Docsity
Docsity

Przygotuj się do egzaminów
Przygotuj się do egzaminów

Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity


Otrzymaj punkty, aby pobrać
Otrzymaj punkty, aby pobrać

Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium


Informacje i wskazówki
Informacje i wskazówki

Pozytywizm/"lalka"/"potop", Notatki z Język polski

Pozytywizm - ramy czasowe/definicje/nazwa epoki Lalka - opisy postaci/ czas i miejsce akcji/ motywy/ opis społeczeństwa Potop - czas i miejsce akcji/ opis Kmicica - wygląd i cechy charakteru

Typologia: Notatki

2023/2024

W sprzedaży od 22.09.2024

wercia-wercia
wercia-wercia 🇵🇱

3 dokumenty

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Pozytywizm/"lalka"/"potop" i więcej Notatki w PDF z Język polski tylko na Docsity! - Malma 2020 I 2 Str - Opis pozytywizmu 15-1 str - Lalka” Bolesław Prus POZYTYWIZM 5 Wywodzi się od dzieła francuskiego filozofa Augusta Comta "Kurs 2 połowa XIX w filozofii pozytywnej” SE RZY gy eż organiczna **-%— © NOWELISTYKA Pozytywiści przypisywali Każdej grupie POZYTYWISTYCZNA społecznej jakąś istotną role społeczną w ten sposób zachęcali do współpracy z innymi LEĄTURY Lalka" - Bolesław Prus -*„Mendel Gdański"- Maria częściami organizmu państwowego ozbródnid: KE. Konopnicka Ó . j E (współpraca) Flodor Dostojewski -„Z legend dawnego Egiptu" Praca upodstaw | - Bolesław Prus Podwyższenie poziomu życia oraz ja - Henryk wykształcenia warstw najuboższych ienkiewić z Emancypacja kobiet Dążenie do równouprawnienia Asymilacja żydów integracja z Polskim społeczeństwem _ Motyw rniłości -Dostrzegamy zestawienie dwóch skrajnych postaw — romantycznych oraz pozytywistycznych. -Stanisław Wokulski wychowuje się na romantycznej literaturze, w czasie trwania akcji jednak przeżywa dylemat, widząc, że rzeczywistość nie zawsze idzie w parze z wyidealizowaną wizją miłości. -Gdy Wokulski dojrzał i zmężniał, dorobił się majątku, uznał, że zdobycie serce Izabeli Łęckiej będzie idealnym dopełnieniem jego życia. -W pewnym momencie przyznaje nawet pod wpływem zakochania, że sławę oddałby za chwilę szczęścia — jego miłość ma więc wydźwięk i charakter romantyczny. -Bohater wykorzystuje każdą szansę, by tylko zbliżyć się do Izabeli. Jednak nie jest to takie łatwe. Ta bolesna droga niesie za sobą bardzo dużo porażek, przez co jego zapał i romantyczna wizja miłości z czasem coraz bardziej gaśnie: „Zmarnowaliście życie moje... Zatruliście dwa pokolenia!... szepnął. — Oto skutki waszych sentymentalnych poglądów na miłość”. -Słowa Rzeckiego „ostatniego romantyka” przepowiadają końcówkę romantyzmu: „Wierz mi, Stachu, ja nie jestem tak naiwny, jak myślą. Wiele w życiu widziałem i doszedłem do wniosku, że my wkładamy zbyt dużo serca w zabawę nazywaną miłością!”. O alki -W powieści Lalka dostrzegamy motyw walki głównie poprzez zapoznanie się z historią Stanisława Wokulskiego i Ignacego Rzeckiego. -Obaj bohaterowie biorą udział w wojnach i powstaniach. Jednak ten motyw dostrzegalny jest też z innych stron. -Stanisław Wokulski walczy o Izabelę Łęcką, nieustannie toczy bój z opiniami i plotkami na temat swojej osoby w otoczeniu. Największa walka toczyła się jednak w nim samym (znany dylemat Wokulski pozytywista czy romantyk): „Czuł, że zbliża się chwila decydującej walki pomiędzy jego rozumem i sercem. Rozum ciągnął go do Geista, serce do Warszawy. Czuł, że lada dzień coś z tego musi wybrać: albo ciężką pracę, która wiodła do nadzwyczajnej sławy albo płomienną namiętność, która obiecywała chyba to, że spali go na popiół”. -Trudno wskazać, którą stronę ostatecznie wyznawał Wokulski, sam Bolesław Prus można powiedzieć, że pozostawia czytelnikowi pole do rozważań i oceny, sam jednak wierzy w moralne zwycięstwo Stacha. VVokulski- pozytywista czy tormarrtyk? _Pozytywista - Romantyk - realizacja ideałów pracy organicznej i - romantyczna biografia Z Okresu pracy u podstaw (bogacenie się/ działalność w celu zwiększenia dochodów obywateli/pomoc najuboższym) - fascynacja nauką - przedsiębiorczy - zna się na interesach - nie wydaje pieniędzy na byle co - tworzy spółke młodości - walka w powstaniu o wolność i niepodległość - miłość do Izabeli (nie szczęśliwa) - próba samobójcza - Samotność - tajemnicze Zniknięcie - rozdarty wewnętrznie Obraz polskiego społeczeństwa FAtystokracjal” -Negatywnie przedstawiona. Ludzie z tej warstwy społecznej są uprzywilejowani, przez co wyrażają niechęć do jakichkolwiek zmian i rozwoju. -Często pozbawieni zasad moralnych. -Żyją w swojej iluzyjnej bańce, zamknięci na potrzeby innych ludzi. -Czas spędzają i trwonią go na rozrywkach. -Można do nich zaliczyć Tomasza Łęckiego, Kazimierza Starskiego, Panią i Pana Krzeszowskich. Mieszczaństwo - Biedota -Klasa średnia. Dzieli się _-Ubodzy ludzie, ciężko na ludzi bardziej pracują, żeby zamożnych (np. przetrwać. Często Szlangbaum) oraz tych / trudnią się nielegalnie oszczędnych (Minclowie). jako prostytutki, -Do tej warstwy należą złodzieje. także: Szprot, Deklewski, -Duża część z nich nie Węgrowicz. ma żadnego zajęcia, ani pracy. Stanisław Wokulski Stanisław Wokulski, czyli główny bohater powieści Lalka, to postać o złożonej psychice, bogata w liczne wewnętrzne sprzeczności. To przystojny mężczyzna, 45-letni wdowiec i właściciel sklepu z galanterią w Warszawie. Stanisław, podobnie jak sam Bolesław Prus, wychował się w biednej rodzinie, jednak już od dziecka miał silny zmysł przedsiębiorcy. Podłapywał się każdej roboty, brał też udział w powstaniu styczniowym. Jak wspomniałem chwilę wcześniej, z pewnością nie można Wokulskiemu odmówić, że jest mężczyzną przystojnym, wysokim i silnym. Ubiera się z klasą. Natomiast jego dłonie są charakterystycznie czerwone przez odmrożenia, których nabawił się podczas zesłania do Irkucka (Syberia). Gdy tylko wrócił z Syberii, poślubił Małgorzatę Minclową — podstarzałą wdowę po właścicielu sklepu. Po śmierci kobiety odziedziczył biznes. Jego życiorys jest historią samorealizacji - od skromnego sklepikarza do zamożnego przedsiębiorcy. Jednak w głębi duszy Wokulski pozostaje romantykiem, dla którego miłość do Izabeli Łęckiej staje się wręcz życiową obsesją. Piękną kobietę zauważył po raz pierwszy w teatrze. Stanisław wyjechał także za granicę, gdzie organizował dostawy dla wojska, co przyczyniło się do znacznego pomnożenia majątku. Pieniędzmi starał się zdobyć względy Izabeli. Wykupił weksle jej ojca oraz wylicytował kamienicę należącą do Łęckich. Wszystko wydawało się już być na dobrej drodze, ale podczas podróży pociągiem podsłuchał rozmowę lzabeli Łęckiej z Kazimierzem Starskim, je kuzynem. Wtedy główny bohater zdecydował się na próbę samobójczą przy stacji kolejowej w Skierniewicach, ale w ostatniej chwili został uratowany przez Wysockiego. Jego postać ukazuje dramat człowieka rozdartego między racjonalnym podejściem do świata a irracjonalnym, romantycznym uczuciem, które go popycha do samozniszczenia i depresji. Ostatecznie Wokulski prawdopodobnie wyjeżdża i znika bez śladu. Legendy głosiły, że wysadził się w ruinach zamku z Zasławiu albo wciąż podróżował po świecie. „Potop - Henryk Sienkiewicz Es EEEE ęce - Mazowsze (z warszawą) - Małopolska (Jasna Góra) | - Sląsk - Lilwa © qżE ZSRR ZAK F = - płowe włosy - podgolona czupryna - Śniada cera - ciemny wąs - szare oczy - twarz pociągła a) na początku utworu - arogancki - mściwy - patriota - kochał ryzyko i niebezpieczeństwo - odważny - nieodpowiedzialny - nie patrzy na innych - łatwowierny polityczne - dojrzały - rozrywkowy - spontaniczny - walczy o ojczyznę - pewny siebie - wierny swoim kompanom b) liczy się dla niego ojczyzna bardziej niż miłość - pomocny - odważny - walczy o dobro ojczyzny (bardziej niż o swoje dobre imię) - mściwy - opanowany - jest w stanie poświecić życie - nie chce skrzywdzić Oleńki - konsekwentny - Staje się bohaterem - ratuje Króla - Wysadził armatą Szwedów w Jasnej Górze - zmienia się dla Oleńki Andrzej Kmicic jest wzorowany na Jacku Soplicy 0 O RU G "N NO a = ŻĘ ZZA EEE. - og 5 o 2 3 o©€ o 5 PŚ r L= sA => - 2 = 26 N oo0$Ę GSG iS 0 ONG OR EWESE d=ć D=C=6. ada NN" 5 — >O 2 RSE5S38 RGG | NSEE sA gs Sz 39892 Osa ad© N = o N >< ©- U SZŻNOC + o >—EN SREŚGŹ m oSE< GG z6Z$ Gs !