miał silny zmysł przedsiębiorcy. Podłapywał się każdej roboty, brał też udział w
powstaniu styczniowym.
Jak wspomniałem chwilę wcześniej, z pewnością nie można Wokulskiemu odmówić, że jest
mężczyzną przystojnym, wysokim i silnym. Ubiera się z klasą.
Natomiast jego dłonie są charakterystycznie czerwone przez odmrożenia, których nabawił się
podczas zesłania do Irkucka (Syberia).
Gdy tylko wrócił z Syberii, poślubił Małgorzatę Minclową — podstarzałą wdowę po właścicielu
sklepu. Po śmierci kobiety odziedziczył biznes.
Jego życiorys jest historią samorealizacji - od skromnego sklepikarza do zamożnego
przedsiębiorcy.
Jednak w głębi duszy Wokulski pozostaje romantykiem, dla którego miłość do Izabeli Łęckiej
staje się wręcz życiową obsesją. Piękną kobietę zauważył po raz pierwszy w teatrze.
Stanisław wyjechał także za granicę, gdzie organizował dostawy dla wojska, co przyczyniło się
do znacznego pomnożenia majątku.
Pieniędzmi starał się zdobyć względy Izabeli. Wykupił weksle jej ojca oraz wylicytował
kamienicę należącą do Łęckich.
Wszystko wydawało się już być na dobrej drodze, ale podczas podróży pociągiem podsłuchał
rozmowę lzabeli Łęckiej z Kazimierzem Starskim, je kuzynem.
Wtedy główny bohater zdecydował się na próbę samobójczą przy stacji kolejowej w
Skierniewicach, ale w ostatniej chwili został uratowany przez Wysockiego.
Jego postać ukazuje dramat człowieka rozdartego między racjonalnym podejściem do świata a
irracjonalnym, romantycznym uczuciem, które go popycha do samozniszczenia i depresji.
Ostatecznie Wokulski prawdopodobnie wyjeżdża i znika bez śladu. Legendy głosiły, że wysadził
się w ruinach zamku z Zasławiu albo wciąż podróżował po świecie.
„Potop - Henryk Sienkiewicz
Es EEEE ęce - Mazowsze (z warszawą) - Małopolska (Jasna Góra)
| - Sląsk - Lilwa ©
qżE ZSRR ZAK
F
=
- płowe włosy - podgolona czupryna - Śniada cera - ciemny wąs - szare oczy
- twarz pociągła
a) na początku utworu
- arogancki - mściwy - patriota - kochał ryzyko i niebezpieczeństwo - odważny
- nieodpowiedzialny - nie patrzy na innych - łatwowierny polityczne - dojrzały
- rozrywkowy - spontaniczny - walczy o ojczyznę - pewny siebie - wierny swoim
kompanom
b) liczy się dla niego ojczyzna bardziej niż miłość - pomocny - odważny
- walczy o dobro ojczyzny (bardziej niż o swoje dobre imię) - mściwy
- opanowany - jest w stanie poświecić życie - nie chce skrzywdzić Oleńki
- konsekwentny - Staje się bohaterem - ratuje Króla - Wysadził armatą Szwedów
w Jasnej Górze - zmienia się dla Oleńki
Andrzej Kmicic jest wzorowany na Jacku Soplicy
0
O
RU
G
"N
NO
a =
ŻĘ
ZZA
EEE.
- og 5
o 2
3 o©€
o 5
PŚ r L=
sA => - 2
= 26 N
oo0$Ę GSG
iS 0
ONG
OR EWESE
d=ć D=C=6.
ada NN" 5
— >O 2
RSE5S38
RGG |
NSEE sA
gs Sz
39892
Osa ad© N
= o N
>< ©- U
SZŻNOC
+ o >—EN
SREŚGŹ
m oSE< GG
z6Z$
Gs !